Page #1
--------------------------------------------------------------------------
________________ anusaMdhAna moharite saccavayaNassa palimaMthU ( ThANaMgasUtta, 529) mukharatA satyavacananI vighAtaka che' prAkRtabhASA ane jaina sAhitya viSayaka saMpAdana, saMzodhana, mAhitI vagerenI patrikA 15 saMkalanakAra : AcArya vijayazIlacandrasUri* harivallabha bhAyANI D000m A PO. OTOV DODOD.1.1.) zrI hemacaMdrAcArya kalikAlasarvajJa zrI hemacandrAcArya navama janmazatAbdI smRtisaMskAra zikSaNanidhi ahamadAbAda Jail Education Ternational
Page #2
--------------------------------------------------------------------------
________________ moharite saccavayaNassa palimaMthU (ThANaMgasutta, 529) 'mukharatA satyavacananI vighAtaka che' anusaMdhAna prAkRtabhASA ane jaina sAhitya viSayaka saMpAdana, saMzodhana, mAhitI vagerenI patrikA 15/ saMpAdako : vijayazIlacandrasUri harivallabha bhAyANI m zrI hemacaMdrAcArya kalikAlasarvajJa zrI hemacandrAcArya navama janmazatAbdI smRti saMskAra zikSaNanidhi ahamadAbAda 1999
Page #3
--------------------------------------------------------------------------
________________ anusaMdhAna 15 saMparka : harivallabha bhAyANI . 25/2, vimAnagara, seTelAITa roDa, ahamadAbAda - 380 015 prakAzaka : kalikAlasarvajJa zrI hemacandrAcArya navama janmazatAbdI smRti saMskAra zikSaNanidhi, ahamadAbAda, 1999 kiMmata : rU. 35-00 prAptisthAna : sarasvatI pustaka bhaMDAra 112, hAthIkhAnA, ratanapola, ahamadAbAda - 380 001 mudraka : kriSnA grAphiksa kirITa harajIbhAI paTela 966, nAraNapurA jUnA gAma, ahamadAbAda - 380 013 (phona : 7494393)
Page #4
--------------------------------------------------------------------------
________________ nivedana 'anusandhAna'no 14mo aMka jarA azuddhipracura chapAyo che, te badala amane kheda che. amAM agatyano bhAga 'Press' bhajavI gayo che, evo bacAva karavAno artha nathI ja. amArI jUnI phariyAda Aje paNa yathAvat che : sAmagrI aMgenI. nIvaDela/navodita abhyAsI sAdhujano/saMzodhako taraphathI sAmagrI maLatI rahe, to ame paNa vaividhya pIrasI zakIe. ame hajI A kSetranA abhyAsIone AmAM rasa letAM karI zakyA nathI, ene amArI truTi gaNIzuM ? ___ adhyetAone temanA zodhalekho temaja saMpAdita kRtio anusandhAna mATe mokalavA amAraM punaH punaH AmaMtraNa che.
Page #5
--------------------------------------------------------------------------
________________ basUAra 721 anukraNikA 1. ajJAtakartRka "sArasvatollAsakAvya" -saM. vijayazIlacandrasUri 1 2. ajJAtakartRka-saMskRta-apabhraMza bhASAmayaM stotraSaTkam // -saM. muni ratnakIrtivijaya 27 3. harSakulagaNi kRta ___ kamalapaJcazatikA-stotra -saM. vijayazIlacandrasUri 32 4. mahopAdhyAya zrIsakalacaMdrajIgaNi viracita munivarasuravelI -saM. muni kalyANakIrtivijaya 52 5. vA.yazovijayapraNIta zAradAgIta -saM.vijayazIlacandrasUri 66 6. zrImahAvIra svAmI, nizAlagaraj -saM. muni dharmakIrtivijaya 68 7. sthUlibhadra-bAramAsA -saM. vijayazIlacandrasUri 8. zrI uttamavijayajI-kRta pistAlIsa la Agama-pUjA -saM. vijayazIlacandrasUri 76 9. zrI premavijayajIkRta zrI vijayaprabhasUri bAramAsa // -saM. vijayazIlacandrasUri 10. keTalAMka bhASAgIto -saM. vijayazIlacandrasUri 11. bRhat-zAntistotra -saM. vijayazIlacandrasUri 12. DhUMka noMdha -vijayazIlacandrasUri bIrabalanAM rIMgaNAM, 2. mastaka-lekha, 3. pAMca paMktino kalaza 13. zabdacarcA -harivallabha bhAyANI 100 14. patracarcA -muni bhuvanacandra 107 15. thoDAMka hamaNAMnAM prakAzano 110 96
Page #6
--------------------------------------------------------------------------
________________ "sArasvatollAsakAvya" vize - saM. vijayazIlacandrasUri mAtra 153 padya-pramANa A laghukAvya, madhyakAlIna saMskRta kAvyasAhityamAM eka anokhI bhAta pADe tevaM majA, kAvya che. AnA kartAe potAnuM nAma ajJAta rAkhyuM che, ane potAnA gurunu nAma (padya 153) nirdezyuM che. potAnA gaccha ke guruparaMparAno paNa temaNe kyAMya ullekha ko nathI. A kAvyanI mane maLelI eka mAtra pratinA AdhAre A saMpAdana thayuM che, ane tethI AmAM keTalIka zuddhio thavI Avazyaka lAge che, je bIjI prati maLe to ja saMbhavita thAya. pAMca patronI A prati, anumAnataH 16mA zatakamAM lakhAyelI jaNAya che. kAvyano viSaya : zrInandiratna nAmanA sAdhuvaranA anAmI ziSyasAdhuvarye, potAnI jaDatAne dUra karavA mATe karelI sArasvata-sAdhanAnuM hRdya ane vyamaya varNana-e A kAvyano viSaya che. kartA pote ja kAvyanA jANe ke nAyaka che, ane te potAnA anubhava, bayAna ApatAM ApatAM keTalAMka masta varNana paNa Ape che; A ja A kAvyanI khUbI paNa che. kartA potAne 'kazcit janaH' tarIke (padya 1) nirdeze che ane pachI jyAre jyAre potAne rajU karavAno prasaMga Avyo tyAre tyAre 'saH' padathI potAne oLakhAve che. prathama padyamAM ja kartA jaNAve che ke-"potAnI jaDatAthI lajjita haiye, eka manuSya, zrIgurunI zuzrUSA karavApUrvaka, sArabhUta evA sArasvata maMtrane prApta karIne, rAta-dina tenA jApamAM macI paDyo hato." . A pachInAM naveka padyomA jApaviSayaka sthiti-paddhatinuM moghama varNana cha, jemAM padmAsane besavAnI, zauca karavAnI, zveta vastra-paridhAnanI, sphaTikanI mAlA vaDe jApanI noMdha maLe che. jApano paMdaramo dina dIpAvalI dina (11) hovAnuM jaNAvIne, potAno A jApa saMbhavataH 15 dinano hovAnuM kartAe ADakataruM sUcana ApyuM che. e pachInAM padyomA dIpotsavI parva- ane temAM thatA lokonA vyavahAronuM atyaMta rocaka-rasaprada varNana thayuM che. A varNana kartAne niHzaMka susajja kavino
Page #7
--------------------------------------------------------------------------
________________ anusaMdhAna-15 .2 darajjo bakSe tevU thayuM che. kavine zRMgAra-rasano lagAra paNa chocha nathI. padya 57-58mAM kartA bahu mahattvanI vAta noMdhe che. dIvAlInI rAtrinA aMtya prahara daramyAna, potAne sArasvata maMtrano eka lAkha saMkhyAno jApa paripUrNa thayo te kSaNe, pote kSaNabhara mATe tandrAmA khovAI gayA hatA; ane te ja kSaNe temane mAtA zAradAnAM sAkSAt darzana sAMpaDyAM. kavi-sAdhake A sAkSAtkAra keTalI badhI sUkSmekSikAthI karyo haze teno khyAla to te pachInA 59 thI 106 padyomA temaNe karelAM devI-vigraha-varNana uparathI maLI zake che. A varNanamAM paNa stana-varNana karatAM kavie zRMgArarasa ane kalpanAzaktino bhArI ThATha banAvyo che. paraMtu prathama dRSTie sthUla kakSAnuM lAgatuM A varNana, sUkSma taMtra-dRSTi dharAvatA abhyAsI mATe evaM ja rahasyavAdI ane tAttvika hovU joIe, evaM satata lAgyA kare che. tajjJo A varNananA marma ughADI Ape tevI lAlaca avazya vyakta karUM. A dRSTie padya 78, 87, 89 dhyAnAha jaNAyAM che. 103-4-5-6mAM kramazaH devInA hAthomAMnAM pustaka, mAlA, kamaMDalu ane vAhana evA haMsanuM varNana che. 107mAM tandrAdhIna sAdhake karela devInA pUjananuM varNana che. 108 thI 113mAM devI, sAdhaka dvArA sAkSAtkAra-kSaNe thayeluM stavana che, jemAM devIne kArakalpa-rUpe (108) varNavIne ekaarne paNa (112) smaraNa karela che. 114 thI 117 vaLI mahattvapUrNa padyo che. temAM, sAdhakane devIno Adeza maLe che ke "UTha, tAruM moM khola", ane sAdhake te pramANe karatAM ja, potAnA vaiDUryamaya kamaNDalumAMthI tenA moMmAM amRtanI dhArA vahAvI, ane tenAM biMdu sAdhakanI jIbha para lAgatAM ja pAMca-cha vAra bIjamaMtrano uccAra karAvIne (ke karIne ?) devI aMtardhAna thaI gayAM-eq varNana che. potAnI gUDha ane gopanIya virala anubhUti, Aq vizada varNana karanAra sAdhaka kavine ApaNe sAdhuvAdanA kayA zabda vaDe navAjIzuM ? padya 118mAM sAdhakanI sthUla cetanAnuM jAgaraNa ane mAtAnAM darzana pachInA viyoganI khinnatAnuM varNana che. 119 thI prAtaH kAla-sUryodaya- varNana zaru thAya che, jemAM dahInAM valoNAM (123)nuM tathA kukaDAnI bAMga (124)nuM paNa varNana che. 126mAM zrIvIranirvANaparvarAtrino ullekha, kartA jaina sAdhu hovAnuM sUcavI jAya che.
