Page #1
--------------------------------------------------------------------------
________________ lekhaka-saMpAdaka parama pUjaya AcArya zrI naravAhanasUrizvarajI ma. vivecanA nAnI rANI - realite ses elabit ose koI ja . les S le 12PW CPH felello!
Page #2
--------------------------------------------------------------------------
________________ (padArtha darzana graMthamALA prakAzana naM-19) . . . - - - - - - rmagraMtha-2 5. vivecana A lekhaka-saMpAdaka ja pa.pU. AcArya zrI naravAhanasUri ma. prakAzaka padArtha-darzana TrasTa AzramaroDa - amadAvAda. HAPP
Page #3
--------------------------------------------------------------------------
________________ pustaka-19 muM karmagraMtha-ra vivecana saMpAdaka karma sAhitya niSNAta siddhAMta mahodadhi, saccAritra cUDAmaNi sva. AcAryadeveza zrImad vijya premasUrizvarajI mahArAjAnA paTTaghara, paramazAsana prabhAvaka parama tAraka, sUricakra cakravarti, suvizALa gacchAdhipati, pracaMDa pUNya ane prauDha pratibhAnA svAmI, vyAkhyAna vAcaspati dikSAnA dAnavIra sva. AcAryadeveza zrImad vijaya rAmacaMdrasUrizvarajI mahArAjAnA parama vineya ziSyaratna karma sAhityajJAtA paramapUjya AcArya zrI sarva hakka prakAzakane svAdhIna | naravAhanasUrizvarajI mahArAja sAheba. vIra saM. 2523 sane 1997 saMvata 2053 mAgazara vadI-10 kiMmata rUA. 20-00 TAIpa seTIMga bhavAnI grAphikasa amadAvAda-380009 phona : 467921 mudraka zIvakRpA oNphaseTa dUdhezvara amadAvAda-380 004. H Arthika sahayoga sutronI bolInI rakamamAMthI zrIpALanagaranI ArAdhaka baheno taraphathI....
Page #4
--------------------------------------------------------------------------
________________ nivedana ) karmagraMtha-2 mAM karmanI keTalI prakRtio baMdhamAM-udayamAM 2 udIraNAmAM temaja sattAmAM hoya che te batAvavA sAthe kayA guNasthAnake keTalI baMdhAya, keTalI udayamAM hoya-keTalI udIraNA tathA sattAmAM hoya te batAvavA mATe pahelAM cauda guNasthAnakanuM varNana karavAmAM Ave che ane temAM prakRtiono je rIte hrAsa thAya che tenI samaja saraLatApUrvaka pa.pU. AcAryazrI naravAhanasUri mahArAje taiyAra karI Apela che ke jethI abhyAsI vadhu sArI rIte ane ochA zrame tene jhIlI zake. A pustaka prakAzanano saMpUrNa kharca sUtronI bolInI rakamamAMthI zrIpALanagaranI ArAdhaka bahenoe lIdhela che te badala khUba khUba dhanyavAda. eja lI. padArtha darzana TrasTanA TrasTIo -: sUcanA :A prasaMge eka spaSTatA karavI atyaMta jarUrI che ke jJAnadravyano upayoga mukhyatAe prAcIna graMthonA hastalekhana-jJAna-bhaMDAronI jALavaNI-pUjaya sAdhu sAdhvI bhagavaMtonA adhyayananI vyavasthA AdimAM samucita rIte ja karavo yogya che. AvA graMthonuM prakAzana karavAnuM kartavya jo ke yathAzakti zrAvakoe ja adA karavAnuM che. te zakya na hoya ane jJAna dravyano upayoga anivArya bane to paNa emAM jarUrI maryAdAnuM pAlana Avazyaka che tethI ja pUjya sAdhu-sAdhvI bhagavaMto tathA zrI saMgho hastakanA zrI jJAnabhaMDArone ja graMtha sAdara samarpita karAze gRhasthoe e graMtha vasAvavo hoya to tenuM purUM mUlya zrI jJAna khAte arpaNa karIne ja vasAvavo ane zrI jJAnabhaMDAramAMthI vAMcana karavA mATe upayoga karavo hoya to teno yogya nakaro zrI jJAna khAte ApavA cUkavuM nahi jethI koIpaNa prakAranA doSanA bhAgIdAra na thavAya.
Page #5
--------------------------------------------------------------------------
________________ 04) 9 prApirIyAno padArtha darzana TrasTa C/o. bharatabhAI bI. zAha e/saritA darzana jayahiMda presa sAme, Azrama roDa, amadAvAda-380009 - Te. naM.- 6562337 azvinabhAI esa zAha C/o. navinacaMdra nagInadAsa The. pAMcakuvA daravAjA bahAra amadAvAda-380001 Te. naM.- 21443114 jayaMtilAla pI. zAha The. 696, navA daravAjA roDa mAyAbhAInI bArI pAse DI.-vADIlAla enDa kAM nA meDA upara khADiyA cAra rastA, amadAvAda- 380001 Te. naM.-380315 (surezabhAI eca. vakhArIyA) The. DIpa3, - sarvodayanagara 5 me mALe-pAMjarApoLa roDa muMbaI-naM.-400004 Te.naM.-37pa3848 sunIlabhAI ke. zAha 103, vimalavilA, pahele mALe, diIpA kompalekSa, aDAjaNa roDa, surata-395009
Page #6
--------------------------------------------------------------------------
________________ karmagraMtha-2 vivecana zrI zaMkhezvara pArvanAthAya nama: caudaguNasthAnaka vivecana * je prakAre zramaNa bhagavAna mahAvIra mahArAjA guNasthAnakane viSe vizuddhi prApta karatAM karatAM saghaLAya guNasthAnakone sparzatA baMdha-udaya-udIraNA ane sattArUpa karma prakRtiono baMdhaviccheda-udaya viccheda-udIraNA viccheda ane sattA viccheda karatAM karatAM siddhigatine pAmyA te rUpe huM temanI stavanA karuM chuM. - A kAraNathI A karmagraMtha stavanArUpa gaNAya che. tethI A karmamaMthane vize 14 guNasthAnakomAM kayA kayA guNasthAnakone vize keTalI keTalI prakRtio baMdha - udaya - udIraNA tathA sattAmAM hoya che te jaNAvaze. temaja te te guNa thAnakane vize baMdhamAMthI-udayamAMthI-udIraNAmAMthI ane sattAmAMthI keTalI keTalI prakRtiono viccheda thAya che te jaNAvAze. 14 guNasthAnakanA nAma : (1) mithyAtva (8) nivRttikaraNa athavA apUrvakaraNa (2) sAsvAdana (9) anivRttikaraNa (3) mizra (10) sukSmasaMparAya (4) avirati samyaphadraSTi (11) upazAMtamoha chamastha vitarAga (5) deza viratI (12) kSINamoha chadbhastha vitarAga (6) pramatta sarvaviratI (13) sayogIkevaLI (7). apramatta sarvaviratI (14) ayogIkevaLI 14 guNasthAnakanuM svarUpa : guNasthAnaka guNa eTale jJAnAdi guNo teonuM je sthAna te guNasthAnaka kahevAya che, eTale ke jJAnAdi guNonI zuddhirUpa kramasara thato prakarSa ane jJAnAdiguNonI azuddhirUpa kamasara thato apakarSarUpa je adhyavasAya te guNasthAnaka kahevAya che. (1) mithyAtva guNasthAnaka : mithyAtva eTale sarvajJa paramAtmAe kahelA jIvAdi padAthone vize viparIta buddhi te mithyAtva kahevAya che. tatvanI draSTieto jagatamAM rahelA kudeva-kugarU-kudharmane sudeva-sugarU-sudharma rUpe dharmabuddhie mAnavA athavA enI ArAdhanA karavI te mithyAtva kahevAya che.
Page #7
--------------------------------------------------------------------------
________________ 2 karmagraMtha-2 vivecana A guNasthAnake rahelA jIvonu varNana : jIvonA be bheda (1) avyavahArarAzIvALA (2) vyavahArarAzIvALA (1) avyavahArarAzIvALA jIvo : je jIvo sukSma nigodamAM anAdikALathI che. haju sudhI bahAra nIkaLyA nathI te jIvone avyavahArarAzIvALA jIvo kahevAya che. (2) vyavahArarAzIvALA jIvo : je jIvo anAdikALathI sukSma nigodamAM rahelA hatA jyAre eka jIva siddhigatimAM jAya tyAre temAMthI bahAra nIkaLI eTale ke anAdi sukSma nigodarUpe je rahelA hatA temAMthI pRthvIkAya,akAya, teukAya, vAukAya, pratyeka vanaspatikAyamAM ekendriyarUpe utpanna thAya te vyavahArarAzIvALA jIvo kahevAya che. vyavahArarAzImAM AvyAbAda jIva sukSma nigodarUpe utpanna thAya topaNa te vyavahArarAzIvALo jIva gaNAya che. athavA sAdi sUkSmanigodarUpe paNa gaNAya che. A sAdinigodavALo jIva nigodamAMthI nIkaLIne tiryaMca ane manuSyarUpe game tyAre utpanna thai zake che. Ane nigodamAMthI nIkaLavA mATe eka jIva siddhigatimAM jAya to ja nIkaLe tevo niyama hoto nathI. sAmAnya rIte A guNasthAnake cha prakAranA jIvo hoya che. (1) abhavyajIvo (2) jAtibhavyajIvo (3) durvyavyajIvo (4) bhArekarmIbhavya jIvo (5) laghukama~bhavyajIvo (6) durlabhabodhibhavya jIvo. (1) abhavyajIvo : A jIvo anAdi nigodarUpa avyavahArarAzI tathA vyavahArarAzImAM rahelA hoya che. A jIvomAM mokSa gamananI yogyatA hotI ja nathI, eTale ke A jIvonA Atmapradezone viSe tirohIta bhAve kevaLajJAna raheluM hovA chatAM ane muktigamana yogya sAmagrI maLavA chatAM paNa koi kALe kevaLajJAna prApta karavAnI icchA pedA thatI ja nathI te abhavyajIvo kahevAya che. (2) jAtibhavyajIvo : je bhavyajIvo anAdikALathI anAdi sukSma nigodamAM rahelA che ane A bhavyajIvonA Atmapradezone vize tirobhAve kevaLajJAna raheluM paNa che. koi kALe A bhavyajIvo vyavahArarAzImAM kadAca Ave ane muktigamananI sAmagrI maLe to purUSArtha karIne mokSane pAmI zake tevI yogyatA hovA chatAM paNa A jIvono svabhAva ja evA prakArano hoya che. ke teo koikALe anAdi sukSma nigodamAMthI bahAra nIkaLavAnA nathI eTale ke vyavahArarAzImAM koIkALe dAkhala thavAnA nathI tene jAtibhavyajIva kahevAya che. * (3) durbhavyajIvo : je bhavyajIvono saMsAra eka pudgalaparAvarta karatAM eka bhava adhikathI zarU karIne saMkhyAtA bhava - asaMkhyAtA bhava - ke anaMtAbhava yAvat anaMta
Page #8
--------------------------------------------------------------------------
________________ karmagraMtha-2 vivecana pudgalaparAvarta jeTalo kALa paribhramaNano bAkI hoya arthAt je jIvo haju sudhI caramAvartakALamAM dAkhala thayelA nathI te jIvone durbhavya jIvo kahevAya che A jIvo avyavahArarAzI temaja vyavahArarAzImAM rahelA hoya che. (4) bhArekarmI bhavyajIvo : je jIvonuM saMsAraparibhramANa eka pudgala parAvartakALathI vadhAre hoya nahiM arthAtu eka pagalaparAvarta ke tethI kAMika nyune saMsAra je jIvono bAkI hoya te bhArekarmI bhavyajIvo kahevAya che. A jIvonA kAmono sahajamaLa nAza thayelo hoto nathI.A jIvone caramAvartakALamAM AvelA kahevAya che. A jIvopaNa avyavahArarAzI tathA vyavahArarAzImAM rahelA hoya che. (5) ladhukarmI bhavyajIvo : je jIvono saMsAra adhapugalaparAvartakALa karatAM kaMika nyuna hoya te laghukarmI bhavya jIvo kahevAya che. A jIvonA sahajamaLano hAsa thayelo hoya che. A jIvo paNa avyavahArarAzI tathA vyavahArarAzImAM rahelA hoya che. (6) durlabhabodhi bhavyajIvo : je jIvo sabrIparzendriya paryAptapaNe pAmIne samyakatvanI prApti kare te samakitanA kALamAM, bhUtakALamAM bAMdhelA koi nikAcIta karmanA kAraNe jinezvara bhagavaMtanA prarUpelA koipaNa tattva pratye majabUta azraddhA (abhiniveza) thavAthI mithyAtvane pAmelA hoya te jIvone durlababodhi jIvo kahevAya che. A jIvonuM durlabhabodhipaNuM saMkhyAtAbhava - asaMkhyAtAbhava ke anaMtAbhava sudhInuM hoya che. (ardhapulaparAvartathI kAMika nyuna) A jIvo niyamA vyavahArarAzImAM ja hoya che. avyavahArarAzImAM A cha prakAranA jIvomAMthI pAMca prakAranA jIvo hoi zake che. (1) abhavya (2) jAtibhavya (3) durbhavya (4) bhArekarmIbhavya (5) laghukamabhavya je jIvo avyavahArarAzImAM anaMtA pula parAvartakALa pasAra karI chellA pagalaparAvartakALamAM praveza kare arthAt je jIvono eka pugalaparAvarta jeTalo kALa bAkI rahe evA jIvone bhAre karmIbhavyajIva kahevAya. tathA avyavahArarAzImAM ja carama pudgalaparAvartakALamAM dAkhala thaI anaMtokALa pasAra karI ardhapulaparAvartakALa karatAM nyuna kALamAM praveza kare tyAre te ladhukarmI jIva kahevAya che. marUdevA mAtA, jevA anaMtA jIvo rahelA hoya che. vyavahArarAzImAM cha prakAranA jIvomAMthI 5 prakAranA jIvo hoya che. (1) abhavya (2) durbhavya (3) bhArekarmIbhavya (4) laghukamabhavya (5) durlabhabodhi bhavya bIjIrIte mithyAtva 2 bhede : (1) avyakata mithyAtva (2) vyakta mithyAtva
Page #9
--------------------------------------------------------------------------
________________ - karmagraMtha-2 vivecana (1) avyakta mithyAtva : je jIvone mithyAtvanA udayakALamAM anAbhogapaNAnI saMjJA rahelI hoya te jIvone avyakta mithyAtva kahevAya che. A mithyAtva ekendriyathI zarUkarIne asaMjJI paMcendriya paryApta jIvone hoya che. (2) vyakta mithyAtva : vyavahArarAzImAM atyArabAda saMjJIpaNuM prApta karela jIvone je mithyAtvano udaya hoya che. te vyakti mithyAtva kahevAya che. keTalAka AcAryonA mate avyavahArarAzImAM rahelA jIvone avyakta mithyAtvI kahevAya che ane vyavahArarAzImAM AvelA jIvone vyakta mithyAtvI kahevAya che. A vivekSAthI avyavahArarAzImAM cha prakAranA jIvomAMthI 2 prakAranA jIvo Ave che (1) jAtibhavya (2) abhavya ke jeo avyavahArarAzImAMthI haju bahAra nIkaLyA nathI ane kadi bahAra nIkaLavAnA nathI te jANavA. vyavahArarAzImAM vyakata mithyAtvavALA jIvo pAMca prakAre hoya che. (1) abhavya (2) durbhavya (3) bhArekarmIbhavya (4) laghukarmAbhavya (5) durlabhabodhibhavya trIjA vikalpathI mithyAtvanA be prakAra (1) laukika mithyAtva (2) lokottara mithyAtva. (1) laukika mithyAtva : jagatamAM rahelA pAMce IndriyonA anukuLa padArtho meLavavA-bhogavavA-sAcavavA ane kAyama jIvuM tyAM sudhI rahe e bhAvanAthI TakAvavA tathA pAMce IndriyonA pratikULa padArthothI du:kha AvavAnuM hoya agara AvelA du:khanA nAzane mATe jainazAsananA deva-guru-dharma sivAya Ittara deva- devIone deva rUpe - sanyAsIone gurupe tathA temanA dharmane dharmarUpe mAnavA ane pUjavA te laukika mithyAtva kahevAya. (2) lokottara mithyAtva : jagatamAM rahelA pAMce IndriyonA viSayone meLavavAbhogavavA - sAcavavA ane jIvananA aMta sudhI kAyama TakAvavA mATe tathA pAMce IndriyonA pratikULa padArthothI du:kha AvavAnuM hoya agara AvelA du:khanA nAzane mATe arihaMtanI tathA arihaMtanI AjJA mujaba vicaratA evA sAdhuonI tathA arihaMte kahelA evA dharmanI mAnatA rAkhI darzana - pUjana vigere karavuM te lokottara mithyAtva kahevAya che. mithyAtvanA cAra bheda : (1) laukika devagata mithyAtva (2) laukika gurUgata mithyAtva (3) laukottara devagata mithyAtva (4) lokottara gurUgata mithyAtva
Page #10
--------------------------------------------------------------------------
________________ pharmagraMtha-2 vivecana bIjI rIte mithyAtvanA 4 bheda : (1) prarUpaNA mithyAtva (2) pravartana mithyAtva (3) pariNAma mithyAtva (4) pradeza mithyAtva 5 (1) prarUpaNA mithyAtva : zrI jInezvara paramAtmAe prarUpela (prakAzIta karela) dharmathI viparItarIte prarUpaNA karavI te prarUpaNA mithyAtva kahevAya. (2) pravartana mithyAtva : laukika ne badale lokottara mithyAtvanI karaNI karavI ke karAvavI te pravartana mithyAtva kahevAya che. (3) pariNAma mithyAtva : manamAM juThTho haThavAda rAkhe ane kevaLIbhASita navatattvanA arthane yathArtharUpe sadguNA na kare te pariNAma mithyAtva kahevAya che. (4) pradeza mithyAtva : sattAmAM rahela mithyAtvamohanIyanA karmadalikone udayamAM lAvI bhogavavA te pradeza mithyAtva kahevAya che. 6 prakAranA jIvomAthI prarUpaNA mithyAtva cAra prakAranA jIvomAM hoya che. (1) abhavya (2) durbhAvya (3) bhArekarmIbhavya (4) durlabhabodhibhavya pravartana mithyAtva 6 mAMthI 4 prakAranA jIvomAM hoya che (1) abhavya (2) durbhavya (3) bhArekarmIbhavya (4) durlabhabodhibhavya pariNAma mithyAtva 6 mAMthI 5 prakAranA jIvomAM hoya che. (1) abhavya (2) durvyavya (3) bhArekarmIbhavya (4) laghukarmIbhavya (5) durlabhabodhibhavya pradeza mithyAtva : A mithyAtva 6 e prakAranA jIvomAM hoya che. (1) abhavya (2) durvyavya (3) bhArekarmIbhavya (4) jAtibhavya (5) laghukarmI bhavya(6) durlabhabodhi bhavya bIjI rIte mithyAtvanA pAMca prakAra : (1) abhigrahika (2) anabhigrahika (3) AbhiniveSika (4) sAMzayika (5) anAbhogIka mithyAtva (1) abhigrahika mithyAtva : abhigrahathI utpanna thayela aneka prakAranA kudarzanomAMthI koIpaNa eka darzanane ja zreSTha (sAcuM) mAnavAno Agraha rAkhe te abhigrahika mithyAtva kahevAya che. A mithyAtvamAM (abhavya-durbhavya bhArekarmIbhavya tathA durlabhabodhi) A cAra prakAranA jIvo gaNI zakAya. (2) anabhigrahika mithyAtva :- samajaNanA abhAve madhyasthapaNAnA kAraNathI jagatamAM rahelA sarvadarzanone koIpaNa jAtanI pakakaDa vinA sArA mAne te
Page #11
--------------------------------------------------------------------------
________________ karmagraMtha-2 vivecana anabhigrahika mithyAtva kahevAya. A mithyAtva pAMca prakAranA jIvone hoya (1) abhavya (2) durbhavya (3) bhArekarmIbhavya (4) laghukarmIbhavya (5) durlabhabodhibhavya . (3) AbhiniveSika mithyAtva : zrI jinezvara bhagavaMto prarUpita tattvone vize nikAcita karmanA udayane kAraNe potAnI buddhithI sAcuM samajavA chatAM khoTuM pakaDI ja rAkhe te AbhiniveSika mithyAtva kahAvAya che. A mithyAtva phakata durlabhabodhi jIvone ja hoya che. (4) sAMzayika mithyAtva : (1) dezamAMzayika (2) sarvasAyika (1) dezasazayika : zrI jinezvara bhagavaMtoe prarUpela jeTalA padArtho che temAMthI koIkamAM zaMkA rAkhyA karavI te dezamAMzayika mithyAtva kahevAya che. te eka laghukarmI bhavya jIvone hoya che. (2) sarvasazayika : zrI jinezvara bhagavaMtoe prarUpelA padAthone vize saMzaya rAkhyA ja karavo te sarvasAyika mithyAtva kahevAya che. A mithyAtva abhavya-durbhavyabhArekarmI - laghukama bhavya tathA durlabhabodhI bhavya jIvone hoya che. (5)anAbhogika mithyAtva : anupayoga paNAthI raheluM mithyAtva te anAbhogika mithyAtva kahevAya che A mithyAtva ekendriyathI asaMjJI paMcendriya paryApta jIvone hoya che eTale ke cha e prakAranA jIvone hoya che. bIjI rIte mithyAtvanA 7 prakAra kahelA che. pUjyapAda AcAryazrI haribhadrasUri mahArAjAe upadezapadamAM batAvela che. (1) ekAMtika mithyAtva (5) viparItarUcI mithyAtva (2) sAMzayika mithyAtva (6) nisarga mithyAtva (3) vainayiki mithyAtva (3) mUDhadraSTi mithyAtva (4) pUrvavyudagrAhI mithyAtva (1) ekAMtika mithyAtva : jIva sarvathA kSaNika che ke akSaNika tenI vicAraNA karatAM kSaNika ke akSaNikamAMthI ekanI kAra sAthe vicAraNA karavI te tathA saguNa che ke nirguNa ja che evI vicAraNA karavI te ekAMtika mithyAtva kahevAya che. (2) sAMzayika mithyAtva : zrI vitarAga paramAtmAe jIva ajavAdi je padAtho kahelA che te sat eTale ke vidyamAna haze ke nahi ItyAdi rUpa vicAraNA karavIsaMkalpo karavA te sAMzayika mithyAtva kahevAya. (3) vainayiki mithyAtva : sarva Agamo-zAstrolIMga-veSavALA savido,
Page #12
--------------------------------------------------------------------------
________________ karmagraMtha-2 vivecana sarvadharmo haMmezA sarakhA ja che evA prakAranI je buddhi pedA thAya te vainiTika mithyAtva kahevAya che. 7 (4) pUrvavyudagrAhI mithyAtva : jema cAmaDIyAnA ToLAmAM cAmaDAnA TUkaDAnuM bhojana hoya tevA kuhetu ane kudraSTAMtothI je jIvo bharamAyelA hoya ke jeo sAcA tattvane pAme nahiM te purvayudragrAhI mithyAtva kahevAya che. (5) viparitaruci mithyAtva : jema tAva AvelAne madhurarasa kaDavo lAge ane kaDavorasa madhura lAge tema ArUcivALo jIva khoTAne kharuM mAne ane kharAne khoTuM mAne tathA tAva vigere rogomAM kupathya sevavAnuM mana thAya tema A rUcivALA jIvone kudevAdine ja sevavAnuM mana thAya te viparitaruci mithyAtva kahevAya che. (6) nisarga mithyAtva : janmAMdha puruSa jema sArA ke kharAba rUpane sarvathA na joI jANI zake tema je jIvo tattvane tattvarUpe ane atattvane atattvarUpe potAnA svabhAvathI ja na samaje te nisarga mithyAtva kahevAya che. (7) muDhadraSTi mithyAtva : je jIvo yuktAyuktano vicAra na karI zake athavA vicAra karanAra na hoya eTale ke rAgIne deva kahe, strI parigraha Adi saMgavALAne gurU kahe tathA prANInI hiMsAmAM dharma kahe te mUDhadraSTi mithyAtva kahevAya che. avyavahArarAzImAM eka nisarga mithyAtva hoya che. vyavahArarAzImAM sAte sAta mithyAtva hoya che. ekAMtika-purvavyugrAhi-viparItarUcI-mUDhadraSTi A cAre mithyAtvane viSe 6 prakAranA jIvomAMthI jAtibhavya sivAya pAMca prakAranA jIvo ghaTe che. sAMziyaka ane vainayika mithyAtvamAM eka laghukarmI bhavyajIva prAye hoya che. bIjI rIte mithyAtvanA 10 prakAro kahela che. (1) jIvane vize ajIvanI saMjJA (2) ajIvane vize jIvanI saMjJA (3) mArgane vize unmArganI saMjJA (4) unmArgane vize mArganI sa~jJA (5) sudevane vize kudevanI saMjJA (6) kudevane viSe sudevanI saMjJA (7) sAdhune vize kusAdhunI saMjJA (8) kusAdhune viSe susAdhunI saMjJA (9) dharmane vize adharmanI saMjJA (10) adharmane viSe dharmanI saMjJA bIjI rIte mithyAtvanA kALane AzrayIne cAra prakAra thAya che. (1) anAdianaMta kALa (2) anAdisAMtakALa (3) sAdianaMtakALa (4) sAdisAMtakALa (1) anAdianaMtakALa mithyAtva : je jIvone anAdikALathI mithyAtvano udaya
Page #13
--------------------------------------------------------------------------
________________ . karmagraMtha-2 vivecana che ane anaMtakALa sudhI mithyAtvano udaya rahevAno hoya te anAdi anaMtakALa mithyAtva kahevAya che. A mithyAtva abhavya tathA jAtibhavya jIvone hoya che tathA vyavahArarAzImAM AvelA jAtibhavya jevA bhavya jIvone hoya che. (2) anAdisAMtakALa mithyAtva : je jIvone mithyAtvano udaya anAdikALathI hoya ane teno nAza thavAno hoya eTale ke mithyAtva sAMta thavAnuM hoya te anAdi sAMta mithyAtva kahevAya che. A mithyAtva je bhavya jIvo mokSamAM javAvALA hoya teone hoya che. durbhavI-bhArekarmIbhavI ane laghukamIbhavI AvI zake. (3) sAdi anaMtakALa mithyAtva : je mithyAtvano udaya ahiM thayelo hoya arthAt ekavAra mithyAtvano udaya viccheda karI pharI udaya thayela hoya te sAdi ane te mithyAtva anaMtakALa sudhI udayamAM rahevAnuM hoya te sAdianaMtakALa mithyAtva kahevAya che. A bhAMgo sAmAnya rIte koIpaNa jIvone hoto nathI paNa vivakSA bhedathI abhakta jIvone ghaTI zake che. te A rIte-avyavahArarAzImAM rahelA-abhavya jIvone avyakta mithyAtva hoya che. jyAre eka jIva siddhigatimAM jAya tyAM avyavahArarAzImAMthI eka jIva vyavahArarAzImAM Ave che te nIkaLato rjya abhavyano paNa hoI zake che evA vyavahArarAzImAM AvelA abhavyajIvone vyaktamithyAtvavALA kahevAya che. jyAre e AtmA vyavahArarAzImAM dAkhala thAya tyAre vyAkRta mithyAtvanI sAdi thaI gaNAya ane e mithyAtvano udayakALa anaMtakALa sudhI rahe che. A kAraNathI sAdi anaMtakALa bhAMgo ghaTI zake. (4) sAdisAMta kALa : je jIvo mithyAtvano udaya viccheda karI pharIthIudaya prApta kare te sAdi kahevAya ane te udayakALa bhaviSyamAM vadhAremAM vadhAre apudgala parAvarta kALe sAMta karaze te sAMta kahevAya A sAdisAMta mithyAtva laghukarmI tathA durlabhabodhi jIvone hoya che. anAdiyathApravRttakaraNa : vyavahArarAzImAM AvelA je jIvo hoya che te saMsAramAM bhaTakatA bhaTakatA saMjJI paryAptapaNuM prApta karI 7 karmonI utkRSTa sthiti bAMdhe te baMdha karyAbAda saMsAramAM paribhramaNa karato karato akAma nirjarAthI te 7 karmAnI utkRSTa sthitine khapAvatA khapAvatA eka koTAkoTI sAgaropamamAM palyopamanA asaMkhyAtamA bhAga jeTalI sthitisattA nyuna thAya ane pharIthI saMjJI paryAptapaNuM prApta kare tyAre A jIvone anAdi yathApravRttakaraNavALA kahevAya che. A anAdiyathApravRttakaraNane graMthIdezapaNa kahevAya che. A graMthIdeze abhavya-durbhavya-bhArekarmI ane laghukarmI jIvo anaMtIvAra AvIne utkRSTa sthiti bAMdhI graMthIdezathI pAchA pharI jya che. saMkSI
Page #14
--------------------------------------------------------------------------
________________ karmagraMtha-2 vivecanA paMcendriya paryApta jIvone navakAramaMtrano koIpaNa akSara bolatAM AvaDe te jIvo graMthI deze Avela che athavA anAdiyathApravRttakaraNe AvelA che ema kahevAya che. saMthI : jJAnAvaraNIyakarmanA kSayopazamathI - darzanAvaraNIya karmanA kSayopazamathI tathA aMtarAyakarmanA kSayopazamathI jyAM sudhI jIvone dunyavI anukULa padArtho pratye gADha rAganI puSTI thatI jAya tevo pariNAma tathA dunyavI pratikULa padArtho pratye dveSanI puTI thatI jAya tevo je pariNAma te graMthI kahevAya che. keTalAka jIvo anAdiyathA pravRtakaraNe AvI kilaSTa pariNAmI thaI sAte karmanI utkRSTa sthiti vAraMvAra bAMdhIne saMsAramAM anaMtIvAra praribhramaNa kare che. dirabaMdhaka : keTalAka jIvo anAdi vavApravRttakaraNe AvyA bAda kilaSTa pariNAmI thaIne sAte karmanI utkRSTasthiti, saMsAramAM paribhramaNa karatAM be vAra prApta kare te dvirabaMdhaka jIvo kahevAya che. sakRtabaMdhaka jIvo : keTalAka jIvo anAdiyathApravRttakaraNe AvIne kilaSTa pariNAmanA kAraNe 7 karmanI utkRSTasthiti ekajavAra bAMdhe te sakRtabaMdhaka jIvo kahevAya che. apunarabaMdhaka jIvo :- anAdiyathApravRttakaraNe AvyA bAda tIvrabhAve pApa karavAnI vRtti na hovAthI utkRSTasithatibaMdha prApta na kare te apunarabaMdhaka dava kahevAya che. A graMthI deze AvelA abhavya-durbhavya-bhArekarmIbhavya tathA laghukarmabhavya jIvone sAte kamonI sthiti prAya; eka sarakhI hoya che tathA durlabhabodhi bhavya jIvo paNa graMthI deze anaMtokALa rahI zake che. A pAMca prakAranA jIvo saMjJIparyAptapaNuM prApta karI manuSyagatimAM rahelA ke koIpaNa gatimAM rahelA, bhagavAnanI dharmadizanA sAMbhaLI zake che. dharmadizanA sAMbhaLatA sAMbhaLatAM je laghukarmI bhavya jIvo hoya che te jIvane bhagavAnanI vANI pratye bahumAna tathA AdarabhAva pedA thAya che. ane tenA haiyAmAM jIvanamAM koIvAra sAMbhaLyuM na hoya evuM sAMbhaLavA maLatA apurvaAnaMda pedA thAya che te AnaMdane jALavI rAkhavA mATe dezanA sAMbhaLyA pachI vAraMvAra te zabdone manathI vicAraNA karato karato yAda kare che. A kakSAthI A jIvane abhavyAdi jIvo karatAM asaMkhyaguNI adhika nirjarA prApta che. A jIva A rIte vAraMvAra pravRtti karatAM - sAMbhaLatAM manamAM vicAra karatAM Adara ane bahumAnabhAva bhagavAnanI vANI pratye vadhArato jAya che. A pravRttithI
Page #15
--------------------------------------------------------------------------
________________ 10 karmagraMtha-2 vivecana sahajabhAve potAnA aMtarAtmAmAM vicAra kurAyamAna thAya ke kevI suMdara vAta che.? A vAta TakatI nathI tenuM mULa kAraNa zuM che te jANavAnI jijJAsA pedA thAya che. A jijJAsA pedA thatAM ene bhagavAna athavA bhagavAnanA mArganA sAdhu pAse jANavA javAnI IcchA thAya che ane temAM tene khabara paDe ke AnuM mULa kAraNa rAgAdinI gADha parigatI rUpa graMthI ja che. ema jANyA pachI jyAre navaro paDe tyAre vAraMvAra tenI vicAraNA karatAM graMthIne vizeSa rIte oLakhato jAya ane tenA pratye sahaja rIte aMtaramAM dveSa pedA thato jAya. jema jema vadhato jAya tema tema graMthIthI pratipakSI cIjarUpa je sukha te kevuM haze, kyAM raheluM haze, ane te meLavavuM hoya to kaI rIte prApta thAya AvuM jJAna meLavavA mATe vAraMvAra vicAraNAo pedA thatI jAya che. ane te jANavA mATe vAraMvAra sAdhu pAse javAnI IcchA pedA thatI jAya che. A rIte vAraMvAra sAdhu pAse jatAM sAcuM sukha zuM che ? te jANavA maLatAM dharma pratye vizeSa Adara ane bahumAnabhAva prApta thAya. sAcuM sukha, du:khanA leza vinAnuM (2) paripUrNa (3) AvyA pachI kadI nAza na pAme tevuM hoya te ja kahevAya che ane A sukha duniyAnA koIpaNa padArthamAM nathI evI jyAre AtmAmAM pratiti thAya che tyAre sAcuM sukha meLavavAno eTale ke mokSano abhilASa aMtaramAM pedA thAya che. A abhilASanA adhyavasAyamAM rahelA jIvo zuddha yathApravRttakaraNamAM dAkhala thayelA gaNAya che ane mAbhimukha thayelA gaNAya che. A jIvone 7 kamoMnI je nirjarA thaI rahelI hoya che te asaMkhya guNa asaMkhyaguNa adhika sakAma nirjarA thAya che arthAt ahIMthI sakAma nirjarA zarU thAya che. mokSano abhilASa je jIvone pedA thayelo che te jIvono adhyavasAya praNidhAnarUpa kahevAya che. A kAraNathI A jIvo IchAyogamAM dAkhala thayelA gaNAya che. AnA pariNAme arihaMta paramAtmA pratye, sAdhu pratye ane dharma pratye Adara ane bahumAnabhAva sahaja rIte vadhato jAya che. jyAre jyAre saMsAranI pravRttimAMthI samaya maLe ke tarata ja vizeSa rIte dharmane jANavAnI jijJAsAthI sAdhu pAse jaIne vAraMvAra dharma sAMbhaLato jAya che, e dharma sAMbhaLavAmAM aMtarAyabhUta thanArA je koI vighno pedA thAya te vighnone potAnI zakti pramANe dUra karato karato A pravRttine vadhArato jAya che. AnA kAraNe dunyavI anukULa padArtho pratye dveSabuddhi vadhatI jAya che tathA mokSano abhilASa tIvra banato jAya che. A adhyavasAyavALA jIvone mArgapatita pariNAmavALA kahevAya che. A rIte mArgapatita pariNAmathI vAraMvAra pravRtti karatAM jema jema mArgane vizeSa rIte jANato thAya, tema tema pravRtti vadhAravAnI bhAvanA paNa pedA thatI jAya che. ane potAnI
Page #16
--------------------------------------------------------------------------
________________ karmagraMtha-2 vivecana 11 zakita mujaba bhagavAnanA mArgane anusaranArI buddhi prApta karatAM karatAM pariNAmanI sthiratA meLavato jAya che. A sthiratA prApta thatAM potAnA aMtaramAM sahaja rIte bhAva pedA thAya che ke je sukhanI mane jhaMkhanA che te sukha mArA potAnA aMtarAtmAmAM raheluM che temAM aMtarAya karanArA jeTalA kAraNo hoya che tenA pratye sahaja rIte ANagamo - nArAjI vadhatI jAya che eja kAraNe, jo sAvadha nahi rahuM to mArA AtmAne mATe rakhaDapaTTInuM kAraNa thaze. A pariNAmane sahaja rIte vadhAratAM vadhAratAM abhaya-aSa-akheda guNanI prAptinI zarUAta thAya che. A guNonI zarUAta thatAM saMsAranA paribhramaNanA nimittabhUta 4 saMjJAo pratye aMtaramAM tiraskAra bhAva pedA thatAM teno zakti mujaba saMyama thato jAya che ane tenA pratApe vrata-niyama ane pAMca mahAvrata aMtaramAM vizeSa rIte gamatA thAya che. jyArathI A cIjo gamatI thAya che tyArathI aMtaramAM vizeSa rIte pariNAma pedA thAya che ke A jagatamAM suMdaramAM suMdara rIte pAMca mahAvratanuM aNizuddha rIte pAlana arihaMta paramAtmAoe kareluM che. mATe jIvanamAM temanI jeTalI vizeSa bhakti thAya teTalI huM karato thAuM ke jenA kAraNe te vratonuM pAlana karavAnI mArAmAM zakti pedA thAya. . A pariNAmanI vRddhi jema jema thatI jAya che tema tema potAnuM pApamaya jIvana vizeSa rIta napharatavALuM lAgatuM jAya che arthAt tenA pratye tiraskAra pedA thato jAya che. ane niSpApa jIvana vadhune vadhu gamatuM jAya che. A rIte potAnI zakita pramANe vAraMvAra pravRttino vega vadhArato vadhArato jema jema pariNAmanI vizuddhi karato jAya che tema tema bhagavAnanA zAsana pratye rAga vadhArato jAya che A rAgamAM jyAre jyAre sthiratA pedA thatI jAya che, tyAre enuM mana nAcI uThe che. ane te AnaMdane TakAvI rAkhavA mATe cittanI prasannatA guNa prApta karato jAya che ane temAM sthiratA keLavato jAya che. AvA jIvonI pravRtti te AtmAne ThaganArI gaNAtI nathI mATe avaMcaka kiyA gaNAya che. A cittanI prasannatA ane sthiratAthI sahajamaLano nAza thAya che. jema jema A sahajamaLa ocho thato jAya che tema tema Atmika guNanA khajAnA taraphanI draSTi vadhatI jAya che. tenA pratApe abhaya Adi guNone viSe ekAgratA prApta thatI jAya che zrI jinezvara paramAtmA tathA temanA zAstro pratye atyaMta rAga vadhato jAya che, AnA kAraNe te vacano sAMbhaLavAmAM paNa evo pariNAma ke devatAI saMgIta karatAM paNa adhika suMdara vastu mane sAMbhaLavA maLI rahI che evo bhAva pedA thato jAya che,
Page #17
--------------------------------------------------------------------------
