________________
सचित्र अर्धमागधी कोष
कालचक्क न० ( कालचक्र ) ७ आरा भी उत्सर्पिणी भेटले यस्तो अस थाय छे;
તેમજ છ આરા પરિમિત અવ સર્પિણી એટલે ઉતરતા કાલ થાય છે, ઉત્સર્પિણી અને અવ સર્પિણી એ બન્ને કાલ મલી એક કાલચક્ર થાય છે તેવું પરિમાણુ ૧૦ ક્રોડાકોડી સાગરોપમનુ' છે તે છ છ આરાનું સ્વરૂપ બતાવે છે. સુસમસુસમાથી દુસમદુસમા સુધી ૧૦ કાડાફાડી સાગરાપમ પરિમિત ચ્યવર્સાપણી કાલ અને દુસમદુસમાંથી સુસમમુસમાપર્યંત જમણી બાજુના છ વિભાગ ૧૦ કાડા કાડી સાગરોપમ પરિમિત ઉત્સર્પિણી કાલને બતાવે છે. छः आरे ( काल विभाग ) मिलाकर उत्सर्पिण अर्थात् चढता काल
अवसर्पिणी
, कीडाकीडी
Jain Education International
२०
सुसमसुसमा. 1 ४ कोडाफोडी सागरोपम
सुसम - बुसमा
सुसमा.
को.सा.
D
-HRS ARE
of
कालचक
लागरोएम.
सुसमसुसमा | ४ को डाकोडी सागरोपमः
at
३ को.मा. सुसमा
कालचक्र
सुसम
उत्सर्पिणी.
D.4.72LCANIA
होता है. इसी प्रकार छः श्ररे परिमित अवसर्पिणी अर्थात् उतरता काल होता है. उत्सर्पिणी और अवसर्पिणी के दोनों कालों का एक कालचक्र बताते है जिसका परिमाण २० कोड़ाकोडी सागरोपम का होता है. कालचक्र के चित्र के बीच में १२ विभाग हैं वे छः हः आरों का स्वरूप बतलाते हैं.
समरामा से दुमदुमा तक १० कोडाकोडी सागरोपम परिमित अवसर्पिणो काल और दुसमदुसमा मे समसमा तक दाहना ओर के छः विभाग १० काडाकोडी मागशेपम पांरामत उत्सर्पिणा काल को बतलाते हैं. Utsarpini time ie an won of increase is equal to 6 Arñās ( a measure of time ): and Avasarpini time i ean won of decrease is also equal to 6 Aras. The Kalachakra measuring 20 Koḍākodi (I crore x 1 crore) Sigaropataas is made up of these two measures of time taken together. In the middle of the picture there are twelve divisions showing the extent of every 6 Aras. The six divisions beginning from Dusamadusamā to Susama susama on the right indicate Utsarpini Kila which measure 10 Kodakodi, while the six divisions from Susamsusama to Dusamna dusama to the left indicate Avasarpiņi Kala which, is also equel to 10 Kodākodi Ságaropamas of time. जं० प०
For Private Personal Use Only
www.jainelibrary.org