Page #8
--------------------------------------------------------------------------
________________ anusaMdhAna-15 * 3 130 mAM kavie navodita sUryanI sAthe nUtana varSanI loka-sthitine utprekSAtmaka rIte sarakhAvIne sarasa arthAntaranyAsa (lokokti) prastuta karyo che : yAtAnuyAte kuzalo hi lokaH - arthAt loko to anukaraNa karavAmAM niSNAta ja hoya ! to 131mAM vaLI, nUtana varSAraMbhe momAM tAMbUla (pAnabIDAM )nAkhIne vartatA lokone noMdhIne kaDaM ke A divase jo moM lAla-lAlIvALu hoya, to ernu AkhaM varasa khuzahAla jAya ! kavituM vAstavadarzana adbhuta che. pachInAM padyomAM paNa nUtanavarSanI loka-sthiti ja nirUpAI che. 139mAM kavi, pote unnidra ane hRdayamAM bIjamaMtra ja anubhavI rahyA hovAnI potAnI te divasanI sthiti nirUpe che. 140mAM paNa, nidrA bIjajApane kAraNe rUsaNe gaI hovA vidhAna kAvyamaya rIte thayuM che. 145 thI 149mAM maMtra- rahasyamaDhyuM varNana thayuM che. 151-52mAM sArasvata jApa, tenA prabhAve thayela svapna-sAkSAtkAra, ane tenA pratApe ja pote A kAvya racI zakyA hovAnI kephiyata ApaNane saMbhaLAya che. 152mAM potAnA guru 'nandiratna'no nAmanirdeza kartAe ko che. kAvyamA prayukta keTalAka taLapadA lAgatA zabdo paNa noMdhapAtra cha : lambA (lAMbI) (14); sarayaH (sara-saravANI ?)(14); karaDhikulA (15) (hAthanA ThoMsA?); TaMkAvalI (cAMdalAM ?)(41); merAjyaka (merAyAM) (45) ityAdi. kavio ane sAdhako-bannene rasa paDe tevU A kAvya yathAmati zodhIne atre peza karatAM AnaMda thAya che.
Page #9
--------------------------------------------------------------------------
________________ // sArasvatollAsa-kAvyam // zrIbhAratyai namaH // // 1 // // 2 // // 3 // // 3 // kazcijjano lajjitahajjaDimnA zuzrUSitazrIgurupArijAtaH / sArasvataM sAramavApya mantraM naktaMdivA'jAyata jaJjapUkaH padmAsanaM pUrayati sma jApaM kurvannapApaM yadasau sazaucaH / mene'khilairaskhalitaprasarpajjADyAribandhAya sa nAgapAzaH gokSIradhArAdhavalaM vasAnaH sa(su)komalaM vastrayugaM babhAse / jApAdupAgatvarazAradAyAH purassarAGgaprabhayeva liptaH tasyA'tilolAvapi locanAlI nAlIkatulyaM kavimAtRvaktram / uddAmasaundaryamarandalobhAjjAne jahItaH sma na jAtu jApe bhAti sma tasya sphaTikAkSamAlA mAlA nu kalpadrumakumalAnAm / trapAmi sAkSAdyadi jAtu devIM tatpUjayAmIti kare gRhItA tenA'GgalI patralapANiraktA'zoke'kSasUtrasya miSeNa baddhA / zrIzAradAtuSTivazAgamiSyadvidyAGganAndolanakelidolA // 4 // // 6 //
Page #10
--------------------------------------------------------------------------
________________ anusaMdhAna - 15 * 5 vAgvAdinI sannidhivattitattadvidyAvrajAdekatarAM didhIrSuH / manye'kSamAlAkamanIyapANiH pAzaM gatAzaGkamupAdade saH gambhIranAbhInibhakUpakUle tasya vyaloki sravadutravAriH / aGguSTapuSTAGgavRSAdavAptabhrAntirghaTIyantra ivA'kSasUtram meru triratnojjvalamekhalaM nA' skhalajjapannapyudalaGkRtA'sau / vidyAdharezA api yaM na zaktAH syurlaMghituM kiM tamanAptavidya: hRtpadyato'tipraNidhAnamudrA bandhena niryAtumapArayantyA / tasya prasajjapahuGkRtInAM dambhAdavi zrutadevyalinyA prApto'tha sArasvatamantrajApArambhAddinaH paJcadazo'pazokaH / prAmumudan tatra manAMsi nRNAM dIpAlikAvarSataTAkapAliH sampUrNacUrNadravasAndrarekhA prasAdhitA yatra vibhAnti saudhAH / gokSIradhArojjvalalo [la] lakSmIlIlAkaTAkSAvalizAlinaH kim AzaGkyate yatra vilokya lokailiptA''layaprAGgaNacUrNarekhAH / arkeNa kopAtkarakarttarIbhiH - 11611 // 8 // // 9 // // 10 // // 11 // // 12 //
Page #11
--------------------------------------------------------------------------
________________ anusaMdhAna - 15 * 6 kRtAcyuteyaM kimu kaumudIti dhanyAtmanAM dha(dhA)masu cUrNarakhAH zubhrA na bAbhrAjati yatra lambAH / sotkaNThasatkarmajapuNyasaktA: pratyakSalakSyAH sarayo vahanti padmAvatAM sadmasu yatra jAtA: khaNDAjyavallaDukacaNDagolA : / bADhaM kulastrIkarardikulAtaH prAtaH patantaH kSudariM kSipanti santyeva gaurAH karalAlanIyAH sthUlA azaithilyakathAstathApi / yallaDDukebhyaH sudRzAM kutazciddhInA: kucAH kAlamukhAstataH kim // 16 // syAdyatrajAnAM sukumArikANAM snigdhAtmanAmadbhutamAdhurINAm / tulyaH paraM vADavataptasarpiH sindhoH sudhAMzostalitaH sabimba: sUkSmojjvalasvAdusasaukumAryAH sArasyayugmodakapuSpagucchA: zrIvallayo yatra jayanti zuklA: yatrezvarANAM tapanIyapAzAH preGkhanti varNottamakhelanISu / kiJjalkapiGgAni kimapraphulla // 13 // // 14 // // 15 // keSAM na harSAya yadIyasevAH / kiM somabhAso'nyamaho sahiSNudyo: ratnarutkarttarikAvilUnA: ( ? ) // 18 // dadhisthirasthUladalAstanIyaH sevA samanto hu ( ? hR?) ta tantupUgA: / // 17 // // 19 //
Page #12
--------------------------------------------------------------------------
________________ anusaMdhAna-15 .7 // 21 // // 22 // // 23 // prasUnabuddhyA mithunAnyalInAm // 20 // dyUtena dantA api bhUpatInAMye pAtitAstaizcirasagRhItaiH / kapardikAnAM kapaTena yasyAM kundAvadAtaiH kitavA ramante vAllabhyato hiGgula-yUSayantranyAsacchalAdyatra na mantraviktaH(tkaH ?) / kuryAt kuhUkuMbhakucAkapolazrIkAriNI: kuGkumapatrabhaGgIH tasyA'bhavadvAsaravAsavasyA'vasAnasandhyAvasaraH sumedhyaH / dhyAnAdamuM kSobhayituM nu rAgairutpAditavyApakadAvazaGkaH tatrA'ruNIbhUtasamastabhAve hAro'pi guJjAphalagumphakalpaH / kAlI mukhAlImavilokya kAlakSepAdupAlakSi calekSaNAbhiH vyoma vyarociSTa vicitracaJcaddIdhityadabhrasphuradabhrasAlam / vAgdevatAvirbhavanotsavAya pratyagrapaTTAMzukamaNDapaH kim ? // 25 // dIpAdiSu svaM kSipatA''tapasvaM palAyituM vedmi dinena muktaH / rAjJo dalaM vIkSitumAyadAbhAdastAcale zaikharikaH kharAMzuH viSNuM jaguH parvatamastake'jJAstenA'stabhUmIbhRtibhAnudambhAt / // 24 // // 25 // // 26 //
Page #13
--------------------------------------------------------------------------
