________________
૨૮૧)
સર્ગ - ૧૨
પાંડવ ચરિત્રમ્ નાના બાળકોના લાલન-પાલનમાં તત્પર એવા સુભટો દ્વારપાળોના કહેવાથી ફરી તૈયાર થઈ ફરી બખ્તર પહેર્યા. સુનહરા શ્રેષ્ઠ કવચવાળા મુકુટ પહેરેલા તે રાજાઓ શોભતા હતા.
તે સમયે મસ્તકમાં પૂરેલા સિંદુરવાળા શોભતા કેટલાક હાથીઓ સૈનિકોનો કોલાહલ સાંભળીને બાંધેલા ઝાડને ઉખેડીને છાવણીમાં જતા રહ્યા. સેનાના કલબલાટથી ઉદ્વિગ્ન ચિત્તવાળા કેટલાક હાથીઓના ઝરતા મદ તે જ વખતે શોષાઈ ગયા. કેટલાક મદથી ઉન્મત્ત બનેલા બંધનથી મુક્ત બની ગયેલા હાથીઓને મહાવતોએ ફરી તે હાથીઓને કોઈપણ રીતે પોતાને તાબે કર્યા. યુદ્ધ માટે તૈયાર થયેલા શ્રેષ્ઠ હાથીઓ અત્યંત શોભી રહ્યા છે.
હવે ઘોડાઓનું વર્ણન આ પ્રમાણે – તેજી, ઉરંડા, ગહવરા, તોરા, ખરસાણા, ભયાણા, હયાણા, રોહવાલા, રુન્ડમાલા, તોરકા, મંદકોરા, પીજૂઆ, ભાદિજા, દક્ષિણપંથા, પાણીપંથ, મરકટા, નીલવર્ણા, કરહાટકા, ગંગાજલા, સિંધૂઆ, પારકરા, પારસીકા, ભદ્રેશ્વરા, કામ્બોજા ઈત્યાદિ ઘોડાના વર્ગો (જાતિ) બખ્તર વડે ચારે બાજુથી શોભતા સુવર્ણની સાંકળથી ચારે બાજુથી શોભતા શરીરવાળા એવા પ્રકારના ઘોડાઓ, રાજાને આશ્રિત ક્રોડ સુભટથી પરિવરેલા ગાંગેય, કર્ણાદિ મહાવીરો દુર્યોધન પાસે ઉપસ્થિત થયા. હવે સૈન્યસમૂહથી પરિવરેલો અપશુકનોએ વાળવા છતાં પણ અહંકારરૂપ પર્વત જેવો કુરુપુત્ર(દુર્યોધન) અત્યંત કષ્ટ જીતી શકાય તેવા મહાબાહુવાળા પાંડવોને જીતવાને માટે રથમાં ચડી ગયો. હવે દુર્યોધનના સુભટો તૈયાર થયેલા પોત પોતાના વાહન ઉપર ચડેલા, બખ્તરથી યુક્ત સાક્ષાત્ જાણે ઉત્સાહવાળા પ્રાણીમાત્ર જાણે ધનુર્ધારી (હોય તેવા) દ્રોણાચાર્ય, કૃપાચાર્ય વગેરે પ્રધાન પુરુષો, બાળ્યા છે અરિરૂપી વનો જેને એવા દુઃશાસન વગેરે નાના ભાઈઓ, શિલ્યરાજા કામરૂ દેશના રાજા, જયદ્રથ રાજા અને આગળ રહેનારા રાજાઓએ તે મૂકાયેલા (નિર્માણ થયેલા) અવસરને સ્વીકાર્યો.
જેવી રીતે ચંદ્ર ગ્રહો વડે શોભે છે. યુથપતિ જેવી રીતે યુથથી શોભે છે. પુંડરિક (સફેદ કમળ) જેવી રીતે કમળોથી શોભે છે, તેવી રીતે તે સુભટોથી પરિવરેલો દુર્યોધન શોભે છે. (શોભતો હતો.) ત્યારે ચારે દિશાઓને ભરી દેતો સેવકોએ કરેલા દુંદુભિનો અવાજ કાયરોને ડરાવતો અને શૂરવીરોની રોમરાજીને ઉભો કરતો પ્રગટ થયો. એટલે કે લડવા માટે બળ આપતો હતો.
તે અવસરે બાજુમાં જોરથી વાતો પ્રતિકૂળ પવન ધજાઓને ફરકાવતો હતો. પાંડવોના સૈનિકો ભીતિથી નાસતા ન હોય તેવા લાગે છે. તેવી રીતે શસ્ત્રોથી સજ્જ વીરોના શસ્ત્રો સૂર્યના કિરણોના સંપર્કથી ઝરતો અગ્નિ અગ્નિદેવતાની જેમ શોભે છે. એ પ્રકારે કલ્પાંતકાળની સમુદ્રની ભરતીની જેમ દુર્યોધનની સેનાએ સંગ્રામ ભૂમિની સીમાને ઓળંગી દીધી. એટલે કે યુદ્ધ માટે આક્રમણ
Jain Education International
For Personal & Private Use Only
www.jainelibrary.org
