________________
૯૫
વિચિત્ર દેહાકૃતિ અને કારમી વેદના અને દુઃખી માણસને જેવો હોય તો કાલે રાણી મૃગાવતીના કુમારને જોઈ આવજે. શરૂમાં તે અન્ય રાજકુમારોને બતાવશે પણ તું વિનંતી કરજે કે તારે તો દુઃખથી પીડાતો જે રાજકુમાર નીચે ભૂતળના ખંડમાં રાખેલો છે તેને જોવાની ઇચ્છા છે. આજે તેં જોયું કે એ રાજકુમારની વેદના પાસે કંઈ નથી.”
બીજે દિવસે ઇન્દ્રભૂતિ રાજગૃહે પહોંચી ગયા અને રાણી મૃગાવતીને મળવાની ઇચ્છા દર્શાવી. થોડી વારે રાણી પધાર્યા. તેઓ પૂર્ણ રીતે સ્વસ્થ દેખાતાં હતાં. મુનિની વિનંતીનો તેમણે સાશ્ચર્ય સ્વીકાર કર્યો અને પોતાના રાજકુમારોને બોલાવ્યા. રડા-રૂપાળા રાજકુમારોએ આવીને વિનયથી મુનિને વંદન કર્યા. મુનિએ યથાયોગ્ય આશીર્વચનો કહ્યાં. રાજકુમારોના વિદાય થયા પછી ઇન્દ્રભૂતિએ કહ્યું,
રાણીજી, મારે તો ભૂતલના ખંડમાં રહેલા આપના કુમારને જોવો છે. ભગવાને મને તે વિષે માહિતી આપી છે.”
મૃગાવતી સહેજ વિચારમાં પડ્યા પછી તેમણે દાસીઓને બોલાવી ભોંયરામાં જવાનું દ્વાર ખોલવા કહ્યું. નિસરણી ઊતરીને નીચે આવતાં રાણીએ કહ્યું. - “મહારાજ, આપના નાક ઉપર વસ્ત્ર ઢાંકી દો. દાસી જેવો ખંડ ખોલશે કે તેમાંથી અસહ્ય દુર્ગધ આવશે જે તમે જીરવી નહિ શકો.”
ભોંયરાનું દ્વાર ખુલતાં જ અસહ્ય દુર્ગધ ફેલાવતી હવા બહાર આવી. પગથિયાં ઊતરી રાજરાણી, મુનિ, અન્ય વિશ્વાસુ દાસદાસી ભૂતળના ખંડમાં પહોંચ્યાં. ત્યાં જતાં ઇન્દ્રભૂતિએ જે દશ્ય જોયું તેવું તેમણે જીવનમાં કયારેય જોયું તો ન હતું પણ તેની તેઓ કલ્પના પણ ન કરી શકે. '
માંડ શરીરનો આકાર ધારણ કરેલો એક માંસલ પિંડ મુલાયમ મખમલ ઉપર પડ્યો હતો. તેમાંથી પાચ-પરુ-રુધિર અને અન્ય પ્રકારના ગંદા સ્ત્રાવો થઈ રહ્યા હતા. અન્ય લોકોના આગમનથી, અવાજથી માંસના લોચા જેવો પેલો પિંડ સહેજ આમતેમ ગબડ્યો અને તેમ થતાં