________________ anusaMdhAna - 15 * 8 daityAdRtadhvAntacamUdaye'cizcakAruNaM cakramabhUttadIyam reje'rkabimbi(mbaM ?) varuNebhakumbhaH sindUrapUracchuraNAruNaH kim ? |. kiM tadvadhUkuGkumitAsyapadmacchAyAruNaH sphATikadarpaNo vA zrIkaNThakAntAmagamaM na gaGgAmityAtmazuddhyai purataH surANAm / uttuGgakallolakare'rkagolaM dadhe kramAdambudhiragnivarNam patyuH pratIcyAsturagebhagarbharatnairbhRtaM mandiramamburAzi: / tasyopariSTAdahimAMzubimbaM (?) zizrAya zoNopalakumbhazobhAm ambholpamagnArkamiSeNa lakSmyAH pramIlitAyAH priyasindhutalpe / tuGgaH stanaH pIDanapATalaH kiM jAto'nilodbhUtadukUladRzya: manye tamobhiH kRtarathyaraGgaturaGgarUpai ravirAtmavairI / nItvopakaNThaM dhigapAti pApaiH pAthodhimadhye tadanu prasasne // 27 // // 28 // // 29 // ||30|| // 31 // // 32 // kAlIM tama:kaJcalikAM satArA-muktAmadRzyendu-taraNyu rojAm / sandhyAnurAgoragavalliraGgA caGgA mukhe (s ? ) vasta kuhUkulastrIH // 33 //
Page #14
--------------------------------------------------------------------------
________________ // 34 // // 35 / / // 36 / / anusaMdhAna-15 .9 sarvaprakAzapravaNArkadIpotsarpacchavicchadmazikhAntasUtaiH / nabhaHzarAvakSaritairabhAri kSoNItamaH kajjalacUrNapujaiH dhvAntAvalizyAmalitAM vicitraakaaraanycitodruprkraabhiraamaam| dIpotsave rAtrivadhUrapi dyAM cakre vilipyojjvalamaNDanAM nuH kopena jajvAla taraGgirAgA nUnaM vanasthA tatirauSadhInAm / prANezvaraH zItakaro'karodyanA(na)mAM karasparzanato'pi toSaM smeraM marandAmRtamindirAyAH sadmAlparolambakalaGkapaGkam / antaH sarastArakapatyapatyavrAtopamAM kaumudamApa vRndam uccastarAdambarato'stazaile pAtena tejo yadabhAji bhAnoH / dIpAlayastacchakalAyamAnAH pratyAlayaM didyutire tadAnIm lokena hemantasamantazItAvapItasItaGkatayA hutAzaH / dA(dI)pAvalIdIpakadambadambhAdUpe tamaHsantatikRSNabhUmau mA saMvigRhyendurahodurantaistatrA'hni jigye timiraistato'sau / naSTo gRhItoDudalo'tha dIpa // 37 // // 38 // // 39 //
Page #15
--------------------------------------------------------------------------
________________ anusaMdhAna - 15 * 10 vyAjAdabhUccampakapuSpavRSTiH nArIrnirIkSyAbharaNAdbhutAGgIH zRGgajvaladdIpakapaGktibhaGgyA / TaGkAvalIstatra mahe mahebhyagehazriyo'pyA''mumucuH svabhAle // 41 // dIpotsave nUnamagAdalakSmIrlakSmIzca vezmasvakRtapravezam tasmAdalambhyanta mitho'balAbhiddIpacchalAtkAJcanakandalAni agre nijasvAmijahAsaharSAdAvAsalakSmIriti vIkSyate sma / tadvAravaktre gRharatnarAjI tAmbUlaraGgAruNadantapaGkti: nirmApya me rAtrikadIpikAH sa zrIparvarAT pumbhiralabhyamAnam / azUzudhaddhezmasu zokazatruM zaGke sapatrAkaraNAya rAtrau 118011 // 42 // dhvAntadviSA cchinnaruco'rayo nazcaNDAMzavo'mI iti zaGkayA kim / roSAruNAsteSvadhiruhya tArAstasthuH pRthusthAlagadIpadambhAt svasvAlayebhyo nirayuH kumArA merAjyakai rAjitapANipadmA: / kartuM nu cAmIkaraketakaistajjApAya darbhAsanajA saparyAm (?) // 45 // // 43 // // 44 // // 46 // AhlAdalakSmIM bahulAmavApya ke'pyaga (gra) dhAmAntara tihyamAMtIm (?)
Page #16
--------------------------------------------------------------------------
________________ // 48 // anusaMdhAna-15 * 11 dhIrA nidhIkartumivauSadhIcchAdhInAH khananti sma vanAvanISu // 47 // dIpAvalIpAvanarAtrikAe~ nirmAya maMgalyamatho nRnAryaH / dIpadyutAdarpakadoHpratApAd(?) dAntodaraM talpaniketamApuH dIpastadIyAmaladIptidIvyaccIrAvRtAGgyAstilakaM kilaikam / dehalyanullaGghanalAlasAyAH satyAH zriyoH darzi(zriyo'darzi) gRhodare'pi // 49 // sadvarNapAdaM guNagumphayogyaM sajjaM kalAvajjanitaM yuvAnaH / bhekSustathA talpamamA vadhUbhiH (?) kAvyaM yathA'laMkRtibhiH sahArthAH // 50 // gADhopagUDhastanapIDanAdikrIDAH pradIpo'tra vadhU-dhavAnAm / pazyanmarullolazikho'ntarantaH zaGke ziro'ndolayati sma rAgI // 51 // puSpAyudhAyuHparivarddhakaM yadyadyauvanadroH kusumAyamAnam / yadrAgavAdhairamRtopamaM tat kiM no yuvAno vidadhurvadhUSu krameNa jAtA yadi ghUrNanebhyo nirNItanidrAgatayaH pradIpAH / kiM tarhi vAcyaM ratakelikhinno'ntaraGgatAruNyavadhUvarANAm // 53 // saMbhogayuddhe'GgulikuntakoTi // 51 // // 52 //
Page #17
--------------------------------------------------------------------------
________________ anusaMdhAna - 15 12 bhrUcApa - dRktomaraghoraghAtaiH / prAptA niraikSuH kimu sAndranidrAdambhAdanutthAM mithunAni mUrcchAm jAlAdhvanA cakSuragocarAGgaH pravizya saudheSu samIracauraH / jarIharIti sma zayAludampatyaGgazramAmbhaH kaNamauktikAni utthAya rAtrau bahudhAnyazuddhisiddhayoH zrayantAdapi ( ? ) hetubhAvam / svasvaukasaH sUryakadAruhastau nAryo'cakarSannahitAguNajJAH tasyAM nizAyAmatha bAlizAnAM dhurya: sa turyapraharAntyabhAge / saJjAtasArasvatalakSajApaH prApa kSaNaM svApamivA'papApaH uddharvandamAM tAvadabhaGgabhAgyaH saubhAgyazobhAlaTabhAGgabhaGgI / zrIzAradAM kovidakalpavallImagre samagre hitadAM dadarza nA'bodhi kAmAdhikadAM svaputrImAdAvato'patyamahattvamicchuH / yatpAdayoH pUjayadiSTapUrtyaivedhA nyadhAnnAkimaNInnakhAnnu yatpAdayorullasadaMzudIprAM kAmAGkazA: kiM surakelivApyaH / nityA'namadvimbanadambhamajjAddevyaGgarAgAvilaraktanIrA: 114811 // 55 // // 56 // // 57 // // 58 // // 59 // // 60 //
Page #18
--------------------------------------------------------------------------
________________ anusaMdhAna - 15 * 13 nA'mI nakhA yatpadayoH suvRttAH kiM tarhi sA mantraThakAramAlA / tAM lohitAM cintayatAM satAM yadvazyAH kavitvAdikalAmahelA: yatpannakhAH premiyUkhalekhAzikhAmukhA mUrkhamatallikAnAm / kurvanti dIpA iva hRnniketAlokaM tamaskANDavikhaNDanena bhavArNavAntaH satatabhramo yat pAdAGgalIvidrumakandalAnAm / lAbhena bho yasya bhavatyavandhyaH sudhIvarANAM dhuri varNanIyaH hInopamAnAta kavidIyamAnAt / yasyAH prakopaM kimadhArayantau pAdau pAdau spadazoNavarNau pAdau yadIyau jaladurgavRtterujjAgrataH SaTpadarakSakasya / pAthoruho'pyAharataH zriyaM cettavyAti (tayA'pi) yAtavyamavazyameva // 64 // dyobhUruhAmIhitamAtradAnAM vAcAlatAmaJcati nUpuraM cedacetanaM yaccaraNe niviSTam / tadyugmadhArI hRdi tarhi vijJa: syAdvaktraniryadvaranavyakAvyaH // 61 // varNo'sti zoNastarabAdivAcyastenA'sya vizrAmyati tAratamyam / yasyAH padAbjadvaya eva yatta // 62 // // 63 // // 65 // // 66 //
Page #19
