Book Title: Agam Satik Part 36 Dashvaikalik Sutra Gujarati Anuwad 1
Author(s): Dipratnasagar, Deepratnasagar
Publisher: Shrutnidhi Ahmedabad
View full book text
________________
૧/- ૨
• નિયુક્તિ - ૧૦૦, ૧૦૧ - વિવેચન
(૧૦૦) તૃણને માટે વરસાદ વરસતો નથી. મૃગને માટે ઘાસ વધતું નથી. સો શાખા વાળા વૃક્ષો પણ ભમરા માટે પુષ્પો થતાં નથી. એ પ્રમાણે ગૃહસ્થો પણ સાધુને માટે રસોઈ બનાવતા નથી. (૧૦૧) તમે જે કહ્યું કે - તૃણ માટે વર્ષા થતી નથી, તે કથન અયુક્ત છે. કેમ કે અગ્નિમાં હોમ કરવાથી સૂર્ય પ્રસન્ન થઈને લોકહિતને માટે વરસે છે. તે વરસવાથી ઔષધિ - વનસ્પતિ ઉગે છે. એમ અમારું શાસ્ત્ર કહે છે.
-૦ - હવે તેના પરિવાર માટે કહે છે - • નિયુક્તિ - ૧૦૨, ૧૦૩ - વિવેચન
જો એમ હોય તો દુર્મિક્ષ કેવી રીતે થાય? શો અભિપ્રાય છે? તેમાં તો ઘી રોજ હોમાય છે, કેમકે કારણના અવિચ્છેદમાં કાર્ય વિચ્છેદ યુક્ત નથી. કદાચ કહેશો કે ખરાબ નક્ષત્ર કે ખરાબ પૂજનને લીધે થાય છે, તો તેનો ઉત્તર આપે છે - હંમેશા યજ્ઞ તો ચાલુ જ છે, પછી બધે દુકાળ કેમ થાય? અથવા ખરાબ નક્ષત્ર તો નિયત દેશવિષયક જ હો. - X- જે ઇંદ્ર વરસાવતો હોય તો તેમાં વિપ્ન શા કારણે થાય છે? દિગ્દાહ વગેરે કેમ થાય છે? તે ઇંદ્ર પરમ ઐશ્વર્યયુક્તત્વથી વિપ્ન જ ન થવું જોઈએ. એ તુ સમયે જ વરસે છે, એમ માનો તો તે ગર્ભ સંઘાત છે, તે તૃણને માટે વરસતો નથી.
• નિર્યુક્તિ - ૧૦૪ થી ૧૦૬ - વિવેચન
(૧૦૪) વળી જો વૃક્ષો ભમરાને માટે ફળતા હોય. તો કદી ભમરા - ભમરી ગ્લાનિ ન પામે, આહાર વગરના ન રહે, પણ તેવું જોવામાં આવતું નથી. હવે બીજાનો અભિપ્રાય કહે છે - (૧૦૫) વળી કોઈ કહે છે - આ આજીવિકા પ્રજાપતિ વડે પ્રાણી માટે રચાયેલી છે, તે કારણે વૃક્ષો ભમરાના વૃંદ માટે પુષ્પિત થાય છે. તેનો ઉત્તર આપે છે. • (૧૦૬) તમે કહ્યું તેમ નથી. કારણ કે વૃક્ષો નામ ગોત્ર કર્મ, જે જન્માંતરમાં બાંધેલ હોય, તેના વિપાક લક્ષણથી પુષ્પ અને ફળ ઉગાડે છે. અન્યથા સદૈવ પુષ્પનો સદ્ભાવ હોય. હવે બીજું કારણ કહે છે -
• નિર્યુક્તિ • ૧૦૭ થી ૧૦૯ - વિવેચન
(૧૦૭) ઘણાં વનખંડો છે. જે સ્થાને ભમરા જતા નથી, તેમાં વસતા પણ નથી, તો પણ વૃક્ષો પુપિત થાય છે. કેમકે તે વૃક્ષોનો સ્વભાવ છે. (૧૦૮) અહીં પૂછે છે - જો પ્રકૃતિ છે, તો સર્વકાળ કેમ પુષ્પ - ફળ નથી આપતી. પણ નિયત કાળે જ આપે છે? (૧૯) ગુરુ કહે છે - આ જ હેતુ છે. આ વૃક્ષોની પ્રકૃતિ છે કે વસંત ઋતુ આવતા વૃક્ષ સંઘાત પુપિત થાય છે. ફળ પણ કાળે કરીને બંધાય છે. જો તેમ ન સ્વીકારો તો નિત્ય પuિત થવા જોઈએ. • - હવે ચાલતી વાતમાં અર્થ યોજના કરતાં કહે છે -
• નિયુક્તિ - ૧૧૦ થી ૧૧૩ • વિવેચન
(શંકા) ગૃહસ્થો સાધુને માટે યોગ્ય વખતે રાંધે છે કે સાધુઓ ભૂખ્યા રહી દુખી ન થાય. (ના) અહીં આવો અભિપ્રાય નથી. અહીં કહે છે - સાધુઓ તરફની અનુકંપા નિમિત્તે, કેમકે તેઓ હિરણ્યાદિ ગ્રહણ માટે આપણાં ઉપર અનુકંપા કરતાં 33/3)
For Private & Personal Use Only
Jain Education International
www.jainelibrary.org