________________ karmagraMtha-2 vivecana A kAraNathI zrI jinezvarAdinI bhakita kuzaLa cittavALI gaNAya che. A atyaMta rAganA kAraNe tenI manodazA jarUra paDe to dharma mATe prANa ApavAnI taiyArI vALI hoya che, paNa prANa mATe koikALe dharmano tyAga karato nathI. A pariNAmanI draDhatA vizeSarIte prApta karato karato jyAre AgaLa vadhato jAya che tyAre rAgAdi pariNAmo upara tene bhayaMkara gusso pedA thAya che kAraNa ke atyAra sudhI saMsAramAM rakhaDapaTTI karavA sAthe mane du:khI karela hoya to A rAgAdi pariNAmoe ja du:khI karela che. A vicAraNA draDha thatI jAya eTale saMsAranI rAgAdi pariNAmavALI pApamaya pravRtti tapAvelA loDhA upara cAlavA jevI lAge che. e kiyA gaLiyo baLadanI jema jaladI purI karIne dharmanI pravRttimAM javAno abhilASa niraMtara rahyA kare che. A pariNAmanI dhArA cAlatI hoya che tyAre graMthI pratye anaMtAnubaMdhI anaMtAnubaMdhI jevo prazasta kodha prApta thAya che A zudhdha yathApravRttakaraNanuM chelluM aMtaramuhUrta gaNAya che. A kALa pUrNa thatAM tIkSaNa kaTAra jevo adhyavasAya, apUrvakaraNa nAmanA adhyavasAyane prApta kare che A adhyavasAyamAM praveza thatAMnI sAthe ja rAgAdi pariNAmanI graMthInA TUkaDA eTale ke bheda thAya che. graMthabheda eTale anukULa padArtho pratye gADha rAga je hato tene badale alpa thAya che ane pratikULa padArtho pratye je gADha Sa hato te alpa bane che. eTale ke 4 ThANIyA rasano 2 dANIyA rasa thAya che. A adhyavasAyamAM vartamAna jIva (1) apUrva sthitibaMdha (2) apUrva sthitighAta (3) apUrva rasaghAta ane (4) guNazreNI ema 4 vastu navI prApta kare che. apUrva sthitighAta : sattAmAM rahelI sthitinA agrabhAgathI utkRSTathI ghaNA seMkaDo sAgaropama pramANa ane jadhanyathI palyopamanA saMkhyAmAM bhAga pramANa sthiti khaMDano aMtaramartamAM ghAta kare che eTale jeno ghAta thavAno nathI te nIcenI sthitinA dalikonevize A daliko bhegA nAMkhe che eTale ke tenA bhegA bhogavAI jAya tevA kare che. pharIthI pAcho palyopamanA saMkhyAmAM bhAga pramANa khaMDane upADe che. ane aMtaramuhUrtamAM ghAta kare che A pramANe A apUrvakaraNanA kALamAM hajArovAra ghAta kare che. A kArAge apUrvakaraNanA prathama samaye je sthiti hatI tenA karatAM saMkhyAmAM bhAganI sthiti carama samaye kare che. apUrva rasaghAta : azubha prakRtiono je rasa sattAmAM hoya che teno anaMtamo bhAga rAkhI bAkInA sarva rasano, pahelA samaye amuka pramANa rasane, bIjA samaye amuka pramANa rasane ema samaye samaye karIne aMtaramuhUrtamAM nAza kare che. pharI pAcho
Page #18
--------------------------------------------------------------------------
________________ karmagraMtha-2 vivecana rahela anaMtamA bhAgamAMthI teno anaMtamo bhAga rAkhIne bAkInA badhAno aMtaramuhUrtamAM nAza kare che pharI pAcho teja pramANe kiyA kare che. eka sthitighAta nAza thAya teTalA kALamAM hajAro rasaghAta thAya che. A pramANe rasano ghAta thavAthI uttarottara alpa rasavALA daliko nIce utare che. jethI adhyavasAyanI nirmaLatA vadhatI jAya che. guNazreNI : je sthitino sthitighAta kare che temAMthI daliko grahaNa karIne udaya samayathI AraMbhIne samaye samaye asaMkhyAtaguNA asaMkhyAtaguNA (bhogavAya tema) goThave che. samaye samaye asaMkhyAtaguNA upADe che. ane asaMkhya-asaMkhyaguNA goThave che. pahele samaye je dalito upADayA teAkhI zreNImAM goThavAI jAya che. bIje samaye je asaMkhyAtaguNA upADayA te paNa AkhI zreNImAM goThavAI jAya che paNa pahelo samaya bhogavAI gayo jethI goThavavAnuM eka sthAna ghaTayuM tema eka samaye bhogavAto samaya goThavavAnA sthAnamAM ghaTe javAno, kAraNa udaya samaye bhogavAya tema ghaTato jAya. tema zreNInA uparanA samaya vadhatA nathI A zreNInI racanA anivRttikaraNa pUrNa thayA pachI paNa thoDo samaya sudhI udaya Ave tyAM sudhI daliko goThavavAnI zreNInI racanA thAya che A guNazreNI aMtaramuhUrtanA samaya pramANa sthAnakonI hoya che. apUrva sthitibaMdha : eka sarakho sthitighAta jeTalA samaya rahe teTalA kALane baMdha kALAdhdha baMdhakALa kahe che. sthitibaMdha ane sthitighAta banneno kALa eka sarakho che jeTalA sthitighAta thAya che teTalA sthitibaMdha kAlAmbA thAya che. je pramANe sthitino ghAta thAya che te ja pramANe sthitibaMdha paNa ocho thAya che. AvA sthitibaMdha kAlAbA apUrvakaraNamAM hajAro thAya che jethI apUrvakaraNanA prathama samaya karatAM carama samaye saMkhyAtamobhAga sthitibaMdha thAya che. A apUrvakaraNano kALa eka aMtaramuhUrtano hoya che A kALa pUrNa thatAM A jIva anivRttikaraNa nAmanA adhyavasAyane pAme che. anivRttikaraNa eTale je adhyavasAya samakita prApta karAvyA vinA pAcho pharavAno nahi te anivRttikaraNa adhyavasAya kahevAya che. A adhyavasAyano kALa eka aMtamuhUrtano hoya che. A kALamAM je purUSArtha thAya che te batAve che. - mithyAtvanI aMta:koTI koTI sAgaropama jeTalI sthiti sattAmAM je rahelI che tenA 3 bhAga kare che temAM pahelo bhAga eka aMtaramuhUrta sthiti sattAvALo hoya che ke je pahelI sthiti anivRttikaraNa kALanI gaNAya che. bIjo bhAga eka
Page #19
--------------------------------------------------------------------------
________________ karmagraMtha-2 vivecanA aMtaramuhUrtanI sthiti sattAvALo kare che jene bIjI vacalI sthiti kahevAya che. trIjo bhAga aMta:koTAkoTI sAgaropamanI sthiti vALo rAkhe che jene trIjI sthiti sattArUpe kahevAya che. pahelI sthitinA eTale anivRttikaraNanA saMkhyAta bhAga jeTalo kALa bhogavIne pUrNa thayA bAda vacalI sthitimAM rahelA mithyAtvanA dalikone udiroNAkarANa dvArA tathA apavartanAkaraNa dvArA pahelI sthitimAM eTale ke anivRttikaraNanA kALamAM lAvI lAvIne udaya dvArA nAza kare che. vacalI sthitimAM rahelA mithyAtvanA daliko je pahelI sthitimAM Ave evA na hoya arthAt je dalikonI udiraNA ke apavartanA thaI zake tema na hoya te dalikonI sthiti (udvartanAkaraNa dvArA) vadhArIne trIjI sthitirUpa banAvI banAvIne trIjI sthitimAM nAkhe che. A rIte anivRttikaraNanA kALamAM samaye samaye vacalI sthitimAM rahelA mithyAtvanA dalikone khAlI karavAnI prakriyA cAlu hoya che A prakriyA anivRttikaraNano be AvalikA jeTalo kALa bAkI rahe tyAM sudhI cAle che. jyAre pahelI sthitino be AvalikA kALa bAkI rahe tyAre vacalI sthitine mithyAtvanA daliko trIjI sthitimAM javA lAyaka rahetA na hovAthI trIjI sthitimAM ekapaNa dalika naMkhAtuM nathI arthAt jatuM nathI. A kriyAne jJAnI bhagavaMtoe AgAlaviccheda kiyA ema jaNAvela che. AgAla :- pahelI sthitimAM vidyamAna jIva vacalI sthitinA dalikone udavartanA dvArA trIjI sthitimAM nAkhavAnI je kriyA kare che te AgAla kahevAya che. . pahelI sthitino 1 AvalikAkALa jeTalo samaya bAkI rahe tyAre vacalI sthitinA mithyAtvanA daliko pahelI sthitimAM AvatA hatA te AvatA baMdha thAya che. kAraNa ke have vacalI sitimAM mithyAtvanuM ekapaNa dalika raheluM nathI. A kiyAkALane jJAnI bhagavaMtoe udiraNA vicchedakALa kahyo che. pahelI sthiti bhogavavAno eka AvalikA kALa bAkI rahelo che eTale anivRttikaraNano eka AvalikA jeTalo kALa bhogavavAno bAkI rahyo che tyAre vacalI sthitimAM mithyAtvanuM eka paNa dalika raheluM hotuM nathI ane trIjI sthiti mithyAtvanA dalikanI aMta:koTAkoTI sAgaropamanI sthitivALI hoya che. aMta:karaNa :- mithyAtvanA daliko vagaranI sthitino je kALa te aMta:karaNakALa kahevAya che. pahelI sthitino eka AvalikAkALa udaya dvArA bhogavIne pUrNa thatAM bIjI
Page #20
--------------------------------------------------------------------------
________________ karmagraMtha-2 vivecanA 15 sthitimAM eTale ke aMta:karaNa kALanA pahelA samayamAM praveza kare che. A aMta:karaNanA pahelA samayamAM praveza thAya tene upazama samakitanI prApti kahe che. upazama samakitanI prApti vakhate jIvone je apUrva AnaMda pedA thAya che te AnaMdane kevaLIbhagavaMto paNa zabdarUpe pragaTa karI zakatA nathI A samakitanI prApti samaye kevA sukhano anubhava thAya che te jANavA kahe che ke koI musAphara grISmakALamAM madhyAnha samaye nirjana vanamAM sUryanA kiraNothI tapelo, lU tApe karI ati vyAkuLa thayela hoya tene koI zItaLa sthAna maLe ane tyAM bAvanA caMdana rasano tenA upara chaMTakAva thAya te vakhate musApharane je zAtA ane je AnaMda-magnatA hoya tevo AnaMda prApta thAya che. jIvarUpe musAphara saMsArarUpI grISmakALajanmamaraNa rUpI nirjana vana - kapAyarUpa tApathI piDAyela roga -zoka rUpa lUthI guMthAyela ane tRSNArUpa moTI pipAsAe parAbhava pAmela evo jIva anivRttirUpa saraLa mArgane pAmIne aMta:karaNarUpa zItaLa sthAnane pAmI, bAvana caMdananA rasanA chaMTakAva rUpa samyakatvane pAme che ane te vakhate anaMtAnubaMdhI ane mithyAtvarUpI paritApa dUra thaI jAya che ane gADha tRSNArUpa pipAsA zAMta thAya che. A upazama samakitanA kALamAM sattAmAM rahelI mithyAtvanI aMta: koTAkoTI sAgaropamanI sthitinA dalitonA traNa vibhAga kare che tene jJAnI bhagavaMtoe traNa pUMjanI saMjJA ApelI che. (1) azuddha vibhAga (azudhdha pUja) : mithyAtvanA jevA prakAranA daliko che tevAnetevA svarUpe dalikono je vibhAga pADavAmAM Ave te vibhAgane azuddha pUMja eTale ke mithyAtva mohanIyanA daliko kahevAya che. (2) ardhazuddha pUMja : (mizramohanIyanA daliko) : mithyAtva mohanIyanA sattAmAM rahelA keTalAka dalikone pariNAmanA svabhAvathI zuddha paNa nahiM azuddha paNa nahiM paNa zuddhAzuddha rUpe eTale ke ardhazuddha rUpe kare che. A dalikonA vibhAgane mizra mohanIyanA daliko kahevAya che. (3) zuddha pUMja (samyakatva mohanIyanA daliko) : mithyAtva mohanIyanA sattAmAM rahelA keTalAka dalikone zuddha rUpe eTale ke jenA udayakALamAM jinezvara paramAtmAnA tattvo pratye zraddhA pedA karAve - TakAvI rAkhe ane kamasara zraddhA vadhAre evA banAvavA te zudhdha pUMjanA daliko kahevAya che. A daliko samyakatvamohanIyanA daliko tarIke oLakhAya che.
Page #21
--------------------------------------------------------------------------
________________ 16 karmagraMtha-2 vivecana A traNe vibhAgane kodarAnA daSTAMtathI jANavuM kodarAne evAne evA rAkhavAmAM Ave eTale tene khAMDatA khAMDatA evAne evA ja rahe jarAya photaruM ukhaDe nahiM te daliko azuddha daliko gaNAya che. je daliko khAMDatAM khAMDatA aDadhAM photarAM ukhaDe ane aDadhA rahI jAya te ardhazuddha daliko gaNAya che ane je kodarAne khAMDatAM khAMDatA saMpUrNa photarAM ukhaDI jAya te zuddha daliko tarIke gaNAya che. A upazama samakitano kALa eka aMtaramuhUrtano hoya che A kALamAM jIvo AyuSyano baMdha karatA nathI tema ja maraNa pAmatAM nathI tathA A samakita pAmelA jIvono saMsAra uTathI ardhapudagala parAvartamAM kAMIka nyUna ane jadhanyathI eka aMtaramuhUrtano hoya che. A upazama samakitano kALa pUrNa thatAM je jIvone azuddha pUMja eTale ke mithyAtva mohanIyanA daliko udayamAM AvavAnAM hoya to te jIvone upazama samakitanA kALano 1 samaya ane utkRSTathI upazama samakitano 6 AvalikA jeTalo samaya bAkI rahe tyAre avazya anaMtAnubaMdhI kaSAyano udaya thAya che. mithyAtva mohanIyanA dalika vagaranA anaMtAnubaMdhI kaSAyano udaya te bIjuM sAsvAdana guNasthAnaka kahevAya che. A udayakALa bhogavAIne pUrNa thatAM jIvane mithyAtva mohanIyano udaya avazya thAya che eTale ke jIva mithyAtva guNasthAnakane pAme che. je jIvone upazama samakitano kALa saMpUrNa pUrNa thatAM mizra mohanIyanA daliko udayamAM Ave te jIvo trIjA mizraguNasthAnakane pAme che. A guNasthAnakathI jIva 4 thA guNasthAnake jaI zake che temaja mithyAtvano udaya thatAM pahelA guNasthAnake pANa jaI zake che. A guNasthAnakano kALa jaghanya ane utkRSTathI eka aMtaramuhUrtano hoya che. je jIvone upazama samakitano kALa saMpUrNapUrNa thatAM samyakatva mohanIyanA dalikono udaya thAya te 4thA guNasthAnake rahIne kSayopazama samakitijIva gaNAya che. A kSayopazama samakitano kALa 66 sAgaropamano hoya che ane janyathI 1 aMtaramuhUrtano hoya che. kSayopazama samakitanuM svarUpa : A samakitanA kALamAM samyakatva mohanIyanA dalikone udayAvalIkAmAM lAvIne kSaya kare che A prakriyAne samyakatva mohanIya karmano rasodaya eTale ke vipAkodaya kahevAya che. mithyAtva mohanIya ane mizra mohanIyanA moTAbhAganA dalIto upazamane pAme che. temAM keTalAka daliko upazamelA na hoya
Page #22
--------------------------------------------------------------------------
________________ karmagraMtha-2 vivecana 17 te dalikone samyakatva mohanIya rUpa banAvIne udayAvalikAmAM lAvIne bhogave che. je upazamelA daliko hoya che. teno rasodaya ke pradezodaya hoto nathI ane je daliko samyakatva mohanIya rUpe thaIne udayamAM Ave che te dalikone mithyAtva mohanIya ane mizra mohanIyano pradezodaya kahevAya che. Aja pramANe anaMtAnubaMdhI 4 kaSAyanA ghaNAkharA dalikone upazamAve che je daliko upazama thayelA hotA nathI te dalikone apratyAkhyAnIya kaSAyarUpe banAvIne apratyAkhyAnIya kaSAyanI udayAvalIkAmAM lAvIne bhogave che. A prakriyAne anaMtAnubaMdhI 4 kaSAyano pradezodaya kahevAya che. A kAraNathI kSayopazama samakitanA kALamAM 1 samyakatva mohanIyano rasodaya ane anaMtAnubaMdhI-4 kaSAya mithyAtva mohanIya ane mizra mohanIya A 6 prakRttiono upazama tathA pradezodaya gaNAya che. rasodaya : je svarUpe rasane bhogavavA lAyaka daliko banAvelA hoya te svarUpe udayAvalIkAmAM lAvIne bhogavavA te, te te prakRtino sodaya kahevAya che. pradezodaya : je je prakRttiono rasa je je svarUpe baMdhAyelo hoya te svarUpe udayAvalIkAmAM na AvatAM potAnI pratipakSI pravRtionI udayAlalikAmAM te rUpe rasano pheraphAra karIne udayamAM lAvIne bhogavavI te pradezodaya kahevAya che. upazamasamakita tathA kSayopazama samakitanI vizeSatA : upazamasamakitanA kALamAM anaMtAnubaMdhI 4 kaSAya, mithyAtva mohanIya (mizrA mohanIya tathA samyaktva mohanIya) A pAMca tathA sAta prakRttiono rasodaya tathA pradezodaya hoto ja nathI paNa sarvathA upazamamAM hoya che jyAre kSayopazama samakitanA kALamAM samyakatva mohanIyanA pudgalo rasodayarUpe hoya che. bAkInI anaMtAnubaMdhI 4 kaSAya-mithyAtva mohanIya ane mizramohanIya A 6 prakRttinA daliko pradezodaya rUpe ja hoya che A vizeSatA jANavI. A upazama samakitanI prAptino kama kArmagraMthikamatane mAnanArA AcAyanA abhiprAyathI jANavo. siddhAMtane mAnanArA AcAryonA mate nIce pramANe jANavuM. anAdimithyAdraSTi jIvo samyakatva pAmavAno puruSArtha kare to graMthIdeze eTale ke anAdi yathApravRttakaraNane prApta karIne upazama samakitanI jema zuddha yathApravRttakaraNane prApta karI kamasara adhyavasAyamAM AgaLa vadhato apUrvakaraNa nAmanA adhyavasAyane prApta kare. A adhyavasAyathI graMthabheda thAya temaja sattAmAM rahelA mithyAtvanA
Page #23
--------------------------------------------------------------------------
________________ 18 karmagraMtha-2 vivecana dalikonA 3 puMja kare che A 3 puMja karyA pachI apUrvakaraNano 1 aMtaramuhUrtano kALa pUro karI anivRttikaraNanA adhyavasAyane prApta kare che. A adhyavasAyanA kALamAM je 3 pUMja karelA che temAMthI samyakatva mohanIyano pUMja udayamAM Ave e rItano prayatna karIne goThavaNa kare che ane jyAre anivRttikaraNano kALa pUrNa thAya tyAre jIva, samyakatva mohanIyanA pUMja udayamAM AvatAM avazya kSayopazama samakitanI prApti kare che. koI jIva graMthibheda karatAM 3 pUjA karavAnA sAmarthyavALA na hoya eTale ke 3 pUMja karI na zake to karmagraMthamatanA abhiprAya mujaba upazama samakitanI prApti kare paNa A upazama samakitanA kALamAM 3 pUMja karatA ja nathI. tethI A jIvone upazama samakitanA kALamAM eka mithyAtva mohanIyano pUMja ja sattAmAM hoya che. A kAraNathI upazama samakitano kALa pUrNa thatAM ja bIjA sAsvAdana guNasthAnakane prApta karyA vinA ja mithyAtva mohanIyanA daliko udayamAM AvatAM mithyAtva guNasthAnakane prApta kare che. banne AcAryonA mate A rIte samakitanI prApti karyA bAda pahelA mithyAtva guNasthAnake jIva Ave tyAre mohanIya karmanI 28 prakattionI sattA hoya che. A guNasthAnake ghaNo kALa rahIne samyakatva mohanIyanI prakRttinI uddavalanA kare tyAre 27nI sattAvALo thAya che ane tyArabAda mizra mohanIyanI uddavalanA kare tyAre mohanIya karmanI 26 nI sattAvALo bane che. A 26nI sattAvALo jIva jyAre pharIthI samakitanI prApti kare tyAre graMthI bhedAI gayelI hovAthI graMthIbheda karato nathI paNa e apUrvakaraNa nAmanA adhyavasAyathI 3 pUMja karIne kSayopazama samakitanI prApti kare che. siddhAMtanA mate kSayopazama samakita laIne jIvo cAre gatimAM jaI zake che temaja AvI zake che. nArakImAM jAya to 1 thI 6 nAraka sudhI jaI zake. manuSyamAM saMkhyAta varSanA AyuSyamAM ke asaMkhyAta varSanA AyuSyamAM paNa jaI zake che. tiryaMcamAM saMkhyAta varSanA AyuSyamAM ke asaeNkhyAta varSanA AyuSyamAM jaI zake che. ane devomAM cAre nikAyamAM jaI zake che. kArmagraMthika mate kSayopazama samakita laIne jIvo kevaLa vaimAnikamAM ja jaI zake che te sivAya narakagati-tiryaMcagati-manuSyagati-bhavanapati AdimAM samakita vamIne ja jAya che eTale ke samakita laIne jaI zakato nathI.
Page #24
--------------------------------------------------------------------------
________________ karmagraMtha-2 vivecana 19 kSayopazama samakitanI hAjarImAM manuSyo tathA tiryaMco AyuSyano baMdha kare to niyamA vaimAnika devanuM AyuSya bAMdhe che. siddhAMtanA mate sAticAra kSayopazama samakiti jIvo AyuSyano baMdha kare to bhavanapati vagere devonuM AyuSya bAMdhe che. paNa vaimAnika devanuM AyuSya bAMdhatA nathI. A kSayopazama samakiti jIvo mithyAtva guNasthAnakane vadhAremAM vadhAre 132 sAgaropamakALa sudhI prApta karatA nathI te A rIte utkRSTathI kSayopazama samakitano kALa sAdhika 66 sAgaropama hoya che. e kALa pUrNa thatAM vacamAM eka aMtaramuhUrta mizra guNasthAnakane prApta kare tyAra bAda pharIthI kSayopazama samakitanI prApti kare ane sAdhika 66 sAgaropama sudhI samakitane rAkhe A rIte 132 sAgaropama thAya che. ATalA kALamAM jIva purUSArtha karIne jo mokSamAM na jAya to avazya mithyAtva guNasthAnakane prApta kare che. siddhAMtanA mate kSayopazama samakitano kALa sAdhika 66 sAgaropamano ja hoya che. eTale ke teTalA kALamAM koI jIva mokSe na jAya to kALa pUrNa thatAM avazya mithyAtvane pAme che. AkhA bhavacakramAM kSayopazama samakita asaMkhyAtI vAra prApta karI zake che eka bhavamAM hajAra pRthakatva (2000 thI 9000) vAra samakita AvI zake che. devatA tathA nArakInA jIvo paryAti pUrNa karyA bAda eka aMtaramuhUrtamAM kSayopazamAM samakita prApta kare che. tiryaMco dina pRthakatva (2 thI 9 divaso bAda kSayopazama samakita prApta karI zake che. A tiryaMco jAtismaraNa jJAnathI, dharmano upadeza sAMbhaLavAthI tathA zrI jinabIbanA darzanathI prApta karI zake che. mano sAmAnyathI ATha varSe samakita prApta karI zake che. devatAo jAtismaraNa jJAnathI- upadezathI - tirthaMkarono mahimA jevAthI tathA iMdrAdi devonI Rddhi jovAthI samakita pAmI zake che. navaraiveyakanA deva jAtismaraNa jJAnathI samakitanI prApti karI zake che. prathamanI. 3 nArakanA jIva jAtismaraNajJAnathI, upadezathI (paramAdhAmI yAda karAve che athavA paraspara nArakInA jIvo eka bIjA sArI vAto kare tene upadeza kahevAya che.) tathA vedanAnA anubhavathI samakitanI prApti karI zake che.
Page #25
--------------------------------------------------------------------------
________________ 20 karmagraMtha-2 vivecana chellIcAra nArakInA jIvo jAtismaraNajJAnathI tathA vedanAnA anubhavathI samakitanI prApti karI zake che. samyakatvanI prAptimAM pAramArthika kAraNa tathAbhavyatvarUpa anAdi-pAriNAmika bhAva che. zrI jinadarzana - zrI jinapUjA - upadeza zravaNa ItyAdi sahakArI kAraNo che. jJAna darzana ane cAritramaya AtmAno je zuddha pariNAma upayogarUpe hoya te naizcayika samakita kahevAya ane zuddha hetuthI eTale ke zuddha pariNAmathI utpanna thayeluM je samakita te vyavahAra samakita kahevAya che. samaktinA prakAronuM varNana : (1) 1 prakAre samakita hoya - tattvarUcIrUpe (2) 2 prakAre samakita hoya (1) dravyasamakti (2) bhAvasamakita dravyasamakita : paramArthane nahi jANanArane zrI jinezvare kahelA vacana teja tattva che te ja satya che evI daDha zraddhAnI tattvarUci te dravya samakita kahevAya che. bhAvasamakita : jIvAdi sarva tattvone sarvanaya-gama-bhAMgA-nikSepa-pramukha syAdavAda zailIthI rahasyane jANavApUrvaka sahe te bhAva samakita kahevAya. A samakita gItArthane hoya athavA gItArthanI nizrAmAM hoya. bIjI rIte be prakAra (1) vyavahAra samakita (2) nizcaya samakita (1) vyavahAra samakita : zuddha pariNAmanA hetuthI utpanna thayeluM athavA 4thA guNasthAnake samakitanA 67 bolamAMthI koI paNa prakAranA bolano vyavahAra temAMthI yogyatA anusAra AcaraNa karavuM te vyavahAra samakita kahevAya. (2) nizcaya samakita : jJAna-darzana-cAritrarUpa-zraddhA bhASaNa ane ramaNatApUrvaka AtmA je zuddha pariNAmanA upayogavALo hoya teja nizcaya samakita kahevAya. A samakita 7mAM guNasthAnake ja hoya. trIjI rIte be prakAra : (1) nisargarUci (2) upadezaruci (1) nisargarUci: koInA upadeza vinA sahajasvabhAve bAhya koI nimitta pAmIne samakitanI prApti thAya te nisargarUci samakita kahevAya. (2) upedazarUci : koI gurU AdinA upadezathI zraddhA-tatvarUci janme te upadezaruci samakita kahevAya che. cothI rIte be prakAra : (1) paulika samakita (2) apaugalika samakita
Page #26
--------------------------------------------------------------------------
________________ karmagraMtha-2 vivecanA 21 (1) paugalikasamakita : jIva jyAre kSayopazama samakitanI prApti kare che tyAre te paulika samakita kahevAya che. (2) apaugalikasamakita : jIva jyAre upazamasamakita athavA kSAyika samakitanI prApti kare che te apaudgalika samakitanI prApti kahevAya che. guNathI samakitanA traNa prakAra : (1) dipaka samakita (2) rocaka samakita (3) kAraka saMmati (1) dipaka samakita : potAne samakitano guNa na hoya paNa bIjAne upadezathI samakitanI prApti karAve te dipaka samakita kahevAya che. (2) rocakasamakita : draDha pratiti eTale ke zrI jinezvara bhagavaMtanA tattvo pratye majabUta zraddhAvALo ke AcAro uparanI rUcivALo te rocaka samakita kahevAya che. kArakasamakita : je saMyama ane tapane utpanna kare athavA zrI jinezvare kahelA AcArane zakita mujaba aMgIkAra kare te kAraka samakita kahevAya che. samakitanA 4 prakAra : (1) upazama (2) kSayopazama (3) vedaka (4) kSAyika (1) vedaka samakita : kSAyika samakita pAmanArA jIvo kSayopazama samakitano chello samaya eTale ke kSAyika samakita pAmavA pUrvano pahelo samaya samyakatva mohanIya karmanA dalikone vedI rahelo che mATe vedaka samakita kahevAya che. samakitanA pAcaM prakAra : (1) upazama (2) kSayopazama (3) vedaka (4) kSAyika (5) sAsvAdana samakitanA 10 prakAra : 10 prakAranI rUcivALA jIvone AzrayIne 10 bheda thAya che. (1) naisargikarUci : jAti smaraNAdi kAraNe upadezAdi zravaNa thayA vinA tattva rUci pedA thAya te naisargika rUci samakita kahevAya che. (2) upadeza rUci : upadeza dvArA tattvanI rUci pedA thAya te upedaza rUci samakita kahevAya che (3) AjJArUci : zrI jinezvara bhagavAnanI AjJAnuM pAlana zakita mujaba karatAM tatva pratye je rUci thAya te AjJArUci samakita kahevAya che. (4) sUtrarUci : sUtra bhaNatAM bhaNatAM zrI jinezvara bhagavaMtanA tattva pratye rUci pedA thAya te sUtrarUci samakita kahevAya che.
Page #27
--------------------------------------------------------------------------
________________ 22 karmagraMtha-2 vivecana (5) bIja rUci : bIja rUpe rahelA eTale ke thoDA sUtra ke arthano abhyAsa karatAM saMpUrNa sUtra prApta thAya ane tenAthI tattva pratye je rUci thAya te bIjaci samakita kahevAya che. (6) abhigamarUci : aMga - upAMga AdinA arthane jANe ane jANavAnI jijJAsA rAkhe te abhigamarUci samakita kahevAya che. (7) vistArarUci : tattvAdine nayanikSepAdi syAdvAdazailIe samabhaMgI prarUpaNAe jANe te vistArarUci samakita kahevAya. (8) kriyArUci : dharmanI pravRtti karatAM karatAM zrI jinezvara bhagavaMtanA tattvo pratye rUci pedA thAya te kriyArUci samakita kahevAya. (9) saMkSepaci : saraLa svabhAve anabhigrahI eTale ke Agraha vagarano jJAnAvaraNIyano kSayopazamabhAva vizeSa na hovAthI nipuNapaNuM na hoya chatAM thoDAmAM ghaNuM samaje ane samajIne vicAre te saMkSeparUci samakita kahevAya. (10) dharmarUci : paMcAstikAyanuM svarUpa jANe, zrutajJAnathI cAritradharma ne jANe, bAhya atyaMtarabhAve zrI jinezvaroe kahelA tattvone viSe heya upAdeya yathAyogya sadgu. svabhAva ane parabhAvanA svarUpane jANe te dharmarUci samakita kahevAya che. kSayopazama samakitathI paDIne pahelA guDthAnake Avelo jIva kArmagraMthIka matanA abhiprAye ekavAra utkRSTa sthiti baMdha karI zake che. jyAre siddhAMtanA mate pahele guNasthAnake Avelo jIva utkRSTa sthiti baMdha kare nahiM paNa utkRSTa rasa baMdha kare che ema mAne che. samakita vagere prAptinuM aMtarakALa varNana : jagatamAM rahelA jIvo jaghanyathI eka samayamAM, matAMtare 3 samayabAda tathA utkRSTathI 7 divase samakitanI prApti karI zake che. dezaviratinI prApti jaghanyathI 1 samaya athavA 3 samaye ane utkRSTathI 15 divase prApta karI zake che. sarvaviratInI prApti jaghanyathI 1 samaya athavA 3 samaye ane utkRSTathI 1 mAse prApta karI zake che. eja rIte siddhigati eTale ke mokSa jaghanyathI 1 samaya ane utkRSTathI cha mAse prApta karI zake che.
Page #28
--------------------------------------------------------------------------
________________ 23 karmagraMtha-2 vivecanA kSayopazama samakita 4 thI 7 guNasthAnake hoya che. 4thuM avirati samadaSTi guNasthAnakano kALa sAdhika 33 sAgaropamano hoya che. prazna : kSayopazama samakitano 66 sAgaropamakALa ane avirata samadaSTi guNasthAnakano 33 sAgaropamano kALa zI rIte samajAya ? javAba : koI kSayopazama samakitI jIva pUrvakoDavarSanA AyuSyavALo manuSya 4thA guNasthAnake rahIne athavA 5-6 ke 7 mAM guNasthAnakane prApta karI 33 sAgaropamanuM AyuSya bAMdhIne anuttaramAM jAya tyAMthI samakita sAthe manuSya bhavamAM Ave. ATha varSa bAda 5-6 ke 7mAM guNasthAnakanA pariNAmane prApta kare to kSayopazama samakita Take nahitara avirati samadaSTi guNasthAnakano sAdhika 33 sAgaropama kALa pUrNa thaye mithyAtva guNasthAnakane prApta karI zake che. A kAraNathI kSayopazama samakita 5-6 ke 7 me rAkhI pharIthI sAdhika 33 sAgaropama 4the guNasthAnake rahe to kSayopazama samakitano 66 sAgaropamano kALa ghaTI zake che. kSAyika samakitanuM svarUpa : (1) kSayopazama samakitI jIva adhyavasAyanI nirmaLatA karato karato AgaLa vadhato jAya teja kSAyika samakita pAmavA mATeno purUSArtha karI zake che. (2) tIrthakara ke kevaLInA kALamAM kSAyika samakitanI prApti thAya. (3) kSAyika samakita pAmavAnI zarUAta manuSya bhavamAM ja thAya tathA pUrNatA paNa manuSya bhavamAM karI zake. (4) kSAyika samakitano prAraMbha manuSya bhavamAM ja karyA bAda potAnuM AyuSya pUrNa thatAM cAre gatimAMthI koIpaNa gatimAM jaI zake che te gatimAM gayA bAda samakita mohanIyanA dalikone udayamAM bhogavIne saMpUrNa kSaya kare tyAre tyAM kSAyika samakitanI prAptinI pUrNatA (nijhApaka) karI zake che. (5) sAyika samakita pAmavA mATe 8 varSa uparanI uMmara avazya joIe. (6) kSAyika samakita pAmavA mATe niyamAM paheluM saMghayANa joIe. A kAraNo bhegA thAya tyAre darzanamohanIya karma nikAcita raheluM na hoya to kSAyika samakita pAmavA mATe purUSArtha jIva karI zake che. temAM paNa parabhavanuM manuSpAyuSya ke tiryacaAyuSya saMkhyAt varSanuM bAMdheluM na hovuM joIe. - jo asaMkhyAta varSanuM manuSya ke tiryaMcanuM AyuSya bAMdheluM hoya to kSAyika samakita pAmavA mATe puruSArtha karI zake che tathA nArakInuM 1 thI 3 narakanuM temAM 3 jI nArakInuM jaghanya AyuSya + palyopamanA
Page #29
--------------------------------------------------------------------------
________________ karmagraMtha-2 vivecana asaMkhyAtamA bhAga jeTaluM adhika bAMdhyuM hoya to ane devanuM vaimAnikanuM AyuSya bAMdhyuM hoya to kSAyika samakita pAmavA mATeno purUSArtha karI zake che. 24 A kSayopazama samakitI jIva sau prathama anaMtAnubaMdhI 4 kaSAyanA dalikone nAza karavAno prayatna kare che te A pramANe : A prayatna jIva 4 thI 7 guNasthAnakamAM rahIne kare che. temAM paheluM yathApravRttakaraNa kare, bIjuM apUrvakaraNa kare, ane trIjuM anivRttikaraNa kare che. A karaNonuM varNana samakitanI prAptinI jema jANavuM. bIjA ane trIjA karaNamAM uddavanA vidhdhayukta guNasaMkrama vaDe 1 udayAvalikA sivAyanuM saghaLuM dalika sarvathA nAza kare che. udayAvalikAne koIkaraNa lAgatuM nathI jethI stibukasaMkrama vaDe sAtiya vidyamAna prakRttimAM saMkramAvine te dalikone dUra kare che tyArabAda aMtaramuhUrta pachI anivRttikaraNanA aMte zeSa karmomAM paNa iitaghAta-2saghAta - guNazreNI thatAM nathI kAraNa ke anaMtAnubaMdhI 4 kaSAyano saMpUrNa nAza thatAM mohanIya karmanI 24 prakRtinI sattAvALo jIva bane che ane te 24 nI sattAmAM svabhAvastha rahe che. tyArabAda mithyAtva mohanIya karmano kSaya karavA mATe purUSArtha karato anaMtAnubaMdhInI jema saMpUrNa kSaya kare che. jayAre teno kSaya thAya tyAre jIva mohanIya karmanI 23nI sattAvALo bane che. tyArabAda mizra mohanIya karmanA dalikono kSaya karavAno prayatna karatAM saMpUrNanAza kare tyAre jIva mohanIya karmanI 22 prakRtinI sattAvALo thAya che. A 22 nI sattAvALo jIva samyaktva mohanIyanA dalikone udayAvalikAmAM lAvIne bhogavIne kSaya kare che. temAM ghaNAkharAM daliko kSaya thayA bAda thoDAka daliko kSaya karavAnA bAkI rahe tyAre koIka jIvanuM A bhavanuM AyuSya pUrNa thatAM marIne cAre gatimAMthI koIpaNa gatimAM mohanIya karmanI 22nI sattA laIne jAya che. ane tyAM samakita mohanIyanA je daliko kSaya karavAnA bAkI che tene udayAvalikAmAM lAvIne saMpUrNa kSaya karI cAre gatimAM niSThApakarUpe kSAyika samakitanI prApti kare che tyAre mohanIya karmanI 21nI sattAvALo thAya che. je jIvone A bhavanuM AyuSya pUrNa thatuM nathI eTale ke bhogavAtAM manuSyabhavanuM, mohanIya karmanI 22 prakRttinI sattA vakhate AyuSya pUrNa na thAya evA jIvo samakita mohanIyanA pudgalone udayAvalIkAmAM lAvI lAvIne bhogavIne saMpUrNa kSaya kare che tyAre mohanIya karmanI 21nI sattAvALo thAya che. eTale kSAyikasamakitanI prApti thAya che.