--------------------------------------------------------------------------
________________ anusaMdhAna - 15 * 14 dvizrAntavizvatrayabhaktirAgam UrvAtatAyA yadanarghyajaGghA valle: sakAJcImaNikausumAyAH / maJjIradambhAdakRta svayaMbhUbhambhobhRtaM merubhRdAlavAlam raktAravindaM kuruvindamagniH siMdUramityAdyaruNArthavRnde / mukhyau yadaMhI tadamU dadhete mUrdhni sphuranUpurahemapaTTam pAdA yadIyAH kRtapUjanAnAM jADyaM javAnnAzayituM janAnAm / maJjIramANikyamayUkhalakSA: saMtanvate kopakaTAkSalakSA: UruzriyA''khaNDalakumbhizuNDAdaNDAbhimAnoddalane'dbhutaM naH / yasyAH sadA namraziraskarambhAstambhAbhibhUtau punarasti khedaH yuktyA bhujAyAmavatI yadIyazroNItaTe kA'pyamarI na kAJcIm / zaknoti bandhuM na bhavatyamuSyA divyA yadi vyAsasamAsazaktiH sambhAvyate syUtamade bhuvAM cetadarkatUlAtulatantulakSaiH / ceddevaloke tadatandracandrajyoti:kalApaiH kila yaddukUlam jainendra vAgyA (kRpA) lanapAtrasaMviddAnottamAcAryaparISTituSTaiH / // 67 // // 68 // // 69 // // 70 // // 71 // // 72 // // 73 //
Page #20
--------------------------------------------------------------------------
________________ // 74|| anusaMdhAna-15 * 15 puNyaiH parItAM nu tanUlatAM yA dhatte'vadAtadyutidevadUSyAm AzroNi yasyAstanurasti puNyakSetraM nu gaurodgatarug(ka)praroham / yatrAntarIyAgrataraGgabhaGgyA bhAntyadbhutAH sIravilekhalekhAH // 5 // yasyAH pure garbhaganAbhikUpo yo mekhalAmadhyamadIpravapraH / ratnotthitAstatra mitho milantyaH kurvantyalambhAH kapizIrSazobhAm // 76 / / kAle kalau gatvaratattvavidye yA mekhalA hATakapaTTikAyAm / ratnAni dhatte'kSarapaGktirUpAMnIvImavaimyuttamavAGmayAnAm // 77 // madhyo na kiM vA na mayaikSi yasyAH prAcyo na tasya pratimAsuvRSTeH / anyastu pakSo'bhimato yato'haM sthUlArthadarzI sa ca gADhasUkSmaH jAnIta yanmUlatanUlatAmapyunmIlitAM tUlikayA kalAtaH / no cet kathaM madhyazalAkikAyAM tiSThatyapAraH stanazailabhAraH // 79 // sarvezvarI yA varamIzvarAdeH pAdena kasyA'pi tatiM karoti / no cedvapurvAlanayAvalagno bhagno'bhaviSyadvisakhaNDabandhuH // 80 // yasyAH prabhAvena vinAzavandhyA // 78 // samAra // 80 //
Page #21
--------------------------------------------------------------------------
________________ // 81 // // 82 // anusaMdhAna-15 * 16 sandhyAtimedhyA mukhapUrNimendoH / jAghaTTi zoNopalakuTTimaM vA vakSoGgaNe kaJcakacakravartI AkalpakIti kalitapratApAM / vakSovanImullasitapravAlAm / carkarti colaH kucazailabhUmI yasyAH samIrodbhutadhAtudhUlIm vairAgyabhaGgyA hRdayAd yadIyAd yaH pustakAntargatakAntasUktaiH / kRSTo bahistiSThati rAgarAziH zaGke sa loke'jani kaJcakAkhyaH // 83 / / kAzmIradezasya dadAtyado'tyutkarSaM tataH prItivazAttadIzA / kedAramekaM hRdi kuGkumasyA''datte sma yA vai mitakaJcukaM nu // 84 // kAThinyamuddhRtya hRdo bahiryA varyAvakArSIt] kucarUpakUTau / tenA'jijIvajjanatAM yadalpAdapyAzritAnAM karuNAM vidhAtA lAvaNyapuNyAmbughaTau manobhUmattebhakumbhau ratikeligolau / muktAlatApakvaphale tadutthajyotirjale pATalapadmakozau tejasvivAgbIjamaNI samudrau. hRddhAmasaddharmavivekamaulI / jJAnAmaradrustabakAviti syAdyasyAH kucadvayyupamAnighaNTuH // 87 // yugmam // // 85 // // 86 //
Page #22
--------------------------------------------------------------------------
________________ anusaMdhAna-15 . 17 zliSyannurohiGgalaraGgacolaM yasyAH stanAsphAlajakopazaMsI / zuklo'pi lauhityamupaiti hAro vIkSyA'pi ko vA sukucAM na rAgI // 88 // kambuH kimu syAdyadakuNThakaNThaspardhAya pUrNo'pyayamujjvalAtmA / yadhuccaratyomiti vAdyamAnaH pApApahaM no parameSThibIjam // 89|| dedIvya(pya)te devyadharAruNAsyAsindUrapAdA kumudAvadAtA / yA mAnase saumanase na sevAlasyA''laye divyasitacchadIva // 9 // vAddhi vinA vidrumamudbabhUvA'zokaM vinA'syodalasat pravAlam / bimbI vinA bimbamalAlagI(lIlaga ?)dvA kiM dhUtabandhUkamado yadoSThaH // 9 // padmendanAdyadvadanaM samAsabhrUzrIkarI dha(dhA)rayate purApi / rAjJo jayAllohitazuNDadaDaM (daNDa-) bhAlAtapatraM tvadhunA tadUrvam . // 12 // Acchidya puSpeSubhaTAddayAluH zaGke svanAsAmiSato niSaGgam / yA nyagmukhIkRtya karoti riktaM nyadhyAyyadhastadvijapuSpapaGktiH // 93 / / svatyAgadhattUrakRtArcazambhoH khedAya tadvandyapadAmupAste / sUkSmAntapakSmAGkurakaNTakodya
Page #23
--------------------------------------------------------------------------
________________ // 95 // anusaMdhAna-15 * 18 ttArAliyugdRgdalaketakIyAm // 94|| dolAvilAsocitakarNaphAlI vyAlIDhatADaGkanibhena baddhvA / yA mukhyarUpe vahate svatejaH kIrtidviSayomaNi-pUrNimendvoH yaddormayadyotaravaH saparyAparyAkulA vijJakulArpiteSTAH / / zoNAGgulIpallavalabdhazobhA:(bhA-) saMbhAramAbibhrati bhUSaNAnAm // 96 // koTIrahArAGgadakaGkaNAdyapramANamANikyavatIM vilokya / jAnAmi yAM ratnakareNa ratnAkareNa vA''rohitasarvakozAm // 97 // prAleyamUrtestaralArkabAlonmIlanmarIcipracayena yasyAH / uttIrNavAsogrataraGgadhAraM jAgalyate'GgaM tanute na jAne // 98 // AdAvabhUtAM janakAnurUpe zrIryA ca dugdhAbdhividhiprasUte / AcicchidAte nu mitho'nupAtazvetau guNau kvA'pi kalipravRttau // 19 // yA vaktrapaGkeruhapAtukAnAM mAlAmiva stambhitaSaTpadAnAm / vINAM kalakvANavitIrNakarNaprIti kare mArakatIM bibharti // 100 // ya(yA ?) dAnagatyAdyakhilaprakAraiH kiM no kareNoH karaNiM karoti ? |
Page #24
--------------------------------------------------------------------------
