Book Title: Jain Shasan 2008 2009 Book 21 Ank 01 to 48
Author(s): Premchand Meghji Gudhka, Hemendrakumar Mansukhlal Shah, Sureshchandra Kirchand Sheth, Panachand Pada
Publisher: Mahavir Shasan Prkashan Mandir
View full book text
________________
સર્વજ્ઞસૂરિજી અને કમલ
૧૦૮ ધર્મ કથા જૈન શાસન (અઠવાડિક) વિશેષાંક - તા. ૪-૧૧-૨૦૦૮, મંગળવાર + વ - ૨૧ - અંક - ૧
નિયમ લે.” તે સાંભળી ભંગ કરવાના સ્વભાવવાળો કમલ બોલ્યો, “સાહેબ, મારે તૌ ઘણા બધા નિયમો છે. સાંભળો આપઘાત નહીં કરવાનો, થોરનું દૂધ નહીં પીવાનો, આખું નાળિયેર નહીં ખાવાની, બીજાનું ધન લઈ પાછું નહીં આપવાનો - સ્વયંભૂરમણ સમુદ્રની પેલી પાર નહીં જવાનો, એમ ઘણા નિયમો મારે છે. ” આચાર્યશ્રી બોલ્યા - “કમલ ! અમારી સામે આમ હું બોલવું તને શોભતું નથી. ગુરઓની હાંસી કરવાથી ભવ જ વધે છે. હવે અમે જઈએ છીએ. આટલો સમય અમારી પાસે બેસીને તું શું શીખ્યો ? નિયમ વગરનો માણસ માણસ જ નથી. એકાદ નિયમ લઈશ તો સદા માટે અમારું સંભારણું રહેશે. માટે કોઈક નિયમતીલેજ.”
આ સાંભળી કમલ ઝંખવાઈ જઈ બોલ્યો - ઠીક સાહેબ, ત્યારે કરાવો નિયમ કે અમારી પાડોશમાં રહેતા જગા કુંભારની માથાની ટાલ જોઈને જ મોઢામાં કાંઈ નાખવું,” આચાર્યદેવે આ પણ લાભનું કારણ | જાણી” નિયમ કરાવ્યો અને તેને બરાબર પાળવા
ભલામણ કરીને વિહાર થૈ. કમલ આ નિયમ સચ્ચાઈથી પાળવા લાગ્યો. એકવાર રાજદરબારે ગયેલા કમલને પાછા ફરતાં મોડું થઈ ગયું, તે જમવા બેસતો જ હતો અનેં તેની માતાએ તેને યાદ કરાવ્યું કે - તેં આજે જગા કુંભારની ટાલ જોઈ છે કે નહીં?’ કમલને ભૂખ, થાક અને કંટાળો ઘણો આવ્યો હતો પણ ઘણા દિવસથી નિયમ પાળતો હતો, તેનો ભંગ ન થવો જોઈએ એ માટે તે કુંભારની ટાલ જોવા ઊડ્યો. પણ બાજુમાં તપાસ કરતાં ખબર પડી કે જગા કુંભાર તો ગામ બહાર માટી લેવા ગયા છે. તેથી તે ઊપડ્યો તેની તપાસમાં. તે ફરી ફરીને કંટાળી ગયો, પણ ક્યાંય જગોજડેનહીં. ટાલ જોયા વિના જમાય પણ નહીં. તે હિંમત ન હારતાં આગળને આગળ ચાલતો રહ્યો. કુંભાર માટીભરતી આટલામાં જ ક્યાંક હોવો જોઈએ એમ સમજી નુ શોધ ચાલુ રાખી. ત્યાં એક મોટા ખાડામાં માટી ખોદતો જગો દેખાયો. સારા જેવા તડકામાં ઊભો ઊભો ફાળિયું બાંધ્યા વગરનો ' જગી માટી ખોદતો હતો તેથી તરત જ કુંભારની ટાલ દેખાઈ. કમાલ આનંદમાં આવી ગયો અને જોરથી બોલી ઊઠયો - “જોઈ લીધી રે જોઈ લીધી. ” એ જ વખતે
કુંભારને માટી ખોદતાં ધન ભરેલી માટલી દેખાઈ અને કમલની બૂમ તે જ વખતે સંભળાઈ “જો લીધી રે.” કુંભાર સમજો કે કમલે આ ધનની માટતો જોઈ લીધી છે. જે તે રાજ્યને જાણ કરશે તો બધુંયે દ ન જતું રહેશે અને ઉપરથી ઉપાધિ આવશે. માટે કમ ને સમજાવી દેવાથી ધનનો આવેલલાભ મળી રહેશે.
આવા વિચારથી કુંભારે ઊંચા હાર કરી કમલને ઊભા રહેવા બૂમ મારી, કમલ કહે, “હ શુંહવે તો જોઈ લીધી.”
| કુંભારતે વિશ્વાસ થઈ ગયો કે બાણે ધનની માટલી ખરેખર જોઈ લીધી છે. એટલે હું ભારે કમલને સમજાવતાં કહ્યું: “તેં ભલે આ ધનની મા લી જોઈ પણ તે બીજા કોઈનૈ કહીશ નહીં આ ધન આપ ો સંપી બને અડધોઅડધ વહેંચી લઈશું,” કમલ કાબેલ અને હોંશિયાર હતો એટલે કહે, “ચાલ ચાલ, બેડલૈ શું થાય ?' કુંભારે કહ્યું “ભાઈ, તું કહે તેમ. પણ ત ત બીજા કોઈ જાણે નહીં તે જોજે.” કમલે કેટલંક મધુંધ પોતે રાખી, દેખાવમાં વધારે કુંભારનૈ આપી ધન લઈ ઘેર આવ્યો. તેથી ધનાચ થયો. હવે તે વિચારવા લાગીઃ આ બધી પ્રતાપ તો શ્રી સર્વજ્ઞરિજીની છે. મરીમાં લીધેલ નિયમથી આવો લાભ થયો, તો સાચા અંતઃકરણથી નિયમ લેવામાં આવે તો કેટલો બધો લાલ થાય ?આમ શ્રદ્ધા થવાથી તેણે કેટલાક નાનામોટા નિયમ લીધા. તેના ઘોર મિથ્યાત્વનો નાશ થયો. તે સભ્યત્વેની પ્રાપ્તિ થઈ. ફરીથી સર્વજ્ઞસૂરિજી મદ રાજનો યોગ થતાં તેમની પાસે તેણે શ્રાવકનાં બાર વત સ્વીકાર્યા અને ધર્મઆરાધી અવસાન થતાં સ્વર્ગે ગયો.
ભેંસ આગળ ભાગવત જેવી બે મોટી મોટી તત્ત્વોની વાતો કરીને પોતાની વિદ્વત્તાનું પ્રદર્શન કરવાના C બદલે સરળ યુક્તિપૂર્વક, કલ્યાણ ગરી, રસ પડે RCતેવી વાતો સમજાવીને શ્રી સર્વજ્ઞરિજીએ
૪. નાસ્તિક અને જડ એવા કોલને ધર્મિષ્ઠ - બતાવ્યો. સમય પારખી વા આચાર્યો - | ભાવિકોની જડતાનો નાશ કરી તેં મના કલ્યાણ સંયોગો ઊભા કરી આપે છે.