Page #30
--------------------------------------------------------------------------
________________ karmagraMtha-2 vivecana 25 A kSAyikasamakita prApta karyA bAda je parabhavanuM AyuSya baMdhAyeluM hoya tathA jinanAmarkamanI nikAcanA karelI hoya, AvA jIvo cAritramohanIya karmane khapAvavA mATe kSapakazreNI prApta karI zakatA nathI. je jIvone A baMnne kAraNamAMthI koI kAraNa na hoya te avazya cAritramohanIya karmanI 21 prakRttione khapAvavA mATe kSapakazreNI prApta kare che. (1) je jIvo anaMtAnubaMdhI 4 kaSAyano kSaya karIne aTakI jAya eTale ke mohanIyanI 24nI sattAvALo bane tene khaMDakhaMDa kSapakazreNIvALA jIvo kahevAya che. (2) je jIvo darzanasamakano kSaya karIne kSAyikasamakita prApta karIne aTakI jAya te jIvone khaMDa kSepakazreNIvALA jIvo kahevAya che. (3) je jIvo saMpUrNa mohanIyakarmane kSaya karavA mATe kSa pakazreNI prApta kare ane kevaLajJAna pAme te jIvonI kSapakazreNI akhaMDa kahevAya che. kSAyika samakitI jIvonA vadhAremAM vadhAre traNa athavA cAra bhava hoya che. matAMtare pAMcabhava paNa kahelA che. kSAyika samakitInA 3 bhava A rIte jANavA : (1) kSAyikasamakitanI prApti kare te (2) devatA athavA narakamAM jAya te (3) tyAMthI manuSyapaNAmAM AvIne avazya mokSe ja jAya te trIjo bhava kSAyika samakitInA 4 bhava : (1) je bhavamAM kSAyikasamakitanI prApti kare te. (2) asaMkhyAtA varSoMnA AyuSyavALA manuSya ke tiryaMcano te bIjo bhava. (3) tyAMthI marIne niyamA deva thAya. (4) tyAMthI manuSyamAM AvIne mokSe jAya te 4tho bhava. matAMtare kSAyikasamakitInA pAMca bhava : (1) je bhavamAM kSAyikasamakitanI prApti thAya te. (2) tyAMthI deva ke narakamAM jAya te. (3) tyAMthI marIne pAMcamA ArAnA cheDe arthAt mokSe na javAya evA kALamAM utpanna thAya te (4) tyAMthI devamAM jAya te. (5) tyAMthI manuSyamAMAvIne mokSe jAya te pAMcamo bhava gaNAya che.
Page #31
--------------------------------------------------------------------------
________________ 26 karmagraMtha-2 vivecana deza virati guNasthAna-: 4thA guNasthAnake rahelA jIvone sAte karmonI aMta:koTAkoTI sAgaropama jeTalI sthiti sattA hoya che. temAMthI saMkhyAtA palyopama jeTalI sthiti sattA ochI thAya tyAre pAMcamA dezavirati guNasthAnakano pariNAma pedA thAya che. apratyAkhyAnIya kaSAyanA kSayopazamane mATe yathApravRttakaraNa ane apUrvakaraNa bekaraNo vaDe kSayopazama karI dezaviratinA pariNAmane pAme. A guNasthAnaka sthULa sAvadha vyApAranA tyAgarUpa che, sarvasAvadya yogano vyApAra sarvathA tyAga thAya to mokSa ApanArA bane che ema jANavA chatAM paNa pratyAkhyAnIya kaSAyanA udayathI sarvaviratine grahaNa karI zakato nathI. 1 koIpaNa 1 sAvadya vyApAranuM paccakakhANa kare te 1 virata jaghanya dezaviratidhara kahevAya che. ane utkRSTathI 12 vrata (saMpUrNa) dhArI sarvasAvaghanuM paccakakhANa karyuM hoya paNa anumati mAtra gharamAM javA AvavAnuM sevana karato hoya te utkRSTa dezaviratidhara kahevAya che. zrAvaka eTale je padArthonA ciMtavanathI tatvanI zraddhA draDha kare che. haMmezAM supAtramAM dhanane vAve che. ane susAdhuonI sevAthI pApane vikhere che te zrAvaka kahevAya che. bhAva zrAvakanA mukhya cha lakSaNo kahyAM che. (1) kRtavarmA-vratadhArI (2) zIlavaMta - sadAcArI (3) guNavaMta-guNI (4) Rju vyavahArI - kapaTa rahita (5) gurUzrukSuSaka - gurUsevAkArI (6) pravacanakuzaLa - siddhAMta samajavAmAM kuzaLa. zrAvake karavA yogya dharmakRtyo 7 kahyAM che. (1) caitya karAvavuM (2) jina pratimA bharAvavI (3) pratiSThA karAvavI (4) putrAdikane dIkSA apAvavI (5) gurUnI AcAryapada vigere pade sthApanA karAvavI (6) dharmagraMtho lakhavA vAMcavA - vaMcAvavA (7) pauSadhazALA Adi kAryo karavA lakhAvavA karAvavA - - gRhasthane sadA karavAlAyaka cha kAryo : (1) zrI vitarAga paramAtmAnI zakitamujaba pUjA-bhakita karavI. (2) trikaraNa zuddhithI gurUnI sevAbhakita karavI. (3) haMmezA amuka samaya sudhI svAdhyAya karavo. (4) mana, vacana, kAyAthI IMdriyonuM damana karavuM.
Page #32
--------------------------------------------------------------------------
________________ karmagraMtha-2 vivecana (5) yathAzakti tapazcaryA karavI (6) sAtakSetromAM zakitamujaba dAna ApavuM. zrAvakanA 12 vratonA nAma : * 5 aNuvrata 3 guNavrata pAMca aNuvrata : (1) sthaLa hiMsAno tyAga (2) sthuLa mRSAvAdano tyAga (3) sthuLa adattAdAnano tyAga (4) parastrIno tyAga svadArA saMtoSa (5) sthuLa parigrahanuM parimANa - traNa guNavrata : (1) potAne javA AvavA mATe amukadizAnuM parimANa kare (2) bhoga upabhogamAM AvatAM padArthone viSe niyamana karavuM (3) anarthadaMDanA cAra prakAra kahelA che temAM (1) pramAda Acarita sAvagha pravRti (2) pApadhyAna eTale ke pApanA vicAro karavA (3) hiMsA pradAna (4) pApopadeza A cArenuM niyamana karavuM te trIjuM guNavrata kahevAya che. - - cAra zikSAvrata : (1) sAmAyika vrata yathAzakita grahara karavuM. sAmAyikanA 4 aMga kahyAM che. (1) samatA (2) saMgama (3) zubhabhAvanA (4) apadhyAnano tyAga eTale Arta tathA raudradhyAnano tyAga sAmAyikanA ATha nAma kahelAM che. (1) sAmAyika eTale samatAmAM rahevuM te. (2) sAmAyika - dayAsahita rahevuM ane pravRtti karavI te. (3) samavAda madhyastha rahevuM te. (4) samAsa thoDA akSaramAM tattvane jANavuM te. (5) saMkSepa - thoDA ja akSaramAM karmano nAza thAya tevo dvAdazAMgIno artha vicAravo pApa vagaranuM AdaravuM te. (6) anavagha (7) parijJA - tattvanuM jANavApaNuM je sAmAyikamAM prApta thAya te. (8) pratyAkhyAna niSedha karela vastuno saMdatara tyAga karavo te. sAmAyikanA cAra prakAra : (1) zruta sAmAyika (2) samakita sAmAyika (3) deza virati sAmAyika (4) sarvavirati sAmAyika (1) zruta sAmAyika : zruta bhaNavA vAMcavA sAMbhaLavA mATe abhigraha karIne besavuM te dyuta sAmAyika * 27 4 zikSAvrata =
Page #33
--------------------------------------------------------------------------
________________ 28 karmagraMtha-2 vivecanA A sAmAyika niraMtara pratipattI jadhanya 2 samaya, ane utkRSTa AvalikAno asaMkhyAtamo bhAga pratipanI virahakALa jadhanya 1 samaya, utkRSTa 7 divasa. A sAmAyika keTalA bhava sudhI prApta thAya agara rahe - jaghanyathI eka bhava utkRSTathI anaMtA bhava (abhavijIvo prApta karI zake che mATe) (2) samakita sAmAyika : zuddha samakitanuM pAlana eTale niraticAra samakitanuM pAlana karavuM te niraMtara pratipattIkALa jaghanya 2 samaya, utkRSTa AvalikAno asaMkhyAtamo bhAga. pratipattI virahakALa jadhanya 1 samaya, utkRSTa 7 divasa, bhava jaghanya eka bhava utkRSTakSetra palyopamano asaMkhyAtamo bhAga. (3) dezavirati sAmAyika : dezavirati sAmAyika eTale be ghaDInuM sAmAyika karavuM te. eTale be ghaDI sudhI AtmAne samatAbhAvamAM rAkhavo te - niraMtara pratipattIkALa - jaghanyathI 2 samaya, utkRSTathI AvalikAno asaMkhyAtamo bhAga. pratipattI virahakALa jadhanya 1 samaya, utkRSTa 15 divasa, bhava - jaghanyathI 1 bhava utkRSTathI kSetrapalyopamanA asaMkhyAtamA bhAga jeTalo kALa jANavo. (4) sarvavirati sAmAyika : jAvajajIva sudhI samatA bhAvamAM rahevuM te - niraMtara pratipattIkALa jaghanya 2 samaya, utkRSTa 8 samaya, pratipattI virahakALa jaghanya 3 samaya utkRSTathI 1 mAsa, bhava-jaghanya 1 bhava tathA utkRSTa 8 bhava. AkarSa eTale guNa prApta karyA bAda te guNa nAza pAme pharIthI pAchI guNa prApti thAya evuM vAraMvAra je thayA kare che. athavA eka bhavamAM athavA AkhA bhavacakane AzrayI keTalIvAra guNa Ave ane jAya tenI je vicAraNA te AkarSa kahevAya che. (1) zrata sAmAyikanA Aka: 1. bhavaAzrayI sahastra pRthaphatva (2hajAra thI 9 hajAra AkarSo thAya) bhavacaka AzrayI anaMtIvAra (2) samakita sAmAyika ane (2) dezavirati sAmAyikanA AkaSa : 1 bhava AzrayI sahastra pRthakatva (2 hajAra thI 9 hajAra) hoya. bhavacaka AzrayI asaMkhya hajArovAra AkaSa thAya. (4) sarvavirati sAmAyika : eka bhava AzrayI sat pRthakatva (20 thI 900 vAra Akaryo hoya) bhavacaka AzrayI sahastra pRthakattva (2thI 9 hajAra) AkarSo hoya che. dezAvagAzikavrata : A vratamAM cAra praharane vize ATha sAmAyika ane savAra sAMjanuM pratikramaNa sAthe 10 sAmAyikarUpa dezAvagAzika vrata gaNAya che.
Page #34
--------------------------------------------------------------------------
________________ karmagraMtha-2 vivecana 29 (3) pauSadhavrata : pauSadha ja prakAranA hoya che. te ja prahara athavA 8 praharano kahelo che. tenuM je AcaraNa te pauSadhavrata kahevAya che. (1) AhAranA tyAgarUpa-upavAsa vagere karavuM te. (2) zarIra satkArano tyAga. (3) dizino tyAga. (4) sAvadha pApa-vyApArano tyAga. (4) atithi saMvibhAga vrata : atithino satkAra karavo. vartamAnakALamAM covihAra upavAsa karI tenA pAraNe ekAsaNuM karAya che te ekAsArAmAM sAdhu-sAdhvI je padArtho vahorI gayA hoya teTalA vaparAya che. je kadAca sadhu-sAdhvI maLe to zrAvakazrAvakAne bolAvIne temane jamADI sAdharmika bhakita kare, teoe jeTalA padArtha vAparyA hoya teTalA ja pote vApare te atithisaMvibhAga kahevAya che. zrAvakanA 12 vratanA kula 13,84,12,87,200 tera abaja coryAsI karoDa bAra lAkha sityAsI hajAra baso bhAMgA thAya che. AmAnAM koIpaNa eka bhAMgAnuM AcaraNa pariNAma sAthenuM te dezavirati guNasthAnaka kahevAya che. zrAvakanI 11 pratimAnA nAmo : (1) darzana pratimA (2) zruta pratimA (3) sAmAyika pratimA (4) pauSadha pratimA (5) kAryotsarga pratimA (6) abrahmavarjana pratimA (7) sacitta varjana pratimA (8) AraMbha varjana pratimA (9) presyavarjana pratimA (10) uddIThavarjana pratimA (11) zramaNabhUta pratimA A dareka pratimA 1-1 mAsa adhikavALI kamasara jANavI nIce jaNAvela traNa prakAranI anumatimAMthI chellI anumativALA zrAvaka utkRSTa zrAvaka kahevAya che. (1) pratisevanAnumati : pote athavA bIjAe karelA pApanI prazaMsA kare tathA sAvadha AraMbhathI banelA AhAra Adine vApare te pratisevanAnumati zrAvaka kahevAya che. (2) pratizravaNAnumati : pote sAvagha vyApArarUpa pApa kare nahi paNa putrAdie karela pApane sAMbhaLe, sAMbhaLIne anumodanA kare paNa niSedha na kare te pratizravaNAnumati zrAvaka kahevAya che. (3) saMvAsAnumati : pote sAvadha vyApArarUpa pApa pravRtti kare nahiM potAnA gaNAtA putrAdika AraMbhamAM pravartelA hoya te putrAdikamAM kevaLa mamatva bhAva hoya
Page #35
--------------------------------------------------------------------------
________________ 30 karmagraMtha-2 vivecana pAga teo AraMbha AdithI je koI pApa kare tene vakhANe nahi, sAMbhaLe nahi anumode pAga nahiM, temAM saMmati Ape nahiM ane tenI pravRttine sArI mAne paNa nahiM mAtra ghare jamavA puratuM jaI jamIne tarataja pAcho upAzrayamAM Ave Avo zrAvaka sarva zrAvakone viSe utkRSTa zrAvaka gaNAya che. cothA guNasthAnaka karatAM A guNasthAnake rahelA jIvano pariNAma anaMtagAra vizuddha hoya che. A guNasthAnake asaMkhyAtA vizudhdhi sthAnako hoya che. ArtadhyAna ane raudradhyAna maMda koTInuM hoya che. sAmAnya rIte dharmadhyAnanA saMkalpo - vikalpa vizeSa rIte vizuddhivALA hoya che. zrAvakanA pAMce Agavrata eTale dayA, satya, acaurya, brahmacarya ane parigraha parimANa savAvasA jeTalA ja hoya che. (1 1/4) (1) sthaLa prANAtipAta viramaNa vratane viSe sthAvara jIvonI jayaNA - traNa jIvono tyAga - temAM AraMbhane viSe jayaNA saMkalpathI (hiMsA) tyAga - aparAdhI jIvonI jayaNA - niraparAdhIno tyAga - sApekSapaNAnI jayaNA ane nirapekSapANAno tyAga hoya che. (2) sthaLa mRSAvAda viramaNa vratane viSe sukSma mRSAvAdanI jyaNA - sthaLa moTA pAMca juThAno tyAga - temAM bIjA mATe jaNA potAne mATe tyAga - svajana arthe jayaNA parajana arthe tyAga - dharma arthe jayaNA ne bIjAnA arthe tyAga jANavo. (3) sthaLa adattAdAna viramaNa vratane vize sukSma adattAdAnanI jayANA - sthaLa rAjadaMDa utpanna thAya tevI corIno tyAga temAM sAmAnya vyavahAramAM jayANA - corInA vyApArano tyAga-rAjya anigrahamAM jayaNA - rAjya nigrahano tyAga - alpanI jyAgA - adhikano tyAga hoya che. (4) sthaLa maithuna viramaNa vratane viSe - manavacanathI jayANA, kAyAthI abrahmacaryano tyAga-svastrInI jayagA-strIno tyAga (lagna) karAvavAnI jayaNA, (lagna) karavAno tyAga-svatiryaMca jayANA-paratiryaMcano tyAga jANavo. (5) sthaLa parigraha parimANa vratane viSe - atyaMtara parigrahanI jayaNA - bAhya parigrahano tyAga - alpa parigrahanI jayaNA ghaNA parigrahano tyAga - paramATe yANA - sva mATeno tyAga - svajana mATe jayaNA - parajana mATe tyAga jANavo. A rItanuM varNana ratnasaMyaca nAmanA graMthamAM Ave che. gRhasthanA traNa manoratho hoya che.
Page #36
--------------------------------------------------------------------------
________________ 31 karmagraMtha-2 vivecana (1) kayAre huM bAhya-atyaMtara parigrahano (adhika athavA ochAmAM ocho) tyAga karIza. (2) kyAre huM gRhasthavAsane choDIne ANagArapALuM - sAdhupaNuM aMgIkAra karIza. (3) kayAre huM aMtakALe ArAdhanA pUrvaka samAdhimaraNane prApta karIza. 4thA guNasthAnake rahelo jIva sAte karmanI jeTalI sthiti (aMta: koTAkoTI sAgaropama) bAMdhe tenA karatAM palyopama pRthakattva sAgaropama ochI sthiti A guNasthAnake baMdhAya che. anupayogathI pariNAmanA nimite jeo pAMcamA guNasthAnakathI 4 thA guNasthAnakane prApta kare - 6ThThA guNasthAnakathI 5 me Ave, ane chaThThAthI pAMcame AvelAM 4thA guNasthAnake Ave tathA anupayogathI pariNAmanA nimitte thI pAMcame AvatAM, 4 thI 5 ane 6 AvatAM AvA gamanAgamanamAM jIva yathApravRttakaraNa Adi karAra karyA vinA Ave che, paNa je upayogapUrvaka, guNano nAza karavA pUrvaka paDyA hoya to pharIthI guNa prApta karatAM eTale ke dezavirati-sarvavirati-guNa prApta karatAM yathApravRttakaraNa ane apUrvakaraNa A be karaNa karavA paDe che. A guNasthAnaka saMkhyA varSanA AyuSyavALA garbhaja paryApta manuSyo ane tiryaMcone hoya che. A guNasthAnake manuSyone traNe prakAranA samakitamAMthI koIpaNa samakita hoI zake che. jyAre tiryaMcone kSayopazama samakita ja hoya che. kavacita koIka jIvone upazama samakita pAmatAnI sAthe dezavirati guNasthAnakano pariNAma prApta thAya tenA kAraNe upazama samakita paNa hoI zake che paNa sAyika samakita koI kALe hotuM nathI. (6) pramatta sarvavirati guNasthAnaka : cothA avirati guNasthAnake rahelo jIva be karaNa karIne pAMcamA dezavirati guNasthAnakane pAme tathA koI vizuddhinI adhikatAthI A gAmasthAnakane pAme che. pAMcamA gAgasthAnakamAM rahelo jIva yathApravRttakaraNa ane apUrvakarALa vaDe pratyAkhyAnIya kaSAyano kSayopazamabhAva prApta kare tyAre 6ThA guNasthAnakanA pariNAmane prApta kare. pAMcamA guNasthAnakamAM sAte karmanI sthiti sattA jeTalI rahelI hoya che temAMthI saMkhyAtA sAgaropama jeTalI sthiti sattA ochI thAya tyAre jIva A guNasthAnakanA pariNAmane prApta kare che. A guNasthAnakamAM 12 prakAranI aviratino sarvathA eTale ke karavA - karAvavA anumodavA rUpe manavacanakAyAthI tyAga hoya che.
Page #37
--------------------------------------------------------------------------
________________ 32 karmagraMtha-2 vivecana 12 prakAranI aviratinA nAma : (1) pRthvIkAya vadha. (2) apakAya vadha. (3) teukAya vadha. (4) vAyukAya vadhe. (5) vanaspatikAya vadha. (6) trasakAya vadha. (3) sparzendriyanA potAnA anukULa viSayomAM Indriyane joDavI tathA pratikULa viSayomAMthI pAchI kheMcavI. (8) rasanendriyanA potAnA anukULa viSayomAM Indriyane joDavI tathA pratikULa viSayomAMthI pAchI kheMcavI. (9) ghAneMdriyanA potAnA anukULa viSayomAM iMdriyone joDavI ane pratikULa viSayomAMthI Indriyo pAchI vALavI (10) cakSu Idriyane viSe - potAnA anukULa viSayomAM iMdriyone joDavI ane pratikULa viSayomAMthI iMdriyone pAchI kheMcavI. (11) zroteMdriyanA potAnA anukULa viSayomAM iMdriyone joDavI tathA pratiphaLa viSayomAMthI iMdriyone pachI vALavI. (12) manane potapotAnA anukULa padArthomAM joDavuM tatA pratikULa padArthomAMthI pAchuM pheravavuM. tathA pAMca mahAvrata ane chaThuM rAtribhojana viramaNavratanuM jIvanaparyata pAlana hoya 11. (1) mahAvata : pote hiMsA kare nahi - koInI pAse karAve nahi ane koI hiMsA karatA hoya tenI anumodanA kare nahi - mana-vacana-kAyAthI jANavuM. (2) pote juThuM bole nahiM-koInI pAse bolAve nahIM ane je koI juThuM bolato hoya tenI anumodanA kare nahiM - mana-vacana-kAyAthI jAgavuM. (3) pote koIpaNa padArthanI corI kare nahi koInI pAse karAve nahi ane je koI corI karatA hoya tenI anumodanA kare nahiM - mana-vacana-kAyAthI jAgavuM.
Page #38
--------------------------------------------------------------------------
________________ karmagraMtha-2 vivecana 33 (4) pote maithuna seve nahiM koInI pAse sevarAve nahiM ane je koI sevato hoya tenI anumodanA kare nahi. mana-vacana-kAyAthI jANavuM. (5) pote parigraha rAkhe nahi, koInI pAse rakhAve nahi rAkhanArane sArA mAne nahi arthAta tenI anumodanA kare nahi. mana-vacana-kAyAthI jANavuM. (6) pote rAtri bhojana kare na koInI pAse karAve nahi, karato hoya tenI anumodanA kare nahi. mana-vacana-kAyAthI jAgavuM. A rIte sarvasAvadha vyApAranA paccakakhANa hovA chatAM prabaLa saMjavalana kaSAyanA udayathI 5 prakAranA pramAda (mA-viSaya-kaSAya-vikathA-nidrA) nA uttarabhedo, eno guNAkAra karatAM 37,500 vikalpo thAya che temAMnA koIpaNa vikalpathI potAnA saMyamane viSe sidAya che. ane kilaSTa pariNAmavALA paNa bane che tethI A guNasthAnakane pramatta sarvavirati guNasthAnaka kahevAya che. A guNasthAnake pramAdanA kAraNe ArtadhyAna AvavAnI zakayatA che, paNa raudradhyAna AvatuM nathI, matAMtare kavacita raudradhyAna paNa hoI zake che tema kahe che tathA dharmadhyAnanA saMkalpa vikalpa rUpa vicAro saMyamanI vizuddhinA kAraNe sthiratA ane prasannatA pUrvakanA hoya che, paNa dharmadhyAna hotuM nathI. A guNasthAnakamAM rahelA jIvo pamA gAgastAnake sAte karmano jeTalo sthitibaMdha kare che tenA karatAM saMkhyAtA sAgaropama jeTalo sthitibaMdha ocho kare che tathA A guNasthAnake trAge prakAranA samakita hoI zake che. atre jANavuM - AdaravuM ane pALavuM- e traNe vikalpo tathA na jANavuM na AdaravuM tathA na pALavuM e traNe vikalponA kula 8 vikalpo thAya che te A pramANe (1) jAgato nathI - grahaNa karato nathI - pAlana karato nathI AmAM sarvasAmAnya jIvo hoI zake che. (2) jAgato nathI - grahaNa karato nathI - pAlana (AdaravuM) kare che ajJAna ane tapasvI jIvo A bhAMgAmAM Ave che. (3) jANato nathI - grahaNa kare che - pAlana karato nathI pAsatyAdi jIvo A bhAMgAmAM hoya che. (4) jAgato nathI - grahaNa kare che - pAlana kare che AmAM agItArtha zrAvaka ane munio Ave che.
Page #39
--------------------------------------------------------------------------
________________ 34 karmagraMtha-2 vivecana A cAre bhAMgA pahelAguNasthAnake rahelA jIvone hoya che. (5) jAge che - grahaNa karato nathI - pAnala karato nathI - gItArthanI nizrA vinAnA samakiti jIvo (6) jAge che - prahAra karato nathI- pAlana kare che (AdaravuM) gADha aviratinA udayavALA samyaphadaSTi jIvo-anuttaravAsI devo. (7) jAge che - grahaNa kare che - pAlana karato nathI (AdaravuM) 4thA guNasthAnake rahelA jIvo (8) jANe che - grahaNa kare che - pAlana kare che (AdaravuM) 5-6 guNasthAnake rahelA saMvijJa pAkSika jIvo hoya che. jAgavuM eTale jJAtA thavuM. grahANa eTale vidhipUrvaka AtmasAkSIe vrata grahaNa karI uccaravA te pAlana eTale zraddhA. ajJa eTale mithyAtvI. 5-6-7 bhAMgo avirati samakita jIvane hoya che. amo bhAMgo dezavirati tathA sarvavirati jIvone hoya che. 7muM apramatta sarvavirati guNasthAnaka : saMjavalana kaSAyano maMda udaya prApta thavAthI pAMca prakAranA pramAdanA 37500 vikalpamAMthI ekapAga vikalpa A gAgA- hoto nathI. A gu . na dharmadhyAnanI ja mukhyatA hoya che tathA gauNapaNAe rUpAtita eTale ke nirAlaMbana dhyAnapAnA vaDe karIne zukaladhyAnano aMza pAga hoya che. viziSTa tapa dharmadhyAnAdinA saMbaMdhathI kama khapAvatA khapAvatA apUrva vizuddhimAM kamasara caDatAM mana:paryavajJAna AhArakAdi labdhio, koTAdi buddhio - jaMghAcArAga - laMghAcAraNa Adi labdhio prApta kare che. A guNasthAnakanA asaMkhya lokAkAza pradeza pramANa vizuddhi sthAnako hoya che. tathA karmabaMdha, chaThThA guNasthAnakamAM rahelA jIvo sAte karmano jeTalo baMdha kare che tenAthI saMkhyAtA sAgaropama jeTalo ocho karmabaMdha kare che. tathA koI jIva vizeSa vizuddhimAM caDatAM caDatAM AgaLa vadhato jaI upazamaNI ane pakazreNI prApta karavA mATenuM yathApravRtta rAga nAmanuM karAga prApta kare che.
Page #40
--------------------------------------------------------------------------
________________ 35 karmagraMtha-2 vivecanA A gugathAnake kSayopazama bhAve jJAna-darzana-cAritrano-ekAkAra thayelo pariNAma hoya che eTale ke jeTaluM jANe che eTalAnI ja zraddhA hoya che. eTale ke Adare che. tathA eTalAnuM ja barAbara pAlana hoya che. mokSamAM rahelA jIvane jJAna-darzana ane cAritrano ekAkAra pariNAma kSAyika bhAve hoya che jyAre A gAgasuthAnake kSayopazama bhAve hoya che eTale mokSanA sukhanI sAkSAta AMzika anubhUti thayelI kahevAya che. A kAraNe saMsAra pratye dveSa hoto nathI ane mokSa pratye rAga paNa pedA thato nathI banne tarapha samAna kakSA hoya che. A guNasthAnakano kALa jaghanya tathA utkRSTathI eka aMtaramuhUrta hoya che. (8) apUrvakaraNa athavA nivRttikaraNa guNasthAnaka : saMsAramAM koI kALe haju sudhI vizuddhatara adhyavasAya prApta thayo nathI evo vizudhdhatara adhyavasAya prApta thAya te apUrvakarANa guNasthAnaka kahevAya che. A guNasthAnakamAM adhyavasAyonI kamasara anaMtagaNa anaMtagaNa vizuddhi hoya che tenA pratApe pUrve prApta nahiM thayelA evA 5 prakAranA (1) apUrva sthitighAta (2) apUrva rasaghAta (3) apUrva sthitibaMdha (4) guNazreNI (5) guNasaMkrama prApta thAya che. A guNasthAnakamAM asaMkhyAtA adhyAvasAya sthAno hoya che. ekasAthe caDelA jIvomAM adhyavasAyapANAnuM judApaNuM 6 sthAnavALuM hoya che. mATe A guNasthAnakane nivRttiguNasthAnaka kahevAya che. (nivRtti eTale pheraphArI) vRddhinA 6 sthAnonA nAma : (1) anaMtabhAga vRddhi. (4) saMkhyAtaguNavRddhi. (2) asaMkhyAtabhAgavRddhi. (5) asaMkhyAtaguNavRddhi. (3) saMkhyAtabhAgavRddhi. (6) anaMtagAgavRddhi. eja rIte hAnInA 6 sthAnonA nAma (1) anaMtabhAgahIna. (4) saMkhyAtaguNahina. (2) asaMkhyAtabhAgahIna. (5) asaMkhyAtaguNahina. (3) saMkhyAtabhAgahIna. (6) anaMtaguNadina. A guNasthAnake cAritra mohanIya karmanI 21 prakRtionI upazamanA karanAra jIvone upazAmaka kahevAya che tathA cAritra mohanIyanI 21 prakRtiono kSaya karanAra jIvone bhapaka jIvo kahevAya che.
Page #41
--------------------------------------------------------------------------
________________ 36 karmagraMtha-2 vivecana A pravRttionI upazamanA ke sapanA karavA mATe pUrva taiyArI karatA hoya che tenA kAraNe A bIjuM apUrvakaraNa nAmanuM karANa kahevAya che tenA kAraNe koIpaNa pravRttiono upazama ke kSaya karI zakato nathI. mAtra kamabaddha govANa kare che. (9) anivRttikaraNa athavA bAdarasukSmasaMparAya : A guNasthAnakamAM 8mAM guNasthAnakanI jema apUrva sthitighAta Adi pAMcevAnA hoya che tathA A guNasthAnakane viSe eka ja samaye caDelA trikALavArtA jIvonA adhyavasAyamAM koIpaNa jAtanI taratamatA hotI nathI. eka sarakhI ja vizuddhi hoya che. AnA kAraNe anivRttikaraNa guNasthAnaka kahevAya che. temaja 10mAM guNasthAnake kiTTIrUpa sukSma lobhano udaya hoya che. tenI apekSAe atre kavAyano udaya sthULa hovAthI bAdara saMparAya guNasthAnaka kahevAya che. A gAmasthAnakanA jeTalA samayo hoya che teTalA ja adhyavasAya sthAnako hoya che tathA pUrva pUrva samaya karatAM uttara uttara sabhyomAM anaMtagaNa anaMtagaNa vizuddhi hoya che. tathA A guNasthAnakamAM kSapakaDyogIvALA jIvo cAritramohanIyanI 21 pravRttiomAMthI 20 prakRtiono kSaya kare che. ane upazamazreNIvALA jIvo 20 prakRtiono upazama kare che. (10) sukSma saMparAya guNasthAnaka : 9mAM guNasthAnake bAdaralobha kavAyanA be bhAga (azvakaraNaadhdhA, kiTTIkarAgA ) hoya che tyArabAda je sukSma lobha kahelo che teno chello bhAga kiTTIvedanaaddhArUpa A guNasthAnake udayamAM hoya che. kSapakazreNIvALA jIvo kiTTInuM vedana karatAM karatAM saMjavalana lobhano nAza kare che ane upazamAgIvALA jIvo tene upazamAvavA prayatna kare che. | kiTTIvedanaadhyAmAM lobhano nAza karavA mATe hajArovAra kiTTIo banAvI banAvIne laya kare che. (11) upazAMta moha-cha dastha vitarAga guNasthAnaka : A guNasthAnake mohanIya karmanI sarva prakRttino sarvathA upazama ja hoya che. eTale ke sattAmAM rahelI hoya paNa tene vipAka tathA pradezodaya mATe ayogya karelI che. upazama samakitI jIvo upazamazreNI prApta karIne A gAgasthAnake Ave tyAre mohanIya karmanI 28 athavA 24 prakRttinI sattA hoya che. kSAyika samakiti jIva upazama zreNI zarU karIne A guNasthAnakane prApta kare to ene sattAmAM 21 prakRttio
Page #42
--------------------------------------------------------------------------
________________ karmagraMtha-2 vivecana 37. mohanIyanI hoya che. A guNasthAnakethI jIvo avazya patana pAme che. e paDavAnA be prakAra che (1) bhavakSayathI (2) adhyAyathI bhavakSaya : AyuSya pUrNa thaye kALa kare to temAM je pahelA saMghayAgavALo jIva hoya to niyama anuttaramAM utpanna thAya che pAga 2-3 saMghayAgavALA jIvo hoya to anuttara sivAyanA vaimAnika devalokamAM utpanna thAya che. utpanna thatAMnI sAthe ja A jIvone 46 guNasthAnaka hoya che. A guNasthAnakano kALa jaghanya 1 samaya ane utkRSTa 1 aMtaramuhUrta hoya che. adhyAya : A guNasthAnakano kALa pUrNa thatAM je pramANe kamasara jIva caDyo che teja kama mujaba paDato paDato 10-9-8-7-6ke AvI aTakI zake che. koI jIva 5 me aTakI zake che. koI jIva the, ane koI jIva thethI bIje jaI pahelA guNasthAnake paNa pahoMcI zake che. adhdhAkSayane AzrayIne A guNasthAnakano kALa jaghanya tathA utkRSTathI 1 aMtaramuhUrta hoya che. (12) kSINa mohakaSAya chadmastha vitarAga guNasthAnaka : 18mAM guNasthAnakamAM rahelA kSapakazreNIvALA jIvo mohanIya karmano, sarvathA udaya ane sattAmAMthI kSaya karIne A 12mAM guNasthAnakane prApta kare che. mohanIya karmano sarvathA kSaya thayelo hovAthI A guNasthAnakanA pahelA samayathI kSAyika cAritranI prApti thAya che. A guNasthAnaka visAmA rUpe gaNAya che ane zukladhyAnano bIjo pAyo paNa ahiM hoya che. A guNasthAnakanA chellA samaye jJAnAvaraNIya-darzanAvaraNIya ane aMtarAya A traNe ghAtI karmano kSaya kare che ane je samaye kSaya thAya che te samaye 13mAM guNasthAnakamAM praveza karatAMnI sAthe ja kevaLajJAnanI prApti thAya che. A guNasthAnakano kALa jaghanya tathA utkRSTathI 1 aMtaramuhUrtano ja hoya che. (13) yogI kevaLI guNasthAnaka : cAre ghAtakono sarvathA kSaya thAya tyAre A guNasthAnakanI prApti thAya che. pahelA samaye kevaLajJAna-bIjA samaye kevaLadarzana ema samaye samaye upayoganuM parAvartana cAlyA ja kare che. mana-vacana-kAyA vaDe yoganI pravRtti thatI hoya te sayogI kahevAya che. A guNasthAnaka sAmAnya kevaLI bhagavaMtone tathA tirthakara kevaLI bhagavaMtone hoya che. A guNasthAnakano kALa 1 aMtamuhUrta bAkI rahe tyAre jIva AyojIkAkaraNa kare che. kevaLInI draSTirUpa maryAdA vaDe mana-vacana kAyAno je atyaMta prazA vyApAra te
Page #43
--------------------------------------------------------------------------
________________ 38 karmagraMtha-2 vivecana AyojikAkarANa kahevAya che. keTalAka A karArane AvarjitakarAra kahe che ane keTalAka avazya karAga paNa kahe che. A karAra karyA bAda AyuSya karatAM vedanIya nAma ane gotra A traNa kamanI sithati vadhAre hoya to tene sarakhI karavA kevaLIsamughAta kare che. A samughAta 8 samayano hoya che. vedanIya-nAma-gotra kamanI sthitighAtadvArA, rasaghAta dvArA ghANI sthiti khapAvIne bAkInI AyuSyakarma jeTalI sthiti sarakhI kare che, jene vedanIya AdinI sthiti vadhu hotI nathI teo kevaLI samudraghAta karatA nathI. je kevaLI bhagavaMtone 6 mAsathI adhika AyuSya bAkI hoya te niyamA kevaLI samughAta kare che. paNa je kevaLI bhagavaMtone 6 mAsathI ochuM AyuSya hoya teo kevaLI samughAta kare pAga kharA athavA na pAga kare tyArabAda yoga nirodha kare che. yoga nirodhanuM svarUpa : bAdarakA, yogathI bAdara yogono rodha karyA pachI sukSmathI sukSmano rodha kare che. AmAM viryANunAM sthitighAta rasadhAta Adi spardhako temaja apUrva spardhako temaja kiTI vagere karIne yoga nirodha kare che. chevaTe sukSmakAyayoganI kriyAne karato sukSma kiyA apratipAti nAmanA zukaladhyAnanA trIjA pAyA para ArUDha thAya che. A bAnanA baLathI vadana-udara-Adino polANabhAga Atmapradezo vaDe pUrAI jAya che. polA bhAga purAI javAthI avagAhanAnI hAni thaI ne 2/3 bhAgamAM Atmapradezo rahyA hoya tevo thAya che. pachI sukSma vacana ane manoyogano pAga rodha kare che. tyArabAda kiTTIrUpa sukSmakAya yoga ja hoya che. teno rodha karatAM sarva paryAyaanugata sukSma kriyA apratipAttI dhyAna (zukaladhyAnano 3jo pAyo)mAM ArUDha thayelo samaye samaye kiTTIorUpa sukSma kAyayogano virodha karatAM carama samaya paryata Ave che ane ahiM je kamanI sthiti hoya che te 14 mAM guNasthAnaka jeTalI kare che. tyAM zukaladhyAnano 3ne pAyo kiTTIo-zAtAno baMdha-nAma ane gotranI udIrAgA-yoga-zukulalezyA-sthitighAta ane rasaghAta A sAtavAnA eka sAthe nAza pAme che. kevaLI samughAta pachI zukaladhyAnano 3jo pAyo paNa hoya che te pahelA dhyAnAMtarIya dazA hoya che ane je kevaLI bhagavaMto kevaLI samudraghAta karatA nathI teone AyojIkAkaraNa pachI 3jo pAyo hoya che. upara kahelA 7 vAnA nAza pAmatA jIva ayogI kevaLI nAmanA 14mA guNasthAnakane prApta kare che.
