Book Title: Agam Satik Part 36 Dashvaikalik Sutra Gujarati Anuwad 1
Author(s): Dipratnasagar, Deepratnasagar
Publisher: Shrutnidhi Ahmedabad
View full book text
________________
૧૪૭
૫ / ૧ / ૧ર થી ૧૧ “લોગસ્સ” સૂત્ર રૂપ જિન સંતવ કરે. પછી પૂર્વેલ સ્વાધ્યાય પ્રસ્થાપિત ન હોય તો સ્વાધ્યાયને પ્રસ્થાપીને (સઝાય પઠાવીને) મંડલી ઉપજીવક તે જ કરે, જ્યાં સુધીમાં બીજા સાધુઓ આવે. કોઈ તપસ્વી આવે તો તે પણ સ્વાધ્યાય સ્થાપી વિશ્રાંતિ લે.
વિશ્રાંતિ લેતામુનિ પરિણત ચિત્તથી આ પ્રમાણે ચિંતવે- કલ્યાણ પ્રાપ્ત કરાવનાર, નિર્જરાદિ અર્થ આનો છે તે લાભાર્થિક (વિચારે કે, મારી ઉપર અનુગ્રહ કરીને સાધુઓ પ્રાસુક ભોજન ગ્રહણ કરે તો હું ભાવસમુદ્રથી તરી જઈશ. એ પ્રમાણે વિચારીને ઉચિત વેળામાં આચાર્યને આમંત્રણા કરે, જો ગ્રહણ કરે તો સુંદર. જો તેઓ કહે કે - તુ જ આપ, તો તેટલામાં ગુરુ દ્વારા અનુજ્ઞાત સાધુને મનઃ પ્રણિધાની નાધિકના ક્રમે નિમંત્રણા કરે, અથવા ગ્રહણના ઔચિત્યની અપેક્ષાથી કે બાળ આદિના ક્રમશી નિમંત્રણા કરે. જે તે ધર્મબંધુઓ ઇચ્છે તો સાધુ તેની સાથે ઉચિત સંવિભાગીદાનથી સાથે ભોજન કરે. જો કોઈ ન ઇચ્છે તો સાધુ રાગાદિ રહિત થઈ એકલો ભોજન કરે. કઈ રીતે કરે ? માખી વગેરે જોઈ શકાય તેવા પ્રકાશવાળા (ખુલ્લા) પાત્રમાં, ઉપયુક્ત થઈને અને હાથ કે મુખમાંથી કંઈ ન પડે તે રીતે ભોજન કરે.
• સૂત્ર - ૧૨ થી ૧૭૫ -
(૧૨) બીજાને માટે બનેલ, વિધિથી ઉપલબ્ધ જે આહાર તે તિક્ત, કટુક, કાષાયિત, આણ્વ, મધુર કે લવણ હોય, સંચમી તેને મધુ-બ્રુતની માફક સંતોષથી ખાય. (૧૭૩, ૧૭૪) મુવાજીની ભિક્ષ અષા વિધિથી પ્રાપ્ત કરેલ આહાર રસ કે વિરસ હોય, શુચિ હોય કે અશુચિ, આદ્ધ હોય કે શુષ્ક, મયુ કે કુભાષ હોય, તે તેની અવહેલનાન કરે. પરંતુ મુલાજીની સાધુ મુલાલબ્ધ અને પ્રાસુક આહારનો તે હોય કે ઘણો; દોષોને વજીને વાપરે.
(૧૭૫) મુઘાદાટી દુર્લભ છે અને મુધાજીવી પણ દુર્લભ છે. મુધાદારી અને મુધાની બંને સદ્ગતિમાં જાય છે. - તેમ હું કહું છું.
• વિવેચન - ૧૦૨ થી ૧૭૫ -
ભોજ્યને આશ્રીને વિશેષથી કહે છેઃ- તિક્ત - એલુક વાલુંકાદિ, કટુક - આદુ, ઓસામણાદિ. કષાય - વાલ આદિ, અમ્લ - છાસ વગેરે, મઘુર - દુધ - મધ આદિ, લવ - મીઠું - x- આ તિક્ત આદિ આગમોક્ત વિધિથી પ્રાપ્ત કરી, મોક્ષને માટે, તેના સાધિક જાણી મધ- ઘીની જેમ સંયત ખાય, પણ વર્ણાદિને માટે ન ખાય. અથવા ડાબેથી જમણી દાટમાં પણ ન લઈ જાય.
અરસ - હિંગ આદિથી ન સંસ્કારેલ. વિરસ - રસ વગરના જૂના ઓદનાદિ, સૂચિત - વ્યંજનાદિ યુક્ત, અસૂચિત - વ્યંજન રહિત અથવા કહીને આપે કે કહ્યા વિના આપે. આર્દ્ર-પ્રચુર વ્યંજન, અથવા શુષ્ક કે સ્તોક વ્યંજન હોય. તે શું? કહે છેમંથુ - બોરનું ચૂર્ણ, કુમષ - બાફેલા અડદ કે ચોળા. આ ભોજનનું શું? વિધિ વડે મેળવીને સર્વથા ન નિદે. અથવા એમ ન વિચારે કે- આટલા અલ્પ આહારથી મારું પેટ
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
