________________
વહાલાંનો વિયોગ
૧૩૭
ખૂણામાં મૂકી ઉપર ધૂળ વાળી દીધી. સવારે ઇષ્ટદેવની પ્રતિમા ન જોતાં અંજનાની શોક્ય ખૂબ દુઃખથી આક્રંદ કરવા લાગી. તેને દુઃખી થતી જોતાં અંજના વિશેષ આનંદમાં આવી ગઈ. પ્રતિમાનું પૂજન કર્યા વિના પેલી સ્ત્રીએ મોંમાં અન્નનો દાણોય ન મૂક્યો અને જળ પણ ન પીધું. આમ ને આમ બાર મુહૂર્ત નીકળી ગયાં. છેવટે શોક્યને ભૂખી-તરસી જોઈ અંજનાને દયા આવી અને તેણે દેવની પ્રતિમા બતાવી દીધી. દેવના ઉપર લાગેલી ધૂળ દૂર કરી તેનું પૂજન-અર્ચન કરી છેવટે તે સ્ત્રીએ અન્ન-જળ લીધાં. બાર મુહૂર્ત સુધી તે સ્ત્રીને તેના ઈષ્ટદેવનો-પ્રિયનો વિયોગ કરાવી અંજનાએ તેને જે માનસિક ત્રાસ આપ્યો અને તેની પીડા જોઈ વળી જે આનંદ લીધો તેને લીધે વિયોગના કર્મનો એવો સજજડ બંધ પડ્યો પરિણામે બીજા જન્મમાં તેને તેના પતિથી બાર મુહૂર્ત નહિ પણ બાર વરસ વિયોગ વેઠવો પડ્યો અને ઝૂરવું પડયું.
મહાત્માની વાત સાંભળીને અંજલિ અને તેના પતિને પોતાના મનમાં ઘોળાતા પ્રશ્નનો જાણે ઉત્તર મળી ગયો. તેમણે મનમાં નકકી કર્યું કે હવે ક્યારેય કોઈ વહાલામાં વિજોગ ન પડાવવો. કોઈની પ્રિય વસ્તુ ઓળવવી નહીં. અરે મશ્કરીમાં પણ કોઈને તેની પ્રિય કે ઈષ્ટ વ્યકિતથી અથવા વસ્તુથી પણ વિખૂટું પાડવું નહિ. હવે તેમના મનમાં કોઈના પ્રત્યે કંઈ કડવાશ રહી નહિ. .
કર્મના ગણિતમાં ભાવથી કે રસથી આવા ગુણાકાર થાય છે. કોઈને દુઃખ આપ્યું કે તુરત જ યથાતથા કર્મ બાંધતી વખતે જેટલો તેમાં રસ રેડ્યો, જેટલું રાચા-માગ્યા તેના ઉપર કર્મના ભોગવટાની તીવ્રતા અને સમય નકકી થાય છે. કર્મ તો ચાસણી જેવું છે. સાકર જેટલી વધારે ઊકળે તેટલી ચાસણી કડક થાય અને વધારે તાર કાઢે.
કર્મના ગણિતમાં જેમ ગુણાકાર થાય છે તેમ ભાગાકાર પણ થાય છે. કર્મ કર્યા પછી પશ્ચાત્તાપ થાય, તેનું પ્રાયશ્ચિત્ત થાય અને સાચા દિલથી દુખ થાય તો કર્મનો ભાગાકાર પણ થઈ જાય. માટે જ્ઞાનીઓ કહે છે કે દુષ્કર્મનો પસ્તાવો કરો પણ સદ્ધર્મની પ્રશંસા કરો – અનુમોદના કરો.