Page #44
--------------------------------------------------------------------------
________________ karmagraMtha-2 vivecana (14) ayogI kevaLI guNasthAnaka : sukSma ke bAdara koIpaNa prakAranA yoga vinAnA kevaLI bhagavaMtanuM guNasthAnaka te ayogI kevaLI guNasthAnaka kahevAya che. karmono nAza karavA vyuparatakriyA anivRtti nAmanA zukaladhyAnanA 4thA pAyA upara ArUDha thAya che. (sarva vastugata samucchinna kriyA anivRtti) pachI koIpaNa prayatna vinA udaya Avela karmono bhogavavA vaDe kSaya kare che ane jeno udaya nathI tene vedhamAna prakRtimAM stIbukasaMkrama vaDe saMkramAvato ne vedhamAna anubhavato A guNasthAnakanA upAMtyasamaye sattAmAM rahelI 85 prakRtiomAMthI 72 athavA 73 prakRttiono nAza kare che. vedanIya 1, gotra -1, nAma 70 = 72 - - - 71 = 73 zAtA athavA azAtA vedanIya-nIcagotra-devagati-pAMcazarIra-3 aMgopAMga - 5 baMdhana 5 saMghAtana 6 saMghayaNa - 6 saMsthAna 5 rvaNa 2 gaMdha - 5 rasa 8 sparza-devAnupUrvi-2 vihAyogati-parAghAta-ucchvAsa-agurUlaghu-nirmANaupaghAta-pratyeka-sthira-zubha-susvara-aparyAma asthira-azubha- durbhaga-dusvara-anAdeya ane azaya A 72 prakRtio temAM manuSyAnupUrvI dAkhala karatAM 73 prakRtio thAya che. A prakRtiono nAza thaye chelle samaye jeno udaya vidhamAna che evI 12 agara 13 prakRtiono (zAtA athavA azAtA vedanIya-uccagotra-manuSya AyuSya manuSyagati - paMcendriyajAti jinanAmakarma - trasa bAdara paryApta - zubhaga Adeya ane yaza athavA manuSyAnupUrvi sAthe 13) sattAmAMthI nAza kare che. tyAra pachInA samaye Rjugatie bIjA samayane nahiM sparzato teja samaye jeTalA AkAza pradezanI avagAhanA che teTalA ja AkAza pradezane avagAhato siddha avasthAnA pahelA samaye lokAMte jAya che ane tyAM zAzvatakALaparyaMta teja sthitimAM rahe che. * - 39 - urdhvagati svabhAva vaDe, pUrva prayoga vaDe, baMdhana cheda vaDe AsaMga tajavA vaDe A cAra dRSTAMte lokAMte jAya che. jIva aspRzyagatie siddha thAya che eTale mArgamAM je AkAzapradezo Ave tene sparza karyA vinA cAlyo jAya che. jo sparza karato jAya to te eja eka samaye pahoMce nahi A vAta uvavAya sUtra nivRttimAM che. mahAbhASyanI vRttimAM jIva avagADha karelA pradezo sivAyanA bIjA pradezone sparyA vinA jAya che. AvA zabdo lakhelA che.
Page #45
--------------------------------------------------------------------------
________________ 40 karmagraMtha-2 vivecana paMcasaMgrahanI vRttimAM kaheluM che ke jeTalA pradezone avagAhIne rahelo che teTalA ja pradezone urdhva jato avagAhato jAya che. lokaprakAzamAM, jIva je samaye karmathI mUkAya che eja samaye lokone pahoMce che tema kahela che. tatva kevaLI gamya. guNasthAnaka kamArohamAM to 14mAM guNasthAnake paNa sukSma kAyayoga mAnyo che. 14me zukaladhyAnano 4tho pAyo dhyAto chato kALathI 5 chusvAra pramANanA uccAra jeTalA kALa pramANavALA zailezIkaraNamAM jAya ane anukrame mokSa pAme che. zaileza eTale merU jevI nizcala avasthA te zailezIkaraNa-zIla eTale saMvara bhAva ethI thatuM cAritra te zaila. teno Iza te zaileza. eTale ke sarva saMvarabhAva abAdhakadazAnuM yazA khyAta cAritra te zaileza kahevAya che. athavA aprAmanuM prApta karavuM te zaileza kahevAya che. 14 guNasthAnakanA kALamAnanuM varNana : (1) pahelA guNasthAnakano kALa 4 vikalpathI hoya che. (1) anAdianaMta (2) anAdisAMta (3) sAdi anaMta (4) sAdisAMta (2) bIjA guNasthAnano kALa jaghanyathI 1 samaya ane utkRSTathI cha AvalikAno hoya che. (3) trIjA guNasthAnakano kALa jAnyathI ane utkRSTathI 1 aMtamuhUrta hoya che. (4) cothA guNasthAnakano kALa jaghanyathI 1 aMtaramuhUrta ane utkRSTathI manuSyabhava adhika 33 sAgaropama hoya che. (5) pAMcamA guNasthAnakano kALa jaghanyathI aMtamuhUrta ane utkRSTathI dezona pUrvakoDa varSa (8 varasa nyuna) hoya che. (6) chaThThA guNasthAnakano kALa jaghanya ane utkRSTa 1 aMtaramuhUrta matAMtare dezona pUrvakoDavarSa eTale ke chaThe guNasthAnake 1 aMtaramuhurta rahe pachI sAtame jAya pAcho chaThe Ave ane pachI sAtame jAya Ama dezonapUrvakoDa varSa sudhI cAlyA kare che. (7) 7mAM guNasthAnakano samaya jaghanya tathA utkRSTathI 1 aMtaramuhUrta hoya che. (8) 8 thI 11 guNasthAnakano kALa jaghanya 1 samaya ane utkRSTa 1 aMtaramuhUrta hoya che. (9) 12 mAM guNasthAnakano kALa jaghanya ane utkRSTathI 1 aMtaramuhUrtano hoya che.
Page #46
--------------------------------------------------------------------------
________________ karmagraMtha-2 vivecana 41 (10) 13mAM guNasthAnano kALa jaghanya 1 aMtaramuhUrta ane utkRSTa dezonapurvakoDa varSa hoya che. (11) 14mAM guNasthAnakano kALa pAMca hasvAkSaranA jeTalo hoya che. (1) paheluM bIjuM ane cothuM A traNa guNasthAnakomAMthI koIpaNa 1 guNasthAnaka laIne jIva parabhavamAM jaI zake che. (2) 1-2-4-5-6-7-8-9-10-11 ane 14 A agiyAra guNasthAnakane vize jIvo maraNa pAmI zake che. (3) 3-12-13 A trANa guNasthAnakAmAM jIvo maraNa pAmatA ja nathI. (4) 1-4-5-6-7-13 A cha guNasthAnakone viSe jIvo sadAkALa hoya che. (5) 2-3-8-9-10-11-12-14 A 8 guNasthAnakone viSe koI vakhate koI pANa jIva na hoya ema paNa bane ane koI vakhata kadAca hoya to 1 jIva ke aneka jIvo paNa hoI zake che. (6) upazama zroNI caDanAro 8 thI 11 guNasthAnakamAM tathA upazama zreNI prApta karI 11 thI kamasara nIce utaratAM 8 thI 11 guNasthAnakane viSe maraNa pAmI zake upazama zreNInuM svarUpa : layopazama samakiti jIvo 4 thI 7 gukhasthAnake rahelA upazama zreNI prApta karavA mATe upazama samakita pAmavAnI zarUAta kare che tathA AyuSya abaMdhaka - AyuSyabaMdhaka kSAyika samakita jIvo upazama zreNI prApta karI zake che A jIvo upazama samakita pAmavAnI zarUAta kare temAM anaMtAnubaMdhI 4 kaSAyanI visaMyojanA(#panA) kare che te A pramANe anaMtAnubaMdhI 4 kaSAyano nAza, 3 karaNapUrvaka (yathApravRttakaraNa, apUrvakaraNa anivRttikaraNa) kare che. 2 tathA 3 jA karaNamAM udvalanAviddha yukta guga saMkama vaDe 1 udayAvalikA sivAyanA bAkInA sarva dalikono nAza kare che. udayAvalikAne koI karaNa lAgatuM nathI jethI sibukasaMkrama vaDe svajAtiya vedhamAna prakRtimAM saMkramIne dUra thAya che tyArabAda aMtaramuhUrta pachI anivRttikaraNanA aMte zeSakarmamAM pAga sthitighAta-rasaghAta-guNazreNI thatAM nathI kAraNa ke pachI mohanIyanI 24nI sattAvALo thato svabhAvastha rahe che. keTalAka AcAryonA mate anaMtAnubaMdhInI upazamanA kare che te A pramANe - anaMtAnubaMdhInI upazamanA 4 thI 7 guNasthAnaka sudhImAM 3 karaNa ane 4thI
Page #47
--------------------------------------------------------------------------
________________ 42 karmagraMtha-2 vivecana upazamaadhdhA eTale ke aMtaHkaraNa pUrvaka thAya che. sthitighAtAdi pAMce vAnA anaMtAnubaMdhInA kare che. anaMtAnubaMdhIno udaya nahi hovAthI nIcenI 1 AvalikA rAkhIne aMta:karAranA pradezone badhyamAna sajAtiya prakRtimAM saMkramIne nAza kare che. aMtaHkarAganA dalikone saMkramAvAM sthitighAta jeTalo vakhata lAge che. aMtaHkaraNanI kriyA zarU thAya tenA bIjA samayathI aMtaHkAganI uparanI sthiti (dvitIya) gata anaMtAnubaMdhIne dalikone samaye samaye asaMkhyAtaguNA upazamAvIne aMtaramuhUrtamAM saMpUrNa upazamAve che eTale aMtaramuhUrta pramANa udaya saMkramaNa-udvartanA-aparvatanAniddhati- nikAcanA ane udirANAne ayogya kare che pradezodaya pANa thato nathI. A rIte 4nI upazamanA karIne darzana mohanIyanI 3 prakRttionI upazamanA 4 thI 7 guNasthAnakamAM kare che. matAMtare (zramANapaNAmAM ja kare che) trAgakaraNa karavApUrvaka aMtaHkaraNa kare che. aMtaHkarAga nIcenI pahelI sthiti- temAM mithyAtva-mizramohanIyanA dalikone AvalikA pramANa kare che. ane samatva mohanIyanA daliko aMtaramuhUrta pramANa kare che mithyAtva- mizramohanIyanA daliko anudita che ane samakita mohanIya udaya prApta che. aMtaHkarAganA trAge jAtanA dalikone samaktimAM eTale pahelI sthitimAM nAMkhe che ane pahelI sthitinA mithyAtva-mizrane sibuka saMkramathI samakitanI udayAvalikAmAM saMkramAve che ane samaktine vipAkodayadrArA anubhavato sIga kare che ane upazama samadraSTi thAya che. aMtaHkarAga uparanI je be sthiti che tenA trAge prakAranA dalikone anaMtAnubaMdhInI mAphaka upazamAve che. bAkInI vigata upazamasamakitanI prAptimAM apUrvakarAga ane anivRttikaraNamAM mithyAtvane mizra tathA samaktimAM tathA mizrane samatimAM guNasaMkrama thAya che. guNa saMkramanA aMtavighAta saMkramavaDe teja pramANe saMkrama thAya che. A pramANe darzana-trikanI upazamanA karI saMkaleza ane vizuddhi vazathI pramattapaNAne ane apramattapaNAne anubhavI chellA samayanuM je apramatapaNuM (7mAM guNasthAnaka saMbaMdhI) te cAritra mohanIyanI prakRtio upazama karavA mATenuM yathApravRttakaraNa kahevAya che. pachI temA guNasthAnakane prApta thAya. A guNasthAnakane prApta thayelA jIvane cAritra mohanIyanI 21 prakRttio upazamAvavA mATenuM bIjuM apUrvakarANa kahevAya che. tyArabAda jIva 9mAM guNasthAnakane pAme che. A trIjuM anivRttikaraNa kahevAya che. apUrvakaraNa ane anivRttikaraNanA kALamAM sthitighAtAdi pAMcevAnA kare che ane
Page #48
--------------------------------------------------------------------------
________________ karmagraMtha-2 vivecana 43 ( 9mA guNasthAnake anaMtAnubaMdhI 4 kaSAya sivAyanA 12 kaSAya ane 9 nokaSAya maLIne 21 prakRtinuM aMtarakaraNa kare che. A vakhate saMjavalana 4 kaSAyamAMthI 1 kaSAyano ane 1 vedano udaya hoya che. jethI te be pakRttionI prathama sthiti udayakALa jeTalI kare che ane 19 prakRttionI sthiti 1 AvalikA pramANe kare che. strIveda ane napuMsakavedano (sthiti) udayakALa tulya che eTale ke alpa che. tenAthI saMkhyAtaguNo adhika purUSavedano, tenAthI vizeSaadhika-vizeSaadhika krame karIne saMjavalananA krodha-mAna-mAyA lobhano udaya hoya che. saMjavalana krodhe zreNI mAMDanAra jIvane saMjavalana krodhano udaya, apratyAkhyAnIya ane pratyAkhyAnIya krodhano upazama thAya tyAMsudhI ja krodhano udaya rahe che teja pramANe saMjavalana mAna-mAyA-lobhamAM samajI levuM. A rIte kriyA karato karato bAdara lobhane zAMta karIne 10mA guNasthAnake Ave che. 21 prakRttinA aMtarakaraNanI zarUAta sAthe kare che paNa pUrNatA kramasara kare che. aMtarakaraNanI kriyA karatAM 1 sthitighAta jeTalo kALa lAge che. aMtarakaraNanA dalikone, jeno baMdha udaya cAlu che tenA daliko banne sthitimAM nAMkhe che. je prakRtiono udaya che paNa baMdha nathI tene prathama sthitimAM nAMkhe che. je prakRttiono baMdha ane udaya nathI te prakRtionA daliko svajAtIya baMdhAtI para prakRttimAM nAMkhe che. aMtarakaraNanA dalikone zarU karela para prakRttimAM nAMkhe che. A prakriyA cAlu thatAM bIjA ja samaye ekI sAthe 7 kAryo zarU thAya che. (1) mohanIya karmano eka sthAnIyarasa baMdha (2) saMkhyAtavarSa pramANanI sattA (3) saMkhyAtavarSa pramANa sthitibaMdha (4) saMkhyAtavarSanI udIraNA (5) kramapUrvaka saMkramaNa (6) lobhanA saMkramano abhAva (7) baMdhAyelA dalikonI 1 AvalIkA gayAbAda udIraNA thAya che ane te vakhate napuMsakavedano pUrva pUrva karatAM uttarottara asaMkhya guNAkAre upazama kare che. aMtarakaraNamAM praveza karyA pachI mohanIya karmano baMdha saMkhyAtaguNa hIna thAya che ane bIjA karmono baMdha kramasara asaMkhyaguNahIna thAya che. pachI aMtaramuhUrtamAM napuMsakavedane zamAve che. pachI srIvedano saMkhyAtamo bhAga upazama pAme tyAre jJAnAvaraNIya, darzanAvaraNIya tathA-aMtarAya A traNe ghAtI karmono baMdha saMkhyAta varSa pramANa thAya che tyAra bAda saMkhakhyAtaguNahInapaNe bAMdhe che.
Page #49
--------------------------------------------------------------------------
________________ karmagraMtha-2 vivecana tyArabAda kevaLajJAnAvaraNIya sivAyanI jJAnAvaraNIya prakRtti, kevaLa darzanAvaraNIya sivAyanI darzanAvaraNIyanI 3 prakRtti ane aMtarAyanI pAMca prakRttio ema 12 pravRttiono 1 sthAnIya rasabaMdha kare che. A pravRttiono rasa sarvaghAtI kare che paNa zrIe caDelA jIvo dezaghAtI rUpe bAMdhe che. tyArabAda hajAro sthitighAta karyA pachI strIvedane upazamAve che. tyArapachI hAsyAdika 6 ane purUSadanI sAthe upazamanA zarU karIne kamasara upazamAve che. pachI krodha-mAna-mAyA ane bAdara lobhane upazamAve che. bAdaralobhane upazamAvatAM upazamAvatAM lobhavedana kALanA traNa bhAga kare che. (1) azvakaraNa addhA eTale ke AmAM apUrva spardhako kare che ane atyaMta hinarasavALA banAve che. (2) kiTTIkaraNa adhdhA : AmAM praveza karIne kiTTI kare che ane atyaMta hIna rasa kare che tathA vargagAomAM moTuM aMtara pADe che eTale rasaguo 1-1 kamathI vadhatA hoya tema na karatAM rasAguo saMbaMdhI moTuM aMtara pADe che. A be bhAga mAM guNasthAnake hoya che. A be bhAgano kALa pUrNa thaye 8muM guNasthAnaka samApta thAya che tyAre kiTTIrUpa lobha upazamAvyA vagarano rahe che ane jIva 10mAM sumasaM5rAyagAgasthAnaka ne prApta kare che. (3) kiTTI vedana-adhyA : je kiTTIo banAvelI che enA hajArovAra anaMtA anaMtA TukaDA karIne vede che anubhave che ane dezamAM guNasthAnakanA chellA samaye upazamAve che. A upazama thato hoya tyAre ghAtI karmano baMdha eTale jJAna-darzana aMtarAya karmano baMdha 1 aMtaramuhUrtano thAya che. vedanIya karmano 24mUhUrtano thAya che. nAma tathA gotra karmano 16 mUhUrtano thAya che. tyAra pachI jIva 11mAM guNasthAnakamAM praveza kare che. ahiM mohanIyakarmanI badhI pravRttio zAMta thAya che. jenA kAraNe saMkramaNa uddavartanA, apavartanA, udIraNA, niddhata, nikAcanA tathA udayapravartanA nathI pAga phakta darzanatrIkamAM mithyAtva mohanIya ane mizramohanIyanuM saMkramaNa ane apavartana cAlu hoya che. jo kALa na kare to 11muM guNasthAnaka pUrNa thaye je kamathI jIva caDyo che teja kamathI niyamAM pAcho phare che e paDatAM paDatAM chaThe-pame-4the guNasthAnake pAga aTakI zake che ane jo kadAca na aTake to paDato paDato rajo guNasthAnake jaIne niyamAM pahelA guNasthAnakane prApta kare che. koIka jIva 7 lava AyuSya bAkI rahe tyAre adhUrI zreNIe pAcho pharI kamara paDato 7me AvI pharIthI kSapakazreNI prApta karIne mohanIya karmano sarvathA nAza karI
Page #50
--------------------------------------------------------------------------
________________ karmagraMtha-2 vivecanA 12mAM guNasthAnakane prApta karI 7 lava AyuSyanA kAraNe 13mAM guNasthAnake kevaLajJAna prApta karIne aMtagaDakevaLI thaIne mokSe jaI zake che. upazama zreNImAM utkRSTa 1 samaye 54 jIvo praveza karI zake che. 8 thI 11 guNasthAnakamAM utkRSTathI samRthakatva (200 thI 900) jIvo hoya che ane jaghanyathI koI vakhate eka paNa na hoya ema paNa bane che. kArmagraMthakamatanA abhiprAye 1 bhavamAM upazama zreNI 2 vAra prApta karI zakAya. je jIvoe 2 vAra upazama zreNI prApta karI hoya te jIvo te bhavamAM kSapakazreNI prApta karI zakatA ja nathI. paNa eka vakhata upazamazreNI prApta karI hoya ane bIjIvAra kSapaka zreNI prApta karavI hoya to karI zake che. 4 thI 7 ema 4 guNasthAnaka paikInA koIpaNa guNasthAnake vartato jIva anaMtAnubaMdhI 4 kaSAyane upazamAvIne sarvaviratI bhAvamAM ja darzanatrikane upazamAve che. siddhAMtakAranA abhiprAye je jIvoe e bhavamAM upazamazreNI prApta karI hoya te jIvo e bhavamAM bIjIvAra upazamazreNI prApta karI zakatA nathI temaja kSapakazreNI paNa prApta karI zakatA nathI eTale ke eka bhavamAM bemAMthI koIpaNa eka ja zreNI prApta thaI zake. upazamazreNInA prAraMbhaka jIva 7mAM guNasthAnakathI hoya che. banne AcAryonA mate AkhA bhavacakramAM 4 vAra upazamazreNI prApta thaI zake. lokaprakAzanI TippaNImAM upazamazreNI caDato ke paDato kALa kare to anuttaramAM ja jAya ema kahyuM che guNasthAnaka mArohamAM upazamaNIe caDato munI jo kALa kare to anuttaramAM ja jAya ema kahyuM che. alpa AyuSyavALo upazamaNIe caDelo kALadharma pAme to anuttaramAM ja jAya eTale sarvArthasidhdha Adi devomAM utpanna thAya che. paraMtu je prathama saMghayaNavALo hoya te ja jANavo. kAraNa ke bIjA trIjA saMghayaNavALA anuttaramAM jaI zakatA nathI mATe teo kALa karIne anuttara sivAyanA vaimAnika devalokamAM utpanna thAya che. upazama zreNImAM nIcenA kama mujaba mohanIya karmanI pravRttionI upazamanA kare che. (1) anaMtAnubaMdhI 4 kaSAya (2) traNa darzana mohanIya (3) napuMsakaveda (4) strIveda (5) hAsyaSarka (6) purUSada (7) apratyAkhyAnIya - pratyAkhyAnI koI (8) saMjavalana kodha (9) apratyAkhyAnIya-pratyAkhyAnIya mAna (10) saMjavalana mAna (11) apratyAkhyAnIya-pratyAkhyAnI mAyA (12) saMjavalana mAyA (13) apratyAkhyAnIya-pratyAkhyAnIya lobha (14) saMjavalana lobha.
Page #51
--------------------------------------------------------------------------
________________ 46 karmagraMtha-2 vivecana A rIte upazama zreNInuM varNana samApta kSapakazreNInuM svarUpa varNana: anaMtAnubaMdhI 4 kaSAya ane darzanatrika A sAta pravRttionI kSapanA 4 thI 7 guNasthAnakamAM rahelA jIvo kare che. A kSapakazreNI 1lA saMdhayaNavALA jIvo kare che. cAritra mohanIyanI 21 prakRttione khapAvavA mATenuM 7muM guNasthAnaka te yathApravRttakaraNa kahevAya che. 8mu guNasthAnaka te apUrvakaraNa kahevAya che. 9mu guNasthAnaka te anivRttikaraNa guNasthAnaka kahevAya che. A traNe karaNo jIva purUSArthathI kare che. sthitighAtAdi pAMcavAnA karaNa anusAra hoya che. udvalanA saMkrama sahita guNasaMkamavaDe sattAno nAza kare che. kSapakazreNIvALA 10methI 12meja jAya che tyArabAda 13-14me thaI eja bhave siddhigatimAM jAya che. kSapakazreNImAM eka sAthe 108 jIvo praveza kare che. 8 thI 12 guNasthAnakamAM utkRSTathI satputhatva (200 thI 900) hoya che. ane jaghanyathI koIvAra 6 mAsa sudhI ekapaNa na hoya ema pAga bane che. zrAkazreNImAM nIcenA krame prakRtiono nAza thAya che. (1) anaMtAnubaMdhI 4 kaSAya (2) mithyAtva mohanIya (3) mizra mohanIya (4) samyakatva mohanIya (5) naraka-tiryaMca-devAyuSya (6) ekaeNndriyAdi 4 jAti - narakadhika-tiryaMcaddika-Atapa-udyota-sthAvara-sukSma-sAdhAraNa ane thINadhdhitrika ema 16 prakRtio (7) apratyAkhyAnIya 4 kaSAya - pratyAkhyAnIya - 4 kaSAya tema 8 kaSAya (8) napuMsakaveda (9) strIveda (10) hAsyaSaka (11) purUSada (12) saMjavalana krodha (13) saMjavalana mAna (14) saMjavalana mAyA (15) saMjavalana lobha (16) nidrAdrika (17) jJAnAvaraNIya - 5, darzanAvaraNIya-4, aMtarAya 5 ema 14 prakRttio (18) 14mA nA upAjya samaye aghAtI kamanI 7ra athavA 73 prakRttio (19) 14mA guNasthAnakanA aMta samaye 12 athavA 13 pravRttiono kSaya karatAM jIvo siddhigatIne pAme che. kSapakazreNIe caDatAM 9 ane 10 guNasthAnake jIvone je sthitibaMdha hoya e ja sthAne upazamazreNIe caDatA jIvone te sthitibaMdha bamaNo hoya che tathA rasabaMdha anaMtaguNa hIna zubha pakRttiono hoya che. ane azubha pravRttiono anaMtaguNa adhika rasabaMdha hoya che tathA upazamazreNIthI pAchA pharelA jIvane A guNasthAnakamAM kSapakazreNIvALA karatAM 4ghANI baMdha jANavo ane upazama zreNI e caDatAM jIvonI apekSAe bamaNo sthitibaMdha jANavo. sarva mohanIya karmano kSaya kare te jIvone sarvazrepaka jIvo kahevAya che.
Page #52
--------------------------------------------------------------------------
________________ karmagraMtha-2 vivecanA visaMyojanAno artha : je prakRttiono sarvathA kSaya thayA pachI pharIthI baMdha thavA saMbhava hoya evI pravRttiono kSaya thAya tene visaMyojanA kahevAya che. mAtra anaMtAnubaMdhI 4 kaSAyanI ja visaMyojanA thAya che. kSapakazreNI varNana samApta 1. eka saMyogI ATha bhAMgA thAya 1 = sAsvAdana 2 = mizra 3 = apUrvakaraNa 4 = anivRttikaraNa 5 = sUkSmasaMparAya 6 = uparAMta moha 7 = kSINa moha 8 = ayogI kevalI guNasthAnaka have AgaLanA dvika saMyogI Adi bhAMgA upara jaNAvela aMka saMjJA mujaba aMkamAM jaNAvAze to uparanA aMka mujaba guNasthAnakanA nAmo jANavA. 2. ddhika saMyogI bhAMgA 28 thAya che. 1.2 1.3 1.4 1.5 1.6 1.7 1.8 2.3 2.4 2.5 2.6 2.7 2.8 3.4 3.5 3.6 3.7 3.8 4.5 4.6 4.7 4.8 5.6 5.7 5.8, 6.7 6.8 7.8 3. trika saMyogI 56 bhAMgA thAya che. 1.2.3 1.2.4 1.2.5 1.2.6 1.2.7 1.2.8 1.3.4 13.5 1.3.6 1.3.7 1.3.8 1.4.5 1.4.6 1.4.7 1.4.8 1.5.6 1.5.7 1.5.8 1.6.7 1.6.8 1.7.8 2.3.4 2.3.5 2.3.6 2.3.7 2.3.8 2.4.5 2.4.6 2.4.7 2.4.8 2.5.6 2.5.7 2.5.8 2.6.7 2.6.8 2.7.8 3.4.5 3.4.6 3.4.7 3.4.8 3.5.6 3.5.7 3.5.8 3.6.7 3.6.8 3.7.8 4.5.6 4.5.7. 4.5.8 4.6.7 4.6.8 4.7.8 5.6.7 5.6.8 .7.8 4. catuH saMyogI 70 bhAMgA thAya 5.7.8
Page #53
--------------------------------------------------------------------------
________________ 48 1.2.3.4 1.2.3.8 1.2.4.8 1.2.6.7 1.3.4.6 1.3.5.7 1.3.7.8 1.4.6.3 1.5.6.8 2.3.4.6 23.5.7 2.3.7.8 2.4.6.3 2.5.6.8 3.4.5.7 3.4.7.8 3.6.7.8 4.6.7.8 1.2.3.4.5 1.2.3.4.8 1.2.3.5.8 1.2.3.7.8 1.2.4.5.8 1.2.4.7.8 1.2.5.7.8 1.3.4.5.7 1.2.3.6 1.2.4.6 1.2.5.7 1.2.7.8 1.3.4.8 1.3.6.3 1.4.5.3 1.4.3.8 1.6.3.8 2.3.4.8 2.3.6.7 2.4.5.3 2.4.3,8 2.6.3.8 3.4.6.3 3.5.6.8 4.5.6.8 karmagraMtha-2 vivecana 1.2.3.3 1.2.4.3 1.2.5.8 1.3.4.5 1.3.5.6 1.3.6.8 1.4.5.8 1.5.6.3 2.3.4.5 2.3.5.6 2.3.6.8 2.4.5.8 2.5.6.3 3.4.5.6 3.4.6.8 3.5.3.8 4.5.3.8 1.2.3.5 1.2.4.5 1.2.5.6 1.2.6.8 1.3.4.3 1.3.5.8 1.4.5.6 1.4.6.8 1.5.3.8 2.3.4.7 2.3.5.8 2.4.5.6 2.4.6.8 2.5.3.8 3.4.5.8 3.5.6.3 4.5.6.3 5.6.7.8 5. paMca saMyogI 56 bhAMgA thAya che. 1.2.3.4.6 1.2.3.5.6 1.2.3.6.3 1.2.4.5.6 1.2.4.6.73 1.2.5.6.3 1.2.6.7.8 1.3.4.5.8 1.2.3.4.3 1.2.3.5.7 1.2.3.6.8 1.2.4.5.7 1.2.4.6.8 1.2.5.6.8 1.3.4.5.6 1.3.4.6.7
Page #54
--------------------------------------------------------------------------
________________ . . 9 - 49
Page #55
--------------------------------------------------------------------------
________________ 50 karmagraMtha-2 vivecana 8. ATha saMyogI 1 bhAMgo hoya 1.2.3.4.5.6.7.8 A rIte kula 255 bhAMgA thAya 8 + 28 + 56 + 70 + 56 + 28 + 8 + 1 = 255 have eka aneka AzrayI bhAMgA karAya che. 1 = eka 2 = aneka saMjJA jANavI 1. eka saMyogI eka ane kAzrayI 2 bhAMgA thAya 1 = eka ane 2 = aneka = 2 bhAMgA thAya. 2. dvika saMyogI 4 bhAMgA thAya eka - aneka aneka - eka eka - eka aneka - aneka 1. 2.1 1.1 2.2=4 bhAMgA thAya 3. trIka saMyogI bhAMgA 8 thAya che. 1.1.1 1.1.2 1.2.1 1.2.2 2.1.1 2.1.2 2.2.1 2.2.2 4. catuHsaMyogI 16 bhAMgA thAya che. 1.1.1.1 1.1.1.2 1.1.2.1 1.1.2.2 1.2.1.1 1.2.1.2 1.2.2.1 1.2.2.2 2.1.1.1 2.1.1.2 2.1.2.1 2.1 2.2 2.2.1.1 2.2.1.2 2.2.2.1 2.2.2.2 5. paMca saMyogI 32 bhAMgA thAya che. 1.1.1.1.1 1.1.1.1.2 1.1.1.2.1 1.1.1.2.2 1.1.2.1.1 1.1.2.1.2 1.1.2.2.1 1.1.2.2.2 1.2.1.1.1 1.2.1.1.2 1.2.1.2.1 1.2.1.2.2 1.2.2.1.1 1.2.2.1.2 1.2.2.2.1 1.2.2.2.2 2.1.1.1.1 2.1.1.1.2 2.1.1.2.1 2.1.1.2.2
Page #56
--------------------------------------------------------------------------
________________ karmagraMtha-2 vivecana 2.1.2.1.1 21.2.1.2 2.1.2.2.1 2.1.2.2.2 2.2.1.1.1 2.2.1.1.2 2.2.1.2.1 2.2.1.2.2 2.2.2.1.1 2.2.2.1.2 2.2.2.2.1 2.2.2.2.2 6, cha saMyogI 64 bhAMgA thAya che. 1.1.1.1.1.1 1.1.1.1.1.2 1.1.1.1.2.1 1.1.1.1.2.2 1.1.1.2.1.1 1.1.1.2.1.2 1.1.1.2.2.1 1.1.1.2.2.2 1.1.2.1.1.1 1.1.2.1.1.2 1.1.2.1.2.1 1.1.2.1 2.2 1.1.2.2.1.1 1.1.2.2.1.2 1.1.2.2.2.1 1.1.2.2.2.2 1.2.1.1.1.1 1.2.1.1.1.2 1.2.1.1.2.1 1.2.1.1.2.2 1.2.1.2.1.1 1.2.1.2.1.2. 1.2.1.2.2.1 1.2.1.2.2.2 1.2.2.1.1.1 1.2.2.1.1.2 1.2.2.1.2.1 1.2.2.1.2.2 1.2.2.2.1.1 1.2.2 2.1.2 1.2.2.2.2.1 1.2.2.2.2.2 2.1.1.1.1.1 2.1.1.1.1.2 2.1.1.1.2.1 2.1.1.1.2.2 2.1.1.2.1.1 2.1.1.2.1.2 2.1.1.2.2.1 2.1.1.2.2.2 2.1.2.1.1.1 2.1.2.1.1.2 2.1.2.1.2.1 2.1.2.1.2.2. 2.1.2.2.1.1 2.1.2.2.1.2 2.1.2.2.2.1 2.1.2.2.2.2 2.2.1.1.1.1 2.2.1.1.1.2 2.2.1.1.2.1 2.2.1.1.2.2 2.2.1.2.1.1 2.2.1.2.1.2 2.2.1.2.2.1 2.2.1.2.2.2 2.2.2.1.1.1 2.2.2.1.1.2 2.2.2.1.2.1 2.2.2.1.2.2 2.2.2.2.1.1 2.2.2.2.1.2 2.2.2.2.2.1 2.2.2.2.2.2 7. sAta saMyogI 128 bhAMgA thAya che. 1.1.1.1.1.1.1 1.1.1.1.1.1.2 1.1.1.1.1.2.1
Page #57
--------------------------------------------------------------------------
________________ para 1.1.1.1.1.2.2 1.1.1.1.2.2.1 1.1.1.2.1.1.2 1.1.1.2.2.1.1 1.1.1.2.2.2.2 1.1.2.1.1.2.1 1.1.2.1.2.1.2 1.1.2.2.1.1.1 1.1.2.2.1.2.2 1.1.2.2.2.2.1 1.2.1.1.1.1.2 1.2.1.1.2.1.1 1.2.1.1.2.2.2 1.2.1.2.1.2.1 1.2.1.2.2.1.2 1.2.2.1.1.1.1 1.2.2.1.1.2.2. 1.2.2.1.2.2.1 1.2.2.2.1.1.2 1.2.2.2.2.1.1 1.2.2.2.2.2.2 2.1.1.1.1.2.1 2.1.1.1.2.1.2 2.1.1.2.1.1.1 2.1.1.2.1.2.2. 2.1.1.2.2.2.1 2.1.2.1.1.1.2 2.1.2.1.2.1.1 1.1.1.1.2.1.1 1.1.1.1.2.2.2 1.1.1.2.1.2.1 1.1.1.2.2.1.2 1.1.2.1.1.1.1 1.1.2.1.1.2.2 1.1.2.1.2.2.1 1.1.2.2.1.1.2 1.1.2.2.2.1.1. 1.1.2.2.2.2.2 1.2.1.1.1.2.1 1.2.1.1.2.1.2 1.2.1.2.1.1.1 1.2.1.2.1.2.2 1.2.1.3.2.2.1 1.2.2.1.1.1.2 1.2.2.1.2.1.1 1.2.2.1.2.2.2 1.2.2.2.1.2.1 1.2.2.2.2.1.2 2.1.1.1.1.1.1 2.1.1.1.1.2.2 2.1.1.1.2.2.1 2.1.1.2.1.1.2 2.1.1.2.2.1.1 2.1.1.2.2.2.2 2.1.2.1.1.2.1 2.1.2.1.2.1.2 karmagraMtha-2 vivecana 1.1.1.1.2.1.2 1.1.1.2.1.1.1 1.1.1.2.1.2.2 1.1.1.2.3.2.1 1.1.2.1.1.1.2 1.1.2.1.2.1.1 1.1.2.1.2.2.2 1.1.2.2.1.2.1 1.1.2.2.2.1.2 1.2.1.1.1.1.1. 1.2.1.1.1.2.2 1.2.1.1.2.201 1.2.1.2.1.1.2 1.2.1.2.2.1.1 1.2.1.2.2.2.2 1.2.2.1.1.2.1 1.2.2.1.2.1.2 1.2.2.2.1.1.1 1.2.2.2.1.2.2 1.2.2.2.2.2.1 2.1.1.1.1.1.2 2.1.1.1.2.1.1 2.1.1.1.2.2.2 2.1.1.2.1.2.1 2.1.1.2.2.1.2 2.1.2.1.1.1.1 2.1.2.1.1.2.2 2.1.2.1.2.2.1
Page #58
--------------------------------------------------------------------------
________________ 53 karmagraMtha-2 vivecana 2.1.2.1.2.2.2 2.1.2.2.1.1.1 2.1.2.2.1.1.2 2.1.2.2.12.1 2.1.2.2.1 2.2 2.1 2.2 2.1.1 2.1.2.2.2.1.2 2.1 2.2 2.2.1 2.1.2.2.2 2. 2.2.1.1.1.1.1 2.2.1.1.1.1.2 2.2.1.1.1.2.1 2.2.1.1.1.2.2 2.2.1.1.2.1.1 2.2.1.1.2.1.2 2.2.1.1.2.2.1 2.2.1.1.2.2.2 2.2.1.2.1.1.1 2.2.1.2.1.1.2 2.2.1.2.1.2.1 2.2.1.2.1.2.2 2.2.1.2.2.1.1 2.2.1.2.2.1.2 2.2.1.2.2.2.1 2.2.1.2.2.2.2 2.2.2.1.1.1.1 2.2.2.1.1.1.2 2.2.2.1.1.2.1 2.2.2.1.1.2.2 2.2.2.1.2.1.1 2.2.2.1.2.1.2 2.2 2.1.2.2.1 2.2.2.1.2.2.2 2.2.2.2.1.1.1 2.2.2.2.1.1.2 2.2.2.2.1.2.1 2.2.2.2.1 2.2 2.2.2.2.2.1.1 2.2.2.2.2.1.2 2.2.2.2.2.2.1 2.2.2.2.2.2.2 8 ATha saMyogI 256 bhAMgA thAya. 1.1.1.1.1.1.1.1 1.1.1.1.1.1.1.2 1.1.1.1.1.1.2.1 1.1.1.1.1.1.2.2 1.1.1.1.1.2.1.1 1.1.1.1.1.2.1.2 1.1.1.1.1.2.2.1 1.1.1.1.1.2.2.2 1.1.1.1.2.1.1.1 1.1.1.1.2.1.1.2 1.1.1.1.2.1.2.1 1.1.1.1.2.1.2.2 1.1.1.1.2.2.1.1 1.1.1.1.2.2.1.2 1.1.1.1.2.2.2.1 1.1.1.1.2.2.2.2 1.1.1.2.1.1.1.1 1.1.1.2.1.1.1.2 1.1.1.2.1.1.2.1 1.1.1.2.1.1.2.2 1.1.1.2.1.2.1.1 1.1.1.2.1.2.1.2 1.1.1.2.1.2.2.1 1.1.1.2.1.2.2.2 1.1.1.2.2.1.1.1 1.1.1.2.2.1.1.2 1.1.1.2.2.1.2.1 1.1.1.2.2.1.2.2 1.1.1.2.2.2.1.1 1.1.1.2.2.2.1.2 1.1.1.2.2.2.2.1 1.1.1.2.2.2.2.2 1.1.2.1.1.1.1.1 1.1.2.1.1.1.1.2 1.1.2.1.1.1.2.1 1.1.2.1.1.1.2.2 1.1.2.1.1.2.1.1 1.1.2.1.1.2.1.2 1.1.2.1.1.2.2.1
Page #59
--------------------------------------------------------------------------
