________________
સર્ગ - ૧૩
૩િ૦૯)
પાંડવ ચરિત્રમ્ કેટલોક કાળ જ્યાં પસાર થયો ત્યાં કર્ણ અર્જુનના વધ માટે આહેય અસ્ત્ર હાથમાં લીધું. તે અસ્ત્ર વડે સર્પસમૂહો આવવા લાગ્યા. દિવ્ય પ્રભાવથી મૂકેલા બાણો પણ સર્પભાવને પામ્યા (સર્પ બની ગયા). તે મહાકાય સર્પોને જોઈને કૃષ્ણ અર્જુનના પકડાઈ જવાની શંકાના આતંકથી આકુલ થયા બન્યા).
હવે અર્જુને આખેય અસ્ત્રનો સંહાર કરવા માટે ગરૂડ દેવતાઈ ધનુષ્યબાણ છોડ્યું. તેથી વિશ્વ ગરૂડમય બની ગયું. ગરૂડના દર્શનથી પુણ્યથી જેમ પાપ નાસી જાય તેમ મહાકાય સર્પો નાસી ગયા. ઉત્કૃષ્ટ બલવાળા અર્જુનને જોઈને કર્ણ વિચારે છે. અહો ! મેં શું કર્યું? અર્જુનના વધને માટે શક્તિશાળી શક્તિપ્રહરણે ઘટોત્કચના વધ માટે મૂક્યું હતું. આ અર્જુનને જીતવો મુશ્કેલ છે. કોઈથી પણ જીતાય તેવો નથી. નિશ્ચિત આનાથી (અર્જુનથી) હું મરીશ.
જેમ કે અર્જુનથી પોતાની કાયનો વધ થશે, એમ કણે નિશ્ચય કર્યો. કૌરવોનું ભાગ્ય પરવાર્યું છે અને પાંડવોનું જાગ્યું છે.
તેથી મારું મૃત્યુ નિશ્ચિત છે એમ વિચારી (સ્વીકારીને સર્વ બલ ભેગું કરીને બણોને છોડ્યા વિના જ યુદ્ધ કરવા લાગ્યો.
કર્ણ અને અર્જુનનું પરસ્પરનું યુદ્ધ આકાશમાં દેવો જુએ છે. પૃથ્વી પર માનવો જુએ છે. તેઓના સિંહનાદથી ડરેલા હાથીઓ દૂર ભાગી ગયા. ઘોડાઓના છંદ નાસી ગયા, નાસી જતા ઘોડાઓના વૃન્દથી સારથિઓના મનોરથો સાથે રથો ભાંગી ગયા. કર્ણ અને અર્જુનના રથોને શલ્ય અને કૃષ્ણ સારથિની કલાથી બલાત્કારે સારી રીતે પકડી રાખ્યા. બંનેના બધાય સૈનિકો નાસી જતાં તે વીર હાથીઓ (કર્ણ અને અર્જુન) યુદ્ધમાં રત મહાઅટીના મદોન્મત્ત વનના બે હાથીઓની જેમ શોભી રહ્યા છે.
એ પ્રમાણે કર્ણ અને અર્જુનનું યુદ્ધ થતાં પુણ્યનો ક્ષય થવાથી કર્ણનો અત્યંત કાદવથી વ્યાપ્ત પૃથ્વીમાં રથ જ્યાં અડધો ખૂંપી ગયો, તેથી શલ્ય સારથિએ પ્રેરિત કર્યા છતાં પણ ઘોડાઓ તેને બહાર કાઢવા માટે દુષ્ટ બુદ્ધિવાળાના વિવેકની જેમ સમર્થ ન બન્યા. પછી કર્ણ તે રથથી ઉતરી ગયો. ત્યારે અર્જુન ફરી ઉત્સાહમાં આવી ગયો. પછી કણે બાણની શ્રેણીને વરસાવતા અર્જુનને કંઈક દીનતાભરી વાણીમાં કહ્યું :
હે અર્જુન ! ક્ષત્રિએ શસ્ત્ર વિનાના ઉપર નાખેલા શસ્ત્ર જેવું ન કર. સત્વશાલિઓના પ્રહારો યુદ્ધ ન કરનાર પર પ્રહાર કરતા નથી. હે વીર ! આ ક્ષત્રિય ધર્મને જો તું પણ લોપીશ (ઉલ્લંઘીશ) તો રક્ષણ વગરનો આ ક્ષત્રિય ધર્મ ક્યાં ઉભો રહેશે.”
Jain Education International
For Personal & Private Use Only
www.jainelibrary.org
