Agam Satik Part 36 Dashvaikalik Sutra Gujarati Anuwad 1

Author(s): Dipratnasagar, Deepratnasagar
Publisher: Shrutnidhi Ahmedabad

Page 202

૨૦૧
૯ / ૧ / ૪૧૬ થી ૪૨૪
(૧૮) જે કોઈ સપનું બચ્ચું સમજીને તેની કદર્થના કરે છે, તે તેના સાહિતને માટે થાય છે, એ પ્રમાણે જ તે મદબુદ્ધિ એકેન્દ્રિયાદિ જાતિ પથે ગમન કરે છે. (૧૯) અત્યંત ક્રુજ આશીવિષ સર્પ જીવનનાશથી વધારે બીજું શું કરી શકે ? પરંતુ પ્રસન્ન રાચાર્ય બોધિનું કારણ બને, મોક્ષ ન મળે.
(૨૦) જે પ્રજવલિત અગ્નિને મસળે છે, આશીવિષ સપન કુપિત કરે છે અથવા જીવિતાથ હોવા છતાં નિષભક્ષણ કરે છે, આ બધી ઉપમા ગુરૂની આશાતના સાથે તુલ્ય છે. (૪ર૧) કદાચ તે પ્રચંડ અગ્નિ ન 'બાળે, કુપિત આશીવિષ સર્પ પણ ન ડર્સ, કે હળાહળ ઝેર પણ ન મારે, પરંતુ ગરની અવહેલનાથી કદાપિ મોક્ષ ન સંભવે.
(૪૨) જે પર્વતને મસ્તકથી ભદેવા ઇચ્છે છે, સતેલા સિંહને જગાડે છે, ભાલાની રાણી પર પ્રહાર કરે છે, આ બધાંની ઉપમા ગુરુની આશાતના વડે સમાન છે. (૨૩) કદાચ કોઈ મસ્તકથી પર્વતને ભેદી નાંખે, કદાચ કુપિત સિંહ પણ ન ખાઈ જાય, કદાચ ભાલાની અણી પણ પાર કતનિ ન ભેદે, પરંતુ ગરની હેલાથી મોક્ષ કદાપિ ન સંભવે.
(૨૪) આચાર્ય પ્રસન્ન થવાથી બોધિલાભ થતો નથી, તેમની આશાતનાથી મોક્ષ ન મળે, તેથી નિરાબાધ સુખનો જથ્થક, ગુરુની પ્રસન્નતા જાભિમુખ રમણ કરે.
• વિવેચન - ૪૧૬ થી ૪૨૪ -
જે કોઈ દ્રવ્ય સાધુ અને અગંભીર હોય, ગુરુને ક્ષયોપશમની વિચિત્રતાથી તંત્રયુક્તિથી આલોચનામાં અસમર્થ, સપ્રજ્ઞારહિત જાણીને, તથા પ્રાપ્ત વયવાળા છે, એવું બીજું કારણ સ્થાપીને આ બાળક જેવા છે, આગમ ભણ્યા નથી એમ જાણીને અસૂયાથી કે અસૂયાવિના પણ ખિંસા - અપમાન કરે, જેમકે - મશ્કરીમાં કહે, અહો! તેમ તો બહું ભણ્યા છો, વયોવૃદ્ધ છો, બહુશ્રુત છો. અથવા ઇર્ષ્યાથી બોલે કે તમે મંદબુદ્ધિ છો એણ આસાતના કરવાથી મિથ્યાત્વ પામે છે. માટે ગુરુની હીલણા ન કરવી. એ રીતે તત્ત્વ ન જાણવાથી બોલનારા શિષ્યો ગુરુની લઘુતા કરે છે. એકની આશાતનાથી બધાંની આશાતના કરે છે. પોતાના સમ્યગ્દર્શનનો લ્હાસ કરે છે. • - તેથી ગુરુની આશાતના ન કરવી.
કર્મના વૈચિત્ર્યથી કેટલાંક ગુરુ વયોવૃદ્ધ છતાં સદ્ગદ્ધિરહિત હોય, કેટલાંક નાના સાધુ પણ અમંદ - બુદ્ધિવાળા હોય છે. તેઓ મૃતથી કે બુદ્ધિથી સમ્યક પ્રજ્ઞાવાન હોય છે. અથવા ભાવિની વૃત્તિ આશ્રીને અશ્રુત ગુરુ હોય પણ સર્વથા જ્ઞાનાદિ આચારયુક્ત, ગુણોમાં - સંગ્રહ કરનારા, સારા ભાવમાં આત્માને રમણતા કરાવનારા હોય, તેથી તેમની હીલના ન કરવી. જેમ અગ્નિ ઇંધણને બાળી નાંખે છે, તેમ ગુરુ આશાતનાથી જ્ઞાનાદિ ગુણ સંઘાત પણ ભસ્મસાત્ થાય છે.