________________ anusaMdhAna-15 * 19 pArthakyamekAkSarataH karasthA cedvallakI nA'Jcati sallakItaH // 101 / / dviH saptavidyopaniSanmaNInAM yA pustikAyAH kapaTena peTAm / nyastasvadRg(k) citrakavallimArAllAti sma pAdAnatadInahetoH // 102 // yA pustakaM vAcayatAM jano yadbhaktastu yadvAcayitA kuto'stu ? / yenA'sya yAdaspatisarvavidyAstaddaH punaH ko'pyaparo na yasyAH // 103 // kaNThesu muJcazcibukAgracumbisthUlastanasparzajakopabhIruH / yasyAH kare kazcidamuJcadakSasragmAlyamarcArthamuraH puraHsthe pANisthavaiDUryakamaNDaluryAsauvAsyadAsyapraNayIndupuryAH / uccATahetaM kaTake talaujAH kiM rAhumAnIya vahatyupAnte // 105 // navyaprasUtA surasaurabheyI yA bhekSuSAM dogdhi manISitAni / tenAntikaM vatsakavat sa kazcidyasyA na muJcatyucitaM marAlaH // 106 / / tAM mAnasotthairatha rUpabhaGgIcaGgIkRtAGgImiha gIradhIzAm / vyAkozakAvyAmburuhaiH suvarNazrIvarNanIyairmahituM sa lagnaH // 107 // mukArakalpAM sakalAmarANA // 104 //
Page #25
--------------------------------------------------------------------------
________________ anusaMdhAna-15 * 20 magrerasa(sara)tvena sarasvati ! tvAm jADyena caNDena viDambitaH tvAm gosvAminI vijJapayAbhya(mya)vinaH // 108 // jADyana pIDye janayitri !. citraM vevidyamAnAvaraNavrajo'ham ! tenedamucchinddhi nijAMhiniSThA pRSTholbaNAgniSTaniSevaNAnme // 109 / / svabhAvasvattva(sattattva?) vatI satI me dabhraM hRdabhraM zritavatyapi tvam / hatvA tamaH prAtibhasuprabhAtaM nAtantanISIdamayauktikaM te // 110 // bhAgyodaye kAmagavI purogA saMpAdayantI hitamAzritAnAm / tasmAdabhAgye'pi madiSTamekaM tebhyo'dhikAyAstava dAtumarham // 111 // prekholanAmauligacAmarAlIdaNDAH kirITAgraniviSTaratnAH / jADyaM harante tava karmakoM 'pyaiGkAravaryopamayA smRtAGgyaH // 112 // tenaitadalpArthakRte'rthanA tenA'rhA phalAyeva marullatAyAH / mAtarmamA'taH karuNAkaTAkSaM muJcopariSTAd ghaTiteSTalakSam // 113 // stavanam // vijJaptimevaM kRtavantamAkhyattaM mUrkhamukhyaM vidhujinmukhI sA / uttiSTha pAtrIkuru vaktramitthaM
Page #26
--------------------------------------------------------------------------
________________ anusaMdhAna - 15 * 21 cakre ca vakretarakarmako'sau devI tadA tasya dinodayAbjasparddhAkarastokavikAsivaktre / datte sma vaiDUryakamaNDalUdyanIlAbjanAlImamRtasya dhArAm // 115 // yA'nargale nirgamite'dya mAndye vAgIzayA gauradgauSadhena reje'sya kiM pathyaparAyaNAyAH zAstreSu buddheH sphuraNAya yaSTiH tasyAM ca kiJcitkRpaNAjyadhArAnyAyena jihvopari lagnavatyAm / sA paJcaSoccAritabIjavarNA vidyudvadAnya (nyA) vyavadhatta devI yasyAH prasAdena mukhAdavApe svapno'yamIdRgghanapuNyalabhyaH / sA'pi pramIlA'sya jagAma dUre dhig vedhaso'bhISTaviyogadatvam tAvadviyattAlatarau vizAle piGgAGgabhAH pazcimabhAgarAgaH / mlAnoDupuSpAdvipulAbhratalpAdutthAya yAntyAM rajanipriyAyAm / // 114 // // 116 // // 117 // prAcIkaTadvAsaramarkaTeza: prAcIzikhAyAM zikhizoNamAsyam // 119 // pUrvAyuvatyA nidadhe'sya jApAvasAnamaGgalyakRte svamaulau / bAlArkarugghaTTapaTIpaTIyaHpATalyanirdhAdi (Ti?) tadhAturAgA // 118 // // 120 //
Page #27
--------------------------------------------------------------------------
________________ anusaMdhAna-15 * 22 bhraSTAMzukaH zrAg vilalAga bhUyo rAgAvilaH zItakaro'mbarAnte // 121 // jahAra hArAvalihetave'haH - zrIstAramuktaughamabhUttadA kim ? / bhUyastarAM stAtpunarApsyatIyaMzyAmA samudrapriyaputrapatnI // 122 // pAthodharadhvAnamapArthayanto ye sma prathante dadhimanthanAdAH / manye'pavighnAgra(gri)mavatsarAptiprauDhotsave te paTahapraNAdAH // 23 // udyoginAM jAgaraNAya sAdhA raNyena dIrghAH kRkavAkughoSAH / puNyArthamadravyavibhAtabherIbhAGkArazobhAM bibharAmbabhUvuH // 124 // zoNau dhunIdhanyavadhUmipANipreDolinau premaguNena baddhau / bhUyo bhavadyoga-viyogavaryAvAsaJjatAM kokavilAsagaulau (?) // 125 / / vardhApayanti sma suparvavadhvaH zrIvIranirvANadaparvarAtrim / petuH samantAditi zADvaleSu prAleyalezavyapadezamuktAH // 126 // dugdhAjyayordhAmani cediyantaH syurmodakAH parva tadeti manye / smarAbjahastAbhinayAliguJjA - gIbhirna kasko jahase'bjinIbhiH // 127 // dIpAlikApoSitapUrjanAnA
Page #28
--------------------------------------------------------------------------
________________ anusaMdhAna - 15 * 23 marko manobhiH kimu pAraNotkaiH / tamaroSarakto - (?) AkRSya'dhyArohyata prAgacalAgrabhAgam kovedabhAnAu (mu ? ) dite vibhAnA - ( ? ) mIze tamaH sthAsyati dRzyamurvyAm / chAyAmayastu prativastupuJjastasya sthitaH pazyata durjayasya jAte'tha tejo'ruNite prabhAte nAtenire ke savizeSaveSam / dRSTveva navyAMzukamarkamAdau yAtAnuyAte kuzalo hi loka: tAmbUlaraktAdharadantajihvA: sarve'bhavaMstacchubhameva teSAm / ye taddine sanmukharAgayuktAste'zeSavarSe'pi viSAdamuktA: bhAgyazriyA''lasyagamAyapuMsAMbhAle samuktAphalaraktacolA / lAjADhyakAleyajapuNDradambhAhorvalliruccai racayAmbabhUve // 128 // // 129 // // 130 // tAmbUlabAhulyavilohitAsyAH zubhrAMzukendudyutidattadAsyAH / santo vilemuH (suH) kimilAvatIrNAH saudAminIsundarazAradAbdAH // 131 // // 132 // // 133 // nAsAgralagnA kSatapUrNapuNDravyAjAdrdharaktojjvalabindubANam / bhrUyAmalajyAlikacApadaNDe jetuM kali (liM) sandadhire kulInAH // 134 //
Page #29
--------------------------------------------------------------------------
________________ anusaMdhAna - 15* 24 paraspareNa praNayapravINA: santaH praNAmapravaNottamAGgAH / kiM bhAlabhUsambhRtabhAgyabhArA bhugnIbhavatkandharatAmadhArSuH sarvAdaraH sundarakUrasaGgaH saMvatsarasyA''dimavAsarazca / dhAnyeSu dhaneSvapi (dhaneSu dhAnyeSvapi ? ) rAjamASairevA''pyate sma trikayoga eSaH // 136 // // 135 // raktaH pratApAddhRtakUrakIrttiH sthAlAsanaH za (sa) syakulasya rAjA / bhuktikSaNe'ndolitapANipadmo dyaccAmaro'rAjata rAjamASa: DhakkAdigADhadhvanitairakarNa vyApAriNaH kena kRtA vadAnyAH / no cedanAkarNitacATuvAcarichandanti dausthyaM kathamarthipuMsAm // 138 // cettAni cittAnnirayustadA kiM jAtaM yadekaM hi hRdAlayastham / dAtedamevA'sya samagramurvI dhyAtuH punastatra dine'sya nidrAmudrAvimuktAkSisaroruhatvam / AseduSaH svAntasarasvatisthe svapnAmbuje bIjamatiSThadekam jAne'sya bIjAnyaparANi jApe dattApamAnA vaniteva nidrA / kopAdupAdAya calA palAyAJcakre naraM kasya maNiH sthiro vA // 140 // // 137 // // 139 //
Page #30
