________________
વસૂલાત •
પલવારમાં તેમનો પ્રાણ નીકળી ગયો. રંગમાં ભંગ પડ્યો પણ ડોશી કંઈ સગાં ન હતાં તેથી માંડલો પ્રસંગ થોડીક સાદાઈથી ઉકેલ્યો. દરમ્યાન કુમારના પડોશી ભાઈના આ બાજુના હેરા-ફેરા વધી ગયા હતા. જૂના સંબંધને દાવે અને કુમારની અંતિમ સાર-સંભાળ લેવાના હકથી કે ગમે તે રીતે તેણે ગૌરી અને વિનાયક સાથે ઘરોબો કરી દીધો હતો.
પૂરે દિવસે ગૌરીને પુત્રરત્નની પ્રાપ્તિ થઈ. વિનાયક અને સૌ આનંદમાં આવી ગયાં. ઉત્સાહથી ધર્મક્રિયાઓ કરાવી, સગાંસંબંધીઓને પ્રીતિભોજન માટે નોતર્યા. આનંદની છોળોમાં કુમાર તો ક્યાંય ભૂલાઈ ગયો. કાળનો પ્રવાહ તો આગળ વધતો જ રહ્યો. ગૌરીનો પુત્ર નિશાળે ગયો, સારી રીતે ભણી રહ્યો અને પિતાની જેમ નાની વયે પેઢીએ પણ જવા લાગ્યો. દરમ્યાન ગૌરી અને વિનાયકનો સંસાર સ્થિર અને સમૃદ્ધ થઈ ગયો હતો. સારી કન્યા જોઈને વિનાયક અને ગૌરીએ પુત્રની સગાઈ કરી અને થોડાક સમયમાં તેનાં લગ્ન પણ લેવાયાં. મોભા પ્રમાણે લગ્નની તૈયારી થવા લાગી, કન્યા માટે ઘરેણાં-આભૂષણો લેવાયાં, ઘર રંગાવ્યાં. યથા સમયે ઘરને આંગણે મંડપ બંધાવ્યો અને ગામના અગ્રણીઓને નોતર્યા. જોશીએ કાઢી આપેલ મહુરતે વરઘોડો ચડ્યો અને વાજતેગાજતે જાન કન્યાને માંડવે આવી. લગ્ન કરાવીને જાન ધૂમધડાકા કરતી પાછી ફરી અને હવેલીના મુખ્ય દ્વારે ગૌરી, સોળે શણગાર સજીને, પુત્ર અને પુત્રવધૂને પોંખી લેવા તૈયાર થઈને ઊભી છે. વરરાજા-નવપરિણીત વહુને લઈને આંગણે આવીને ઊભા છે. માએ વર-વધૂના જોડાને પોંખી લેતાં વરઘોડિયું માને પગે પડ્યું. માએ બંનેને 'ઊભાં કરી છાતીસરસા ચાપ્યાં. ત્યાં પુત્રની નજર માના ગળામાં શોભતા હાર ઉપર પડી. હાર જોતાં પુત્રની આંખો પાસેથી જાણે ભૂતકાળમાં પડળ ઓગળી ગયાં અને તે બોલ્યો, “બા, આ હાર તો મારો.”
માતાએ પૂર્ણ સ્નેહથી કહ્યું, “ભાઈ, આ હાર તારો જ છે. લે અત્યારથી જ તને આપ્યો.” એમ કહી ગૌરીએ પુત્રવધૂની કોર્ટમાં હાર પહેરાવી દીધો.