Book Title: Agam 06 Ang 06 Gnatadharma Sutra Part 03 Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti


Previous | Next

Page 643
________________

६२८
_ज्ञाताधर्मकथासूत्रे शब्देषु रज्यमाना, रमन्ते श्रोगेन्द्रियवशातः ॥ १ ॥ श्रोगेन्द्रियदुर्दान्तत्वस्य अथ एतावान् भवति दोषः । द्वीपिकारुतमसहमानो,-वधवन्धं तित्तिरः प्राप्तः ॥ २॥
श्रोत्रेन्द्रियवशार्ताः कर्णेन्द्रियवशवर्तिनः कलाः श्रवणसुखदाः रिभिताः स्वरघोलनाविशेषयुक्ताः मधुराः-प्रियाः कलरिभितमधुरध्वनिजनकत्वात् तद्रूपा ये तन्त्रोतलतालवंशाः-चीणा-करताल वेणवस्तैः समुद्भावितत्वात्-ककुदः-प्रधानाः, अभिरामा:-मनोहरास्तेषु-शब्देषु रग्यमानाः अनुरक्ताः सन्तः रमन्ते मोदन्ते ॥ १॥ 'सोइंदिये ' त्यादि । 'सोइंदियदुईतत्तणस्स ' श्रोनेन्द्रियदुर्दान्तत्वस्य श्रोत्रेन्द्रिय दुर्दान्तं यस्य स श्रोत्रेन्द्रियदुर्दान्तः श्रोनेन्द्रियस्य जेतुमशक्यतया तद्वशवतीत्यर्थः, तस्य भावस्तत्त्वं, तस्य, श्रोत्रेन्द्रियाधीनतायाः, ' एत्तिओ' एतावान वक्ष्यमाणप्रकारकः दोषो भवति । तं सदृष्टान्तं प्रदर्शयति-'दीविगरुयमसहंतो' द्वीपिकारु. तमसहमानः-द्वीपिका व्याध पचरस्थतित्तिरः, तस्याः रुतं शब्दम् असहमानः=
'कलरिभिय' इत्यादि।
अब सूत्रकार, इन्द्रियों के असंवरण से जो दोष उत्पन्न होते हैं उन्हें इन गाथाओं द्वारा प्रदर्शित करते हैं-कर्णेन्द्रिय के वशवर्ती बने हुए प्राणी फल-श्रवण सुखद, रिभित-स्वरों के घोलना विशेष से युक्त ऐसे मधुरप्रिय, तंत्री-वीणा, तलताल-करताल, वंशवासुरी इन से उत्पन्न होने की वजह से ककुद-अत्यन्त, अभिराम-मनोहर ऐसे शब्दो में अनुरक्त होते हुए यद्यपि मुदितमन होते हैं परन्तु श्रोत्रेन्द्रिय उनकी दुर्दमन होने के कारण-श्रोत्रेन्द्रिय उनकी जितने में अशक्य होने के कारण तदशवर्ती बने हुए वे प्राणी जिस तरह व्याध के पंजर में रही हुई तित्तिरी के शब्द को सुनकर तोतरपक्षी-कामराग के वश से आकृष्ट
— कलरिभिय ' इत्यादि
સૂત્રકાર હવે ઈન્દ્રિયેના અસંવરણથી જે દેશે ઉત્પન્ન થાય છે તેમને આ ગાથાઓ વડે પ્રદર્શિત કરે છે. કર્ણેન્દ્રિયના વશમાં થયેલા પ્રાણીઓ કલશ્રવણ સુખદ, રિભિત સ્વરોને વિશેષ રૂપમાં મેળવવાથી ઉત્પન્ન થયેલ વનિ, भइ२-प्रिय, तत्री-पीए!, Gadle-२ता, १श-वांसजी मेमनाथी उत्पन्न હેવા બદલ કકુદ-અત્યંત, અભિરામ-મનહર એવા શબ્દમાં અનુરકત થતાં જો કે તેઓ મુદિતમન-પ્રસન્ન થાય છે. પરંતુ તેમની શ્રોત્રેન્દ્રિય (કાન) દુર્દમનીય હોવા બદલ એટલે કે મોન્ટેન્દ્રિય ઉપર કાબુ મેળવવાનું કામ તેમના માટે અશકય હોવા બદલ તેને વશ થયેલા પ્રાણીઓ જેમ વ્યાપા-શિકારીના પીંજરામાં સપડાઈ ગયેલી તિત્તિરીના શબ્દને સાંભળીને તીતર પક્ષી કામરાગના
શ્રી જ્ઞાતાધર્મ કથાંગ સૂત્રઃ ૦૩

Loading...

Page Navigation
1 ... 641 642 643 644 645 646 647 648 649 650 651 652 653 654 655 656 657 658 659 660 661 662 663 664 665 666 667 668 669 670 671 672 673 674 675 676 677 678 679 680 681 682 683 684 685 686 687 688 689 690 691 692 693 694 695 696 697 698 699 700 701 702 703 704 705 706 707 708 709 710 711 712 713 714 715 716 717 718 719 720 721 722 723 724 725 726 727 728 729 730 731 732 733 734 735 736 737 738 739 740 741 742 743 744 745 746 747 748 749 750 751 752 753 754 755 756 757 758 759 760 761 762 763 764 765 766 767 768 769 770 771 772 773 774 775 776 777 778 779 780 781 782 783 784 785 786 787 788 789 790 791 792 793 794 795 796 797 798 799 800 801 802 803 804 805 806 807 808 809 810 811 812 813 814 815 816 817 818 819 820 821 822 823 824 825 826 827 828 829 830 831 832 833 834 835 836 837 838 839 840 841 842 843 844 845 846 847 848 849 850 851 852 853 854 855 856 857 858 859 860 861 862 863 864 865 866 867