--------------------------------------------------------------------------
________________ anusaMdhAna - 15 * 25 dattaprakAzo raviragraho'pi yaccottamAnAM citapaJcavarNaM vighnAvalivyAlavilopitUrNam / kalAzikhAzAliziraH zikhaNDizrIkhaNDanaM khelati hRddhaneSu pApApanode paTuvAdyamAnaH sadyo yadevoccaratIti hetoH / zrIvAsudevaH sutanirvizeSaM cumbatyabaGgiprabalAsthikambum nA'lIkasUnorlapanaH pratolIrAlokya ruddhAH sakalAnyavarNaiH / pUtaM parasparzabhayena jAne yanniryayau bhinnakapolabhitti tisro'pi rekhAstrijaganti gaurajyoti: kalAsiddhizilAvizAlA / siddha: sabindustaduparyato yallokasya kiM rUpakamalpamAtam paJcArhadAdiprathamAkSarotthaM jainA: samagrAgamasAramAhuH / SaDbindukhaNDendu-viriJcinAmopanaM yadanye'pyadhikaM trayItaH yogipradhAna praNidhAna dhArAgodAvarIkhelivitIrNalakSmi / hAlakSamApAlati yatpurasthai rvarNadvipaJcA[za]dudAravIraiH yadvIjamekendukalAM dadhAnAM jihvAdalaM yAvadalaMkaroti / // 141 // // 142 // // 143 // // 144 // // 145 // // 146 // // 147 //
Page #31
--------------------------------------------------------------------------
________________ anusaMdhAna - 15*26 syAttAvadAsyAmburuhasya kiJcitsaGkocitA sA'nucitA na cintyA || 148 || AmokSameko'pyarihAdivarNo rAtIti viprANayituM zritAnAm / tatpaJcakotthaM yadavaimi pazyatyutkandharaM vastvadhikaM tato'pi vAgdevatAyA vadanAraviMdA tIjamAsAdyata yadyanarghyam / tatpArijAto'jani maMjarImAnissImasaurabhyamabhUt suvarNam ArAddhasiddhAntasurIvarIyaHprasAdajasvapnamadhormahimnA / saughA'jani prAgakarIrasaMjJA (2) vIrullannadya kavitvapuSpaH // 149 // // 150 // // 151 // zrImandiratnAkhyaguruprasAdaprAsAdavAsAptasukhaH sa cedam / sArasvatollAsa iti pratItaM sphItaM guNairAtanute sma kAvyam // 152 // santu stanandhayadhiyo'dhyayanAya baddhametanmukhAbjamaNimaNDanatAM nayantaH / zrIbhAratIti thi (sti) mitAkSaramantrabIjapraSThaprasAdamadhigamya kaviprakANDAH // 153 // iti sArasvatollAsakAvyam // zrIH //
Page #32
--------------------------------------------------------------------------
________________ ajJAtakartRka-saMskRta-apabhraMza bhASAmayaM stotraSaTkam // saM. muni ratnakIrtivijaya cANasmA jaina jJAnabhaMDAranI hastalikhita pratamA 24 tIrthaMkaranI stuti va.no saMgraha che. tadantargata naMdIzvarAdi stutio tathA vartamAnacovIzInA AdinAtha - zAntinAtha - neminAtha - pArzvanAtha ane mahAvIrasvAmI, A pAMca jinezvaronAM stotro prApta thayAM che. temAM, naMdIzvarAdistutiomAM anukrame naMdIzvaradvIpa, sammetazikharatIrtha para siddha thayelA 20 tIrthaMkaro, aSTApada parvata para birAjamAna 24 tIrthaMkaro, zrIsImaMdharasvAmI bhagavAna, samakAle thayelA 170 tIrthaMkaro, traNa lokanAM jinacaityo, 12 aMgasvarUpa jJAna ane mahAvIra svAmI bhagavAnanA zAsanarakSaka siddhAyikA devInI stutio che. tyAra bAda pAMca-pAMca gAthA pramANa pAMce tIrthaMkara bhagavaMtanAM stotromAM tete tIrthaMkara bhagavaMtanA varNa, lAMchana, pUrvabhavo, pAMce kalyANakonA mAsa tathA tithi, tathA zarIra pramANa va.nuM varNana che. ___Azare 16mA saikAmAM lakhAelI pothI lAge che. pratinuM lakhANa 10mA patranA bIjA bhAgamAM samApta thayA pachI, eka bhaMsAelI paMktimAM "saMvata 1590 varSe" evaM vAMcI to zakAya che. karttAnuM nAma maLatuM nathI. AmAM prathama racanAne bAda karatAM zeSa badhAM stotro apabhraMza bhASAmAM che, te ullekhanIya che. zrInandIzvarAdistutayaH // nandIzvaradvIpamitairjinAnAM prAsAdazRGgairbhuvi bhAsamAnam / vidyAdharANAmasurAmarANAM nAthaiH stutaM maGgaladAyi bhUyAt // 1 // sammetazailAmidhabhUmahelA - zirovataMsAstrijagatprazaMsAH / labdhapratiSThAH zivasaukhyalakSmI kurvanti te viMzatitIrthanAthAH // 2 // aSTApadasthA nijamAnavarNA - zcitairyutAH zrIbharatena bhaktyA / saMsthApitA taramAnatendrAH(?) zrIAdinAthapramukhA jinendrAH // 3 //
Page #33
--------------------------------------------------------------------------
________________ anusaMdhAna - 15 * 28 1181 11411 sImandharaM nirjjarakoTisevyaM tIrthaGkaraM kSemakaraM janAnAm / saddezanAprINitabhavyasaGgha - manantalakSmIpradamAnamAmi kaivalyalakSmyA tithimeyakarma - bhUmI: pavitrAH samameva cakuH / utkRSTakAle zatasaptatiste tIrthaGkarA me zivadA bhavantu svarge ca pAtAlatale vizAle bhUlokamadhye bahutIrthamAle / bhUtAni bhAvIni ca santi yAni jainAni caityAni namAmi tAni // 6 // saMdarzitAnekabhavasvarUpaM zazvatpataGgapramitAGgarUpam / mithyAtvavallIlavane lavitraM jJAnaM jagaddIpamahaM smarAmi siddhAyikA vIrajinasya tIrtha sevAparANAM bhavikavrajAnAm / vighnApahA zAsanadevateyaM mAGgalyamAlAmatulAM tanotu // 7 // // 8 // iti nandIzvarAdistutayaH samAptAH // ( 2 ) jaya jaya paIva kuMtalakalAva vilasaMta bahulakajjalasahAva / kalahUyakaMti marudevi - nAbhi- niva-taNaya risaha vasahaMka sAmi ||1|| dhaNa mihuNa tiyasa naranAha deva niva vayarajaMgha mihuNe sa ceva / sohamma - vijja- accuya - cakki - savvaTTasiddhi avayarIa itthi // 2 // AsADhabahula cavIu cautthi kasiNaTThami jAyau mAsi citti | ikkhA bhUmi nayarI viNIya dhaNu pa~casaya tihi taNupaNIya || 3 || cittaTThami ginhai sAmi dikkha cau sahasa samanniya kasiNapakkhi / igyArasi bahulI phagguNassa saMpajjai kevalanANa tassa // 4 // mAha vadi terasi ujjala niya jasi puvvalakkha culasIya jUya / jaya paDhama jiNesara sUa bharahesara kari pasAu nimmalacarIya // 5 // // iti zrI AdinAthastotram // ( 3 ) vIsaseNa airAdevi naMdaNa taNuharaNa jaya apuvva hariNaMka akhaMDiya taNu kiraNa | sirisiriseNa kuru - nara sohamma khayara niva
Page #34
--------------------------------------------------------------------------
