Book Title: Jain Shasan 2008 2009 Book 21 Ank 01 to 48
Author(s): Premchand Meghji Gudhka, Hemendrakumar Mansukhlal Shah, Sureshchandra Kirchand Sheth, Panachand Pada
Publisher: Mahavir Shasan Prkashan Mandir
View full book text
________________
બળદેવ મુનિ
શ્રીકૃષ્ણ અને બળરામ બળતી દ્વારકાને છોડી ચાલ્યા નીકળ્યા. ઘણા દિવસ સુધી તેમણે બળતી દ્વારકાને એક પર્વત ઉપર ચડીને જોઈ. ત્યાંથી હસ્તિનાપુર જવા નીકળ્યા. ચાલતા ૮૮ ચાલતા તેઓ કૌસાંબી નગરી પાસેના વનમાં આવ્યા. વનમાં ઝાડ નીચે બન્ને બેઠા. કૃષ્ણને તરસ લાગી હતી. બળરામે તેમને ત્યાં જ આરામ કરવા કહ્યું અને પોતે ભાઈ માટે પાણી લેવા ગયા. અહીં કૃષ્ણ પીતાંબર ઓઢી, ઢીંચણ ઉપર ડાબો પગ મૂકીને ઝાડ નીચે સૂઈ ગયા. કાળનું કરવું, જરાકુમાર ફરતા આ જંગલમાં આવી ચડયા. તેને ઝાડ નીચે કોઈ ડરણ સૂતું છે એમ લાગ્યું અને શિકાર માટે તેણે બાણ છો.ચું. બાણ સર૨૨ કરતું શ્રીકૃષ્ણના ડાબા પગમાં ઘૂસી ગયું, ‘ક્યા દુષ્ટે આ બાણ છોડયું ?' તે રાડ
પાડી ઉઠ્યા.
♦ ૧૦૮ ધર્મ કથા જૈન શાસન (અઠવાડિક) વિશેષાંક - તા. ૪-૧૧-૨૦૦૮, મંગળવાર ♦ વર્ષ - ૨૧ ૬ અંક -
જરાકુમારનો ભ્રમ ભાંગ્યો. પોતાના હાથે ભાઈને કષ્ટ થયું જાણી તેના પસ્તાવાનો પાર ન રહ્યો. ભાઈ કૃષ્ણ પાસે જઈ ક્ષમા માગી અને પોતાના કૃત્યને
ધિક્કારવાલાગ્યો.
૨૭ ૭૬
કૃષ્ણે કહ્યું, ‘ભાઈ, રડ નહિ, તારા આત્માને હવે વધુ ન ધિક્કારીશ. જે થવાનું હતું તે જ થયું છે. ભગવાને આ થવાનું કહ્યું જ હતું. હવે તું હસ્તિનાપુર જા અને બધાને દ્વારકાદાહની વાત કરજે; અને તું હમણાં જ અહીંથી દોડ. નહિ તો બળરામ આવો અને એ જાણશે કે તેં મને બાણ માર્યું છે તો કદાચ તે ગુસ્સામાં તારી હત્યા કરી નાખશે.' જરાકુમાર રડતી આંખે
ચાલ્યાગયા.
જરાકુમારના ગયા બાદ કૃષ્ણ પોતાની વેદનાને સમતાભાવે વિચારવા લાગ્યા : ‘આ તીર મને નથી વાગ્યું, મારા શરીરને વાગ્યું છે. આથી દેહને પીડા થાય છે, મને નહીં. ગજસુકુમાલની વેદનાની સરખામણીમાં મારી આ વેદના તો કંઈજ નથી. ધન્ય છે તમને કે જેમણે અંગારાને ફૂલની જેમ વધાવ્યા.'