________________ pa4 karmagraMtha-2 vivecana 1.1.2.1.1.2.2.2 1.1.2.1.2.1.2.1 1.1.2.1.2.2 1.2 1.1.2.2.1.1.1.1 1.1.2.2.1.1.2.2 1.1.2.2.1.2.2.1 1.1.2.2.2.1.1.2 1.1.2.2.2.2.1.1 1.1.2.2.2.2.2.2 1.2.1.1.1.1.2.1 1.2.1.1.1.2.1.2 1.2.1.1.2.1.1.1 1.2.1.1.2.1.2.2 1.2.1.1.2.2.2.1 1.2.1.2.1.1.1.2 1.2.1.2.1.2.1.1 1.2.1.2.1.2.2.2 1.2.1.2.2.1.2.1 1.2.1.2.2.2.1.2 1.2.2.1.1.1.1.1 1.2.2.1.1.1.2.2 1.2.2.1.1.2.2.1 1.2.2.1.2.1.1.2 1.2.2.1.2.2.1.1 1.2.2.1.2.2.2.2 1.2.2.2.1.1.2.1 1.2.2.2.1.2.1.2 1.2.2.2.2.1.1.1 1.1.2.1.2.1.1.1 1.1.2.1.2.1.2.2 1.1.2.1 2.2 2.1 1.1.2.2.1.1.1.2 1.1.2.2.1.2.1.1 1.1.2.2.1.2.2.2 1.1.2.2.2.1.2.1 1.1.2.2.2.2.1.2 1.2.1.1.1.1.1.1 1.2.1.1.1.1.2.2 1.2.1.1.1.2.2.1 1.2.1.1.2.1.1.2 1.2.1.1.2.2.1.1 1.2.1.1.2.2.2.2 1.2.1.2.1.1.2.1 1.2.1.2.1.2.1.2 1.2.1.2.2.1.1.1 1.2.1 2.2.1.2.2 1.2.1.2.2.2.2.1 1.2.2.1.1.1.1.2 1.2.2.1.1.2.1.1 1.2.2.1.1.2.2.2 1.2.2.1.2.1.2.1 1.2.2.1.2.2.1.2 1.2.2.2.1.1.1.1 1.2.2.2.1.1.2.2 1.2.2.2.1.2.2.1 1.2.2.2.2.1.1.2 1.1.2.1.2.1.1.2 1.1.2.1.2.2.1.1 1.1.2.1 2.2 2.2 1.1.2.2.1.1.2.1 1.1.2.2.1.2.1.2 1.1.2.2.2.1.1.1 1.1.2.2.2.1.2.2 1.1.2.2.2.2.2.1 1.2.1.1.1.1.1.2 1.2.1.1.1.2.1.1 1.2.1.1.1.2.2.2 1.2.1.1.2.1.2.1 1.2.1.1.2.2.1.2 1.2.1.2.1.1.1.1 1.2.1.2.1.1.2.2 1.2.1.2.1.2.2.1 1.2.1.2.2.1.1.2 1.2.1 2.2.2.1.1 1.2.1.2.2.2.2.2 1.2.2.1.1.1.2.1 1.2.2.1.1.2.1.2 1.2.2.1.2.1.1.1 1.2.2.1.2.1.2.2 1.2.2.1.2.2.2.1 1.2.2.2.1.1.1.2 1.2.2.2.1.2.1.1 1.2.2.2.1.2.2.2 1.2.2.2.2.1.2.1
Page #60
--------------------------------------------------------------------------
________________ karmagraMtha-2 vivecana papa 1.2.2.2.2.1.2.2 1.2.2.2.2.2.2.1 2.1.1.1.1.1.1.2 2.1.1.1.1.2.1.1 2.1.1.1.1.2.2.2 2.1.1.1.2.1.2.1 2.1.1.1.2.2.1.2 2.1.1.2.1.1.1.1 2.1.1.2.1.1.2.2 2.1.1.2.1.2.2.1 2.1.1.2.2.1.1.2 2.1.1.2.2.2.1.1 2.1.1.2.2.2.2.2 2.1.2.1.1.1.2.1 2.1.2.1.1.2.1.2 2.1.2.1.2.1.1.1 2.1.2.1.2.1.2.2 2.1.2.1.2.2.2.1 2.1.2.2.1.1.1.2 2.1.2.2.1.2.1.1 2.1.2.2.1.2.2.2 2.1.2.2.2.1.2.1 2.1 2.2 2.2 1.2 2.2.1.1.1.1.1.1 2.2.1.1.1.1.2.2 2.2.1.1.1.2.2.1 2.2.1.1.2.1.1.2 2.2.1.1.2.2.1.1 2.2.1.1.2.2.2.2 1.2.2.2.2.2.1.1 1.2.2.2.2.2.2.2 2.1.1.1.1.1.2.1 2.1.1.1.1.2.1.2 2.1.1.1.2.1.1.1 2.1.1.1.2.1.2.2 2.1.1.1.2.2.2.1 2.1.1.2.1.1.1.2 2.1.1.2.1.2.1.1 2.1.1.2.1.2.2.2 2.1.1.2.2.1.2.1 2.1.1.2.2.2.1.2 2.1.2.1.1.1.1.1 2.1.2.1.1.1.2.2 2.1.2.1.1.2.2.1 2.1.2.1.2.1.1.2 2.1.2.1.2.2.1.1 2.1.2.1.2.2.2.2 2.1.2.2.1.1.2.1 2.1.2.2.1.2.1.2 2.1.2.2.2.1.1.1 2.1.2.2.2.1.2.2 2.1.2.2.2.2.2.1 2.2.1.1.1.1.1.2 2.2.1.1.1.2.1.1 2.2.1.1.1.2.2.2 2.2.1.1.2.1.2.1 2.2.1.1.2.2.1.2 2.2.1.2.1.1.1.1 1.2.2.2.2.2.1.2 2.1.1.1.1.1.1.1 2.1.1.1.1.1.2.2 2.1.1.1.1.2.2.1 2.1.1.1.2.1.1.2 2.1.1.1.2.2.1.1 2.1.1.1.2.2 2.2 2.1.1.2.1.1.2.1 2.1.1.2.1.2.1.2 2.1.1.2.2.1.1.1 2.1.1.2.2.1.2.2 2.1.1.2.2.2.2.1 2.1.2.1.1.1.1.2 2.1.2.1.1.2.1.1 2.1.2.1.1.2.2.2 2.1.2.1.2.1.2.1 2.1.2.1.2.2.1.2 2.1.2.2.1.1.1.1 2.1.2.2.1.1.2.2 2.1.2.2.1.2.2.1 2.1.2.2.2.1.1.2 2.1.2.2.2.2.1.1 2.12.2.2.2 2.2 2.2.1.1.1.1.2.1 2.2.1.1.1.2.1.2 2.2.1.1.2.1.1.1 2.2.1.1.2.1.2.2 2.2.1.1.2.2.2.1 2.2.1.2.1.1.1.2
Page #61
--------------------------------------------------------------------------
________________ 56 karmagraMtha-2 vivecana 2.2.1.2.1.1.2.1 2.2.1.2.1.1.2.2 2.2.1.2.1.2.1.1 2.2.1.2.1.2.1.2 2.2.1.2.1.2.201 2.2.1.2.1.2.2.2 2.2.1.2.2.1.1.1 2.2.1.2.2.1.1.2 2.2.1.2.2.1.2.1 2.2.1.2.2.1.2.2 3.2.1.2.2.2.1.1 2.2.1.2.2.2.1.2 2.2.1.2.2.2.2.1 2.2.1.2.3.2.2.2 2.2.2.1.1.1.1.1 2.2.2.1.1.1.1.2 2.2.2.1.1.1.2.1 2.2.2.1.1.1.2.2 2.2.2.1.1.2.1.1 2.2.2.1.1.2.1.2 2.2.2.1.1.2.2.1 2.2.2.1.1.2.2.2 2.2.2.1.2.1.1.1 2.2.2.1.2.1.1.2 2.2.2.1.2.1.2.1 2.2.2.1.2.1.2.2 2.3.2.1.2.2.1.1 2.2.2.1.2.2.1.2 2.3.2.1.2.2.2.1 3.2.2.1.2.2.2.2 2.2.2.2.1.1.1.1 2.3.2.2.1.1.1.2 2.2.2.2.1.1.2.1 2.2.2.3.1.1.2.2 2.2.2.2.1.2.1.1 2.2.2.2.1.2.1.2 2.2.2.2.1.2.2.1 2.3.2.2.1.2.2.2 2.2.2.2.3.1.1.1 2.2.2.2.2.1.1.2 2.2.2.2.2.1.2.1 2.2.2.2.2.1.2.2 2.2.2.2.2.2.1.1 22. 2.2.2 1 2.2.2.2.2.2.2.2 ekAdi saMkhyA eka dvika trika catuH paMca cha sAta ATha saMyogAdi 8 28 56 70 56 28 8 1 255 ATheya guNamAM na hoya X X X X * X X X 2.2.1.2 eka-aneka saMyogAdi saMkhyA eka vika trika catuH paMca $9 sAta Ada ra 4 8 16 32 64 128 256 510 1 || = = = = = = = kula 16 112 448 1120 1792 1792 1024 256 6560 1 6561
Page #62
--------------------------------------------------------------------------
________________ karmagraMtha-2 vivecana kSAyika samakitanI prApti kSayopazama samakitI jIvo ja kare che. 1. manuSyagati, paMcendriyanI pUrNatA, ATha varSa uparanI UMmara, paheluM saMghayaNa tathA jinano kALa-kSAyika samakita pAmavA mATe joIe. 2. je jIvoe asaMkhyAta varSanA AyuSyavALA manuSya ane tiryaMcanuM AyuSya bAMdhela hoya te kSAyika samakita pAmavAnI yogyatA dharAve. 57 3. naraka-devAyuSya bAMdhela hoya te paNa pAmI zake. 4. kSAyika samakita pAmatAM anaMtAnubaMdhi 4 kaSAya-mithyAtva-mizra mohanIyano kSaya karyA bAda samyaktva mohanIyano kSaya karatAM karatAM maraNa pAme to cAre gatimAM utpanna thaI zake. tyAM samyaktva mohanIyanA dalikone bhogavI kSaya kare tyAre kSAyika samakita prApta karI zake che. kSAyika samakitI jIvonAM traNa bhava athavA cAra bhava saMsAranA hoya matAMtare pAMca bhava paNa hoya che. kSAyika samakita laIne jIva traNa naraka sudhI jaI zake che. AyuSya sabaMdhaka jIva kSAyikasamakita prApta kare ane jinanAma karma nikAcIta karela na hoya to kSapakazreNI prApta karI kevalajJAna pAmI mokSe ja jAya che. caudaguNasthAnaka varNana samApta
Page #63
--------------------------------------------------------------------------
________________ 58 karma baMdhanI vyAkhyA jIva vaDe pUrve baMdhAyelA ane vartamAnamAM baMdhAtA karmanA pudgalone AtmAnI sAthe ekameka karavA te baMdha kahevAya. baMdha prakRtionAM niyamo. 1. jJAnAvaraNIya - 5, darzanAvaraNIya - 4, aMtarAya - 5 A 14 prakRti 1 thI 10 guNasthAnaka sudhI baMdhAya. 2. nidrA ane pracalA = A be 1 thI 8 guNasthAnakanA pahelA bhAga sudhI baMdhAya. 3. nidrAnidrA-pracalApracalA ane thINadhdhI = 1 ane 2 guNasthAnaka sudhI baMdhAya. karmagraMtha-2 vivecana 4. zAtAvedanIya = 1 thI 13 guNasthAnaka sudhI baMdhAya. = 1 ane 2 guNasthAnaka sudhI baMdhAya. 5. azAtAvedanIya = 1 thI 6 guNasthAnaka sudhI baMdhAya. 6. uccagotra = 1 thI 10 guNasthAnaka sudhI baMdhAya. 7. nIca gotra 8. tarakAyuSya = 1lA guNasthAnake baMdhAya. 9. tiryaMcAyuSya = 1 ane 2 guNasthAnaka sudhI baMdhAya. 10. manuSyAyuSya 11. devAyuSya = 1, 2,4 thI 6 athavA 4 thI 7 guNasthAnaka sudhI baMdhAya. 12. mithyAtva - napuMsakaveda = 1lA guNasthAnake baMdhAya. = 1, 2 ane 4 guNasthAnaka sudhI baMdhAya. 13. anaMtAnubaMdhi 4 kaSAya - srIveda - 1 ane 2 guNasthAnaka sudhI baMdhAya. 14. apratyAkhyAnIya 4 kaSAya = 1 thI 4 guNasthAnaka sudhI baMdhAya. 15. pratyAkhyAnIya 4 kaSAya = 1 thI 5 guNasthAnaka sudhI baMdhAya. 16. arita - zoka = 1 thI 6 guNasthAnaka sudhI baMdhAya. 17. hAsya rati - bhaya - bhAga sudhI baMdhAya. - jugupsA = 1 thI 8mAguNasthAnakanA pahelA 18. purUSaveda 1 thI 9mA guNasthAnakanA pahelA bhAga sudhI baMdhAya. 19. saMjavalana krodha = 1 thI 9mA guNasthAnakanA bIjA bhAga sudhI baMdhAya. 20. saMjavalana mAna = 1 thI 9mA guNasthAnakanA trIjA bhAga sudhI baMdhAya.
Page #64
--------------------------------------------------------------------------
________________ karmagraMtha-2 vivecana 59 21. saMjavalana mAyA = 1 thI 9mAM guNasthAnakanA cothA bhAga sudhI baMdhAya. 22. saMjavalana lobha = 1 thI 9mA guNasthAnakanA pamA bhAga sudhI baMdhAya. 23. narakagati - ekendriyAdi 4 jAti - chevaTuM saMghayaNa-huMDaka saMsthAna - narakAnupUrvI = A ATha prakRtio 1lA guNasthAnake baMdhAya. 24. tiryaMcagati - madhyamacAra saMghayaNa - madhyama cAra saMsthAna - tiryaMcAnupUrvI - azubhavihAyogati = A agyAra prakRtio 1 ane 2 guNasthAnake baMdhAya. 25. manuSyagati - dArika zarIra -audArika aMgopAMga 1luM saMghayANa manuSyAnupUrvI = A pAMca prakRtio 1 thI 4 guNasthAnaka sudhI baMdhAya. 26. AhAraka zarIra - AhAraka aMgopAMga - 7mA guNasthAnakathI 8mA guNasthAnakanA chaThThAbhAga sudhI baMdhAya. 27. devagati - paMcendriyajAti - vaikiya zarIra - tejasa zarIra - kAmaNa zarIra - vaikriya aMgopAMga - paheluM saMsthAna - 4 varNAdi - devAnupUrvI - zubha vihAyogati = A tera prakRtio 1thI 8mAM guNasthAnakanA chaThThA bhAga sudhI baMdhAya. 28. Apa nAmakarma = 1lA guNasthAnake baMdhAya. 29. udhota nAmakarma = 1lA ane 2 guNasthAnaka sudhI baMdhAya. 30. jinanAmakarma 4thA guNasthAnaka thI 8mAM guNasthAnakanA chaThThA bhAga sudhI baMdhAya. 31. pacaghAta - ucchavAsa - agurulaghu - nirmANa - upaghAta = A pAMca prakRtio 1thI 8mAM guNasthAnakanA chaThThAbhAga sudhI baMdhAya. 32. trasa - bAdara - paryApta * pratyeka - sthira - zubha - subhaga - susvara - Adeya= A nava prakRtio 1 thI 8mAM guNasthAnakanA chaThThA bhAga sudhI baMdhAya. 33. yazanAma karma 1 thI 10 guNasthAnaka sudhI baMdhAya. 34. sthAvara - sUkSma - aparyApta - sAdhAraNa A cAra 1lA guNasthAnake baMdhAya. 35. durbhaga - dusvara - anAdeya = A traNa 1 ane 2 guNasthAnaka sudhI baMdhAya. 36. asthira - azubha - ayaza = A traNa 1 thI 6 guNasthAnaka sudhI baMdhAya. odhe baMdhamAM 120 prakRtio hoya.
Page #65
--------------------------------------------------------------------------
________________ So jJAnAvaraNIya-darzanAvaraNIya-vedanIya-mohanIya-AyuSya-nAma-gotra-aMtarAya te ra 26 mohanIya - 26 = mithyAtva - 16 kaSAya napuMsakaveda. nAma 5 63 = 67. piMDaprakRti 6 saMghayaNa - 6 saMsthAna jinanAma. 64. - - 5 = pratyeka - 8 = parAghAta jinanAma - nirmANa - upaghAta oghamAMthI traNa prakRtino abaMdha thAya che. nAma 3 = piMDaprakRti - 2, pratyeka AhArakazarIra piMDa prakRti 2 - piMDa prakRti 39 pratyeka 8 39 = 4 gati - = hi - - vasa 10 - sthAvara 18 5 jAti 5 zarIra 3 aMgopAMga - 39 4 varNAdi -4 AnupUrvI - 2 vihAyogati ucchvAsa - Apa udyota - agurU laghu - - - - - 1 4 63 ra 5=120 hAsyAdi 6- purUSaveda - strIveda 2 mohanIya 26 = mithyAtva - anaMtAnubaMdhI Adi 16 kaSAya 6 purUSaveda - srIveda - napuMsakaveda. nAma 64 = piMDaprakRti 37 pratyeka 7 A traNa prakRtio guNa pratyayika hovAthI jIvane guNanI prApti thAya tyAre ja bAMdhavA yogya banatI hovAthI ane atre te guNa na hovAthI abaMdha bane che. temAM jinanAma samyaktva guNa yogya hoya che. ane AhAraka zarIra aMgopAMga apramatta guNa yogya hoya che. AhAraka pahelA mithyAtva guNasthAnake 117 prakRtio baMdhAya che. jJAnAvaraNIya-darzanAvaraNIya-vedanIya-mohanIya-AyuSya-nAma-gotra-aMtarAya 26 karmagraMtha-2 vivecana - - AhArakaaMgopAMga. pratyeka 4 = 1 = 64 ra 5 = 113 hAsyAdi - - vasa 10 sthAvara 18 = . piMDa - 37 = 4 gati - 5 jAti - audArika zarIra - vaikriya zarIra - taijasa zarIra-kAryaNa zarIra - audArika aMgopAMga - vaikriya aMgopAMga 6 saMghayaNa - 6 saMsthAna - 4 varNAdi - 4 AnupUrvI - 2 vihAyogati. pratyeka 7 = parAghAta - uzvAsa - Atapa - udyota agurUlaghu - nirmANa upaghAta.
Page #66
--------------------------------------------------------------------------
________________ karmagraMtha-2 vivecana 61 pahelA mithyAtva guNasthAnakanA aMte 16 prakRtino aMta thAya che. mohanIya 2 - AyuSya 1 - nAma - 13 = 16. mohanIya . 2 = mithyAtva mohanIya - napuMsakaveda. AyuSya - 1 = narakAyuSya nAma - 13 = piMDa prakRti 8 - pratyeka 1 - trasa 0 - sthAvara 4. piMDa prakRti 8 = narakagati - ekendriyAdi 4 jAti - chevaTuM saMghayaNa - haMDaka saMsthAna - narakAnupUrvI. pratyeka - 1 = Atapa. sthAvara 4 = sthAvara - sUkSma - aparyApta - sAdhAraNa. A soLa prakRtio jayAre jIvone mithyAtvano udaya hoya tyAre ja bAMdhavA yogya hoya che. eTale ke jayAre jIvane mithyAtvano udaya hoya tyAre tenAthI A soLamAMthI koI ne koI prakRtio baMdhAyA ja kare che. jayAre mithyAtvano udaya na hoya tyAre A soLamAMthI eka paNa baMdhAtI na hovAthI, temaja bIjA Adi guNasthAnakamAM mithyAtvano udaya hoto nathI tethI pahelA guNasthAnakanA aMte A prakRtiono aMta thAya che. bIjA sAsvAdana guNasthAnake 101 prakRtio baMdhAya che. jJAnAvaraNIya-darzanAvANI-vedanIya-mohanIya-AyuSya-nAma-gotra-aMtarAya. 9 2 24 3 51 2 5 = 101 mohanIya 24 = anaMtAnubaMdhI Adi 16 kaSAya - hAsyAdi 6 - purUSada strIveda. AyuSya- 3 = tiryaMcAyuSya-manuSpAyuSya-devAyuSya nAma - 51 = piMDa prakRti 29 - pratyeka 6 - trasa 10 - sthAvara 6 = 51 piMDa prakRti ra9 = tiryaMcagati - manuSyagati - devagati - paMcendriya jAti - audArikazarIra - vaikiyazarIra - taijasazarIra - kAmaNazarIra - audArika - vaikiya aMgo pAMga-pahelA pAMca saMghayaNa - pahelA pAMca saMsthAna - 4varNAdi tiryaMcAnupUrvImanuSyAnupUrvI- devAnupUrvI - 2 vihAyogati. pratyeka - 6 = parAghAta - ucchavAsa - udyota - agurulaghu - nirmANa -upaghAta. sthAvara - 6 = asthira - azubha - durbhaga - dusvara - anAdeya - ayaza.
Page #67
--------------------------------------------------------------------------
________________ 62 karmagraMtha-2 vivecana bIjA guNasthAnakanA aMte 25 prakRtino aMta thAya che ane 2 prakRtino abaMdha thAya che. darzanAvaraNIya 3 - mohanIya pa - AyuSya 1 - nAma 15 - gotra 1 = 25 darzanAvaraNIya 3 = nidrAnidrA - pracalapracalA - thINadhdhi. mohanIya 5 = anaMtAnubaMdhi 4 kaSAya - strIveda. AyuSya 1 = tiryaMcAyuSya nAma - 15 = piMDa prakRti 11 - pratyeka 1 - sthAvara 3 = 15. piMDa prakRti 11 = tiryaMcagati - madhyama cAra saMghayaNa - madhyama cAra saMsthAna - tiryaMcAnupUrvI - azubha vihAyogati pratyeka 1 udhota. sthAvara - 3 = durbhaga - dusvara - anAdeya. gotra - 1 nIcagotra. be prakRtino abaMdha thAya che AyuSya 2 - manuSAyuSya-devAyuSya. anaMtAnubaMdhi kaSAyano udaya avazya eka ane be guNasthAnaka sudhI hoya che. tenA kAraNe tenA udayathI bIjAnA aMte aMta thatI paccIza pravRtiomAMthI koIne koI prakRtiono baMdha jIva karato hovAthI bIjA sudhI baMdhAya che. anaMtAnubaMdhino udaya viccheda thatAM te paccIzano aMta thAya che. te kAraNathI te paccIza pravRtio anaMtAnubaMdhi - avirati pracayikI eTale (tenA yoge) baMdhAya che. ema kahevAya che. tathA trIjA guNasthAnakamAM rahelA jIvone AyuSya baMdhanA adhyavasAya prApta thatAM na hovAthI AyuSyano baMdha thato nathI kAraNa AyuSya gholanA pariNAme eTale madhyama pariNAme baMdhAya che. jyAre trIjA guNasthAnake madhyama pariNAma prApta thato nathI tethI be AyuSyano abaMdha thAya che. ema kahevAya che. upara jaNAvela 27 prakRti jatAM trIjA mizra guNasthAnake 34 prakRtio baMdhAya jJAnAvaraNIya-darzanAvaraNIya-vedanIya mohanIya-AyuSa-nAma-gotra-aMtarAya 6 2 19 0 36 1 5 = 34 trIjA guNasthAnakanA aMte ekapaNa prakRtino aMta thato nathI paNa baMdhamAM traNa dAkhala thAya che.
Page #68
--------------------------------------------------------------------------
________________ 63 karmagraMtha-2 vivecana trIjAne aMte koIpaNa prakRtino aMta thato nathI kAraNa ke te apratyAkhyAnIya avirati kaSAyanA udayathI baMdhAtI prakRtio che. cothA guNasthAnake apratyAkhyAnIya kaSAyano udaya rahelo che. tethI tyAM paNa te ja prakRtio baMdhamAM cAlu rahe che. mATe aMta thato nathI. - tathA cothA guNasthAnake jIvane AyuSya baMdhanA madhyama pariNAma prApta thatAM hovAthI be AyuSya baMdhamAM dAkhala thaI zake che. ane cothA guNasthAnakathI jIvane samyakatva prApta thatuM hovAthI samyakatva gugathI baMdhAya evI eka jinanAma prakRti hovAthI te paNa dAkhala thAya che A kAraNathI cothA avirati samyaphadaSTi guNasthAnake 77 prakRtio baMdhAya che. jJAnAvaraNIya-darzanAvaraNIya-vedanIya mohanIya-AyuSya-nAma-gotra-aMtarAya 5 6 2 1 2 37 1 5 = 77 mohanIya - 19 = apratyAkhyAnAdi 12 kaSAya - hAsyAdi - 6 -purUSada. nAma 37 = piMDa prakRti 18 - pratyeka 6 - trasa 10 - sthAvara 3 = 37 piMDa prakRti 18 = manuSya gati - devagati - paMcendriya jAti - audArika zarIra-vaikiyazarIra-taijasazarIra - kAmaNazarIra - audArika aMgopAMga-vaikiyaaMgopAMga - paheluM saMghayaNa - paheluM saMsthAna - 4 varNAdi-manuSyAnupUrvI-devAnupUrvI - zubha vihAyogati. pratyeka - 6 = parAghAta - ucchavAsa - agurulaghu - nirmANa - jinanAma - upadhAta sthAvara 3 = asthira - azubha - ayaza A cothuM guNasthAnaka sannI cAre gatinAM jIvone hoya che. tethI samasta jIvonI apekSAe atre prakRtiono baMdha jaNAvela che. manuSya ane tiryaMco niyamA devagatine yogya baMdha kare che. nArakI ane devatAo niyamAM manuSyane yogya baMdha kare che. tethI atre bannenI apekSAe A guNasthAnake baMdha jaNAvela che. cothA guNasthAnakanA aMte daza prakRtiono aMta thAya che. mohanIya 4 - AyuSya 1 - nAma - 5. mohanIya - 4 = apratyAkhyAnIya 4 kaSAya. AyuSya 1 = manuSpAyuSya. nAma - 5 = piMDa prakRti 5 = manuSyagati-audArikazarIra-audArikasaMgopAMga * 1luM saMghayaNa - manuSyAnupUrvI.
Page #69
--------------------------------------------------------------------------
________________ karmagraMtha-2 vivecana A prakRtio apratyAkhyAnIya - aviratinA udayavALI hovAthI, AgaLanA guNasthAnakamAM apratyAkhyAnIya kaSAyano udaya na hovAthI, teno aMta thAya che. tathA devatA ane nArakInA jIvone manuSyagati Adi prakRtio baMdhAtI hovAthI teone AgaLanA guNasthAnaka na hovAthI te prakRtiono aMta thAya che. pAMcamAM dezavirati guNasthAnake 67 prakRtio baMdhAya che. jJAnAvaraNIya-darzanAvaraNIya vedanIya-mohanIya-AyuSya-nAma-gotra-aMtarAya 5 6 2 15 1 32 1 5 = 67 mohanIya - 15 = pratyAkhyAnIya 8 kaSAya - hAsyAdi 6 - purUSaveda AyuSya - 1 = devAyuSya. nAma - 32 = piMDa prakRti 13 - pratyeka 6 - trasa 10 - sthAvara 3 = 32 piMDa - 13 = devagati - paMcendriya jAti - vaizirIra- taijasazarIra-kArpaNa zarIra - vaikiyaaMgopAMga - 1luM saMsthAna - 4 varNAdi * devAnupUrvI - zubha vihAyogati. pratyeka - 6 = parAghAta - ucchavAsa - agurulaghu - jinanAma - nirmANa - upadhAta. sthAvara - 3 = asthira - azubha - aza. gotra 1 = uccagotra. A pAMcamu guNasthAnaka satrI paryAmAM tiryaMca ane manuSyone hoya che. ane niyamA devagatine lAyaka prakRtio baMdhAtI hovAthI 67 baMdhAya che. pAMcamAnA aMte cAra prakRtino aMta thAya che. mohanIya - 4 = pratyAkhyAnIya - 4 kaSAya. pratyAkhyAnIya kaSAyane yogya prakRti baMdhamAM cAra ja hovAthI te kaSAyanA udayano aMta thavAthI te prakRtiono aMta thAya che. chaThThA pramatta sarvavirati guNasthAnake 63 prakRtio baMdhAya che. jJAnAvaraNIya-darzanAvaraNIya-vedanIya mohanIya-AyuSya-nAma-gotra-aMtarAya 5 6 2 11 1 32 1 5 = 63 mohanIya 11 = saMjavalana 4 kaSAya - hAsyAdi 6 - purUSada. nAma - 32-piMDa prakRti 13 - pratyeka 6 - trasa 10 - sthAvara 3 = 32 chaThThA guNasthAnakanA aMte 6 athavA 3 prakRtiono aMta thAya che.
Page #70
--------------------------------------------------------------------------
________________ karmagraMtha-2 vivecana vedanIya 1- mohanIya 2 vedanIya - 1 = azAtAvedanIya mohanIya 2 arita - zoka - - - - = - Ayu 1 Ayu 1 = devAyuSyano aMta athavA nahi . (sthAvara - 3) asthira - azubha nAma 3 = = tathA nAmanI be dAkhala thAya che. * athavA - va - se - nAma 2 piMDa prakRti 2 = AhArakazarIra ane AhArakaaMgopAMga. A aMta thatI cha prakRtio mithyAdraSTi ane pramatta sarvavirati sudhImAM rahelA samyaktiTa jIvo bAMdhavAne yogya hovAthI pramatta bhAvanaSTa thatAM te chano aMta thAya che. nAma 3 = 7 - ayaza. apramatta avasthAmAM adhyavasAyanI nirmalatA thatI hovAthI A prakRtio baMdhane ayogya bane che. tathA devAyuSyano baMdha chaThThAnA aMte koI jIve karela hoya ane sAtamA guNasthAnakane pAme to tyAM te jIvone baMdha cAlu rahe che. tethI te jIvo teno eTale devAyuSyano baMdha kare che ane je jIvoe chaThThAnA aMte devAyuSyanA baMdhanI zarUAta na karI hoya eTale baMdha karyo na hoya to te jIvo sAtamA guNasthAnakane pAme to tyAM baMdha karatA na hovAthI baMdhamAM hotI nathI sAtamA guNasthAnakathI AgaLanA guNasthAnakamAM adhyavasAyanI nirmaLatA hovAthI AyuSyabaMdhanA madhyama gholanA pariNAma prApta thatAM na hovAthI AyuSyanA abaMdhaka thAya che. sAtame apramattabhAva pedA thayelo hovAthI apramatta guNane yogya baMdhAya evI be prakRtio baMdhamAM umerAya che. A guNathI bAMdhI zake to be prakRtio adhika bAMdhI zake che. sAtamA apramatta guNasthAnake 58/59 prakRtio baMdhAya che. jJAnAvaraNIya-darzanAvaraNIya-vedanIya-mohanIya-AyuSya-nAma-gotra-aMtarAya 100 31 1 5=58/59 5 1 vedanIya 1 = zAtAvedanIya mohanIya 9 = saMjavalana 4 kaSAya hAsya rati - bhaya purUSaveda. pa jugupsA
Page #71
--------------------------------------------------------------------------
________________ 58 Ayu - 1 devAyuSya - athavA nahi. vasa 10 sthAvara ka nAma 31 = piMDa prakRti 15 - pratyeka 6 = 31 piMDaprakRti 15 devagati - paMcendriyajAti - vaikriya - AhAraka - taijasa - kAryaNazarIra - vaikriya - AhArakaaMgopAMga-1luM saMsthAna-4 vargAdi-devAnupUrvIzubhavihAyogati. pratyeka - 6. parAghAta-ucchvAsa-agurUlaghu-jinanAma-nirmANa-upaghAta. sAtamA guNasthAnakanA aMte eka prakRtino aMta thAya athavA na thAya Ayu - 1 - devAyu baMdhAtu hoya to aMta thAya ane na baMdhAtu hoya to aMta na thAya. 5 mohanIya purUSaveda. AThamA apUrvakaraNa guNasthAnakanA pahelA bhAge 58 prakRtio baMdhAya. jJAnAvaraNIya-darzanAvaraNIya-vedanIya-mohanIya-AyuSya-nAma-gotra-aMtarAya. 6 1 '' saMjavalana 4 kaSAya '' = - 1 = - piMDaprakRti 15 pratyeka 6 - nAma 31 vasa 19 sthA 8 = 31 = nidrA - pracalA AThamA guNasthAnakanA pahelA bhAganA aMte be prakRtino aMta thAya. darzanAvaraNIya 2 AThamAnA bethI cha bhAga sudhI 56 prakRtio baMdhAya. jJAnAvaraNIya darzanAvaraNIya vedanIya mohanIya AyuSya nAma gotra aMtarAya 5 4 1 c 31 1 5 = 56 mohanIya - 9 = saMjavalana 4 kaSAya hAsya - rati - bhaya jugupsA '' - karmagraMtha-2 vivecana * S 31 1 5 = 58 hAsya ti bhaya jugupsA - - - purUSaveda. vasa 10 nAma - 31 = piMDaprakRti 15 - pratyeka 6 AThamAnA chaThThA bhAganA aMte 30 prakRtino aMta thAya che. 30 = piMDaprakRti 15 - pratyeka 6 - * - * nAma 21 9 = 30 piMDa - 15 = devagati - paMcendriyajAti - vaikriyazarIra-AhArakazarIra-taijasa zarIra-kArmaNazarIra-vaikriyaaMgopAMga-AhArakaaMgopAMga-paheluM saMsthAna - 4 vargAdidevAnupUrvI - zubha vihAyogati sthA 0 = 31
Page #72
--------------------------------------------------------------------------
________________ karmagraMtha-2 vivecana 67 pratyeka - 6 = parAghAta - ucchavAsa - agurulaghu - jinanAma - nirmANa - upaghAta trasa - 9 = trasa - bAdara - paryApta - pratyeka - sthira - zubha - subhaga - susvara - Adeya. AThamA guNasthAnakanA sAtamA bhAge 26 prakRtio baMdhAya. jJAnAvaraNIya-darzanAvaraNIya-vedanIya-mohanIya-AyuSya-nAma-gotra-aMtarAya. 4 1 9 0 1 1 5 = 26 mohanIya 9 = saMjavalana 4 kaSAya-hAsya-rati-bhaya-jugupsA-purUSada. nAma-1 = yazanAmakarma AThamAnA sAtamA bhAganA aMte 4 prakRtino aMta thAya che. mohanIya-4 = hAsya-rati-bhaya-jugupsA. A AThamAM guNasthAnakanA sAta bhAga je pADavAmAM Avela che temAM vAstavika rItie tenA bhAga hotA nathI paNa jIvanA adhyavasAya eTale pariNAmanI vizuddhi jema jema thatI jAya che tema tema baMdhane ayogya, athavA baMdha viccheda prakRtiono aMta thato jAya che. kAraNa baMdha mATe je adhyavasAya tathA kaSAya joIe tenAthI nirmala vizuddha adhyavasAya thato jAya che. tema kaSAyanI maMdatA paNa sAthe thatI jAya che. tethI te prakRtio baMdhamAMthI viccheda pAme che. te A pramANe AThamA guNasthAnakanA saMkhyAtA bhAganA adhyavasAya sthAno sudhI nidrA ane pracalA baMdhAya che. tyAra bAda je adhyavasAya Ave tyAM te beno baMdha viccheda thAya che. tyAra bAda ghaNA saMkhyAtA bhAga sudhInA adhyavasAya sthAno jAya tyAre nAma karmanI trIza prakRtino baMdha viccheda thAya che. tyAra bAda saMkhyAtA bhAganA adhyavasAya sthAno bAda AThamA guNasthAnakanA chellA samaye cAra mohanIya prakRtino baMdha viccheda thAya che. tene sArI rIte saraLatAthI samajavA mATe jJAnI bhagavaMtoe AThamA guNasthAnakanA sAta bhAga pADela che. navamA anivRttikaraNa guNasthAnakanA pahelA bhAge 22 prakRtio baMdhAya. jJanAvaraNIya-darzanAvaraNIya-vedanIya mohanIya-AyuSa-nAma-gotra-aMtarAya 5 4 1 5 0 1 1 5 = 22 mohanIya = 5 saMjavalana 4 kaSAya-purUveda. navamAnA pahelA bhAganA aMte ekano aMta thAya. mohanIya-1 = purUSaveda.
Page #73
--------------------------------------------------------------------------
________________ 68 karmagraMtha-2 vivecana navamAnA bIjA bhAge 21 prakRtio baMdhAya jJAnAvaraNIya darzanAvaraNIya vedanIya-mohanIya-AyuSya-nAma-gotra-aMtarAya 5 4 1 4 0 1 1 5 = 21 mohanIya 4 = saMjavalana 4 kaSAya navamAnA bIjA bhAganA aMte ekano aMta thAya. mohanIya 1 = saMjavalana kodhano aMta thAya. navamAnA trIjA bhAge 20 prakRtio baMdhAya. jJAnAvaraNIya darzanAvaraNIya-vedanIya mohanIya-AyuSya-nAma-gotra-aMtarAya. mohanIya-3 = saMjavalana mAna-mAyA-lobha. navamAnA trIjA bhAganA aMte ekano aMta thAya. mohanIya-1 = saMjavalana mAnano aMta thAya. navamAnA cothA bhAge 10 prakRtio baMdhAya. jJAnAvaraNIya-darzanAvaraNIya-vedanIya-mohanIya-AyuSya-nAma-gotra-aMtarAya. 5 4 1 2 0 1 1 5 = 19 mohanIya - 2, saMjavalana mAyA - saMjavalana lobha. navamAnA cothA bhAganA aMte 1no aMta thAya. mohanIya - 1 saMjavalana mAyAno aMta thAya. navamAnA pAMcamA bhAge 18 prakRtio baMdhAya. jJAnAvarANIya-darzanAvaraNIya vedanIya-mohanIya-AyuSya-nAma-gotra-aMtarAya. 4 1 1 0 1 1 5 = 18 navamAnA pAMcamA bhAganA aMte 1no aMta thAya. mohanIya 1 saMjavalana lobhano aMta thAya. atre paNa navamAM guNasthAnakanA pAMcabhAga kahyA che te vAstavika rItie pAMca bhAga nathI pAga saMkhyAtA saMkhyAnA bhAge vizuddhi vadhatI jatI hovAthI te te prakRtiono baMdha, vicchedanI yogyatAne prApta thAya che. tethI tene samajavA mATe jJAnI bhagavaMtoe pAMca bhAga pADI nirUpaNa karela che. dazamAM sUkSmasaMparAya guNasthAnake 13 prakRtio baMdhAya che.
Page #74
--------------------------------------------------------------------------
________________ karmagraMtha-2 vivecana jJAnAvaraNIya-darzanAvaraNIya-vedanIya-mohanIya-AyuSya-nAma-gotra-aMtarAya 5 4 1 0 0 1 1 5 = 17 vedanIya 1 = zAtA vedanIya nAma - 1 = yazanAma karma gotra - 1 = uccagotra dazamAnA aMte 16 prakRtino aMta thAya che. jJAnAvaraNIya-darzanAvaraNIya-nAma-gotra-aMtarAya 4 1 1 5 = 16 agyAra - bAra - ane tera A traNa guNasthAnake eka prakRti baMdhAya. vedanIya - 1 = zAtA vedanIya teramAnA aMte aMta thatAM caudamA ayogikevalI guNasthAnake jIva abaMdhaka thAya agyArathI tera guNasthAnakamAM eka yogano Azrava hovAthI eka prakRtino baMdha jaNAvela che. paNa tyAM kaSAya na hovAthI temAM sthiti ane rasa baMdha thatA nathI. tethI A baMdhane jJAnIbhagavaMtoe IryApathikI baMdha gaNAvela che. caudamAM guNasthAnake yoga na hovAthI tyAM ekapaNa prakRtino baMdha hoto nathI. baMdha pravRtionuM varNana samAma. udaya pravRtionuM varNana udayanI vyAkhyA = baMdhAyelA karma dalikono je rIte rasa bAMdhela hoya te rIte te rasanA dalikone udayAvalikAmAM lAvIne bhogavavA athAt vipAka anubhavavo te udaya kahevAya che. udayamAM 122 prakRtio hoya che. udaya prakRtionAM niyamo 1. jJAnAvaraNIya 5, darzanAvaraNIya 4, aMtarAyanI 5 A 14no udaya 1 thI 1ramAM guNasthAnakanA aMta samaya sudhI hoya che. 2. nidrA ane pracalA A beno udaya 1 thI 12mAM guNasthAnakanA upAjya samaya sudhI hoya.
