________________
અન્ય લઉં રચનાઓ
अहिल्ससि चित्तसुद्धि, रज्जसि नहिलासु अहह मूढत्। नीलीनिलिए न्त्यमि, धवलिमा किं चिर' ठाई ! २१
મિન શુદ્ધિની અભિલાષા રાખે છે અને સ્ત્રીઓ વિષે આસક્ત. થાય છે. અહા ! છું તારું મૂઢપણું ! ગળીની સાથે મળેલા વસ્ત્રમાં ધળાશ કેટલો વખત ટકી શકશે?
મનુષ્યનાં સાચાં કુટુંબીજને કે કેણુ છે તે રૂપક શૈલીએ. વર્ણવતાં તેઓ કહે છેઃ
धन्नो जणओ करुणा, माग माग विवेगनामेण: रोते पिआ सम्पृत्तो, गुणो कुटुं इम कुण. २३
હે આત્મન ! તું આવું અંતરંગ કુટુંબ કર કે ધર્મ એ જ પિતા, કરુણા એ જ માતા, વિવેક એ જ જાતા, ક્ષમા એ જ પત્ની. અને જ્ઞાન–કર્શન–ચારિત્રાદિક ગુણ એ જ સુપુત્રી
મનુષ્યના ભવભ્રમણ માટે કર્મપ્રકૃતિરૂપી સ્ત્રી કે ભાગ ભજવે. છે તે દર્શાવતાં તેઓ કહે છેઃ
રૂપમાë પાથમાઉં, મારિ વાં; संते वि पुरितकारे, न लज्जसे जीव ! तेपि. २४
[અતિ લાલનપાલન કરાયેલી કર્મ–પ્રકૃતિરૂપી સ્ત્રીએ હે જીવ! તાણમાં પુરુષાર્થ છતાં તને બંધનેથી બાંધીને ચાર ગતિમાં રખડાવ્યા છે, તેથી શું તને જરા પણ લાજ શરમ નથી આવતી ?
વળી કવિ પાંચ ઈન્દિરૂપી ચાર જીવની કેવી દુર્ગતિ કરી. નાખે છે તે બતાવી તેનાથી ચેતતા રહેવા માટે બોધ આપતાં કહે છે :
पंचिदियपरा चोरा, मणजुवरन्नो मिलितु पावस्स; निअनिमत्ये निरता, मूलछिइ तुज्झ लुपति. २७ हणिमो विवेगनंती, मिन्न चरंगधन्मचकपि, मुळ नाणाधणं, तुर्मपि छूढो कुगइने. २८
