________________
૧૨૬
કર્મવાદનાં રહસ્યો
દરિદ્રલોકમાં મોકલી આપો.'
દેવના દૂતો માળીને સ્વર્ગના ઉદ્યાનમાં લઈ આવ્યા. મૂળેય માળી અને વળી દેવોનો બગીચો. રંગબેરંગી પુષ્પો અને તેની દિવ્ય સુગંધથી માળી તો જાણે ગાંડાતુર થઈ ગયો. વળી બગીચામાં વહેતાં નાનાં ઝરણાંઓ અને ભાતભાતના ફુવારાઓમાંથી જળનો જે છંટકાવ થાય તેનાથી માળીનું તપ્ત અંગ શીતળતા અનુભવવા લાગ્યું. શીતળતા, સુગંધ, રમણીયતા આ બધાંથી માળીનું મન શાંત થઈ ગયું. ત્યાં તેના મનમાં વિચાર ઝબકચોઃ જો ભોંય ઉપર પડેલાં ચાર-છ ફૂલો કૃષ્ણાર્પણ કર્યાનું આટલું બધું સુખ મળે તો આ આખાય બગીચાનાં ફ્લો કૃષ્ણાર્પણ કર્યાં હોય તો તો કેટલુંય સુખ મળે!
બસ પછી તો માળીએ છોડો ઉપરથી, લતાઓ ઉપરથી બાકે બાચકે ફૂલ તોડવા માંડ્યાં અને ‘કૃષ્ણાર્પણ-કૃષ્ણાર્પણ’ એમ બોલી નીચે ફેંકવા માંડ્યાં. થોડીક વારમાં તો માળી આખા બગીચામાં ફરી વળ્યો અને ફ્લોના ઢગલેઢગલા પૂર્ણભાવથી કૃષ્ણાર્પણ કરી દીધા. સ્વર્ગનું ઉદ્યાન બે ઘડીમાં તો જાણે ઉજ્જડ થઈ ગયું અને બગીચામાં ચોગરદમ ફૂલોના ઢગલેઢગલા થઈ ગયા. દેવદૂતો આવ્યા ત્યારે ઉદ્યાનની દશા જોઈ અચંબામાં પડી ગયા અને તેને ધર્મરાજા પાસે પુનઃ રજૂ કરતાં કહ્યુંઃ ‘આ માણસે સ્વર્ગનો બગીચો ઉજ્જડ કરી નાખ્યાનું મહાપાપ કર્યું છે. જેની સજા પણ લખી આપો.’
ધર્મરાજાએ પાછો ચોપડો ઉઘાડ્યો તો તેમાંથી પાપનાં પાનાં લગભગ ભૂંસાઈ ગયેલાં અને પુણ્યનાં પાનેપાનાં ભરાઈ ગયાં હતાં. ધર્મરાજાએ હિસાબ માંડી ચુકાદો આપ્યોઃ ‘હવે આ માળીને દરિદ્રી લોકમાં નહીં મોકલાય. તેને સારે ઠેકાણે પૃથ્વી ઉપર મોકલી આપો જ્યાં તેને ઈશ્વરસેવાની તક મળે. હવે તે એક તકનો અધિકારી બન્યો છે.’
વાસ્તવિકતામાં દેવલોકમાં કોઈ ચિત્રગુપ્ત બેસતો નથી. અને આમ ન્યાય થતો નથી; પણ આ પૌરાણિક કથામાં કર્મવાદનું એક મહાન રહસ્ય છુપાયેલું છે. સામાન્ય રીતે કોઈ પણ જીવ-મનુષ્ય એકલું જ
