Book Title: Agam Satik Part 36 Dashvaikalik Sutra Gujarati Anuwad 1
Author(s): Dipratnasagar, Deepratnasagar
Publisher: Shrutnidhi Ahmedabad
View full book text
________________
૧૯૦
દશવૈકાલિકમૂલસૂત્ર-સટીક અનુવાદ બુદ્ધિ થાય છે. સ્નેહ સૂક્ષ્મ- ઓસ, હીમ, કરા ઇત્યાદિ. પુખ સૂક્ષ્મ- વડે કે ઉબરના પુષ્પો, પ્રાણા - સૂક્ષ્મ અનુદ્ધર કુંથુઆ, ઉસિંગ સૂક્ષ્મ - કીડાના નગરા અને બીજા સૂક્ષ્મ જીવો. પનક સૂક્ષ્મ - વરસાદમાં જમીન કે લાકડા ઉપર પંચવણ જે પનક-લીલ થાય છે તે. બીજ સૂમ - શાલિ આદિ બીજના મુખમૂલમાં કણિકા, હરિત સૂક્ષ્મ - અત્યંત નવા કુલપૃથ્વી સમાન વર્ણવાળા, અંડ સૂક્ષ્મ- માખી, કીડી, ગરોળી આદિના ઇંડા.
ઉક્ત પ્રકારે આ સૂક્ષ્મ જાણીને સૂકાદેશથી યથાશક્તિ સ્વરૂપ સંરક્ષણાદિ વડે સાધુ, નિદ્રાદિ પ્રમાદ હિત થઈ મન, વચન, કાયાથી સંરક્ષણ પ્રતિ યત્ન કરે સર્વકાળ શદાદિમાં રાગ-દ્વેષ ન કરે.
• સૂત્ર - ૩૬૭ થી ૩૭૮ -
(૩૬૭) સંત સાધુ - સાધ્વી સદૈવ મનોયોગપૂર્વક પાત્ર, કંબલ, શય્યા, ઉચ્ચારભૂમિ, સંસ્તારક કે શાસનને પડિલેહે. સંચમી ઉચ્ચાર, પ્રસવણ, કફ, નાકના મેલ, પરસેવો આદિને પ્રાણુક ભૂમિનું પ્રતિલેખન કરીને જ્યણાપૂર્વક પરઠવે. (૩૬૯) ભોજન કે પાણીને માટે ગૃહસ્થના ઘેર પ્રવેશતો સાધુ જ્યણાથી ઉભો રહે, પરિમિત બોલે અને રૂપમાં મનને ડામાડોળ ન કરે. (૩૭૦) સાધુ કાનથી ઘણું સાંભળે છે, આંખોથી ઘણું જુએ છે, પણ બધું જોવેલ - સાંભળેલને કહી દેવું ઉચિત નથી. (૩૧) જે જોયેલ-સાંભળેલ ઘટના પઘાતિક હોય તો ન કહેતી તથા કોઈપણ ઉપાસથી ગૃહસ્થત આવરણ ન કરે.
(૩૭૨) ભોજન સ-રસ છે કે નીરસ, સારું છે કે ખરાબ, મળેલ છે કે નહીં, તેવું કઈ પૂછે કે ન પૂછે, તો પણ ન કહે. (૩૭૩) ભોજનમાં વૃદ્ધ ન થાય, વ્યર્થ ન બોલતો ઉછ ભિક્ષા લે. આપાસક, ક્રીત, ઔદેશિક, આહત આહારનો પણ ઉપયોગ ન કરે. (૩૭૪) સંયત સાધુ અણુમાત્ર પણ સંનિધિ ન કરે. સદૈવ મુધાની અસંબદ્ધ અને જનપદને નિશ્ચિત રહે. (૩૫) રૂક્ષવૃત્તિ, સસંત, આભેચ્છક, થોડા આહારથી તૃપ્ત થનાર હોય. તે જિન પ્રવચન સાંભળીને ઊંઘભાવને ન પામે. (૩૭૬) કાનોને સુખકર શબ્દોમાં રાગભાવ ન સ્થાપે. દારુણ અને કર્કશ સ્પર્શને શરીરથી સમભાવે સહે.
(૩૭૭, ૩૭૮) ભુખ, તરસ, દુઃશસ્સા, શીત, ઉષ્ણ, અરતિ, ભયને મુનિ આવ્યથિત પણે સહન કરે, દેહદુઃખ મહાફળકારી છે. સૂર્ય અસ્તથી, પૂર્વમાં સૂર્યોદય ન થાય, ત્યાં સુધી, બધાં પ્રકારના આહાર આદિ પદાર્થોની મનથી પણ સાધુ ઇચ્છા ન કરે.
• વિવેચન - ૩૬૭ થી ૩૮ -
સિદ્ધાંત વિધિથી, શક્તિ હોય ત્યાં સુધી અન્યૂનાતિરિક્ત પોતાના પાત્ર, કંબલ, ઉપકરણાદિ, શય્યા, સંથારો, ચંડિલાદિ પડિલેહે. - X• x• તથા ઉચ્ચાર, પ્રસવણ,
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
