Agam Satik Part 36 Dashvaikalik Sutra Gujarati Anuwad 1

Author(s): Dipratnasagar, Deepratnasagar
Publisher: Shrutnidhi Ahmedabad

Page 215

૨૧૪
દશવૈકાલિકમૂલસુત્ર-સટીક અનુવાદ જ્ઞાન થાય છે, પછી એકાગ્ર આલંબન થાય છે. વિવેકથી ધર્મમાં સ્થિત થાય છે. સ્વયં ધર્મમાં સ્થિતપણાથી બીજાને પણ સ્થાપે. વિવિધ પ્રકારના શ્રતને ભણીને શ્રુત સમાધિમાં આસક્ત થાય છે.
• સૂત્ર • ૪૦૯, ૪૮૦ -
તપ સમાધિ ચાર ભેદ હોય છે. તે આ પ્રમાણે - (૧) આલોકના પ્રયોજનથી તપ ન કરે (૨) પરલોકના પ્રયોજનથી તપ ન કરે (૩) કીર્તિ, વર્ણ, શબ્દ અને શ્લોકને માટે તપ ન કરે. (૪) નિર્જરા સિવાયના બીજા કોઈપણ ઉદ્દેશ્યથી તપ ન કરે. આ ચોથું પદ છે. અહીં શ્લોક છે - સવ વિવિધ ગુણવાળા તપમાં જે રત રહે છે, તે પગલિક ફળની આશા રાખતા નથી, કર્મ નિર્જરાથી હોય છે. તપ વડે પૂવકત પાપોને ખપાવે છે અને સદૈવ તપસમાધિથી યુક્ત રહે છે.
• વિવેચન - ૪૭૯, ૪૮૦ -
હવે તપ સમાધિ કહે છે- તે ચાર ભેદે છે. તે આ પ્રમાણે - (૧) આલોક નિમિત્તે લબ્ધિ આદિની વાંછાથી અનાશનાદિરૂપ તપ ધર્મિલની જેમ ન કરે. (૨) જન્માંતરના ભોગ નિમિત્તે બ્રહાદત્તની જેમ તપ ન કરે. (૩) કીર્તિ - સર્વ દિશાવ્યાપી સાધુવાદ, વ - એક દિશા વ્યાપી, શબ્દ - અદ્ધ દિશા વ્યાપી, શ્લાઘા - તે જ સ્થાને થાય. આ કીર્તિ આદિને માટે તપન કરે. પણ માત્ર કર્મ નિર્જરાને માટે જ તપ કરે. ઇચ્છા રહિતપણે જેમ કર્મ નિર્જરા ફળ થાય, તે રીતે જ તપ કરે. હવે બ્લોક કહે છે - વિવિધ ગુણ તપોરત જ. અનશનાદિ અપેક્ષાથી અનેક ગુણ જેતપ, તેમાં સદા રત રહે, આલોકાદિમાં આશા રહિત, કર્મ નિર્જરાર્થી થઈ, એવા વિશુદ્ધ તપ વડે લાંબા કાળના સંચિત કર્મો દૂર કરે અને નવા ન બાંધે. - X
• સૂત્ર - ૪૮૧ થી ૪૮૪ -
આચાર સમાધિ નિરો સાર ભટે હોય છે. તે આ - (૧) આ લોકના નિમિત્તે આયાર પાલન ન કરે. (૨) પરલોકના નિમિત્તે આચાર પાલન ન કરે. (૩) કીર્ત, વર્ણ, શબ્દ, વ્હાલા નિમિત્તે આચાર પાલન ન કરે. (૪) આહત હેતુ સિવાયના બીજા કોઈ હેતુ નિમિત્તે આચાર પાલન ન કરે. આ ચોથું પદ છે. અહીં શ્લોક છેઃ- જે જિનવરનમાં રત છે, તે બડબડાટ કરતાં નથી, જે જ્ઞાનથી પરિપૂર્ણ છે અને જે અતિશય આત્માણ છે, તે મન અને ઇંદ્રિયોનું દમન કરનાર મુનિ આચાર સમાધિ દ્વારા સવૃત્ત થઈને મોક્ષને અત્યંત નિકટ કરનારો હોય છે.
સુવિશુદ્ધ અને પોતાને સમાહિત રાખનાર સાધુ ચારે સમાધીઓને જાણીને, પોતાને માટે વિપુલ, હિતકર, સુખાવહ અને કલ્યાણકર મોક્ષપદને પામે છે. જન્મ-મરણથી મુક્ત થઈ જાય છે. નરક દિ બધાં પસાયોને સવા તજી દે છે અથવા શાશ્વત સિદ્ધ થઈ જાય છે. અથવા અલ્ય કર્મવાળો મહકિક દેવ થાય છે.