આ શુભ ભાવના તેની ચરમ સીમાએ પહોંચે છે ત્યાં જ અંતિમ સમયે આ ભાવના બદલાઈ, વેદના અસહ્ય બનતાં કૃષ્ણને વિચાર આવ્યો, ‘અરેરે ! મારી સુંદર નગરી દ્વારકાનો તાપસે સાચે જ વિનાશ કર્યો. એ જો હવે મને અત્યારે મળી જાય તો તેને મારીને જ મારો શ્વાસ છોડું.’
આ અશુભ ભાવના – દુર્બાન સાથે કૃષ્ણે પોતાના પ્રાણ છોડ્યા. દેહ છોડીને તેઓ ત્રીજી નરકે ગયા.
ત્યાં થોડી વારમાં કમળના પાંદડાના પડિયામાં પાણી લઈને બળરામ આવ્યા. કૃષ્ણના મોઢા ઉપર પીતાંબર ઓઢેલું હતું તેથી તે ઊંઘે છે એમ સમજી બળરામે કહ્યું, ‘ભાઈ, ઊઠો જુઓ હું ઠંડું પાણી લઈ આવ્યો છું.' એમ બે-ત્રણ વાર કૃષ્ણને બૂમ મારી. પણ કૃષ્ણનો જવાબ ન મળતાં તેમણે તરત જ પીતાંબર ખેંચી લીધું. પીતાંબર હટતાં જ કૃષ્ણનું ખરું અંતિમ સ્વરૂપ જોવા મળ્યું : ડાબો ચરણ વીંધાઈ ગયો હતો અને કૃષ્ણનું શરીર નિશ્ચેત્ હતું. બળરામનું હૈયું તે જોઈ ધ્રુજી ઉઠયું, ‘ના, ના. આવું. કદિ બને. કૃષ્ણ ! કૃષ્ણ ! મારા ભાઈ ! તમે ઊઠો. બોલો કહો કે
જે જોઉં છું તે સત્ય નથી. ભ્રમ છે.’ બળરામની આંખોમાંથી અનરાધાર આંસું પડવા લાગ્યાં. કૃષ્ણના શોકમાં બળરામ કૃષ્ણના મૃતદેહને લઈ છ-છ માસ સુધી ઠેર ઠેર ફરતા રહ્યા.
બળદેવના મિત્ર સિદ્ધાર્થ, જે હાલ દેવભવમાં હતા તેમને આની જાણ થતાં તેઓ બળદેવને બોધ પમાડવા રૂપ બદલીને ધરતી ઉપર આવ્યા. કૃષ્ણના મૃતદેહને લઈને બળદેવ એક રસ્તેથી પસાર થઈ રહ્યા હતા ત્યાં ખેડૂત રૂપે આવીને ઊભા રહ્યા અને ખડક ઉપર કમળનાં બીજ વાવવા લાગ્યા. આ જોઈ બળદેવ તેમને ઠપકો આપતાં કહ્યું, ‘મૂર્ખ ! પથ્થર ઉપર તે કંઈ કમળ ઉગતાં હશે?’
ಸೌರ
ખેડૂતે કહ્યું, ‘ભાઈ ! એ પણ ઉગશે. જે દિવસે તારા આ ખભા ઉપરનું શબ જીવતું થશે ત્યારે આ પથ્થર ઉપર કમળ જરૂર
ખીલશે.’
|૨૨૧
ખેડૂતનો જવાબ બળદેવને હૈયાસોંસરો ઉતરી જાય તેવો હતો પણ બળદેવે ત્યારે કશું વિચારવાના મિજાજમાં ન હતા. તેઓ આગળ વધ્યા.
આગળ જતાં તેમણે એક માણસને બળી ગયેલા ઝાડને પાણી પાતો જોયો. તેમણે તેને કહ્યું, ‘બેવકૂફ્ ! બળી ગયેલા ઝાડને પાણી પાવાથી શું. તે કદિ નવપલ્લવિત થઈ શકવાનું છે ?'
પેલા માણસે જવાબ આપ્યો, ‘તમારા ખભા ઉપરનું