________________ anusaMdhAna - 15 * 29 pANaya so aparAjIya accuya iMdabhava // 1 // vijjAhiva gevijja naravai meharaha savvaTTha avayannaDa gayaura saMtiyaha / bhAdrava vadi sAtami sAmi cavaNa tuha jiTTa kasiNa terasi nisi jIyau jammamaho (ha) ||2|| jiTTha cauddasi bahulIya saMjama siri varIya posa sudi naumi diNi kevala vari varIya 1 jiTTha kasiNa terasi nisi kaMcaNakaMti taNu mukkhasukkha pahu pAmIya chaMDIya kammavaNa // 3 // causaTThi sahasa aMteura culasIya lakkhaya haya-gaya-rahavara channavai koDi pAyaka taha ya / navanihi caUda rayaNa cha khaMDa sabhUmivara dhammacakka solasamu paMcama cakkara ||4|| cAlIsa - dhaNuha - deho lakkha-varisANa jIviyaM jassa / so saMtinAhadevo karei saMghassa sivasaMtI // 5 // // iti zrI zAntinAthastotram // (8) paMcajani Auriya saMkha jiNi diNaha ajjavi jasu paya sevai laMchaNamisi jiNaha / rAyamaI maNavallaha sohaga suMdaraha nemicarIya nnijjai phaliNI sAmalaha // 1 // Asi dhaNo tasu daiyA dhaNavai suhamasura cittagai vidyAhara rayaNamai mahiMdasura / aparAjIya prIya prIyamai pAyAraNaha saMkhanivo tasu jasumai prIya aparAjIyaha // 2 // navamabhave soriyapuri samudavijaya gharaNi sivAdevirANI naMdaNa jAyukula tasuNa kantI kisiNa duvAlasi aparAjIya cavaNu
Page #35
--------------------------------------------------------------------------
________________ anusaMdhAna - 15 * 30 zrAvaNa siya pahu paMcami maMdaragirinhavaNa // 3 // sIya chaTTi sAvaNa sahasa samanniya vaya gahaNa revagirivara sAmI rAyamai pariharaNa / diNa caupanna aNaMtara Aso mAvasaha . kevalanANI viharai taNu jasu dasa dhaNuha ||4|| jIviya varisa sahassaM AsADhe aTThamIya siya pakkhe / saMpattaM siddhisuhaM ujjite namaha nemijiNaM // 5 // // iti neminAtha stotram // (5) sAmi sAmalaya taNu kaMti kiraNAvalI jayau vilasaMta kallANa- ghaNamaMDalI / jayau dharaNiMda- phaNi rayaNa rayavijjalA bhaviya ghaNa mora naccaMti harisujjalA // 1 // nAha marabhUi bhavi bhamIya vaNi gayavaro deva sahasAra vijjAhara bbhUa suro / vijjanAho ya gevijja kaNayApaho cakkavaTTI ya pANaya vimANaccua ||2|| citta cautthIi kasiNAi vANArasI nayari niva AsaseNassa vAmAsaI / posa dasamIi kasiNAi jammutsavo tAsa igyArasI giNhae saMjamo ||3|| kasiNa cautthIi cittassa tuha kevalaM suddha aTThamahiM zrAvaNaha patto sivaM / nAha taNumANa navahattha phaNi laMbaNo varisa sau Au jiNa nayaNa ANaMdaNo // 4 // jiNa vighana viNAsaNa pAva paNAsaNa pAsa pasannau hou maho / paumAvai devI jasu paya sevI manavaMchita suha deu maho // 5 // // iti zrI pArzvanAthastotram //
Page #36
--------------------------------------------------------------------------
________________ anusaMdhAna-15 * 31 (6) jayau so sAmI vIra jiNaMdo pikkhiya laMchaNi jAsu maiMdo / saMgama kAmiNi maNimaNi vAso kAma karI kima karai ullAso // 1 // nayasAra sohami mirIya subaMbhe kosIya sura vasumitta suhamme / aggijoI IsANaggibhUI siribhAradaha mahiMda caugaI // 2 / / thAvara sura vasubhUi ya sakke hari nAraya sIha nAraya cakke / sakIya naMdaNa pANaya cavIu devANaMdA Uari avayariu // 3 // sIya chaThThi sADhaha vasIu biyAsI diNi ANeI hariNegamesI / kuMDagAmi siddhatthaha naravai vAlaMbha trisalA tasu kukhi Avai // 4 // caitrasIya terasi jAyu jamma meru kaMpAvIya suNIi ramma / chappiyai naMdaNa daIya jasoA naMdivarddhana paho jANe bhAyA // 5 // bahula dasami pahu magasira mAsaha dikkha leu sahIyA uvasaga sahasa / siya vaisAha dasamiI kevala kittIyamAvasa suddha sIya nimmala // 6 // iya jiNa vIraha kaNaya sarIraha satta hatthu uccatta taNu / jaya gaNahara goyama jagi jasa uttama phalIpa sayala kallANavaNa // 7 // // iti zrI mahAvIrastotram //
Page #37
--------------------------------------------------------------------------
________________ kamalapaJcazatikA-stotra // ___ -saM. vijayazIlacandrasUri A kRti e saMskRta kAvya-sAhityanA eka adbhuta najarANAM samAna kRti che. 130 padyomAM pAMca jaina tIrthaMkaronI stavanA karatI A racanAnI khUbI e che ke tenA pratyeka padyanA pratyeka caraNamAM 'kamala' zabda guMthI levAmAM Avyo che; ane eno artha pratyeka caraNe bhinna bhinna che. 128 guNyA 4=512 thAya; e rIte AmAM 512 vAra 'kamala' zabda bhinna bhinna arthamAM guMthI levAmAM Avela che. AmAM zleSa Adi alaMkArono tathA vividha zabdasaMyojanono Azraya, alabatta, levAmAM Avyo ja che. paraMtu tethI kavinI kSamatAmAM sheja paNa UNapa Ave tema nathI; kharekhara to emAM ja kavinI kSamatA pragaTa thaI che. ane A kAraNe, kavie svayaM prayojenu 'kamalapaJcazatikA' eq nAma paNa sArthaka bane che. ___ parAkASThA to tyAM che ke kartAe 4 padyo (121 thI 124) prAkRta bhASAmAM lakhyAM che, ane temAM pratyeka caraNamAM 'kamala' zabda prayojI batAvyo che ! A racanAnA sarjaka paMDita harSakula gaNi, itihAsakAronI noMdha pramANe vikramanA 16mA zatakamAM thaI gayA che, ane te gacchAdhIza zrIhemavimalasUrinA ziSya hatA. temaNe sUtrakRtAMgasUtra para dIpikA' TIkA, mugdhAvabodha-auktikanI TIkA, kavikalpadruma, kAvyaprakAzaTIkA vagere aneka graMtho racyA che. (jaina saM.sA.no itihAsa-1, -hI.ra. kApaDiyA, pR. 51, 288 va. pra.I.1956, vaDodarA) A stotranI eka prati chANInA pra. zrIkAMtivijayajI zAstrasaMgrahamAM upalabdha che (kra. 791). tenI jheroksa kopInA AdhAre prastuta saMpAdana karavAmAM AvyuM che. pratinAM 8 patra che, ane sarvatra TippaNo noMdhyAM che, je ukalyAM tevAM atre paNa mUkI ApyAM che. pratimAM lekhana saMvat nathI, paraMtu paDimAtrAnI lipi tathA prAMte puSpikArUpa ullekha vagerene AdhAre kartAnI potAnI lakhelI ke pachI kartAnI najara samakSa lakhAyelI prata hoya tema anumAna thAya che. AdinAtha, zAMtinAtha, neminAtha, pArzvanAtha ane mahAvIrasvAmI-ema pAMca tIrthaMkaronI saMyukta stutisvarUpa A racanAmAM ekAdhika sthale AdinAtha vagere eka prabhunuM nAma lakhIne, anya 4 nAmo paNa tyAM joDI devAnI-joDIne vAMcavAnI sUcanA, kartAe ApI che.
