________________
સુવર્ણપુરુષ?
૧૪૫ શેઠને પાસ લાગી ગયો. અને શેઠે સદાવ્રત માટે મોટી સખાવત કરી. પણ મૂળમાં તો શેઠે આ બધું કીર્તિ માટે અને વધારે તો કંજૂસાઈનું કલંક ધોવા માટે કર્યું હતું. બાકી તેમના હૃદયમાં કયાંય કરુણાનો વાસ ન હતો. મૂળ સ્વભાવ તો એવો ને એવો જ કૃપણ રહ્યો હતો.
એક વાર સદાવ્રતનો સમય પૂરો થઈ ગયો હતો ત્યાં પરગામથી આવેલો કોઈ ભિખારી આવી પહોંચ્યો. શેઠે બીજા દિવસે આવવા જણાવ્યું. ભિખારી ત્રણ દિવસનો ભૂખ્યો હતો. ઘણું કરગર્યો પણ શેઠ સમયપાલનના તેમના નિયમમાં અડગ રહ્યા. કારણ કે તેમના દિલમાં દયા તો હતી નહીં. તેમના દાન પાછળનો ભાવ નામનો -કીર્તિનો હતો. ભૂખ્યો નિર્બળ ભિખારી લથડી પડ્યો અને ભોંય ઉપર પડતાં જ રામશરણ થઈ ગયો. પણ ત્યાં તો એક કૌતુક થયું. ભિખારીના પડવાનો ધડીમ કરતાકને જે અવાજ થયો તે વિચિત્ર લાગતાં શેઠે પાસે જઈ જોયું તો ભિખારીનું શબ સોનાનું થઈ ગયેલું લાગ્યું. શેઠે ખાતરી કરી શબમાંથી બનેલ સુવર્ણપુરુષને સદાવ્રતની નીચેના ભંડકિયામાં મૂકી દીધો. કેટલાક દિવસો પછી વળી આવો જ બનાવ બન્યો અને સદાવ્રતના આંગણામાં મરી જનાર ભિક્ષુકનો સુવર્ણપુરુષ બની ગયો હતો. પછી તો શેઠને લોભ લાગ્યો. સદાવ્રતને આંગણે પડીને કોઈ મરે તેની તેઓ આતુરતાથી રાહ જોવા લાગ્યા. પણ દિવસો સુધી કોઈ મર્યું નહીં. તેથી એક વખત શેઠ સાંજને પહોરે એક દૂબળા પાતળા ભિખારીને કોઈ જોતું નથી તેનો ખ્યાલ રાખી લાકડીથી પાડી મારી નાખ્યો અને તે પણ મરીને સુવર્ણપુરુષ થઈ ગયો. શેઠે તેને પણ ભંડકિયામાં ભંડારી દીધો.
પણ યોગાનુયોગ શેરીના વળાંક ઉપર આવી રહેલા એક માણસે આ બનાવ જોયો. સુવર્ણપુરુષની તો તેને ખબર ન હતી. પણ શેઠના આ અત્યારથી તેનું દિલ કકળી ઊઠ્ય હે ભગવાન! આવા પાપીને ત્યાં ધનના ભંડારો ભરાય છે. કોઈ તેનું નામ પણ લેતું નથી અને ઊલટાની લોકોમાં-રાજદરબારમાં તેની કીર્તિની - સખાવતની વાતો થાય છે. બીજી બાજુ ધર્મ અને સીધા માણસને ત્યાં જાણે ધાડ પડે છે અને
