________________
શ્રી. હૈમ સારસ્વત સત્ર : નિમ'ધસંગ્રહ
એને અસિદડ, એની તરવાર સફેદ છે, પણ એણે માળવાની સ્ત્રીભેાનાં કાજળ ખૂબ ખાધેલ છે. રડતી એની આંખમાંથી સવાને કારણે આંજણુ બહાર પડે છે તેના રંગથી એ શું કાળા રંગ ધારણ કરે છે? ઉત્પ્રેક્ષા છે. )
पाद २९. यद्दोमंण्डल कुण्डलीकृतधनुर्दण्डेन सिद्धाधिप !,
क्रीतं वैरिकुलात् त्वया किल दलत्कुन्दावदातं यशः । भ्रान्त्वा त्रीणि जगन्ति खेदविवश तन्मालवीनां व्यथा
दापाण्डौ स्तनमण्डले च धवले गण्डस्थले च स्थितम् ॥ २९ ॥ ( शार्दूल०) ‘ હું સિદ્ધરાજ ! તમે બાહુ-મંડળ દ્વારા કુંડલ રૂપ કરેલા ધનુષ્ય-દંડ વડે વેરીએનાં કુલ પાસેથી ખરેખર, ખીલતા કુંદ પુછ્યુ ( મેગરાના ફૂલ) જેવે! ઉજ્જવલ યશ ખરીદ્યો, તે યશે ત્રણે જગતમાં ભ્રમીતે ખેદવશ થઈને ( થાકી જવાથી ખિન્ન થઈને ) માલવ દેશની સ્ત્રીઓ( પતિરહિત થતાં શાકાતુર અને ભાર્ગવહીન થયેલી ) ના સફેદ—ફિક્કા થઇ ગયેલા--સ્તન-મ`ડળ પર અને ધેાળા ગંડસ્થલ ( ગાલ– પ્રદેશ ) પર સ્થિતિ ફરી-ત્યાં જઈને તે ડર્યું--ઉજ્જવલ રૂપે તે ત્યાં જણાય છે.' ( ધનુષના બળથી સિદ્ધરાજે આબરુ---કીર્તિ મેળવો. એ ત્રણે જગતમાં ખૂબ ફરી એટલે સ્વર્ગ, મૃત્યુ, પાતાળમાં તેને યશ કે વાગ્યા અને આખરે એનું સ્થાન માળવીએના સ્તનમ’ડળ અને ગંડસ્થળ પર થયું. મતલબ એને! યશડકા છેવટે માળવામાં વાગ્યા ). पाद ३०. द्विषत्पुरक्षोदविनोद हेतोर्भवादवामस्य भवद्भजस्य ।
૨૩૩
अयं विशेषो भुवनैकवीर !, परं न यत् काममपाकरोति || ( उपेंद्रवज्रा ) હે ભુવન ( જગત્ )માં અદ્વિતીય વીર ! ( હું સિદ્ધરાજ ! ) શત્રુએનાં પુરને ચૂ` (વિનાશ) કરવાના નેિદમાં હેતુભૂત એવા મહાદેવ કરતાં પણ આપના જમણા હાથની આ વિશેષતા છે કે તે પર ( મહાદેવના પક્ષમાં અર્થ શત્રુ, સિદ્ધરાજના પક્ષમાં અર્થ બીજા અથવા શ્રેષ્ઠ ) કામ ( મહાદેવના પક્ષમાં ક્રામદેવ, અને સિદ્ધરાજના પક્ષમાં અભિલાષ——ઈચ્છા )ને દૂર કરતા નથી.’ ( શત્રુઓનાં પુરને નાશ કરવામાં મહાદેવ અને સિદ્ધરાજના હાથની સમાનતા છે; પરંતુ જી રીતે મહાદેવ કરતાં પણ સિદ્ધરાજના હાથની વિશેષતા છે કે-મહાદેવે કામને દૂર કર્યાં~~~ભસ્મીભૂત કર્યાં તે અને સિદ્ધરાજને હાથ તે કામ--શબ્દશ્લેષ હાવાથી ખોજા અÖમાં અભિલાષને દૂર કરતા નથી.)'
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org