Page #75
--------------------------------------------------------------------------
________________ Go karmagraMtha-2 vivecana 3. nidrAnidrA - pracalApracalA ane thINaddhi A traNano 1 thI 6 guNasthAnaka sudhI udaya hoya. 4. zAtAdanIya-udaya 1 thI 14 guNasthAnaka sudhI hoya che. 5. azAtA vedanIya-udaya 1 thI 13 guNasthAnaka sudhI hoya che. 6. vedanIyanI banne prakRtiomAMthI koIpaNa ekano 1 thI 13 guNasthAnaka sudhI udaya hoya che. eTale teramAnA aMte aMta thAya che. 7. ucca gotra - 1 thI 14 guNasthAnaka sudhI udayamAM hoya. 8. nIcagotra - 1 thI 5 guNasthAnaka sudhI udayamAM hoya. 9. narakAyuSya - 1 thI 4 guNasthAnaka sudhI udayamAM hoya. 10. tiryaMcAyuSya - 1 thI 5 guNasthAnaka sudhI udayamAM hoya. 11. manuSpAyuSya - 1 thI 14 guNasthAnaka sudhI udayamAM hoya. 12. devAyuSya - 1 thI 4 guNasthAnaka sudhI udayamAM hoya. 13. mithyAtva-1lA guNasthAnaka sudhI udayamAM hoya. 14. mizrano udaya mAtra 3je guNasthAnake ja hoya. 15. samyakatva mohanIya-udaya 4 thI 7 guNasthAnaka sudhI hoya. 16. anaMtAnubaMdhi 4 kaSAya-1 ane 2 guNasthAnaka sudhI udayamAM hoya. 17. apratyAkhyAnIya 4 kaSAya-1 thI 4 guNasthAnaka sudhI udaya hoya. 18. pratyAkhyAnIya 4 kaSAya-1 thI 5 guNasthAnaka sudhI udaya hoya. 19. hAsyAdi 6-1 thI 8 guNasthAnaka sudhI udayamAM hoya. 20. saMjavalana kodha-mAna-mAyA-puruSaveda-strIvedanapuMsakaveda A che 1 thI 9 guNasthAnaka sudhI udayamAM hoya che. 21. saMjavalana lobha- 1 thI 10 guNasthAnaka sudhI udayamAM hoya. 22. narakAnupUrvI - 1 ane 4 guNasthAnake udayamAM hoya. 23. tiryaMcAnupUrvI-manuSyAnupUrvI - 1 - 2 ane 4 guNasthAnake udayamAM hoya. 24. ekendriyAdi 4 jAti - 1 ane 2 guNasthAnake udayamAM hoya. 25. narakagati - devagati - vaikiyazarIra - vaikiyaaMgopAMga - 1 thI 4 guNasthAnaka sudhI udayamAM hoya. 26. tiryaMcagati 1 thI 5 guNasthAnaka sudhI udayamAM hoya.
Page #76
--------------------------------------------------------------------------
________________ karmagraMtha-2 vivecana 71 27. AhAraka zarIra-AhAraka aMgopAMga mAtra chA guNasthAnaka ke je udayamAM hoya che. 28. chellA traNa saMghayAga 1 thI 3 guNasthAnaka sudhI udayamAM hoya che. ra9, bIjuM - trIjuM saMghayANa 1 thI 11 guNasthAnaka sudhI udayamAM hoya che. 30. audArikazarIra - taijasazarIra - kArmaNazarIra - audArika aMgopAMga - 1luM saMghayaNa - 6 saMsthAna - 4 varNAdi - be vihAyogati A 17. 1 thI 13 guNasthAnaka sudhI udayamAM hoya che. 31. manuSyagati - paMcendriya jAti A be - 1 thI 14 guNasthAnaka sudhI udayamAM hoya che. 3ra. Apa pahelA guNasthAnake udayamAM hoya che. 33. udyota 1 thI 5 guNasthAnaka sudhI udayamAM hoya che. 34. jinanAma - 13 ane 14me guNasthAnake udayamAM hoya che. 35. parAghAta - ucchavAsa - agurulaghu - nirmANa ane upaghAta 1 thI 13 guNasthAnaka sudhI udayamAM hoya che. 36. trasa - bAdara - paryApta - subhaga - Adeya ane yaza A cha 1 thI 14 guNasthAnaka sudhI udayamAM hoya che. 37. pratyeka - sthira - zubha - susvara A cAra 1 thI 13 guNasthAnaka sudhI udayamAM hoya. 38. sukSma-aparyApta-sAdhAraNa A traNa pahelA guNasthAnake udayamAM hoya che. 39. sthAvara 1 ane 2 guNasthAnaka sudhI udayamAM hoya che. 40. durbhaga-anAdaya-ayaza 1 thI 4 guNasthAnaka sudhI udayamAM hoya che. 41. asthira-azubha-dusvara 1 thI 13 guNasthAnaka sudhI udayamAM hoya che. oghe udayamAM 122 prakRtio hoya che. jJAnAvaraNIya-darzanAvaraNIya-vedanIya-mohanIya-AyuSya-nAma-gotra-aMtarAya 5 9 2 28 4 67 2 5 = 122 mohanIya - 28 = 3 darzana mohanIya - 16 kaSAya-hAsyAdi 6 - 3 veda nAma - 67 = piMDa prakRti - 39, pratyeka - 8, trasa - 10, sthAvara - 10.
Page #77
--------------------------------------------------------------------------
________________ 72 karmagraMtha-2 vivecana piMDa prakRti - 39 = 4 gati - 5 jAti - 5 zarIra - 3 aMgopAMga - 6 saMghayaNa - 6 saMsthAna - 4 varNAdi - 4 AnupUrvI - 2 vihAyogati, pratyeka - 8 = parAghAta - ucchavAsa - Atapa-udhota - agurulaghu - jinanAma - nirmANa - upaghAta oghamAMthI pAMca prakRtino anudaya thAya che. anudaya eTale vartamAnamAM udaya rUpe rahetI nathI. paNa AgaLanA koI guNasthAnakane viSe udayamAM dAkhala thavAne yogya te anudaya kahevAya che. mohanIya - nAma . 2 - 3 = 5 mohanIya - 2 = samyakatva mohanIya, mizramohanIya nAma - 3 = piMDa prakRti - 2, pratyeka - 1 = 3 piMDaprakRti - 2 = AhArakazarIra -AhAraka aMgopAMga. pratyeka-1= jinanAma samyakatva mohanIya cothA guNasthAnakathI udayamAM dAkhala thAya. mizramohanIya mAtra trIjA guNasthAnake udayamAM hoya AhArakazarIra - aMgopAMga 6 guNasthAnake udayamAM dAkhala thAya ane jinanAma terame caudame udayamAM Ave. tethI anudaya rUpe gaNAya che. pahelA mithyAtva guNasthAnake 113 prakRti udayamAM hoya che. jJAnAvaraNIya darzanAvaraNIya vedanIya-mohanIya-AyuSya-nAma-gotra-aMtarAya 5 9 2 26 4 64 2 5 = 117. mohanIya - 26 = mithyAtva - 16 kaSAya - hAsyAdi 6 - 3 veda. nAma - 64 = piMDaprakRti 37 - pratyeka 7 - trasa 10 - sthAvara 10 piMDaprakRti - 37 = 4 gati - 5 jAti - audArika - vaikriya - tejasa - kArmaNazarIra - audArika - vaikiyaaMgopAMga - 6 saMghayaNa - 6 saMsthAna - 4 varNAdi - jabAnapUrva - 2 vihAyogati. pratyeka - 3 = parAghAta - ucchavAsa - Atapa - udyota - agurulaghu - nirmANa - upaghAta. pahelAnA aMte pAMcano aMta thAya. ane ekano anudaya thAya che. mohanIya 1 - nAma 4 = pAMcano aMta mohanIya - 1 = mithyAtva
Page #78
--------------------------------------------------------------------------
________________ karmagraMtha-2 vivecana nAma 4 =pratyeka 1 pratyeka * * aMtarAya 5 1 = Atapa sthAvara 3 = sUkSma nAma-1 narakAnupUrvIno anudaya thAya che. kAraNake bIjA - trIjA guNasthAnake udaya hoto nathI paNa cothe udayamAM AvavAnI hovAthI atre anudaya rUpe hoya che. - - bIjA guNasthAnake narakAnupUrvIno udaya na hovAthI bIjuM guNasthAnaka laIne koI paNa jIvo narakamAM utpanna thaI zakatA nathI. bIjA sAsvAdana guNasthAnake 111 prakRtio udayamAM hoya che. jJAnAvaraNIya - darzanAvaraNIya - vedanIya - mohanIya - AyuSya nAma 5 9 5 4 59 - * = 111 mohanIya - 25 = 16 kaSAya - sthAvara 3 =4 - aparyApta - sAdhAraNa - - sthAvara 7 = sthAvara - asthirAdi 6 - * nAma 59 = piMDaprakRti 36-pratyeya 6 vasa 10 sthAvara 7 piMDaprakRti - 36 = 4 gati, 5 jAti, audArika, vaikriya, taijasa, kArmaNa, zarIra, audArika, vaikriya aMgopAMga 6 saMghayaNa - 6 saMsthAna 4 vargAda tiryaMca - manuSya - devAnupUrvI - 2 vihAyogati - pratyeka - 6 = parAghAta - ucchvAsa udyota - agurUlaghu - nirmANa - upaghAta. hAsyAdi 6 3 veda piMDaprakRti 3 3 = - - * bIjA guNasthAnakanA aMte nava prakRtino aMta thAya. traNano anudaya thAya tathA eka prakRti udayamAM dAkhala thAya che. 4 nAma 5 A navamo aMta. = anaMtAnubaMdhi 4 kaSAya mohanIya mohanIya 4 nAma 5 = piMDaprakRti - 4, sthAvara piMDa ma ekendriyAdi 4 jAti = sthAvara 1 = sthAvara nAma 73 - 1 = 5 - - gotra ra tiryaMca - manuSya - devAnupUrvIno anudaya
Page #79
--------------------------------------------------------------------------
________________ 74 karmagraMtha-2 vivecana mohanIya - 1 = mizramohanIya dAkhala thAya che. anaMtAnubaMdhi pratyayikI prakRtio navano bIjAnA aMte aMta thAya che. AnupUrvIno udaya cothA guNasthAnake thato hovAthI atre anudaya rUpe bane che. mizra mohanayano udaya trIje hovAthI dAkhala thAya che. trIjA mizra guNasthAnake 10 prakRtino udaya hoya che. jJAnAvaraNIya - darzanAvaraNIya - vedanIya - mohanIya - AyuSya - nAma - gotra 9 2 22 4 51 2 - aMtarAya. 5 = 100 mohanIya 22 = apratyAkhyAnAdi 12 kaSAya - hAsyAdi 6 - veda 3 - mizramAhanIya. nAma - 51 = piMDa prakRti 29 - pratyeka 6 - trasa 10 - sthAvara 6. piMDa prakRti - 20 = 4 gati - paMcendriya jAti - dArika - vaimi - tejasa - karmaNazarIra-dArika - vaikiya aMgopAMga - 6 saMghayaNa - 6 saMsthAna - 4varNAdi - 2 vihAyogati. pratyeka - 6 = parAghAta, ucchavAsa, udyota, agurulaghu, nirmANa - upaghAta. sthAvara - 6 = asthirAdi - 6. trIjA guNasthAnakanA aMte ekano aMta thAya ane pAMca dAkhala thAya che. mohanIya - 1 = mizra mohanIyano aMta mohanIya - 1 - nAma - 4 pAMca dAkhala thAya mohanIya - 1 = samyakatva mohanIya. nAma - 4 = piMDa prakRti - 4 = cAra AnupUrvI cothA guNasthAnake samakita hovAthI samyakatva mohanIya Ave ane aparyAmAvasthAmAM cAra gatimAM samakita laIne jIva jato hoya ane Avato hoya che tethI cAra AnupUrvIno paNa udaya hoI zake che. cothA avirati samadraSTi guNasthAnake 104 prakRtio udayamAM hoya che.
Page #80
--------------------------------------------------------------------------
________________ 75 karmagraMtha-2 vivecana jJAnAvaraNIya - darzanAvaraNIya - vedanIya - mohanIya - AyuSya - nAma - gotra 22 4 25 2 - aMtarAya 5 = 104 mohanIya - 22 = apratyAkhyAnAdi 12 kaSAya - hAsyAdi 6 - 3 veda - samyakatva mohanIya nAma - 55 = piMDa prakRti 33 - pratyeka 6 - trasa 10 - sthAvara 6. piMDa prakRti - 33 = 4 gati - paMcendriya jAti - audArika - vaikiya - taijasa - kArmaNazarIra - audArika - vaikiya aMgopAMga 6 - saMghayaNa 6 - saMsthAna - 4 varNAdi - 4 AnupUrvI - 2 vihAyogati. cothAnA aMte 17 prakRtino aMta thAya che. mohanIya AyuSya nAma. 4 - 2 - 11 = 17 mohanIya 4 = apratyAkhyAnIya 4 kapAyA AyuSya 2 = narakAyuSya - devAyuSya nAma - 11 = piMDa prakRti 8 - sthAvara 3 = 11, piMDa prakRti - 8 = narakagati - devagati - vaikiyazarIra - vaikriyaaMgopAMga - 4 AnupUrvI sthAvara - 3 = durbhaga - anAdeya - ayaza deva ane nArakIne ekathI cAra guNasthAnaka hovAthI tathA AgaLanA guNasthAnako na hovAthI tene yogya pravRtio udayamAMthI nIkaLI jAya che. tathA aviratine lAyaka udaya pravRtio paNa AgaLa aviratino udaya na hovAthI nIkaLI jAya che. - pAMcamA dezavirati guNasthAnake 87 prakRtio udayamAM hoya che. jJAnAvaraNIya - darzanAvaraNIya - vedanIya - mohanIya - AyuSya " nAma - gotra 9 2 18 2 ja 2 aMtarAya 5 = 87
Page #81
--------------------------------------------------------------------------
________________ 76 karmagraMtha-2 vivecana mohanIya - 18 = pratyAkhyAnIya 8 kaSAya - hAsyAdi 6 - 3 veda - samyatva mohanIya AyuSya - 2 = tiryaMcAyuSya - manubAyuSya nAma - 44 = piMDa prakRti 25 - pratyeka 6 - trasa 10 - sthAvara 3 =ja piMDa prakRti - 25 = tiryaMcagati - manuSyagati - paMcendriya jAti - audArika zarIra - tejasa zarIra - kAmaNa zarIra - audArika aMgopAMga - 6 saMghayaNa 6 saMsthAna - 4 varNAdi - 2 vihAyogati. pratyeka - 6 = parAghAta - uzvAsa - udhota - agurU laghu. nirmANa - upaghAta. sthAvara - 3 = asthira - azubha - dusvara. pAMcamAM guNasthAnakanA aMte ATha prakRtine aMta thAya. be dAkhala thAya. mohanIya - AyuSya - nAma - gotra 4 1 2 1 = 8 no aMta mohanIya - 4 = pratyAkhyAnIya 4 kaSAya AyuSya - 1 = tiryaMcAyuSya nAma - 2 tiryaMcagati - udyotanAma gotra - 1 nIca gotra nAmanI 2 prakRtio dAkhala thAya che. nAma - 2 = piMDaprakRti - 2, AhArakazarIra - AhAraka aMgopAMga tiryaMca jIvone pAMca guNasthAnaka hovAthI, AgaLanA guNasthAnako na hovAthI tiryaMca lAyaka prakRtino aMta thAya che. pAMcamA guNasthAnake nIca gotrano udaya tiryaMca jIvone AzrayIne lIdho che ema jaNAya che. bAkI manuSyone vatAdi grahaNa karatA, jIvonA aMtaramAM ahobhAva Adi pedA thato hovAthI ucca gotrano udaya gaNAya che. tathA cauda pUrvadharo labdhi phorave eTale labdhino upayoga kare te pramAda gANAto hovAthI AhAraka zarIra Adi pramatta guNasthAnake dAkhala thAya che. pramatta sarvavirati guNasthAnake - 81 prakRtio udayamAM hoya che.
Page #82
--------------------------------------------------------------------------
________________ GO karmagraMtha-2 vivecana jJAnAvaraNIya-darzanAvaraNIya vedanIya mohanIya-AyuSya-nAma-gotra-aMtarAya 5 9 2 14 1 ja 1 5 = 81 mohanIya. 14= saMjavalana 4 kaSAya - hAsyAdi. 6-3veda -samyakatva mohanIya. Ayu - 1= manuSpAyuSya nAma.4 = piMDaprakRti 26 - pratyeka 5 - trasa 10 - sthAvara3=44 piMDa prakRti 26= manuSyagati - paMcendriya jAti - audArika - AhAraka - taijasa kArpaNa zarIra-dArika-AhAraka aMgopAMga - 6 saMghayaNa - 6 saMsthAna - 4 varNAdi - ravihAyogati. pratyeka 5 - parAghAta - ucchavAsa - agurulaghu - nirmANa - upaghAta. sthAvara - 3= asthira - azubha - dusvara gotra 1 =uccagotra. chaThThAnA aMte pAMcano aMta thAya che. darzanAvaraNIya - 3 = thINadhdhatrika nAma - 2= AhArakazarIra - AhArakasaMgopAMga. sAtamA apramatta guNasthAnake 76 prakRtio udayamAM hoya che. jJAnAvaraNIya-darzanAvaraNIya vedanIya mohanIya-AyuSya-nAma-gotra-aMtarAya. 5 6 - 2 14 1 42 1 5 = 36 mohanIya - 14 = saMjavalana - 4 kaSAya - hAsyAdi 6 - 3 veda - samyakatva mohanIya. nAma - 42= piMDa prakRti 24, pratyeka - 5, trasa.10 - sthA.3 - piMDa prakRti 24=manuSyagati - paMcendriya jAti - audArikazarIra - taijasazarIra kAmaNazarIra - audArika aMgopAMga - 6 saMghayaNa - 6 saMsthAna-4 varNAdi - ravihAyogati pratyeka 5 = parAghAta - ucchavAsa - agurulaghu - nirmANa - upaghAta sthAvara - 3= asthira =azubha - dusvara sAtamAnA aMte 4 prakRtino aMta thAya che. mohanIya 1 = samyakatva mohanIya. nAma.3=piMDaprakRti 3 - chellA traNa saMghayANa
Page #83
--------------------------------------------------------------------------
________________ 78 karmagraMtha-2 vivecana kSayopazama samakita sAtamA guNasthAnaka sudhI ja hovAthI samyakatva mohanIyano aMta thAya che. tathA pahelA traNa saMghayaNavALA jIvo zreNi prApta karatA hovAthI aMta thAya che. chellA traNa saMghayaNanA udayavALA jIvone sAtamAM guNasthAnakathI AgaLano pariNAma prApta thato nathI. AThamA apUrvakaraNa guNasthAnake 72 prakRtio udayamAM hoya che. jJAnAvaraNIya-darzanAvaraNIya vedanIya-mohanIya-AyuSya-nAma-gotra-aMtarAya 6 2 13 1 39 1 5 = 72 mohanIya 13 = saMjavalana.4 kaSAya-hAsyAdi.6 - 3veda nAma 39=piMDa prakRti 21 - pratyeka.5 * sa. 10 - sthA.3 piMDa prakRti 21 = manuSyagati - paMcendriya jAti - audArikazarIra-taijasazarIrakAmaNa zarIra - audArika aMgopAMga - pahelAtraNa saMdhayaNa - 6 saMsthAna -4 varNAdi - ravihAyogati. pratyeka-5 parAghAta - ucchavAsa - agurulaghu - nirmANa - upaghAta sthAvara.3= asthira - azubha - dusvara. AThamAnA aMte 6prakRtino aMta thAya che. mohanIya 6=hAsyAdi.6. navamAM anivRttikaraNa guNasthAnake 66 prakRtio udayamAM hoya che. jJAnAvaraNIya-darzanAvaraNIya-vedanIya-mohanIya-AyuSya-nAma-gotra-aMtarAya 5 6 : 2, 7 1 39 1 5 = 66 mohanIya. 7 = saMjavalana kaSAya - 3 veda. nAma.39=piMDaprakRti 21 - pratyeka.5 trasa 10 sthA.3 navamAnA aMte 6 prakRtino aMta thAya che. mohanIya 6 =saMjavalana 3 kapAya - 3 veda. dazamA sUkSmasaMparAya guNasthAnake 60 prakRtio udayamAM hoya che. jJAnAvaraNIya-darzanAvaraNIya-vedanIya mohanIya-AyuSa-nAma-gotra-aMtarAya 5 6 2 1 1 39 1 5 = 60 mohanIya.1=saMjavalana lobha nAma 39 =piMDaprakRti 21 - pratyeka.5 - trasa.10 * sthA.3.
Page #84
--------------------------------------------------------------------------
________________ karmagraMtha-2 vivecanA 79 5 dazamAnA aMte 1 prakRtino aMta thAya che. mohanIya.1 = saMjavalana lobha. agyAramA upazAMtamo guNasthAnake 59 prakRtio udayamAM hoya che. jJAnAvaraNIya-darzanAvaraNIya-vedanIya mohanIya-AyuSya-nAma-gotra-aMtarAya 6 2 0 1 39 1 5 = 59 nAma 39 =piMDaprakRti 21 - pratyeka 5 - trasa 10 - sthAvara.3. agyAramAnA aMte 2 no aMta thAya che. nAma - 2 = piMDa - 2 = bIjuM-trIjuM saMghayaNa bAramA kSINamoha guNasthAnakanA upAlya samaya sudhI 57 udayamAM hoya che. jJAnAvaraNIya-darzanAvaraNIya-vedanIya-mohanIya-AyuSya-nAma-gotra-aMtarAya 6 2 0 37 1 1 1 = pa7 nAma.37=piMDaprakRti 19 - pratyeka 5 - trasa 10 - sthA - 3. piMDa prakRti 19= manuSya gati -paMcendriya jAti-audArikazarIra- taijasazarIra.kArmaNazarIra audArika aMgopAMga - 17 saMghayaNa - 6 saMsthAna - 4 varNAdi - 2 viyogati bAramAnA utpA- samaye be prakRtino aMta thAya che. darzanAvaraNIya.2=nidrA - pracalA. bAramA kSINamohanA aMta samaye 55 prakRtio udayamAM hoya che. jJAnAvaraNIya-darzanAvaraNIya-vedanIya-mohanIya-AyuSya-nAma-gotra-aMtarAya 5 4 2 0 1 37 1 5 = 55 nAma-37=piMDaprakRti 19 * pratyeka 5 - trasa 10 - sthAvara.3. bAramAnA aMta samaye 14 no aMta thAya tathA eka udayamAM dAkhala thAya che. jJAnAvaraNIya 5 - darzanAvaraNIya 4 - aMtarAya 5 = 14 nAma 1 = jinanAma karma dAkhala thAya teramA sayogikevalI guNasthAnake 42 prakRtio udayamAM hoya che. vedanIya - AyuSya - nAma - gotra 2 1 38 1 = 42
Page #85
--------------------------------------------------------------------------
________________ karmagraMtha-2 vivecana nAma-38 = piMDaprakRti-19, pratyeka-6, trasa-10, sthAvara-3. teramAnA aMte 30 no aMta thAya. vedanIya.1 zAtA athavA azAtA. je jIvone teramAnA aMte zAtAno udaya hoya teone caudame zAtA udayamAM hoya. je jIvone teramAnA aMte azAtAno udaya hoya teone caudame azAtAno udaya hoya AthI bannemAMthI koI paNa ekano aMta thAya. nAma - 29 piMDaprakRti 17 - pratyeka.5 - trasa.4 - sthAvara.3 piMDaprakRti-17 audArikazarIra-taijasazarIra-kAzmaNazarIra - audArika aMgopAMga - 1luM saMghayaNa - 6 saMsthAna - 4 varNAdi - 2 vihAyogati - pratyeka - 5 = parAghAta - ucchavAsa - agurulaghu - nimaNi - upaghAta. trasa - 4= pratyeka - sthira - zubha - susvara. sthAvara - 3= asthira - azubha - dusvara. caudamA ayogikevalI guNasthAnake 12 prakRtio udayamAM hoya che. vedanIya-AyuSa-nAma-gotra. 1 1 9 1 = 12 vedanIya - 1 = zAtA vedanIya athavA azAtA vedanIya Ayu. 1 = manuSpAyuSya. nAma - 9 = piMDaprakRti 2 - pratyeka.1 - trasa.6 = 9 piMDa prakRti 2 =manuSyagati - paMcendriya jAti pratyeka .1 =jinanAma. trasa.6 = trasa-bAdara-paryApta-subhaga-Adeya-yaza. gotra - 1 ucca gotra. caudamAM guNasthAnakanA aMte A bAra prakRtino aMta karIne jIva siddhigatine prApta kare che. arthAta nirvANa pAme che. udaya prakRtionuM varNana samApta.
Page #86
--------------------------------------------------------------------------
________________ karmagraMtha-2 vivecana udIraNA prakRtionuM varNana. udIraNAnI vyAkhyA :- jIvone baMdhAyelA karmo jevA rase baMdhAyelA hoya tevA rase udayamAM jayAre AvavAnA hoya tene badale purUSArtha vaDe balAtkAre kheMcIne vahelA udayamAM lAvIne eTaleke udayAvalikAmAM lAvIne bhogavavA te udIraNA kahevAya. udIraNA prakRtinAM niyamo - 1. jJAnAvaraNIya-5, darzanAvaraNIya 4, aMtarAya 5 A 14 prakRtionI udIraNA 1thI 12mAM guNasthAnakanA aMta samaya sudhI hoya che. 2. nidrA - pracalA A be prakRtionI udIraNA 1thI1ramAM guNasthAnakanA upAjya samaya sudhI hoya che. 3. nidrA nidrA - pracalA pracalA -thINadhI A traNa prakRtionI udIraNA 1thI6 guNasthAnaka sudhI hoya che. 4. vedanIya be prakRtio 1thI6 guNasthAnaka sudhI udIraNAmAM hoya che. 5. uccagotranI udIraNA 1thI 13 guNasthAnaka sudhI hoya che. 6. nIcagotranI udIraNA 1thI 5 guNasthAnaka sudhI hoya che. 7. narakAyuSya-devAyuSyanI udIraNA 1thI4 guNasthAnaka sudhI hoya che. 8. tiryaMcAyuSyanI udIraNA 1thI 5 guNasthAnaka sudhI hoya che. 9. manuSyAyuSyanI udIraNA 1thI 6 guNasthAnaka sudhI hoya che. 10. mithyAtva mohanIyanI udIraNA pahelA guNasthAnaka sudhI hoya che. 11. mizramohanIyanI udIraNA mAtra trIje guNasthAnake ja hoya che. 12. samyakatva mohanIyanI udIraNA 4thI 7 guNasthAnaka sudhI hoya che. 13. anaMtAnubaMdhi4 kaSAyanI udIraNA eka ane be guNAsthAnaka sudhI hoya che. 14. apratyAkhyAnIya 4 kaSAyanI udIraNA 1thI 4 guNasthAnaka sudhI hoya che. 15. pratyAkhyAnIya 4 kaSAyanI udIraNA 1thI 5 guNasthAnaka sudhI hoya che. 16. hAsyAdi 6 nI udIraNA 1thI 8 guNAsthAnaka sudhI hoya che. 17. saMjavalana pahelA 3 kaSAya - 3 vedanI udIraNa 1 thI 8 guNasthAnaka sudhI hoya che. 18. saMjavalana lobha nI udIraNA 1thI 10 guNAsthAnaka sudhI hoya che.
Page #87
--------------------------------------------------------------------------
________________ 82 karmagraMtha-2 vivecana 19. narakAnupUrvInI udIraNA eka ane cAra guNasthAnake hoya che. 20. tiryaMcAnupUrvI manuSyAnuM pUrva - devAnupUrvI eka be ane cAra guNasthAnaka sudhI udIraNAmAM hoya che. 21. ekendriyAdi 4 jAti, eka ane be guNasthAnaka sudhI udIraNAmAM hoya che. 22. narakagati-devagati-vaikriyazarIra-vaikriyaaMgopAMga-1thI 4 guNAsthAnaka sudhI udIraNAmAM hoya che. 23. tiryaMcagati 1thI 5 guNasthAnaka sudhI udIraNAmAM hoya che. 24. AhArakazarIra-AhAraaMgopAMganI udIraNA mAtra chaThe guNasthAnake ja hoya che. 25. chellA traNa saMghayaNanI udIraNA 1thI 7 guNasthAnaka sudhI hoya che. 26. bIjuM trIjuM saMghayaNa 1thI11 guNAsthAnaka sudhI udIraNAmAM hoya che. 23. manuSyagati-paMcendriya jAti-audArikazarIra-taijasazarIra-kAmaNazarIra. audArikaaMgopAMga - 1luM saMghayaNa - 6 saMsthAna - 4 vadi * ravihAyogati A 19 prakRtio 1thI 13 guNasthAnaka sudhI udIraNAmAM hoya che. 28. Ata5 pahelA guNasthAnaka sudhI udIraNAmAM hoya che. 29. udhota 1thI5 guNAsthAnaka sudhI udIraNAmAM hoya che. 30. jinanAma mAtra teramAM guNasthAnake ja udIraNAmAM hoya che. 31. parAghAta - ucchavAsa-agurulaghu-nirmANa upaghAta-1thI 13 guNAsthAnaka sudhI udIraNAmAM hoya che. 32. trasadazaka 1thI13 guNasthAnaka sudhI udIraNAmAM hoya che. 33. sthAvara pahelA ane bIjA guNasthAnaka sudhI udIraNAmAM hoya che. 34. sUkSma-aparyApta-sAdhAraNa-pahelA guNasthAnake udIraNAmAM hoya che. 35. durbhaga-anAdaya-ayaza 1thI 4 guNasthAnaka sudhI udIraNAmAM hoya che. 36. asthira-azubha-dusvara-1thI 13 guNasthAnaka sudhI udIraNAmAM hoya che. sAmAnya rIte udIraNAmAM udayanI jema ja dareka guNasthAnake prakRtio hoya che. mAtra temAM vizeSa e che ke vedanIya 2 ane AyuSya 1=manuSpAyuSya A traNanI udIraNA chaThThA guNasthAnaka sudhI hoya che. pachI hotI nathI. kAraNa ke AgaLanA
Page #88
--------------------------------------------------------------------------
________________ karmagraMtha-2 vivecana 83 guNasthAnakamAM adhyavasAyanI nirmalatA vizeSa thayelI hovAthI udIraNAne ayogya bane che.tathA caudamAM guNasthAnake yoga na hovAthI koI paNa prakRtinI udIraNA thatI nathI kAraNa udIraNA yoganA purUSArthathI balAtkAre vahelA udayamAM lAvIne bhogavavAnI hoya che.tethI yoga nathI mATe purUSArtha nathI ane tethI ja tyAM udIraNA hotI nathI. udIraNA prakRtio kyAM keTalI ? odhe udIraNAmAM 122 prakRtio hoya che. jJAnAvaraNIya-darzanAvaraNIya-vedanIya mohanIya-AyuSya-nAma-gotra-aMtarAya - 5 9 2 28 4 67 2 5 = 122 mohanIya 28 = 16kaSAya - hAsyAdi 6 - 3 veda - samatva mohanIyamizra. mohanIya-mithyAtva mohanIya nama 67-piMDaprakRti 39 - pratyeka 8 - trasa 10 - sthAvara 10 ogha mAMthI pAMcanI anudIraNA thAya che. mohanIya.2 - nAma 3 = 5 mohanIya.2 = samyakatva mohanIya-mizra mohanIya nAma.3 =AhArakazarIra AhArakasaMgopAMga - jinanAma. pahelA guNasthAnake 117 udIraNAmAM hoya che. jJAnAvaraNIya-darzanAvaraNIya vedanIya-mohanIya-AyuSya-nAma-gotra-aMtarAya 5 9 2 26 4 64 2 5 = 117 mohanIya 26 = mithyAtva mohanIya - 16 kaSAya - hAsyAdi.6 - 3veda. nAma - 64 = piMDaprakRti 37 - pratyeka 7 - trasa 10 - sthAvara 10. piMDa prakRti 37 - 4 gati - pajAti-audArika zarIra-vaikiya zarIra-taijasa zarIra kAmaNazarIra-audArika aMgopAMga-vaikiya aMgopAMga - 6 saMghayaNa - 6 saMsthAna - 4 vadi - 4 AnupUrvI - 2 vihAyogati. pratyeka - 7 = parAghAta-ucchavAsa - Ata5 - udyota - agurulaghu - nirmANa - upaghAta. pahelAnA aMte pAMcano aMta ekanI anudIraNA thAya che. mohanIya 1 nAma 4 pAMcano aMta. mohanIya - 1 = mithyAtva mohanIya. nAma - 4 = Atapa - sUma - aparyApta - sAdhAraNa.
Page #89
--------------------------------------------------------------------------
________________ karmagraMtha-2 vivecana nAma 1=narakAnupUrvInI anudIraNA thAya. bIja guNasthAnake 111 udIraNAmAM hoya che. jJAnAvaraNIya-darzanAvaraNIya vedanIya-mohanIya-AyuSya-nAma-gotra-aMtarAya. 5 9 2 25 4 59 2 5 = 111 mohanIya 25 = 16 kaSAya - hAsyAdi 6 - 3 veda. nAma - 59 = piMDaprakRti 36 - pratyeka 6 - trasa10 - sthA 7. piMDa prakRti 36 = 4 gati - 5 jAti - audArikazarIra - vaikiyazarIra - taijasazarIra - kAmaNazarIra - audArikasaMgopAMga -vaikiyaaMgopAMga - 6 saMghayaNa * 6 saMsthAna - 4 varNAdi - tiryaMcAnupUrvI-manuSyAnupUrvI-devAnupUrvI - 2 vihAyogati pratyeka - 6 parAghAta - ucchavAsa - udyota - agurulaghu - nirmANa - upaghAta. sthAvara.7 - sthAvara - asthirAdi.6. bIjAnA aMte navano aMta - 3 nI anudIraNA ane eka udIraNAmAM dAkhala thAya che. mohanIya 4 - nAma 5 - navano aMta. mohanIya 4 = anaMtAnubaMdhi kaSAya. nAma - 5 ekendriyAdi 4 jAti - sthAvara. nAma 3 tiryaMcAnupUrvI-manuSyAnupUrvI-devAnupUrvInI anudIraNA hoya che. mohanIya - 1 mizramohanIya dAkhala thAya che. trIjA guNasthAnake 10 udIraNAmAM hoya che. jJAnAvaraNIya-darzanAvaraNIya-vedanIya mohanIya-AyuSya-nAma-gotra-aMtarAya. 5 9 2 22 4 51 2 5 =10 mohanIya - 22= apratyAkhyAnAdi 12 kapAya - hAsyAdi.6 - 3 veda - mizra mohanIya nAma - 51=piMDaprakRti 29 - pratyaka 6 - trasa.10 - sthAvara 6 piMDa prakRti 29 = 4 gati-paMcendriyajAti-audArikazarIra-vaikiyazarIra-taijasa zarIra- kAmaNazarIra - audArikasaMgopAMga - vaikiyaaMgopAMga - 6 saMghayaNa -6 saMsthAna - 4 varNAdi - ravihAyogati.
