Book Title: Jain Shasan 2008 2009 Book 21 Ank 01 to 48
Author(s): Premchand Meghji Gudhka, Hemendrakumar Mansukhlal Shah, Sureshchandra Kirchand Sheth, Panachand Pada
Publisher: Mahavir Shasan Prkashan Mandir
View full book text
________________
વજકર્ણ
૧૦૮ ધર્મ કથા જૈન શાસન (અઠવાડિક) વિશેષાંક - તા.૪-૧૧-૨૦૦૮, મંગળવાર
વર્ષ - ૨૧ - અંક-૧
મહારાજા દશરથના પુત્ર શ્રીરામ રાજરાણી કૈકેયીના વચનથી સીતા અને ભાઈ લક્ષ્મણ સાથે વનવાસે નીકળ્યા. પંચવટીથી અવંતી નગર જતાં વચમાં તેમણે અતિસમૃદ્ધ પણ માણસ વગરનું એક નિર્જન નગર જોયું, શોધતાં શોધતાં એક વટેમાર્ગમળી ગયો. તેણે નગરની નિજનતાનું કારણ જણાવતાં કહ્યું
આ દશપુર નગર છે. અહીં રાજ વજકર્ણ રાજ કરતાં હતાં. તે સમજુ અને સાત્ત્વિક હતા, પણ તેમને શિકારનું વ્યસન હતું. તેઓ એક વાર પોતાના સાથીઓ સાથે શિકારે ગયા. તેમણે એક મગના નાસતા ટોળા ઉપર બાણ છોડ્યું. આ રાજાના બાણથીએક હરણી ઝપટમાં આવી
ગઈ. તે ગર્ભવતી હતી. તેનો ગર્ભ પડી ગયો ને તે ગર્ભમરડવા લાગ્યો. આ દશ્ય એટલંકરૂણહતું કે રાજા પણ કમકમી ઉઠ્યા. તેમને દયાની લાગણી ઉત્પન્ન થઈ અને તે પોતાની જાતને ધિક્કારવા લાગ્યો.'
આ હત્યાથી વ્યથિત થયેલા રાજા “અરેરે ! મેં અતિઘોર પાપ કર્યું, હવે આ પાપથી કેવી રીતે છુટકારી થશે ?' અમે બોલતો રાજા આમતેમ દોડવા લાગ્યો. દોડતાં દૌડતાં તેણે એક શિલા ઉપર સૌમ્ય દષ્ટિવાળા એક મુનિરાજને જોયાઅનૈતે તેમની પાસે ગયો. વંદન કરી પૂછવા લાગ્યો, ‘તમે આવા ઘોર જંગલમાં એકલા એકલા શું કરો છો ?” મનિએ કહ્યું, “હું મારુંહિતકરૂં છું. રાજા બોલ્યો, ‘તમારૂં પણ કૌઈ હિત થાય તેવું કરી નૈ.” મનિએ કહ્યું, ‘હૈ ભદ્ર! | સ ત્વપૂર્વકની અહિંસામાં જ આત્માનં હિત સમાયેલું છે. જિનેશ્વરદેવ કે જૈ રાગદ્વેષ રહિત છે તેમને ર તરણતારણ ભગવાન માનવા, ચારિત્ર્ય :પાળવામાં ઉદ્યમ કરે એવા ગરને ગર જાણવા, સર્વજ્ઞ ભગવંતે ભાખેલા ધર્મ ઉપર તથા જીવઅજીવ વગેરે નવ તત્ત્વોમાં શ્રદ્ધા રાખવી તેને સમ્યકત્વ
કહેવામાં આવે છે. પરમાત્માએ આને જ પ્રધાનતા આપેલી છે. જેમાં મસ્તક શ્રી અરિહંત પરમાત્મા તથા તેમના આજ્ઞાધીન મુનિઓ સિવાય ક્યાંય કોઈને નમતું નથી તેનું સમ્યકત્વનિર્વાણ સુખનાનિધાન જેવુંવિદ્ધ કહેવાય.’
આવો આત્મકલ્યાણનો ઉપદેશ સાંભળી, રાજાએ બોધ પામી પોતે સ ત્સંયુક્ત બાર વત ગ્રાફણ કર્યા અને એવી પ્રતિજ્ઞા કરી કે આજથી શ્રી વીતરાગ અને તેમના સાધુઓ સિવાય કોઈને નમસ્કાર કરવા નહીં.
એક વાર પોતાના મહેલમાં બેઠો બેઠો રાજા વજકર્ણ વિચાર કરે છે કે “હંઅવંતીનરેશ સિંહરથ રાજાનો ખંડિયો રાજા હૌઈ જયારે જયારે એમની પાસૈ જવાનું થશે ત્યારે ત્યારે એમને નમસ્કાર કરવા પડશે. જો તેમ થાય તો મારા નિયમ જાય. માટે મારે કાંઈક રસ્તો શોધવો પડશે.” તેણે આ કારણે વિટીમાં નાનકડી રત્નમય મુનિ સવંત સ્વામીની પ્રતિમા જડાવી. જયારે સિંહરથ રાજાને નમન કરવાને અવસર આવે ત્યારેતેવટીમાં જડેલાભગવાનને માથું નમાવે.
એક વાર કૌઈ ચાડિયાએ આ વાત સિંહરથને કહી. આથી રાજાને ખીજ ચડીકે “મારાતાબાસં રાજભોગવે છે તે નમસ્કાર કરવામાંય કપટ કરે છે. આ દુષ્ટતાનું ફળ તેને અવશ્ય મળવું જોઈએ.” એમ વિચારી તેણે વજકર્ણના નગર તરફ આક્રમક પ્રસ્થાન કર્યું યુદ્ધના નાદ સાથે સૈન્ય આંધીની જેમ આગળ વધવા લાગ્યું,
આ તરફ વજકર્ણ રાજાને કોઈકે આવી કહ્યું, ‘હૈ સહધર્મી: સિંહરથ રાજા મોટા સૈન્ય સાથે વેગપૂર્વક તમારા ઉપર ચડાઈ કરવા ઘસી આવે છે, માટે તમે સાવધાન થઈ જે ઉપાય લેવૌહોયતેલો.’
રાજાએ પૂછયું, ‘તમે કોણ છો ?' આવનાર વ્યક્તિએ કહ્યું, “કુંડિતપુરની રહેવાસી, નામે વૃશ્ચિક, નાતે વણિક અને ધર્મશ્રાવક છું. એક વાર ઘણો બધો માલ , લઈ વ્યાપાર ત્યાં અર્થે હું ઉજજૈની નગરી ગયો. ત્યાં
C. વસંતોત્સવ જોવા હું ઉપવનમાં ગયો. તયાં 1 - અનંગલતા નામની અતિ સુંદર ગણિકાના તે પરિચયમાં આવ્યો અને પરિણામ એ આવ્યું કે હું
એના સહવાસે જડ બની ગયો. એના વિના કાંઈ દેખાય નહીં. એ જે કહે તે પ્રાણના જોખમેં પણ હું કરૂં. કમાવાનું તો દૂર રહ્યું, પણ મારી પાસે હતું તે બધું ખલાસ
૧. નવ તત્વ = ૧. જીવ, ૨, અજીવ, ૩. પુષ્ય, ૪. પાપ, ૫. આશ્રય, ૬. સંવર, ૭. નિર્જરા, ૮. બંધ, ૯, મોક્ષ.
