Book Title: Agam Satik Part 36 Dashvaikalik Sutra Gujarati Anuwad 1
Author(s): Dipratnasagar, Deepratnasagar
Publisher: Shrutnidhi Ahmedabad
View full book text
________________
દાયકાલિકમૂલસૂત્ર-સટીક અનુવાદ સહન કરી શક્તો નથી. આચાર્ય એ અભયને કહ્યું. અભયકુમારે કહ્યું- તમે વિશ્વ થઈને રહો, હું લોકોને કોઈ ઉપાયથી નિવારીશ. ગણરત્નોની કોટિ સ્થાપી, નગરમાં દ્ઘિોષણા કરાવી, લોકો ભેગા થયા. અભયે કહ્યું કે જો કોઈ અગ્નિ, પાણી, સ્ત્રીનો ત્યાગ કરે તો હું તેને આ ત્રણે રત્નોની કોટિ આપી દઇશ. લોકો બોલ્યા- આ ત્રણ વિના સવર્ણકોટિથી પણ શું લાભ? અભયે કહ્યું - તો પછી “આ ભિખારીએ દીક્ષા લીધી” તેમ કેમ કહો છો. નિરર્થક દીક્ષા લેનારે પણ આ ત્રણ કોટિ સુવર્ણનો ત્યાગ કર્યો જ છે ને? લોકોને પ્રતીતિ થઈ કે અર્થહિને પણ આ ત્રણ તો તજેલ જ છે ને!
• સુત્ર - ૯ -
સમભાવની પ્રેક્ષાથી વિચરતા એવા સાધન મન કદાય સંયમથી બહાર નીકળી જાય તો તે સી કે કાયાવસ્તુ મારી નથી અને હું તેનો નથી એમ વિચારી, તેના તરફથી પોતાનો રાગ કરી છે.
• વિવેચન - ૯ -
તે જ ત્યાગી પોતાને અને બીજાને તુલ્યપણે જુએ તે સમ, તથા જેના વડે દેખાય તે દષ્ટિ વડે બધાંને સમપણે જોતો ચાલે એટલે ગુરુ ઉપદેશાદિથી સંયમયોગમાં વર્તે. તેમને પણ કર્મની ગતિ બળવાન હોવાથી કદાચિત મન બહાર જાય એટલે ભોગવેલા ભોગનું સ્મરણ થાય, અભુક્ત ભોગીને કુતૂહલથી મન ચલિત થાય. અર્થાત્ સંયમ યોગથી બહાર નીકળી જાય, તેનું દષ્ટાંત -
કોઈ રાજપુત્ર બહાર સભા મંડપમાં મતો હતો, દાસી પાણીનો ઘડો લઈ નીકળી, સજકુમારે કાંકરાથી ઘડો ફોડ્યો. દાસીને રડતી જોઈ તેણે ફરી કાંકરો ફેંક્યો. દાસીએ વિચાર્યું કે રક્ષક જ જે લુંટારો હોય તો પોકાર ક્યાં કરવો? દાસીએ માટીનો કઠણ લોંદો લગાવી કાણું બંધ કરી દીધું અને ચાલતી થઈ. એ પ્રમાણે સાધુનું મન સંયમથી બહાર નીકળે તો તે સાધુએ પ્રશસ્ત પરિણામ વડે ચાસ સંકલ્પ રૂપ છિદ્રને ચારિરૂપ જળના રક્ષણ માટે બંધ કરી દેવું. કેવા આલંબનથી? જેની સુંદરતાથી મોહ ઉત્પન્ન થયો હોય, તેના સંબંદી વિચારવું કે - “તેણી મારી નથી” કેમ કે દરેક પોતાના કમોંના ફળ ભોગવે છે. એમ સમજી રાગને નિવારે અને તત્ત્વદર્શી હોય તો પરમાર્થ સમજીને પાપથી પાછો ખસે. • • x
એક વણિક પુત્ર હતો, તે સ્ત્રીનો ત્યાગ કરી સગપાઠ મોટેથી ગોખે છે. પણ તેને થયું કે તેણી મારા ઉપર સગવાળી હતી, હું તેને શા માટે છોડું? સાધુવેશમાં ઉપકરણ સહિત ઘેર જવા નીકળ્યો. સ્ત્રી પાણી લેવા તળાવે આવી, ત્યાં તે ઉભો રહ્યો. સી શ્રાવિકાબની હતી, દક્ષા લેવા ઇચ્છતી હતી. સ્ત્રી ઓળખી ગઈ, સાધુનથી ઓળખતો, તેણે ટીની પૃચ્છા કરી, દીક્ષા છોડવી છે તેમ જણાવ્યું. સ્ત્રી વૈરાગ્યવાન્ હતી, તે જૂઠું બોલી કે તે સ્ત્રી તો બીજા સાથે ગઈ. સાધુને થયું કે ભગવંતે સત્ય જ કહ્યું છે. “તે મારી નથી, હું તેનો નથી.” એમ પરમ સંવેગ પામ્યો અને બોલ્યો કે હું પાછો ફરું છું. પછી સીએ શીખામણ આપી કે • જીવિત અનિત્ય છે, કામ-ભોગ નાશ થનાર છે
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