Page #90
--------------------------------------------------------------------------
________________ 85 karmagraMtha-2 vivecana pratyeka 6= parAghAta - ucchavAsa - udyota- agurulaghu - nirmANa - upaghAta sthAvara = 6 = asthirAdi - 6 trIjAnA aMte ekano aMta thAya che. mohanIya - 1 = mizra mohanIya pAMca udIraNAmAM dAkhala thAya che. mohanIya-1 = samyakatva mohanIya nAma - 4 = cAra AnupUrvI. cothA guNasthAnake 104 udIraNAmAM hoya che. jJAnAvaraNIya-darzanAvaraNIya-vedanIya mohanIya-AyuSya-nAma-gotra-aMtarAya 5 9 2 22 4 55 2 5 = 104 mohanIya 22 =apratyAkhyAnAdi 12 kaSAya - hAsyAdi 6 - 3veda -samyakatva mohanIya nAma.55 =piMDa prakRti 33 - pratyeka 6 - trasa 10 - sthAvara 6. piMDa prakRti - 33 = 4 gati - paMcendriya jAti - audArika zarIra - vaikriya zarIra - tejasazarIra - kAmaNazarIra - audArika aMgopAMga - vaikiyaaMgopAMga-6 saMdhayaNa - 6 saMsthAna - 4 varNAdi - 4 AnupUrvI - 2 vihAyogati. pratyeka - 6= parAghAta - ucchavAsa - udhota - agurulaghu - nirmANa - upaghAta. sthAvara - 6 - asthirAdi - 6 cothA guNasthAnakanA aMte 17no aMta thAya che. mohanIya - AyuSya - nAma 4 2 11 mohanIya - 4 = apratyAkhyAnIya - 4 kaSAya AyuSya-2 = narakAyuSya-devAyuSya. nAma-11 = piMDa prakRti 8 - sthAvara 3 = 11. piMDa prakRti 8 = narakagati - devagati-vaikiyazarIra-vaikiyaaMgopAMga - 4 AnupUrvI sthAvara - 3 = durbhaga - anAdeya - ayaza
Page #91
--------------------------------------------------------------------------
________________ 86 pAMcamA guNasthAnake 87 udIraNAmAM hoya che. jJAnAvaraNIya-darzanAvaraNIya-vedanIya-mohanIya-AyuSya-nAma-gotra-aMtarAya 5 9 ra 18 2 44 ra 5 = 87 mohanIya 18 = pratyAkhyAnAdi 8 kaSAya - hAsyAdi 6 3 veda - samyaktva * mohanIya. nAma 44 = piMDaprakRti 25 pratyeka .6 trasa 10 sthAvara 3. piMDaprakRti 25 = tiryaMcagati - manuSyagati - paMcendriyajAti - audArika zarIrataijasa zarIra-kArmaNazarIra-audArikaaMgopAMga-6 saMghayaNa - 6 saMsthAna-4 vargAdi2 vihAyogati. pratyeka 6=5rAghAta - uzrvAsa - udyota - agurUlaghu - nirmANa - upaghAta 3=asthira - azubha - dusvara. sthAvara pAMcamAnA aMte AThano aMta ane be dAkhala thAya che. - mohanIya 4 = pratyAkhyAnIya 4 kaSAya. AyuSya 1 = tiryaMcAyu. nAma gotra 1 nIcagotra. - - 2 =tiryaMcagati - udyota. - tathA nAma 2 AhArakazarIra-AhArakaaMgopAMga be dAkhala thAya che. chaThThA guNasthAnake 81 udIraNAmAM hoya che. jJAnAvaraNIya-darzanAvaraNIya-vedanIya-mohanIya-AyuSya-nAma-gotra-aMtarAya - karmagraMtha-2 vivecana 5 9 ra 14 1 44 1 5 = 81 trasa 10 sthAvara 3. mohanIya 14=saMjavalana 4 kaSAya-hAsyAdi 6-3 veda - samyaktva mohanIya. nAma = 44 - piMDaprakRti 26 pratyeka 5 piMDaprakRti 26 = manuSyagati - paMcendriyajAti - audArikazarIra - tejasa zarIra kAryaNazarIra - audArikaaMgopAMga - 6 saMghayaNa 6 saMsthAna - 4varNAdi - 2 vihAyogati - AhArakazarIra AhArakaaMgopAMga. pratyeka pa=parAghAta - - sthAvara chaThThAnA aMte AThano aMta thAya che. 3 = asthira - azubha - dusvara. * ucchvAsa - agurUlaghu - nirmANa - upaghAta. -
Page #92
--------------------------------------------------------------------------
________________ karmagraMtha-2 vivecana darzanAvaraNIya-vedanIya-AyuSya-nAma. ra 3 darzanAvaraNIya AyuSya 1 = manuSyAyuSya. nAma 2 = AhArakazarIra - AhArakaaMgopAMga. sAtamA guNasthAnake 73 prakRti udIraNAmAM hoya che. jJAnAvaraNIya-darzanAvaraNIya-vedanIya-mohanIya-AyuSya-nAma-gotra-aMtarAya mohanIya * 5 6 14 mohanIya - 14 = saMjavalana 4 kaSAya * 1 ra = 8 3= nidrAnidrA - pracalApracalA - thINadhdhI. - - = pratyeka 5 7 hAsyAdi 6 nAma 42 =piMDaprakRti 24 trasa 10 sthAvara 3. piMDaprakRti 24 = manuSyagati - paMcendriyajAti - audArrAkazarIra-taijasa zarIra - kAryaNazarIra - audArikaaMgopAMga - 6 saMghayaNa - 6 saMsthAna- 4 varNAdi - 2 vihayogati. - 42 - sAtamAnA aMte 4no aMta thAya che. 1 = samyaktva mohanIya. mohanIya nAma 3 = chellA traNa saMghayaNa. AThamA guNasthAnake 69 prakRti udIraNAmAM hoya che. jJAnAvaraNIya-darzanAvaraNIya-vedanIya-mohanIya-AyuSya-nAma-gotra-aMtarAya. 13 0 - 39 1 5 = 73 3 veda - samyaktva * - 5 6 mohanIya 13 = saMjavalana 4 kaSAya-hAsyAdi-6 nAma 39 piMDaprakRti 21 pratyeka pa trasa 10 sthAvara 3 piMDaprakRti 21 = manuSyagati - paMcendriyajAti - audArika zarIra - taijasa zarIra - kAryaNa zarIra - audArikaaMgopAMga - pahelA 3 saMghayaNa - 6 saMsthAna - 4 vargAdi - 2 vihAyogati. AThamAnA aMte 6 prakRtino aMta thAya che. mohanIya .6 = hAsyadi 6. navamA guNasthAnake 63 prakRti udIraNAmAM hoya che. 87 1 5 = 69 3 veda. -
Page #93
--------------------------------------------------------------------------
________________ 88 karmagraMtha-2 vivecana jJAnAvaraNIya-darzanAvaraNIya-vedanIya mohanIya-AyuSya-nAma-gotra-aMtarAya 5 6 0 0 0 39 1 5 = 63 mohanIya - 7 = saMjavalana 4 kaSAya-3 veda. nAma. 39 piMDaprakRti 21 - pratyeka 5 - trasa 10 - sthAvara 3. navamA guNasthAnakanA aMte 6 prakRtino aMta thAya che. mohanIya - 6 saMjavalana 3 kaSAya - 3 veda dazamAM guNasthAnake 57 prakRti udIraNAmAM hoya che. jJAnAvaraNIya-darzanAvaraNIya-vedanIya mohanIya-AyuSya-nAma-gotra-aMtarAya 5 6 0 1 0 39 1 5 = 57 dazamAM guNasthAnakanA aMte 1 prakRtino aMta thAya che. mohanIya - 1 = saMjavalana lobha agyArame guNasthAnake 56 prakRti udIraNAmAM hoya che. jJAnAvaraNIya-darzanAvaraNIya-vedanIya-mohanIya-AyuSya-nAma-gotra-aMtarAya 5 6 0 0 0 39 1 5 = 56 agyAramAM guNasthAnakanA aMte 2no aMta thAya che. nAma-2 = bIjuM-trIjuM saMghayaNa. bAramAM guNasthAnakanA upanya samaya sudhI 54 prakRti udIraNAmAM hoya che. jJAnAvaraNIya-darzanAvaraNIya-vedanIya-mohanIya-AyuSya-nAma-gotra-aMtarAya. 5 6 0 0 0 37 1 5 = 54 nAma - 37 = piMDa prakRti 19 - pratyeka 5 - trasa 10 - sthAvara 3 bAramAM guNAsthAnakanA upAye be no aMta thAya che. darzanAvaraNIya - 2 = nidrA - pracalA. bAramAguNasthAnakanA aMta samaye para prakRti udIraNAmAM hoya che. jJAnAvaraNIya-darzanAvaraNIya vedanIya-mohanIya-AyuSya-nAma-gotra-aMtarAya 5 4 0 0 0 37, 1 5 = para nAma - 37 = piMDa prakRti 19 - pratyeka 5 - trasa 10 - sthAvara 3. bAramAM guNasthAnakanA aMte 14 prakRtino aMta thAya che. eka prakRti dAkhala thAya che.
Page #94
--------------------------------------------------------------------------
________________ karmagraMtha-2 vivecana jJAnAvaraNIya-darzanAvaraNIya-aMtarAya 5 4 5 = 14 no aMta thAya che. nAma - 1 = jinanAma dAkhala thAya che. terame guNasthAnake 39 udIraNAmAM hoya che. nAma 38 - gotra 1 =39 nAma - 38 = piMDa prakRti 19 - pratyeka 6 - trasa 10 - sthAvara 3. teramAnA aMte 39 prakRtiono aMta thatAM caudamAM guNasthAnake udIraNAmAM eka paNa prakRtina hovAthI jIva aNudIraga kahevAya che. udIraNA varNana samApta. sattA prakRtionuM varNana sattAnI vyAkhyA :- baMdhAyelA kamoM AtmAnI sAthe keTalA kALa sudhI raheze eTale ke AtmAnI sAthe karma je rahelA che. te sattA kahevAya che. sattAmAM 148 prakRtio hoya che. sattA prakRtionAM niyamo 1. jJAnAvaraNIya 5 - darzanAvaraNIya 4 - aMtarAya 5 A 14 prakRtio 1 thI 12 mAM guNasthAnakanA aMta sudhI sattAmAM hoya che. 2. nidrA ane pracalA A be prakRti 1 thI 12 mAguNasthAnakanA upAjya samaya sudhI sattAmAM hoya che. - 3. nidrA nidrA- pracalI pracalA-thINadhdhI A traNa prakRti kSapaka jIva AzrayI 1 thI 9 mA guNAsthAnakanA pahelA bhAga sudhI ane upazama jIva AzrayI 1 thI 11mAM guNasthAnaka sudhI sattAmAM hoya che. 4. zAtA vedanIya - 1 thI 14mAM guNasthAnakanA aMta sudhI sattAmAM hoya che. 5. azAtA vedanIya - 1 thI 14mA guNasthAnakanA aMta sudhI sattAmAM hoya che. 6. be vedanIyanI sattA 1 thI caudamAguNasthAnakanA upanya samaya sudhI hoya che. 7. uccagotra 1 thI 14mAM guNasthAnakanA aMta sudhI sattAmAM hoya che. 8. nIcagotra 1 thI 14mA guNasthAnakanA upanya samaya sudhI sattAmAM hoya che.
Page #95
--------------------------------------------------------------------------
________________ 90 karmagraMtha-2 vivecana 9. narakAyuSya 1 thI 7 guNasthAnaka sudhI athavA upazama zreNI AzrayI saMbhava sattA apekSAe 1 thI 11 guNasthAnaka sudhI hoya che. 10. tiryaMcAyuSya = 1 thI 7 guNasthAnaka sudhI tathA upazama zreNI AzrayI saMbhava sattA apekSAe 1 thI 11 guNasthAnaka sudhI sattAmAM hoya che. 11. manuSAyuSya 1 thI 14mA guNasthAnakanA aMta samaya sudhI sattAmAM hoya che. 12. devAyuSya - 1 thI 11 guNasthAnaka sudhI sattAmAM hoya che. 13. mithyAtva 1 thI 7 guNasthAnaka athavA 1 thI 11 guNasthAnaka sudhI sattAmAM hoya che. 14. mizramohanIya 1 thI 7 athavA 1 thI 11 guNasthAnaka sudhI sattAmAM hoya che. 15. samyakatva mohanIya 1 thI 7 guNasthAnaka athavA upazama zreNI AzrayI 1 thI 11 guNasthAnaka sudhI sattAmAM hoya che. 16. anaMtAnubaMdhi 4 kaSAya - 1 thI 7 guNasthAnaka athavA upazama zreNI AzrayI 1 thI 11 guNasthAnaka sudhI sattAmAM hoya che. 17. apratyAkhyAnIya kaSAya - pakaAzrayI nathI navamAguNasthAnakanA bIjA bhAga sudhI ane upazama AzrayI 1 thI 11 guNasthAnaka sudhI sattAmAM hoya che. 18. pratyAkhyAnIya 4 kaSAya - kRpaka AzrayI 1 thI navamA gANasthAnakanA bIjA bhAga sudhI ane upazama AzrayI 1 thI 11 guNasthAnaka sudhI sattAmAM hoya che. 19. hAsyAdi - 6 - sapaka AkSathI 1 thI 9 mA guNasthAnakanA pAMcamA bhAga sudhI ane upazama AzrayI 1 thI 11 guNasthAnaka sudhI sattAmAM hoya che. 20. purUSada-paka AzrayI 1 thI navamA guNasthAnakanA chaThThAbhAga sudhI ane upazama AzrayI 1 thI 11 guNasthAnaka sudhI sattAmAM hoya che. 21. strIveda - kSapaka AzrayI 1 thI navamA guNasthAnaka nA cothA bhAga sudhI ane upazama AzrayI 1 thI 11 guNasthAnaka sudhI sattAmAM hoya che. 22. napuMsakaveda - Hpaka AzrayI 1 thI navamAnA trIjAbhAga sudhI ane upazama AzrayI 1 thI 11 guNasthAnaka sudhI sattAmAM hoya che. 23. saMjavalana kodha-paka AzrayI 1 thI navamAnA sAtamA bhAga sudhI ane upazama AzrayI 1 thI 11 guNAsthAnaka sudhI sattAmAM hoya che.
Page #96
--------------------------------------------------------------------------
________________ karmagraMtha-2 vivecana 24. saMjavalanamAna-kSapaka AzrayI 1 thI navamA guNasthAnakanA AThamAbhAga sudhI ane upazama AzrayI 1 thI 11 guNasthAnaka sudhI sattAmAM hoya che. 25. saMjavalana mAyA-kSapaka AzrayI 1 thI navamA guNasthAnakanA navamAbhAga sudhI ane upazama AzrayI 1 thI 11 guNasthAnaka sudhI sattAmAM hoya che. 26. saMjavalana lobha-kSapaka AzrayI 1 thI 10 guNasthAnaka sudhI ane upazama AzrayI 1 thI 11 guNasthAnaka sudhI sattAmAM hoya che. 1 tiryaMcagati 27. narakagati ekendriyAdi 4 jAti - narakAnupUrvItiryaMcAnupUrvI- A ATha kSapaka AzrayI 1 thI navamAnA pahelA bhAga sudhI ane upazama AzrayI 1 thI 11 guNasthAnaka sudhI sattAmAM hoya che. 91 * * 28. devagati - 5 zarIra - 3 aMgopAMga - 5 baMdhana - 5 saMghAtana- 6 saMghayaNa 6 saMsthAna - 5 varNa - 2 gaMdha - parasa - 8 sparza - devAnupUrvI - 2 vihAyogati athavA manuSyAnupUrvI sAthe 55 prakRtio 1 thI codamA guNasthAnakanA upAnya samaya sudhI sattAmAM hoya che. 29. manuSyAnupUrvI 1 thI 14mA guNasthAnakanA upAjnma samaya sudhI athavA aMta samaya sudhI sattAmAM hoya che. 30. manuSyagati-paMcendriyajAti-A be 1 thI 14mAnA aMta samaya sudhI sattAmAM hoya che. 31. Atapa - udhota A be 1 thI navamA guNasthAnakanA pahelA bhAga sudhI kSapaka AzrayIne sattAmAM hoya che. ane upazama AzrayI 1 thI 11 guNasthAnaka sudhI sattAmAM hoya che. 32. parAghAta - uzrvAsa - agurUlaghu - nirmANa - upaghAta A pAMca 1 thI 14mA guNAsthAnakanA upAjnma samaya sudhI sattAmAM hoya che. 33. jinanAma pahelA - ane 4 thI 14 mA guNasthAnakanA aMta samaya sudhI satAmAM hoya che. 34. pratyeka - sthira - zubha - ane susvara A cAra prakRtio 1 thI caudamA guNasthAnakanA upAnya samaya sudhI sattAmAM hoya che. * 35. sa bAdara - paryApta - subhaga - Adeya ane yaza A chaprakRti 1 thI 14 mA guNasthAnakanA aMta samaya sudhI sattAmAM hoya che.
Page #97
--------------------------------------------------------------------------
________________ 92 karmagraMtha-2 vivecana 36. sthAvara - sUkSma - sAdhAraNa A traNa 1 thI navamAM guNasthAnaka nA pahelA bhAga sudhI kSepaka jIvone AzrayIne hoya che. ane upazama AzrayI 1 thI 11 guNasthAnaka sudhI sattAmAM hoya che. 37. aparyApta-asthira-azubha-durbhaga-dusvara-anAdaya-ayaza A 7 prakRtio 1 thI 14mAM guNasthAnakanA upanya samaya sudhI sattAmAM hoya che. 1. bIjA ane trIjA guNasthAnaka sivAya ekathI agyAra guNasthAnakamAM 148 nI sattA hoya che. jJAnAvaraNIya-darzanAvaraNIya-vedanIya-mohanIya-AyuSya-nAma-gotra-aMtarAya 5 9 2 28 4 93 2 5 =148 nAma - 93 piMDa prakRti 65 - pratyeka 8 - trasa 10 - sthAvara 10 piMDaprakRti 65 = 4 gati - pajAti - 5 zarIra - 3 aMgopAMga - 5 baMdhana - 5 saMghAtana - 6 saMdhayaNa - 6 saMsthAna - 5 varga - 2 gaMdha - 5 rasa - 8 - sparza - 4 AnupUrvI -2 vihAyogati. . 2. je jIvoe devAyuSya bAMdhela hoya ane anaMtAnubaMdhi 4 kaSAyano kSaya karela hoya tevA jIvone be AyuSya ane cAra kaSAya e cha sivAya 142 nI sattA 8 thI 11 guNasthAnakamAM rahelAne paNa hoya che. jJAnAvaraNIya-darzanAvaraNIya vedanIya-mohanIya-AyuSya-nAma-gotra-aMtarAya. 5 9 2 24 2 93 2 5 = 142 mohanIya - 24 = apratyAkhyAnAdi 12 kaSAya - hAsyAdi 6 - 3 veda - 3 darzana mohanIya. AyuSya 2 = manuSpAyuSya-devAyuSya. nAma 93 = piMDaprakRti 65 - pratyeka 8 - trasa 10 - sthAvara 10. 3. cArathI sAta guNasthAnakane viSe caramazarIrI kSepaka jIvone AzrayIne parabhavanA AyuSyano baMdha karavAno na hovAthI traNa AyuSya sivAya 145 prakRti nI sattA hoya che. jJAnAvaraNIya-darzanAvaraNIya-vedanIya-mohanIya-AyuSya-nAma-gotra-aMtarAya 5 9 2 28 1 93 2 5 =145 4. cothAthI navamAM guNasthAnakanA pahelA bhAga sudhI carama zarIrIkSapakazreNI
Page #98
--------------------------------------------------------------------------
________________ karmagraMtha-2 vivecana vALA kSAyika samakitI jIvane AzrayIne traNa AyuSya - anaMtAnubaMdhi 4 kaSAya 3 darzana mohanIya sivAya 138 prakRtinI sattA hoya che. jJAnAvaraNIya-darzanAvaraNIya-vedanIya-mohanIya-AyuSya-nAma-gotra-aMtarAya. 5 9 ra 21 mohanIya 21 = apratyAkhyAnAdi 12 kaSAya hAsyAdi 6 - AyuSya 1 manuSyAyuSya. navamAnA pahelA bhAganA aMte 16 prakRtino aMta thAya che. darzanAvaraNIya 3 nAma 13 = 16 darzanAvaraNIya - 3 = thINadhdhItrika. pratyeka 2 piMDaprakRti 8 narakaki - tiryaMcaddika - ekendriAdi 4 jAti. nAma piMDaprakRti pratyeka - 2 = Atapa-udyota. * - 13 - 5 = = - sthAvara 3 = sthAvara sUkSma - sAdhAraNa. navamAnA bIjA bhAge 122 prakRti sattAmAM hoya che. jJAnAvaraNIya-darzanAvaraNIya-vedanIya-mohanIya-AyuSya-nAma-gotra-aMtarAya. * 1 93 2 5 = 138 3 veda. - - 6 - 5 6 ra 21 1 nAma patyeka 6 trasa 10 80 = piMDaprakRti 57 piMDaprakRti - 57 = manuSyagati - devagati - paMcendriya jAti 6 saMghayaNa 6 saMsthAna - varNAdi - 20 devAnupUrvI - 2 vihAyogati - 5 baMdhana 5 saMghAtana. 3 aMgopAMga pratyeka - 6 = parAghAta ucchvAsa - agurUlaghu - jinanAma nirmANa upaghAta. - sthAvara 3 = 13. 1 - sthAvara 7 = aparyApta - asthirAdi - 6. navamA guNasthAnakanA bIjA bhAganA aMte 8 prakRtino aMta thAya che. mohanIya 4 = apratyAkhyAnAdi 8 kaSAya. navamA guNasthAnakanA trIjA bhAge 114 sattAmAM hoya che. jJAnAvaraNIya-darzanAvaraNIya-vedanIya-mohanIya-AyuSya-nAma-gotra-aMtarAya 13 93 80 2 5 =122 sthAvara 5 zarIra - manuSyAnupUrvI * * *6 80 2 5 =114
Page #99
--------------------------------------------------------------------------
________________ 94 karmagraMtha-2 vivecana hAsyAdi 6 3 veda. nAma 80 = piMDaprakRti 57 pratyeka 6 vasa 10 sthAvara 7. navamA guNasthAnakanA trIjA bhAganA aMte 1no aMta thAya che. mohanIya. 1 napuMsakaveda. = mohanIya - 13 = saMjavalana 4 kaSAya - navamA guNasthAnakanA cothA bhAge 113 prakRti sattAmAM hoya che. jJAnAvaraNIya-darzanAvaraNIya-vedanIya-mohanIya-AyuSya-nAma-gotra-aMtarAya. - 5 6 ra 12 1 80 ra 5 =113 mohanIya - 12 = saMjavalana 4 kaSAya - hAsyAdi 6 - purUSaveda - srIveda. nAma 80 = piMDaprakRti 57 - pratyeka 6 sa 10 sthAvara 7. navamA guNasthAnakanA cothA bhAganA aMte 1 noaMta thAya che. mohanIya - 1 = strIveda. 5 2 11 mohanIya 11 = saMjavalana 4 kaSAya 5 - navamA guNasthAnakanA pAMcamA bhAge 112 sattAmAM hoya che. jJAnAvaraNIya-darzanAvaraNIya-vedanIya-mohanIya-AyuSya-nAma-gotra-aMtarAya. - - - * - - nAma pratyeka 6 trasa 10 80 = piMDaprakRti 57 navamA guNasthAnakanA pAMcamA bhAganA aMte 6 no aMta thAya che. mohanIya hAsyAdi - 6. 6 = navamA guNasthAnakanA chaThThAbhAge 106 prakRtinI sattA hoya che. jJAnAvaraNIya-darzanAvaraNIya-vedanIya-mohanIya-AyuSya-nAma-gotra-aMtarAya 5 6 2 5 mohanIya 5 = saMjavalana 4 kaSAya-purUSaveda. nAma vasa 10 sthAvara 7. 80 = piMDaprakRti 57 pratyeka 6 navamA guNasthAnakanA chaThThAbhAganA aMte 1 prakRtino aMta thAya che. mohanIya 1 = purUSaveda. 6 2 * * * 1 80 ra 5 = 112 hAsyAdi 6 purUSaveda. - - * 1 80 ra 5 = 106 * navamA guNasthAnakanA sAtamA bhAge 185 prakRti sattAmAM hoya che. jJAnAvaraNIya-darzanAvaraNIya-vedanIya-mohanIya-AyuSya-nAma-gotra-aMtarAya. 4 1 80 2 5 = 105 sthAvara 7.
Page #100
--------------------------------------------------------------------------
________________ karmagraMtha-2 vivecana mohanIya 4 = saMjavalana 4 kaSAya. nAma 80 = piMDaprakRti 57 - pratyeka 6 - trasa 10 - sthAvara 7. navamAM guNasthAnakanA sAtamA bhAganA aMte 1 prakRtino aMta thAya che. mohanIya - 1 = saMjavalana kodha. navamAM guNasthAnakanA AThamA bhAge 104 prakRti sattAmAM hoya che. jJAnAvaraNIya-darzanAvaraNIya-vedanIya-mohanIya-AyuSa-nAma-gotra-aMtarAya. 6 2 3 1 80 2 5 = 104 mohanIya 3 = saMjavalana mAna-mAyA-lobha. nAma 80 = piMDa prakRti 57 - pratyeka 6 - trasa 10 - sthAvara 7. navamAM guNasthAnakanA AThamA bhAganA aMte 1 prakRtino aMta thAya che. mohanIya 1-saMjavalana mAna. navamA guNasthAnakanA navamA bhAge 103 prakRtinI sattA hoya che. jJAnAvaraNIya-darzanAvaraNIya-vedanIya-mohanIya-AyuSya-nAma-gotra-aMtarAya. 6 2 2 1 80 2 5 =103 mohanIya 2 = saMvalajana mAyA - lobha. nAma - 80 = piMDaprakRti 57 - pratyeka 6 - trasa 10 - sthAvara 7. navamA guNasthAnakanA navamA bhAganA aMte 1 prakRti no aMta thAya che. mohanIya - 1 = saMjavalana mAyA - dazamAM guNasthAnake 102 prakRti sattAmAM hoya che. jJAnAvaraNIya-darzanAvaraNIya-vedanIya-mohanIya-AyuSya-nAma-gotra-aMtarAya. 6 2 1 1 80 2 5 =102 nAma - 80 = piMDaprakRti 57 - pratyeka 6 - trasa 10 - sthAvara 7. dezamAnA aMte 1 prakRtino aMta thAya che. mohanIya - 1 = saMjavalana lobha. bAramAM guNasthAnakanA upAjya samaya sudhI 101/sattAmAM hoya. jJAnAvaraNIya-darzanAvaraNIya-vedanIya mohanIya-AyuSya-nAma-gotra-aMtarAya. 5 6 2 0 1 80 2 5 = 101
Page #101
--------------------------------------------------------------------------
________________ CS che. nAma 80 = piMDaprakRti 57 pratyeka 6 - vasa 10 bAramA guNasthAnakanA upAjye 2 prakRtino aMta thAya che. darzanAvaraNIya 2 = nidrA * pracalA. bAramA guNasthAnakanA aMta samaye 99 prakRti sattAmAM hoya che. jJAnAvaraNIya-darzanAvaraNIya-vedanIya-mohanIya-AyuSya-nAma-gotra-aMtarAya. * - - 5 4 ra 0 1 80 ra bAramA guNasthAnakanA aMta samaye 14 prakRtino aMta thAya che. jJAnAvaraNIya pa darzanAvaraNIya 4 aMtarAya 5 = 14 teramA guNasthAnake 85 prakRti sattAmAM hoya che. vedanIya-AyuSya-nAma-gotra. ra 1 80 2 = 85 caudamA guNasthAnakanA upAjnma samaya sudhI 85 prakRti sattAmAM hoya che. vedanIya-AyuSya-nAma-gotra. - - - - - 2 1 80 2 = 85 caudamAnA upAnya samayanA aMte 72 prakRti athavA 73 prakRtino aMta thAya * vedanIya 1 zAtA athavA azAtA. gotra 1 = nIca gotra. nAma 70 athavA 71 no aMta thAya che. piMDaprakRti 54/55 pratyeka 5 trasa 4 sthAvara 7. piMDaprakRti 54/55 devagati - 5 zarIra 3 aMgopAMga 6 saMghayaNa - 5 baMdhana - 5 saMghAtana - 6 saMsthAna - varNAdi 20 - devAnupUrvI - 2 vihAyogati - manuSyAnupUrvI sAthe gaNIeto 55 prakRti. pratyeka 5 = parAdhAta vasa sthAvara 7 = aparyApta-asthira-azubha durbhaga-dusvara-anAdeya-ayaza. caudamA guNasthAnakanA aMta samaye 12 athavA 13 prakRtinI sattA hoya che. vedanIya - AyuSya - nAma gotra. 1 1 9 10 * - karmagraMtha-2 vivecana sthAvara 3. ucchvAsa 4 = pratyeka - sthira - zubha - susvara. - * - 1 = 12/13 5 = 99 - agurulaghu nirmANa - upaghAta.
Page #102
--------------------------------------------------------------------------
________________ karmagraMtha-2 vivecana vedanIya = 1 zAtA vedanIya athavA azAtA vedanIya. AyuSya 1 = manuSyAyuSya. gotra - 1 uccagotra prakRti. nAma - 9/10 piMDaprakRti 2/3 pratyeka - 1 trasa 6. piMDa - 2 = manuSyagati - paMce. jAti athavA manuSyAnupUrvI sAthe gaNIeto 3. - pratyeka 1 = jinanAma. vasa 6 = trasa bAdara paryApta subhaga Adeya - yaza. caudamAnA aMte 12 athavA 13 prakRtino aMta thatAM jIva sidhdhi gatine pAme che. A rIte zramaNa bhagavAna mahAvIra mahArAjA caudamAnA aMte prakRtiono aMta karI sidhdhi gatine pAmyA - - - - - sattA samAma. pariziSTa - gara 1 baMdha prakRtionuM varNana. 1. jJAnAvaraNIya 5 - darzanavaraNIya 4 aMtarAya 5 A 14 prakRtio 1 thI 10 guNasthAnaka sudhI satata baMdhAya che. 2. nidrA - pracalA A be prakRti 1 thI 8 mA guNasthAnakanA pahelA bhAga sudhI satata baMdhAya che. 3. thINadhdhItrika prakRti eka ane be guNasthAnake satata baMdhAya che. 4. zAtAvedanIya prakRti 1 thI 6 guNasthAnake parAvartamAna rUpe baMdhAya ane 7 thI 13 guNasthAnake satata baMdhAya. 5. azAtA vedanIya prakRti 1 thI 6 guNasthAnaka sudhI parAvartamAna rUpe baMdhAya che. 6. uccagotra prakRti - 1-2 guNasthAnake parAvartamAnarUpe ane 3 thI 10 guNasthAnaka sudhI satata baMdhAya che. 7. nIcagotra prakRti 1-2 guNasthAnake parAvartamAna rUpe baMdhAya che. 8. narakAyuSya prakRti pahelA guNasthAnake baMdhAya to eka aMtaramuhUrta sudhI satata baMdhAya che.
Page #103
--------------------------------------------------------------------------
________________ 98 karmagraMtha-2 vivecana 9. tiryaMcAyuSya prakRti - 1-2 guNasthAnake baMdhAya to eka aMtamuhUrta sudhI satata baMdhAya che. 10. manuSpAyuSya prakRti - 1-2 ane - 4 guNasthAnake baMdhAya to eka aMtamuhUrta sudhI satata baMdhAya che. 11. devAyuSya prakRti - 1-2 tathA 4 thI 6 athavA 4 thI 7 sudhI eka aMtaramuhUrta baMdhAya to satata baMdhAya sAtamAM guNasthAnake AyuSyano baMdha navo cAlu thato nathI. 12. mithyAtva prakRti 1lA guNasthAnaka sudhI satata baMdhAya che. 13. anaMtAnubaMdhi 4 kaSAya prakRti - 1-2 guNasthAnaka sudhI satata baMdhAya che. 14. apratyAkhyAnIya 4 kaSAya prakRti - 1 thI 4 guNasthAnaka sudhI satata baMdhAya che. 15. pratyAkhyAnIya kaSAya prakRti - 1 thI 5 guNasthAnaka sudhI satata baMdhAya che. 16. saMjavalana koi prakRti - 1 thI 9 guNasthAnakanA 2 bhAga sudhI satata baMdhAya che. 17. saMjavalana mAna prakRti - 1 thI 8 guNasthAnakanA 3 bhAga sudhI satata baMdhAya che. 18. saMjavalana mAyA prakRti - 1 thI 8 guNasthAnakanA 4 bhAga sudhI satata baMdhAya che. 19. saMjavalana lobha prakRti - 1 thI 9 guNasthAnakanA 5 bhAga sudhI satata baMdhAya che. 20. arati - zoka prakRti - 1 thI 6 guNasthAnaka sudhI parAvartamAna rUpe baMdhAya che. 21. hAsya - rati prakRti - 1 thI 6 guNasthAnaka sudhI parAvartamAna rUpe ane 7 thI 8 guNasthAnakanA 7 bhAga sudhI satata baMdhAya che. 22. bhaya - jugupsA prakRti - 1 thI 8 guNasthAnakanA 7 bhAga sudhI satata baMdhAya che. 23. purUSaveda prakRti - 1-2 guNasthAnaka sudhI parAvartamAna rUpe ane 3 thI 9 guNasthAnakanA 1 bhAga sudhI satata baMdhAya che.
Page #104
--------------------------------------------------------------------------
________________ karmagraMtha-2 vivecana 99 24. strIveda prakRti - 1-2 guNasthAnake parAvartamAna rUpe baMdhAya che. 25. napuMsakaveda prakRti - pahele guNasthAnake parAvartamAna rUpe baMdhAya che. 26. narakagati-narakAnupUrvI prakRti baMdhAya tyAre satata eka aMtaramuhUrta sudhI cAra gatinI sAthe parAvartamAna rUpe baMdhAya che. 27. tiryaMcagati-tiryaMcAnupUrvI prakRti baMdhAya to eka aMtaramuhUrta sudhI satata pahele guNasthAnake cAragatinI sAthe. bIje guNasthAnake naraka sivAya traNagatinI sAthe parAvartamAnarUpe baMdhAya che. 28. manuSyagati-manuSyAnupUrvI prakRti-1-2guNasthAnake cAragatinA jIvone parAvartamAna rUpe ane 3-4 guNasthAnake devatA- nArakIne satata baMdhAya che. 29. devagati-devAnupUrvI prakRti 1-2 guNasthAnake parAvartamAna tathA tiryaMcone 3 thI 5 guNasthAnakasudhI, manuSyane 3 thI 8 guNasthAnakanA 6 bhAga sudhI satata baMdhAya che. 30. ekendriya AdijAti prakRti pahele guNasthAnake parAvartamAna rUpe baMdhAya 31. paMcendriya jAti prakRti pahele guNasthAnake parAvartamAna ane 2 jAthI 8 guNasthAnakanA 6 bhAga sudhI satata baMdhAya che. 32. audArika zarIra - audArika aMgopAMga, devatAnArakInAjIvo 1 thI 4 guNasthAnaka sudhI satata ane manuSya - tiryaMcone 1-2 guNasthAnake parAvartamAna rUpe baMdhAya che. 33. vaikIyazarIra-vaikIyaaMgopAMga prakRti manuSya ane tiryaMco 1-2 guNasthAnake parAvartamAna rUpe tathA 3 thI 5 guNasthAnaka sudhI tiryaMco ane 3 thI 8 guNasthAnakanA 6 bhAga sudhI manuSyo satata bAMdhe che. 34. AhArakazarIra-AhArakasaMgopAMga A be prakRti 7mAthI 8 guNasthAnakanA 6 bhAga sudhI parAvartamAna rUpe baMdhAya che. 35. tejasa zarIra-kArpaNa zarIra prakRti 1 thI 8 guNasthAnaka 6 bhAga sudhI satata baMdhAya che. 36. 1 luM saMghayaNa prakRti 1-2 guNasthAnake parAvartamAna rUpe 3-4guNasthAnake devatA-nArakI satata bAMdhe che. 37. madhyama 4 saMghayaNa prakRti 1-2 guNasthAnake parAvartamAna rUpe baMdhAya che.
Page #105
--------------------------------------------------------------------------
________________ karmagraMtha-2 vivecana 38. chevaThuM saMghayaNa prakRti pahele guNasthAnake parAvartamAna rUpe baMdhAya che. 39. 1 huM saMsthAna prakRti - 1-2 guNasthAnake parAvartamAna rUpe ane 3 thI 8 guNasthAnakanA 6 bhAga sudhI satata baMdhAya che. 40. madhyama 4 saMsthAna prakRti 1-2 guNasthAnake parAvartamAna rUpe baMdhAya che. 41. chelluM saMsthAna prakRti pahele guNasthAnake parAvartamAna rUpe baMdhAya che. 42. varNAdi 4 prakRti 1 thI 8 guNasthAnakanA 6 bhAga sudhI satata baMdhAya che. 100 43. zubha vihAyogati prakRti 1-2 guNasthAnake parAvartamAnarUpe ane 3 thI 8 guNasthAnakanA 6 bhAga sudhI satata baMdhAya che. 44. azubha vihAyogati prakRti 1 2 guNasthAnake parAvartamAna hoya che. 45. parAghAta - uzrvAsa prakRti pahele guNasthAnaka parAvartamAna rUpe ane 2 thI 8 guNasthAnakanA 6 bhAga sudhI satata baMdhAya che.A be prakRtio paryAma nAmakarmanI sAthe ja baMdhAya che aparyApta nAmakarma baMdhAya tyAre baMdhAtI na hovAthI 1le guNasthAnake parAvartamAna gaNAya che. bIje thI aparyApta nAma karma baMdhamAM na hovAthI satata baMdha gaNAya che. 46. Atapa nAma karma prakRti ekendriya jAtinI sAthe bAdara - paryAmA pratyekanI sAthe baMdhAya tyAre satata baMdhAya. 47. udyota nAmakarma prakRti tiryaMcagatinI sAthe baMdhAya tyAre satata baMdhAya 48. jinanAma je jIvoe nikAcIta karela hoya tyAre teo satata bAMdhe che bAkI anikAcIta baMdhavALA jIvo parAvartamAna rUpe bAMdhe che. 49. agurUlaghu-nirmANa-upaghAta A traNa prakRtio 1 thI 8 guNasthAnaka 6 bhAga sudhI satata baMdhAya che bAdara - paryApta - pratyeka prakRti pahelA guNasthAnake parAvartamAna rUpe ane 2 thI 8 guNasthAnakanA 6 bhAga sudhI satata baMdhAya che. 51. subhaga - susvara - Adeya A traNa prakRti 1 2 guNasthAnake parAvartamAna rUpe ane 3 thI 8 guNasthAnakanA 6 bhAga sudhI satata baMdhAya che. 52. sthira - zubha A be prakRti 1 thI 6 guNasthAnaka sudhI parAvartamAna ane 7 thI 8 guNasthAnaka 6 bhAga sudhI satata baMdhAya che. 50. sa * *
Page #106
--------------------------------------------------------------------------
________________ karmagraMtha-2 vivecana 101 53. yaza nAma karma prakRti 1 thI 6 guNasthAnaka sudhI parAvartamAna, 7 thI 10 guNasthAnaka sudhI satata baMdhAya che. 54. sthAvara - sUkSma - aparyApta * sAdhAraNa - AcAra prakRtio pahele guNasthAnake parAvartamAnarUpe baMdhAya che. 55. durbhaga - dusvara - anAdeya - AtraNa prakRti 1 - 2 guNasthAnake parAvartamAna rUpe baMdhAya che. 56. asthiAra - azubha - ayaza AtraNa prakRti 1 thI 6 guNasthAnaka sudhI parAvartamAna rUpe baMdhAya che. udaya AzrayI varNana 1. mithyAtva pratyayikI udayamAM pAMca prakRtio hoya che. mohanIya - 1 = mithyAtva nAma - 3 = sUma - aparyApta - sAdhAraNa 2. avirati pratyayikI udayamAM 27 prakRtio hoya che. mohanIya - Ayu - nAma 9 2 16 = 27. mohanIya - 9 = mizra mohanIya-anaMtAnubaMdhi Adi - 8 kaSAya. AyuSya 2 - narakAyuSya-devAyuSya. nAma - 16 = piMDa prakRti 12 - sthAvara - 4 piMDaprakRti 12 = ekendriya Adi 4 jAti - narakagati - devagati - vaikIya zarIra - vaikIyaaMgopAMga - 4 AnupUrvI. sthAvara - 4 = sthAvara - durbhaga - anAdeya - ayaza. 3. kaSAya pratyayikI 30 prakRtio hoya che. darzanAvaraNIya - mohanIya - AyuSya - nAma - gotra. 18 1 7 1 = 30 darzanAvaraNIya - 3 = thINadhdhItrika. mohanIya 18 = pratyAkhyAnAdi - 8 kaSAya - hAsthAdi - 6 - 3 veda - samyakatva mohanIya.
