________________
૧૦૬
કર્મવાદનાં રહસ્યો તેણે ગર્ભપાત કરી નંખાવ્યો. આમ, અજાણતાં જ સુનંદાના હાથે જ રૂપસેનના જીવનો, જન્મ લેતા પહેલાં જ ઘાત થઈ ગયો.
સુનંદાના ઉદરમાંથી ગર્ભ પડી જતાં રૂપસેનનો જીવ પછીના જન્મમાં સાપ થયો. આ બાજુ સુનંદાનાં લગ્ન બાજુમાં આવેલા પ્રદેશના એક - રાજવી સાથે થઈ ગયાં. સુનંદા પૂર્વકાળની આ વાતને ભૂલીને સુખે પોતાના દિવસો રાજવીના સાથમાં પસાર કરી રહી છે. હવે સાપ થયેલો રૂપસેનનો જીવ સુનંદા તરફની તીવ્ર આસકિતને લીધે સુનંદાના મહેલમાં તેના જ શયનખંડમાં આવી પહોંચ્યો અને સુનંદાને જોતાં આનંદમાં આવી જઈ તેની સામે પોતાની ફણા ઊંચી કરી ડોલવા લાગ્યો. સુનંદાએ ગભરાઈને ચીસ પાડતાં ચોકીદારો ધસી આવ્યા અને તેમણે સાપને પકડી લીધો અને મારી નાખ્યો.
સાપનો ભવ અકાળે જ પૂરો થઈ જવાથી પાછો એ જ જીવ કાગડો થઈ સુનંદાના મહેલના બગીચામાં રહેવા લાગ્યો. જ્યારે જ્યારે તે સુનંદાને જુએ ત્યારે તે ખૂબ આનંદમાં આવી જઈને કા-કા-કા-કરતો સુનંદાની પાસે આવી જતો હતો. એક વખતે વસંતોત્સવ વેળાએ મહેલના બગીચામાં સંગીતની મહેફિલ યોજવામાં આવી હતી. મહેફિલ શરૂ થઈ અને સુનંદા પોતાના પતિ સાથે મહેફિલમાં આવી ત્યાં તો કાગડાએ તેને જોઈ. સુનંદાને જોતાં જ કાગડાએ ઉલ્લાસમાં આવી જઈ કાગારોળ મચાવી મૂકી. સંગીતસભામાં વિક્ષેપ પડવા માંડ્યો. વળી કાગડો ઊડી ઊડીને સુનંદા પાસે આવી જતો હતો. સેવકોએ કાગડાને ઉડાડવા ખૂબ કોશિશ કરી પણ કાગડો ત્યાંથી ખસે જ નહિ. છેવટે રાજાએ ગુસ્સે થઈને કાગડાને વીંધી નાખ્યો.
હવે રૂપસેનનો જીવ કાગડાના ભવમાંથી હંસના ભાવમાં આવે છે પણ રહે છે તો સુનંદાના રાજમહેલના ઉદ્યાનમાં આવેલા જળાશયના તીરે. ગ્રીષ્મ ઋતુમાં રાજા-રાણી નમતી સંધ્યાએ જળાશયની પાસે આવીને બેસે ત્યારે આ હંસ સુનંદાની સામે જોતો જોતો પાણીમાં સરક્યા કરે અને વખતોવખત હર્ષની કિકિયારી કરે. હવે અહીં તેને સુનંદા કે તેના