Page #107
--------------------------------------------------------------------------
________________ 102 AyuSya 1 tiryaMcAyuSya nAma 7 = saMghayaNa - udyota. - 4. yoga pratyayikI 48 prakRtio hoya che jJAnAvaraNIya-darzanAvaraNIya-vedanIya-nAma-aMtarAya 6 5 vedanIya - - gotra 1 = nIca gotra. tiryaMcagati - AhArakazarIra - AhArakaaMgopAMga - chellA traNa 1 1 = zAtA athavA azAtA - nAma 31 = sthAvara 3. piMDa prakRti 19 audArikazarIra - taijasazarIra - kAryaNazarIra audArika aMgopAMga - pahelA traNa saMghayaNa - 6 saMsthAna 4 varNAdi - 2 vihAyogati pratyeka 5 -parAdhAta ucchvAsa agurUlaghu - nirmANa - upaghAta. trasa -4 = pratyeka piMDaprakRti 19 pratyeka 5 3 = - ! - 31 * sthAvara asthira - azubha dusvara. 5. ayoga pratyayikI 12 prakRtio hoya che. vedanIya-AyuSya-nAma-gotra. AyuSya-1. manuSyAyuSya. gotra - 1 uccagotra. sthira - zubha - susvara. - - - * karmagraMtha-ra vivecana 1 1 1 = 12 vedanIya 1. zAtA vedanIya athavA azAtA vedanIya. 5 = 48 vasa 4 - nAma e = manuSyagati - paMcendriyajAti - jinanAma - trasa paryApta - subhaga - Adeya - yaza. - - bAdara = sattA prakRtionuM varNana. 1. pahelA guNasthAnake jinanAmanI sattA eka aMtaramuhUrta ja hoya che. 2. jinanAma - AhAraka catuSka - A pAMcanI sattA eka sAthe koIpaNa jIvane pahelA guNasthAnake hotI nathI. 3. jinanAmanI sattA bIje trIje guNasthAnake hoya nahi eTale jinanAmanI sattAvALA jIvo bIje trIje guNasthAnake Ave nahi.
Page #108
--------------------------------------------------------------------------
________________ karmagraMtha-2 vivecana 103 4. anaMtAnubaMdhi 4 nI sattA pahelA bIjA guNasthAnake avazya hoya 3 thI 11 guNastAnakamAM hoya athavA na hoya. 5. samyakatva mohanIyanI sattA bIje guNasthAnake avazya hoya bAkInA 1 ane 3 thI 11 guNasthAnakamAM hoya athavA na paNa hoya. 7. mizramohanIyanI sattA bIjA - trIjA guNasthAnake avazya hoya 1 ane 4 thI 11 guNasthAnakamAM hoya athavA na hoya. 8. mithyAtva mohanIyanI sattA 1 thI 3 guNasthAnakamAM avazya hoya 4 thI 11 guNasthAnakamAM hoya athavA na hoya. 148 prakRtiomAM dhuvAdi varNana. dhruva sattArUpe 126 prakRtio hoya che. jJAnAvaraNIya-darzanAvaraNIya-vedanIya-mohanIya-AyuSya-nAma-gotra-aMtarAya. 5 9 2 26 0 78 1 5 =126 nAma - 78 = piMDa prakRti 51 - pratyeka 7 - trasa 10 - sthAvara 10. piMDa prakRti 51 = tiryaMcagati - 5 jAti - audArikazarIra-tejasazarIrakAmaNazarIra-dArika aMgopAMga-dArika-taijasa-kArpaNa baMdhana-audArika-taijasa - kAzmaNa saMghAtana varSAdi - 20 - tiryaMcAnupUrvI - 2 vihAyogati - 6 saMghayaNa - 6 saMsthAna. pratyeka - 7 = parAghAta - ucchavAsa - Ata5 - udyota - agurulaghu - nirmANa - upaghAta. gotra 1 = nIca gotra. adhuva sattA 22 prakRtio hoya mohanIya-AyuSya-nAma-gotra 2 4 15 1 = 22 mohanIya - 2 samyakatva mohanIya-mizra-mohanIya nAma - 15 = piMDa prakRti 14 - pratyeka 1 = 15 piMDa prakRti 14 = narakagati = manuSyagati = devagati = vaikIyacatuSka - AhArakacatuSka - narakAnupUrvI - manuSyAnupUrvI - devAnupUrvI.
Page #109
--------------------------------------------------------------------------
________________ 104 karmagraMtha-2 vivecana pratyeka - 1 = jinanAma. gotra - 1 = ucca gotra. 1. samyakatva mohanIyamizra mohanIya anAdi mithyAtvIne na hoya sAdi mithyAtvI uvalanA kare tyAre na hoya bAkInAne hoya tethI adhuva sattA. 2. narakathvika - devaddhika - vaikIya catuSka - A ATha ekendriya jIvo udvalanA kare che. mATe adhuvasattA rUpe hoya che. 3. AhAraka catuSka - baMdhamAM baMdhAya ke na baMdhAya tethI adhuvasattA rUpe hoya che. 4. manuSyablika - uccagotra - teukAya - vAyukAya jIvo ulanA kare che. tethI adhuvasattA gaNAya che. 5. jinanAma baMdhamAM hoya athavA na hoya tethI adhuva sattA rUpe gaNAya che. bAkInI dhruva sattA rUpe rahelI prakRtio je je guNasthAnake sattAmAMthI viccheda na thAya tyAM sudhI rahe che. tethI te dhruva sattA kahevAya che.
Page #110
--------------------------------------------------------------------------
________________ karmagraMtha-2 vivecanA 105 karNastava nAmano karmagraMtha-bIjo taha yuNimo vIrajiNa, jaha guNaThANesu sAyalakammAI, baMdaodIrANAyA, sattAparANi khaviyANi 1 artha:taha-tema, yuNimo-stavIzuM, vIrajiNavIrasvAmine, jaha-jema, guNaThANe suguNasthAnakane viSe, sayala-saghaLAM, kammAI-kamane, baMdhA-baMdha, udaya-udaya, udIraNayAudIraNA, sattA-sattA, pattANi-prApta thayelAne, khaviyANI-khapAvyAM. bhAvArtha :- je rIte saghaLAM guNasthAnakone viSe rahIne baMdha-udaya-udIraNA tathA sattAmAM rahelAM saghaLAM kamone khapAvyAM che evA vIra jinezvarane ame stavIe chIe. mIthya sAsaNa mIse, avirala dese pamatta apamane, niyaDhi aniyaTTi, suhumuvasama khINasajogi aogiguNA terA artha :- micche-mithyAtva guNasthAna, sAsaNa-sAsvAdana, mIse-mizra, avirataavirati samyagdaSTi, dese dezavirati, pramatta-pramattasaMyata, apramata-apramatta saMyata, niaDhi-nivRtti (apUrvakaraNa), aniyaSTi-anivRtti (bAdara saMparAya), suhumasukSma saMparAya, uvasama-upazAMta mohavItarAga, khINa-kSINa moha vItarAga, sajogi-yogIkevalI, ajogi-ayogI kevalI, guNA-guNasthAnako bhAvArtha:- mithyAtva, sAsvAdana, mizra, avirati, dezavirati, pramatta sarvavirati, apramatta sarvavirati, nivRttikaraNa, anivRttikaraNa, sukSmasaM5rAya, upazAMta moha . kSINamoha, sayogIkevalI tathA ayogIkevalI e cauda guNasthAnako kahevAya che. abhinavakampagrahaNa, baMdho ohaNa tatya vIsasaluM, titkayarAhAraga duga, vajarja mirjhAmi sattarayaM vA artha : - abhinava-navA, kammaggahANe-karmanuM grahaNa karavuM, baMdho-baMdha, ohaNaothe, tattha-tyAM, vIsasayaM-ekasovIsa, tiththara-tIrthakara nAmakarma, AhAragagaahAradika, varja-varjIne, micchami-mithyAtve, sattarasaya-ekaso sattara. bhAvArtha:navA karmanuM je grahaNa karavuM te baMdha kahevAya che. jemAM oghe 120 prakRtio baMdhAya che. jinanAma, AhAradika sivAya mithyAtve ekaso sattara pravRttio baMdhAya che. narayatiga jAIthAvara, cau huMDAyava viTTa napu miccha, solaMto Igariasaya, sAsaNi tirithINaduhagatigaM 4 artha :- narayatiga-narakatrika, jAI-jAticatuSka, thAvaracauthAvaracatuSka, huMDahaMDakasaMsthAna, Ayava-Atapa, chivaTha-chevaTuM saMghayaNa, napu-napuMsakaveda, miccha
Page #111
--------------------------------------------------------------------------
________________ 106 karmagraMtha-2 vivecanA mithyAtva mohanIya, solato-soLano aMta kare. Igahiassa-ekaso eka, sAsaNisAsvAdane, tiri-tiryacatrika, thINa-thINadvitrika, duhagatiga-durbhagatrika. AgamajajhAgiI saMghayANa, cauniuoya kukhagaIsthitti, pANavIsa mIse, causayari duAuA abaMdhA pA artha : aNa-anaMtAnubaMdhi, majjAgiI-madhyAkRti, saMghayaNa-saMghayaNa, cau-(e traNa) catuSka, nia-nIcagotra, ujjoya-udyotanAma, kukhagaI - azubhavihAyogati, sthiti-strIveda, paNavIsaMto-pacIsano aMta, mIse-mizraguNaThANe, casiyaricummotera, duAua-be AyuSyano, abaMdhA-abaMdha. bhAvArtha : narakatrika, jAticatuSka, sthAvaracatuSka, huMDaka, Atapa, chevaTuM, napuMsakaveda, mithyAtva A soLano aMta thAya, sAsvAdane ekaso eka baMdhAya. tiryacatrika, thImadvitrika, durbhagatrika anaMtAnubaMdhI 4 kaSAya, madhyama 4 saMsthAna, nIcagotra, udyota, azubhavihAyogati-strIvedaA pacIsano aMta tathA be AyuSyano abaMdha thatAM mitre 74 badhAya che. sammasaga sAyari jigAu, baMdhi vaIra narati adhiakasAyA, urala dugaMta dese, sattaDI ti a kasAyato artha : same-samadraSTimAM, sagayara-sIttotera, jisa-jinanAma, Au (manuSyAyu tathA devAyu) AyuSya, baMdhi-bAMdhe chate, vaIra-vajaRSabhanArAca, naraticamanuSyatrika, biakasAyA-bIjA apratyAkhyAnIya cAra kaSAya, uraladugaMtoaudArikahikano aMta kare, dese dezaviratie, sattI-saDasaTha, tia-trIjA pratyAkhyAnIya, sAmaMto-kasAyano aMta. bhAvArtha - jinanAma, be AyuSya adhika thatAM samyakatve-77 baMdhAya, vajaRSabha nArAca, naratrika, apratyAkhyAnIya kaSAya, audArIkaddhikano aMta thatAM deza viratie 67 prakRtio baMdhAya che. ane pratyAkhyAnIya kaSAyano aMta thAya che. tevaThi pamatte soga araI, athiraduga ajasa assAya, varichajaja chacca sattava, neI surAu jayA niSThA artha :- tevatreisaTha, pamattepramatta guNaThANe, soga-zoka mohanIya, araIarati mohanIya, athiraduga-asthiraddhika, ajaya-ayaza nAmakarma, assAya-asAtA vedanIya, vacchinna-viccheda pAme, chacca-cha prakRti satta va-athavA sAta prakRti, surAu-surAyune, jyAM-jyAre nirda-neNA pamADe (baMdha saMpUNa kare). guNasaki apamatte, surAu baMdhatu jaI IhAgaccha, annaha aThThAvannA, je AhAraga durga baMdhe 8.
Page #112
--------------------------------------------------------------------------
________________ karmagraMtha-2 vivecana 107 artha:- guNasaThi -ogaNasATha, apamanta-apramatta guNaThANe, surAudevAyubaMdhitu-bAMdhato thako, jaIjo, IhAgaccha-ahIM Ave to annaha-anyathA, aThThAvanA-aThThAvana, jaM-je mATe, AhAragadurga AhArakaddhika, baMdhe bAMdhe. bhAvArtha :- 63 pramatta guNaThANe baMdhAya, zoka, arati, asthiraddhika, ayaza, azAtA A cha prakRtiono cheda thAya athavA sAta, devAyuSyano viccheda thAya to keTalAka jIvo pramatta chate devAyuSya bAMdhavAno AraMbha karato karato apramatta guNaThANe jAya to tyAM baMdha kare to apramatte 59 prakRtio baMdhAya che athavA AhArakadika bAMdhatA 58 prakRtino baMdha kare che. aDavatra aputrAImi, nida duraMto chapanna paNa bhAge, suradRga pabiMdi sukhagaI, tasava urala viNa taNuvaMgA lA samacaura nimiNa jiNavanna, agurulahu cau chalaMsi tIsaMto, carame chavvIsa baMdho, hAsa raI kuccha bhayabheo 10aaaa artha:- aDavatra-aThThAvana, aputrAimi-apUrvakaraNanA pahelA bhAge, nidusaMtonidrAdikano aMta kare, chapanna-chappanano baMdha, paNabhAge-pAMcabhAge, suraduga-suraddhika, paNiMdi-paMcendriya jAti, sukhagai-zubhavihAyogati, tasanava-trasanavaka, uralaviNaaudArikavinA, taNu-zarIra, uvaMgA-upAMga, samacari-samacaturastra, nimiNanarmANanAma, jisa-jinanAma, vanna-varNacatuSka, agurUlahu-agurulaghucatuSka, kalaMsichaThe bhAge, tIsaMto-trIsano aMta thAya, carama-chelle bhAge, chavIsa baMdho-chavvIsano baMdha, hAsarai kuccha bhaya-hAsya, rati, durgachA ane bhaya, bheo-bhedaka (nAza kare) bhAvArtha - apUrvakaraNanA pahelA bhAge 58, nidrAdikano aMta thatAM 2 thI 6 bhAge 56 devadrika, paMcendriyajAti, zubhavihAyogati, vyasanavaka, audArikavinA zarIra tathAM aMgopAMgo, samacaturastra, nirmANa, jinanAma, varNAdi-4, agurulaghucatuSka, e trIsano aMta thAya tyAre sAtamA bhAge 26 baMdhAya che. aMte hAsya, rati, bhaya, jugupsA e cArano aMta thAya che. aniyaTTi bhAgapALage, Igega hINoduvIsavihabaMdho, puma saMjalaNa cauuM, koNa cheo sattara suhue . 11 artha - aniyaTTi-anivRttinA, bhAga paNage-pAMcabhAge, IgegahINo-ekeka prakRti ochI, duvAsavihabaMdho-bAvIsa prakRtino baMdha hoya, puma-puruSaveda, saMjalaNa-saMjavalananI, cauhiM-cokaDIno, kamaNoo-anukrame cheda thAya. sattarasattara, suhame-mukSmasaMgharAye. bhAvArtha - anivRttikaraNanA pAMca bhAgane viSe anukrame bAvIsamAMthI eka eka
Page #113
--------------------------------------------------------------------------
________________ 108 karmagraMtha-2 vivecana ochI karavI. keme karIne puruSaveda, saMjvalana cAra kaSAyano cheda thatAM sukSmasaMparA sattara pravRtio baMdhAya che. caudaMsaNuccajanANa, vigdhadasagaMti sola succhao, tisu sAyabaMdha che, sajogi baMdhaMtuDAsaMto A 12 artha - caudaMsaNucca-cAradarzanAvaraNIya tathA uccagotra, jasa-yazanAmakarma, nANa-jJAnAvaraNIya pAMca, vigdha-pAMca aMtarAya, dasagaMti-edasa prakRti, solasasolano, ucchao-viccheda hoya, tisu-traNaguNaThANe, sAyabaMdha-sAtavedanIyano baMdha, cheocheda thAya, sajogi-yogIne aMte, baMdhatu-baMdhano aMta (zatAvedanIyano) ANaMto-anaMto kare. bhAvArtha - dazamAM guNasthAnakanA aMte jJAnAvaraNIya-5, darzanAvaraNIya-4, aMtarAya-5, e 14 uccagotra, yazanAmakarma e soLano aMta thAya che. 11-12-13 me eka zAtAvedanIya baMdhAya che. teramAnA aMte aMta thAya che. caudame abaMdhaka hoya. udavivAgaveyAga, mudIraNamapatti Iha duvAsasayaM, sattarasaya micchamIsa, sammaAhAraNiyudayA. 13 artha :- udao-udaya, vivAra-vipAka, veaNa-vedavuM, udIraNa-udIraNA, apatti-ANapahoMce kheMcIne vedavuM, Iha-ahIM, duvIya ekasobAvIsa, sattarAMekaso sattara, micche-mithyAtve, mIsa-mIzramohanIyano, samma-samyakatva mohanIyano, AhAra-AhArakaddhikano, jisa-jinanAmakarmano, azudayA-udaya na hovAthI. bhAvArtha:- je pramANe karma prakRtiono baMdha karela hoya te mujaba vipAkathI udayamAM Ave. tene bhogavavA te udaya kahevAya che. baLAtkAre kheMcIne udayamAM lAvI bhogavavA te udIraNA kahevAya che. udaya tathA udIraNAmAM 122 prakRtio hoya che. mizra samyakatva, AhArakadhika, tathA jinanAmano anudaya thatAM mithyatve 117 udayamAM hoya che. suhamatigAyavamiccha, micchata sAsaNe IgArasAya, nirayANuputribhudayA, ANathAvaraIgavigala aMta 14 . artha:-suhumati-sukSmatrika, Ayava-AtapanAma, micche-mithyAtvamohanIya, micchata -mithyAtva guNaThANe aMta thAya. sAsaNa-sAsvAdane, IgArasaya-ekaso agIyAra, nirayANapubinarakAsupUrvino, ANadayA-anudaya hovAthI, aNaanaMtAnubaMdhi cAra, thAvara-sthAvara nAma, Iga-ekaeNndriya jAti vigala-vikalendriya jAtino, aMto-aMta hoya. mIsesamaNuputhvI, gudayA mIsodA mIsaMto, causamajae samA, suputrikhevA bikasAyA 15
Page #114
--------------------------------------------------------------------------
________________ karmagraMtha-2 vivecana 109 artha :- mise-mizraguNaThANe, sayaM-so, apruvINadayA-AnupUrvIno udaya na hoya, mIsodaeNa-mizramohanIyano udaya hoya, mIsaMto-mizra aMta thAya tyAre, causayaMekasocAra, ajae-avirata samyakdraSTi guNaThANe, samma-samyaktva mohanIya, aNupui-cAraAnupUrvI, khevA-kSepavIe (nAMkhIe) bIa-bIjA(apratyAkhyAnIya) kasAyA-kaSAyo. bhAvArtha :- (14 + 15) - sukSmatrika, Atapa, mithyAtva, mithyAtvane aMte aMta thatAM, 111 sAsvAdane hoya tathA narakAnupUrvIno anudaya hoya, anaMtAnubaMdhI cAra, sthAvara, ekendriya vikalendriyano aMta, traNa AnupUrvIno anudaya thatAM mitre 100, mizranA aMte mizra mohanIyano aMta, samyaktva mohanIya tathA cAra AnupUrvI prakSepa karatAM samyaktva 104 udayamAM hoya che. cothAnA aMte bIjA (apratyAkhyAnIya) kaSAyano aMta thAya che. maNutiriSTupulviviuvaTjha, duhagaAgAIjjadugasataracheo, sagasII desI nirigaI, Au niurjAa tikasAyA / / 16 / / aThTha cheo igasI, pamatti AhArajugala pakakhevA, thIgatigAhAragaduga, cheo chassayari apamatte / 175 artha :- maNutiri-manuSya ane tiryaMcanI, aNuputhvI-AnupUrvI, viuvaTjha - vaikriyASTaka, duhaga-daubhagya, agAIjjaduga-anAdeyadghika, sataracheo-sattarano viccheda,sagasII-satyAsI, desi-dezaviratie, tirigaI-tiryaMcagati, Au-(tiryaMca) Ayu, ni-niccagotra, ujjoa-udyotanAma, ti-trijA, kasAyA-kaSAya cokaDI, aTThacheo-AThano cheda, igasI-ekayAsI, pamatti-pramatta guNaThANe, AhArajualaAhArakayugala, pakhevA-kSepavIe, thItiga-thINaghdhitrika, AhAragadgaAhArakadhika, cheo-viccheda thAya, chassayari-chotera, apamatte-apramatta guNaThANe. bhAvArtha :- manuSya, tiryaMcAnupUrvI, vaikriyaaSTaka, durlaMga, anAdeyadhika sattarano cheda thatAM dezaviratie 87 udayamAM hoya. tiryaMcagati-tiryaMcAyu-nIcagotra, udyota tathA trIjA kaSAya e AThano cheda thatAM, pramatte 81 AhAraka dvikano prakSepa karavAthI, thINaghdhitrika tathA AhArakaddikano aMta thatAM apramatte 76 udayamAM hoya. sammattatima saMghayaNa, tiagaccheo bisattari apulye, hAsAIchakaaMto, cha i aniagni veatigai / / 18 / / saMjalaNa tigaM chacheo, sa i suhumaMmi turia lobhaMto, uvasaMtaguNe guNasadghi, risahanArAya duga aMto / / 19 / / artha :-sammatta-samakita mohanIya, aMtima-chellAM, saMghayaNatiyaga-saMghayaNatrika,
Page #115
--------------------------------------------------------------------------
________________ karmagraMtha-2 vivecana ccheo-viccheda, bisattari-bahotera, azuddhe-apUrvakaraNe, hAsAI-hAsyAdi, chakkaSaTkano, aMto-aMta, chasadghi -chAsaTha aniyaTTi-anivRtti karaNe, veati-vedatrika, saMjalaNa tigaM-sajavalanatrika, chaccheo-chano viccheda, saTTi -sATha, suhumi sukSmasaMparAye, turiya-cothA, lobhaMto-lobhano aMta, uvasaMtaguNe-upazAMtamoha guNaThANe, guNasaTTi-ogaNasATha, risahanArAyaduga-RSabhanArAcaddika, aMto-aMta. 110 bhAvArtha :- samyaktva mohanIya, aMtima traNa saMdhayaNano aMta thatAM apUrvakaraNe, 72, hAsyAdi 6 no aMta thatAM anivRttie-66, vedatrika, saMjavalanatrikano aMta thatAM sukSmasaMparAye-60, saMjavalana lobhano aMta thatAM upazAMta mohe-59, RSabhanArAca tathA nArAca saMghayaNano aMta thatAM. sagavanna khINaducarimi, nidurgaMto acarimipaNapannA, nANaMtarAya daMsaNa cau cheo, sajogI bAyAlA // 205 artha:- sagavanna-sattAvana, khINa-kSINamoha,ducarimi-upAjnmasamaye, niddagaMto nidrAddikano aMta, carimi-chellAsamaye, paNapannA-paMcAvana, nANa-jJAnAvaraNIya pAMca, aMtarAya-aMtarAya pAMca, saNacau-darzanAvaraNIya cAra, cheo-cheda thAya, sajogIsayogI guNaThANe, bAyAlA-beMtAlIsa. bhAvArtha :- 57 kSINa moha upAntya, nidrAddikano aMta thatAM carame-55, jJAnAvaraNIya-5, aMtarAya -5, darzanAvaraNIya-4e 14 jatAM sayogIe 42 udayamAM hoya. . tityudayAuralAthIra, khagaIduga parittatiga cha saMThANA, agulahu vanna cau nimiNa, teya kampAI saMghayaNuM // 21 dusara susarasAyA sAegayara, ca tIsa vuccheo, bArasa aogi subhagAIjja, jasaMnayara veyaNIyuM // 22 // artha :- tityudayA-tirthaMkara nAmakarmanA udayathI, urala-audArikaddhika, athiraasthiraddika, khagaIduga-vihAyogatiddika, pattitiga-pratyekatrika, chasaMThANAchasaMsthAna, agurUlahu-agurUlaghucatuSka, vajracarDa-varNacatuSka, nimiNa-nirmANanAma, tea-taijasazarIra, kamma-kAryaNa zarIra, AIsaMghayaNa-paheluM saMghayaNa, dUsara-dusvaranAma sUsara-susvaranAma, sAyA-zAtAvedanIya, asAyA-azAtAvedanIya egayara-(emAMnI) eka, tIsa-trIsano, vuccheo-viccheda, bArasa-bAra, ajogI-ayogI guNaThANe, subhaga-saubhAgya nAma, AIjja AdeyanAma, jasa-yazanAma, annayaraveaNiyabemAMhenuM eka vedanIya. bhAvArtha :- jinanAmanA udayathI, audArIkaddhika, asthiradvika, vihAyogatidhika,
Page #116
--------------------------------------------------------------------------
________________ karmagraMtha-2 vivecanA 111 pratyekatrika, 6 saMsthAna, agurulaghu catuSka, varNacatuSka, nirmANa, tejasa-kArpaNa zarIra, paheluM saMghayaNa, svara, susvara, zAtA azAtAmAMthI eka ema trIsano aMta thatAM ayogIe 12 udayamAM hoya che subhaga-Aya-yaza-zAtA athavA azAtAmAMthI eka tasatiga pabiMdi mamuAu, gaIjipueMti carima samayaMtI, udaubudIraNA para, apamannAI sagaguNe su 23 artha - tasatiga-trasatrika, paziMdi-paMcendriya jAti, mamuAugaI-manuSya Ayu ane gati, jiNavyaMti-jinanAmaane uccagotra, carimasamaya-aMta samaye, aMto-aMta thAya, udauva-udayanI pere, udIraNA-udIraNA jANavI, param-eTaluM vizeSa ke, apramattAI-apramattAdi, sagaguNasu-sAtaguNaThANe. bhAvArtha :- trasatrika, paMcendriya jAti, manuSyAyuSya, manuSyagati, jinanAma, ucagotra, e ayogInA carama samaye aMta thAya eTale jIva siddhigatine pAme che. udayanI jema pramattaguNasthAnaka sudhI udIraNA jANavI. apramatta guNasthAnathI sAta guNasthAnane viSe je vizeSa che te have kahIzuM. esA paDisigUNA, veNiyAhAra juala thINatiga, mayuAupamannatA, ajogi AsudIrago bhayanaMA 24 artha - esApaDi-e udIraNA prakRti, tigUNA-traNaguNI jANavI, veNiyavedanIya be, AhArajuala-AhArakadvika, thINatiga-thINadvitrika, mAguAu-manuSyAyu, pamattatA-pramatte aMta thAya.ajogi-ayogI, bhayavaM bhagavAna, aNudIrago-anudIraka. | bhAvArtha:- chaThThAnA aMtethI traNa prakRtio adhika ochI jANavI, vedanIya-2, AyuSya-1, manuSpAyuSya, AhAraddhika, thINadhdhitrikano aMta thatAM AgaLa dareka guNasthAnake udIraNAmAM jANavI-ayogI aNadIraga hoya che. sattA kammANa diI, baMdhAIladhdha attalAbhArga, saMte aDayAla sAM, jAuvasamu vijiku biyataIe. 25 artha - sattA-sattA, kammANa-karmanI, ThiI-sthiti, baMdhAI-baMdha Adie karI, ladhdha-prApta karyuM che, attalAbhANa-AtmasvarUpa jeNe, saMte-sattAe, aDyAlaya - ekaso aDatAlIsa, jAthAvat, uvasamu-upazAMta moha guNadANA sudhI, vijisujinanAma vinA, biya-bIje, taIe-trIje. bhAvArtha:-kamanI baMdhAyelI je sthiti AtmapradezonI sAthe ekameka thaIne niyata kALa mATe rahelI tene sattA kahevAya che. sattAmAM mithyAtvathI 11 mA upazAMta mohasudhI 148 prakRtio hoya che. bIje tathA trIje guNasthAnake jinanAma vinA 147 prakRtionI sattA hoya che.
Page #117
--------------------------------------------------------------------------
________________ 112 karmagraMtha-2 vivecana apubAI cauke, AgatirinirayAu vigu biyAlaya, samAI causu sattaga, khayaMmi IcattazayamahavA . 26 che. artha -apavvAI-apUrvakaraNAdika, cauke-cAraguNaThANe, aNa-anaMtAnubaMdhI tiri-tiryaMcAyu, nirayAu-narakAyu, viNa-vinA, biyAlaya-ekaso beMtAlIsa, sammAIsammadraSTi Adi, causu-cAra guNaThANe, sattaga-sAtaprakRti, khayaMmi-kSaya thaye chate, Igacaya-ekaso ekatAlIsa, AhavA-athavA. bhAvArtha - bIjA vikalpathI apUrvakaraNAdi cAra guNasthAnake tiryaMca-naraka AyuSya, anaMtAnubaMdhI 4 kaSAya e 6 sivAya 142 nI sattA hoya che athavA cothA guNasthAnakathI sAtamAM guNasthAnaka sudhI anaMtAnubaMdhI 4 kaSAya, mithyAtva-mizrasamyakatva mohanIya e sAta prakRtio sivAya 141 prakRtionI sattA hoya che. khavAM tuM pappa causuvi, pAyAlaM niyatirisurAu viNA, sattagavigu aDatI, jA aniyaTTI paDhamabhAgo 27 artha - khavarga tuM pappakSapakane AzrayI vaLI, causuvi-e cAre guNaThANe, pAyAla-ekaso pIstAlIsa, nira-narakAyu, tiri-tiryaMcAyu, surAu-devAyu, viNAvinA, sattagaviNu-sAta vinA, aDatIsa-ekaso aDatrIsa, ja-thAvat aniyaTTIanivRttinA, paDhamabhAgo-prathama bhAga sudhI. | bhAvArtha - kSapakajIvone cothAthI sAtamA guNasthAnaka sudhI 145 nI sattA hoya che. traNa AyuSya vinA tathA darzana saptaka sivAya 138 nI sattA cothAthI navamAM guNasthAnakanA pahelA bhAga sudhI hoya che. thAvaratininirayAyava, dugathI gatiroga vigala sAhAra, solakhao duvAsasaya, biyaMsi biyatiya kasAya to . 28 . artha :- thAvara-sthAvaraddhika, tiri-tiryaMcaddika, nirayanarakadrika, AyavadugaAtapadika, thINatiga-thINazcitrika, ega-ekeMdriya jAti, vigala-vikalaiMdriya, sAhArasAdhAraNa nAma, sola-soLano, khao-kSaya, vIsasayaM-ekaso bAvIsa, biyaMsibIje bhAge (navamAnA), biyatiya-bIjA ane trIjA, kasAyaMto-kaSAyano aMta. bhAvArtha - thAvaraddhika, tiryacakika, narakalika, Atapaddhika, thINadvitrika, ekendriya, vikasendriya, sAdhAraNa ema soLano aMta thatA navamAM guNasthAnakanA bIjA bhAge 122 nI sattA hoya, bIjA bhAganA aMte apratyAkhyAnIya tathA pratyAkhyAnI ATha kaSAyano aMta thAya che. taIAIsu caudasara, bArachapaNa cautihiyasaya kamase, napuIndhihAsagapuMsa, turiakoha maya mAyakhao 20
Page #118
--------------------------------------------------------------------------
________________ karmagraMtha-2 vivecana 113 artha -taIyAIsa-trIjA Adi bhAgane viSe, caudasa-ekaso cauda, tihiyasayatraNa adhikaso, kamaso-anukrame, napu-napuMsakaveda, Ithi-strIveda, hAsachaga-hAsyaSa, pusa-purUSada, turiya-cotho, koha-krodha, maya-mAna, mAya-mAyAno, kho-kSaya. bhAvArtha :- navamAnA trIjA bhAgAdie anukrame 114-113-112-106105-104-103 hoya che. aMte anukrame napuMsakaveda, strIveda, hAsyAdika 6,purUSaveda, saMjavalana krodha, saMjavalana mAna, saMjavalana mAyAno aMta thAya che. suhumi dusaya lohaMto, khINaducarimegasayadunikhao, navanavaI carimasamae, caudaMsaNanANayavizveto 30. artha:- suhumi-sukSma saMparA, duya ekaso be, lohaMto lobhano aMta hoya khINa-kSINa mohaguNaThANe,ducarima-vicarimasamaye, egasaya-ekaso eka, dunidda-be nidrAno, kho-kSaya, navanavaI-navvANuM, carima samaye chelle samaye, cau-cAra,dasANadarzanAvaraNIya, nANa-(pAMca) jJAnAvaraNIya, vizva-(pAMca) aMtarAyano, saMto-aMta thAya. bhAvArtha:- sukSma saMparAye 102 sattAmAM hoya, lobhano aMta thatAM kSINamohanA dicarima samaye 101 hoya ane nidrAddhikano aMta thatAM carama samaye 99 hoya. aMte darzanAvaraNIya-4, jJAnAvaraNIya-5, aMtarAya-5 e caudano aMta thAya che. paNasII sogi ajogi, ducarime deva khagaIgaMdhadurgA, phAsaTTavannarasataNuM, baMdha saMghAya paNa nimiNe 31 saMghayaNa athira saMDANa chakka, agurula cau apami, sAyaM va asAyaM vA, parighuvaMgatiga susara ni. 32 artha - paNa sII-paMcyAsI, sogi-yogI, ajogi-ayogI, ducarimechellAnA pahelA samaye, deva-devadika, khagaI-khagativika, gaMdhadurga-gaMdhaddhika, phAsaTha - sparza ATha, vaNavarNa, rasa-rasa, taNu-zarIra, baMdhaNa-baMdhana, saMghAya-saMdhAna, paNa pAMca, nimiNa nirmANa nAma, saMghayaNa-saMghayaNa, athira-asthira, saMDANa-saMsthAna, chaka-e traNa paddha, agurUlahu,-agurulaghu, cau-cAra, apamta-aparyApta nAma, sAyaM-zAtA vedanIya, va-athavA, asAya-azAtA vedanIya, paritta-pratyakatrika, uvaMgatiga-upAMgatrika, susara-susvaranAma, nibaM-nIcagotra. bhAvArtha:- sayogI kevalIe paMcyAsI, ayogInA dicarama samaya sudhI 85, devadika, vihAyogatidika, gaMdhadvika, sparza-8, varNa-5, rasa-5, zarIra-5, baMdhana-5, saMdhAna-5, nirmANa, saMghayaNa-6, asthira-6, saMsthAna-6, agurulaghu-4, aparyAma,
Page #119
--------------------------------------------------------------------------
________________ karmagraMtha-2 vivecana 114 zAtA athavA azAtA vedanIya, pratyekatrika, upAMgatrika, susvara, nIcagotra A bahoterano aMta thAya che. bisayarI khaoa carime, terasamaNua tasatiga jasAIjja, subhagajiNaccapaNidiya, sAyAsAyegayara cheo II33nA naraaNuputhvIviNAvA, bArasa carimasamami jo khaviuM, patto sidhdhi dainiMdra vaMdiaM namaha taM vI2 // 34 // artha :- bisayarI-bahotera, khao-kSaya, carime-chelle samaye, terasa-tera, maNuamanuSyatrika, tasatiga-trasatrika, jasa-yazanAma, AIjja-Adeya, subhaga-saubhAgya, jiNajinanAma, ucca-uccagotra, paNidiya-paMcendriya jAti, sAya-zAtA vedanIya, asAyaazAtAvedanIya, egayara-e bemAMthI koIpaNa ekano, cheo-cheda, naraaNuputhvImanAdhyAnUpUrvI, viNAvA-vinA, bArasa-bAra prakRti, carimasamayaMmi-chelle samaye, jokhavi- je khapAvIne, patto-pAmyA, sidhdhi-sidhdhi gatine, deviMda-deveMdro vaDe, deveMdrasUrie, vaMdiaMnamaskAra karo, namaha-vaMdAyelA, tevIruM-te mahAvIra svAmIne. bhAvArtha :- bahoterano kSaya thatAM carima samaye 13 prakRtio sattAmAM hoya che. manuSyatrika, trasatrika, yaza, Aya, subhaga, jinanAma, ucca gotra, paMcendriya jAti, zAtA athavA azAtA vedanIya A 13 hoya che. athavA manuSyAnupUrvI sivAya chellA samaye 12 prakRtio sattAmAM hoya che. teno kSaya thAya tyAre sidhdhi gatine pAme che. A rIte devendrasUri mahArAjA, zramaNa bhagavAna mahAvIra mahArAjA caudamAnA aMte 12 ne khapAvIne sidhdhi gatine pAmyA e rItanI stuti kare che. RIa KX
Page #120
--------------------------------------------------------------------------
________________ pUjya AcAryazrInA prakAzita thayelA prakAzano rUA. paisA 20-00 4-00 26-00 6-00 700 23-00 10-00 1500 15-00 15-00 krama pustaka 1. jIvavicAra (bIjI AvRtti) praznottarI 2. daMDaka 4 praznottarI 3. navatatva (bIjI AvRtti) praznottarI karmagraMtha-1 * praznottarI 5. karmagraMtha-ra * praznottarI karmagraMtha-3 (bIjI AvRtti) praznottarI 7. karmagraMtha sattAprakaraNa * praznottarI 8. udaya svAmitva * praznottarI 9. karmagraMtha-4 bhAga-1 * praznottarI 10. karmagraMtha-4 bhAga-2 praznottarI 11. karmagraMtha-5 bhAga-1 praznottarI 12. karmagraMtha-5 bhAga-2 praznottarI 13. laghu saMgrahaNI * praznottarI 14. jIvavicAra-daMDaka-laghu saMgrahaNI(bIjI AvRtti) praznottarI 15. karmagraMtha-5 bhAga-3 praznottarI 16. karmagraMtha-5 bhAga-4 praznottarI 17. karmagraMtha-1 tathA 2 praznottarI 18. karmagraMtha-6 bhAga-1 praznottarI 19. karmagraMtha-6 bhAga-2 praznottarI 20. karmagraMtha-6 bhAga-3 praznottarI 21. karmagraMtha-6 bhAga-4 praznottarI 22. karmagraMtha-6 bhAga-5 praznottarI _ _ 15-00 1pa-00: 6-00 40-00 2pa-00 18-00 2pa-00 21-00 40-00 31-00 3pa-00 38-00
Page #121
--------------------------------------------------------------------------
________________ rUA. paisA 3pa-00 24-OO 16-00 ra0-00 15OO 16-00 16-00 21-0 krama pustaka 23. karmagraMtha-6 - bhAga-6 praznottarI 24. karmagraMtha-6 bhAga-7+8 praznottarI 1. jIvavicAra (bIjI AvRtti) vivecana navatatva (bIjI AvRtti) vivecana karmagraMtha-1 vivecana cauda guNasthAnaka vivecana 5. zrI jJAnAcAra 6. zrI jaMbUsvAmI caritra 7. durgAna svarUpa darzana (bIjI AvRtti) 8. zrI jinapUjA 9. zrI zatruMjaya mAhAtma-sarga-1 10. AMtarazatruo 11. dharmane bhajo AzAtanA tajo 12. anubhavavANI sUrirAmanI bhAga-1 13. anubhavavANI sUrirAmanI bhAga-2 14. kalikALanA kohinUra (jainetaranI daSTie) 15. karmagraMtha-6 : vivecana - bhAga-1 16. bAsaTha mArgaNAne viSe nAmakarma saMvedha varNana bhAga-1 17. bAsaTha mArgaNAne viSe nAmakarma saMvedha varNana bhAga-2 18. zrI arihaMta paramAtmAnuM svarUpa 19. karmagraMtha-2 : vivecana 26-00 4-00 7-00 14-00 7-00 38-00 38-00 14-00 48-00 50-00 50-00 12-00 20-00 rAjA * A nizAnIvALA pustako alabhya che.
Page #122
--------------------------------------------------------------------------
________________ ka padArtha darzana TrasTa Azrama roDa, amadAvAda