Page #38
--------------------------------------------------------------------------
________________ anusaMdhAna-15 * 33 A stotrano eka aMza, saMbhavata: 25 padyo pramANano aMza, sArAbhAI navAbe saMkalana karela prAcIna jaina stotra sandohamAM joyAnuM sAMbhare che. paraMtu samagra stotranI to temane paNa jANakArI nahotI, te paNa temAMnI noMdha thakI spaSTa thAya che. paM. harSakulagaNikRta kamalapaJcazatikA-paJcajinastotra saTippaNa // zrInirvRtikamaladRzaH karakamalakrIDanaikakalahaMsam / praNatApUritakamalaM' prAtaHsamaye sudRSTamukhakamalam // 1 // jinapaM sazrIkamalaM suranAyakasevyamAnapadakamalam / pratipAdaM kamalapadaiH pRthagarthaiH staumi 'varakamalam // 2 // yugmam / / akSINalakSmIkamalaGghanIyavAcaM bhavAme 'kamalAbhidhAnam / dInollasatzUkamalabdhadoSaM paGkapraNAze "kamalasvabhAvam // 3 // yugAdinAthaM 'kamalAGkavaktraM gItapratApaM kamalAnanAbhiH / saMsAraduSTA' kamalapramuktaM stavImi niHzaGkamalAsyaraGgam // 4 // anaMtasaMvitkamalaM bhaje vibhuM svapANidIptyA "kamalA'palApinam / acAlyacittaM 'kamalAvilAsato nazyattamaHzokamalakSmavigraham // 5 // mAtrAdhikatvAtkamale na tuSyasi priyapradaH 15satkamalopalakSitaH / jinendra muktAGkamalakSyadarzana: padaM na nanaM kamalaMbhayaH zubham // 6 // bAhyaM tathAMtaramasau kamalaM bhinatti mAtrAdhikaM "kamalavaM na dadhAti mAne / enogatAMzakamalaMbaparaprabhAva "bhUbhRdvarIkamalasetaratulyasevyam // 7 // pazyantamekamalakAdhipatIbhyapUjyaM seve zivArpakamalaktakaraktapAdam / kSoNIvize kaimalaMkapadAbjasakta- saccaJcarIkamalakoccayavRddhyapetam // 8 // vyAkhyAkSaNe kamalamUzcaturAnanatvAt khyAtastathA "kamalabandhuriva pratApI / padmApati: kamalanAbhiriva prabhustvaM dhyAnaM karoSi "kamalAsanamAzritaH san // 9 / / 1. lakSmI, 2. zobhA, 3. auSadha, 4. jalarUpaM, 5. mRgAGka, 6. strIbhiH, 7. pApamalena muktaH, 8. nRtya, 9. kaM sukhaM malaM nidharati, 10. tAmra, 11. varAGganA, 12. niHkalaGka, 13. zarIraM, 14. kAme, 15.kSauma, 16.kalaGka, 17.rogaM, 18.kAmecchA, 19.nRpa, 20. raGka, 21. arakaM puSTaM, 22. uttamabhramaraM, 23. brahmA, 24.raviH, 25.kRSNa, 26.padmAsana /
Page #39
--------------------------------------------------------------------------
________________ anusaMdhAna-15 * 34 saMkSiptazokamalayATrijazItavAkyaM vistAryazokamalapantamavadyavAcam / mAtrollasatkamalasaMsRtikalpavRkSaM satpuNyatokamalavadbhiranApyamIDe // 10 // mAnAhyazokamalamuktaparityajantaM saMstaumyabhIkamalayukvanitAGgaratnam / kSiptAryanIkamalaghuprazamopasevyaM tvAM mAtrikAdhikamalaM zrayatAM daviSTam // 11 // saMbhUSitAMtakamalarkasamaM ghanAptau tyaktAtulAMzukamalajjamapIzaramyam / satsevitAMtikamalavrajadattaduHkhaM zreyolatAsu kamalaM kila mAtrayADhyam // 12 // aMhastamo'rkamalapUjyasamAtrikatve nirnAzitAntakamalakSmikRtAnukampam / zreya:kulAGkamalayocalakairagamyaM sakSiptakalkamalalaMntaminaM vazAbhiH // 13 / / naSTAntarAyakadalarkamalArbhamadramegha: samAtrikatayAmalADhya deham / tyaktvA surAGkamalaSannapi me sameto mokSaM 'niraGkamalabhApagamaM vidhehi // 14|| anekArthAn jalpanakamalamukhAn zabdanivahA~stathaivAcakSANaH kamalavamukhAn varNanikarAn / kriyAkANDe samyakkamalakalitaM tArayasi no mayi zreyolakSmIkarazukamalasvArdranayanam // 15 // jaya zrImannetaH "kamalalamahAmAnyamahimA prabodhaM tanvAnaH kamalasadRzA'mitrajanayoH / tuSArasphArazrIkamalatulanAmeti jinavAk caritrazrIkaNe kanakamailavadbhAti bhagavAn // 16 // bhavaM vyApadvArddhaH kamalati bhavAn zoSakaraNe yazaHprAJcatpuSpastabakamalalAntaGkaharaNe / surAdhIzAbhyarya: kamalasadRzatvena viditaH sadAriSTAghAte jayati kamalAdhIzamahimA // 17 // 1.candana, 2. vRkSa, 3. marudeza, 4.apatya, 5. sarpa, 6. vaJjula, 7.kalaGka, 8. nirbhaya, 9.viSTA, 10.mAlaM kapaTe, 11.anvaya (antaka-yama?), 12.kaMdarpa 13.kAmalaM vasante, 14. jana, 15.yama, 16.dhmAta, 17. cetaH, 18.pApa, 19.laDa vilAse, 20. rogIzvA, 21.mAlaM vana, 22. akaM duHkhaM, 23. mAlaM vasAdi 24.aGko nATakaM, 25.laSI kAntau-anicchan, 26.aGkaH kalaGkaH, 27.alabhA-lAbhAntarAyatyAgaH, 28.vakArAdyAn, 29. dhAraya, 30.raviH, 31.maMDala, 32.mitra, 33.eraNDa, 34.ko vAyuH zItalatvAt, 35.maMDaH sarvarasAgraM sarasatvAt, 36.maNDo bhUSaNaM, 37.ko'gniH, 38.maNDo bANam, 39.maNDala: sarpavizeSaH, 40.ko mayUraH, 41.tasya maNDaM picchaM, 42.kRSNaH /
Page #40
--------------------------------------------------------------------------
________________ anusaMdhAna - 15 * 35 girIza: zrIsArvvaprakaTakamalAGgodbhavahatau gabhIraH zrIpArthaH kamalanidhivatsadguNamaNiH / janAntarbAhIkAbhayakamalakAraH kalimalaM mamacchindyAdIza! kamalaripuvadvizvavipine // 18 // dadAnaH sadbodhaM kamalajanatAnAmapi vibho ! - ' dvitIyatve pUrNaH kamalaza iva prItikaraNaH / parisphUrjatkIrtti sphurati kamalAbhRdyutisitA kriyANAM puNyAnAM tavakakamalApaM pravadataH ||19|| pratIkSyaH svargAdhIzvara kamalanAthAdimasuraimahAtejastvena tvamasi kamalaH karmadahanaH / satAM vighnavyApavyapagamavidhau "bhUSakamalastava zlokaH pUrNaM kamalabhavamapyAzu jitavAn // 20 // tamodaityadhvaMse "kamalazayavad bhAti bhuvane namatpuMsAmIzo bhavikamala (lA)lInirmiticaNaH / parikSiptanyakSA'hitaikamailala: pAvanagatirjagatprauDhAvAsAMgaNakamalalIbhUtasuyazAH // 21 // 12 ciraMjIyAtsArva: "kamalaruhapANikramayugaH svayaMbhAvAtsevA'NurkamalaleMgIrvANanikaraH / sadA samyagnirnAzitanijayaza: stAvakaimalaH calanmAyurduSTajvarakamalalAdyAmayahara ( : ) ||22|| yadA'haM tvatsevAM cakamalabhikarmIkRtasukhastadAsyAM satpuNyAtkamala'si vadhatyAjanakRte / caritrasvIkAre kamala'yamalosIndriyadame 1. smara, 2. samudraH, 3. bhaiSajakAro vaidyaH, 4. mRgAriH siMhaH, 5. kamaro mUrkha :, 6. kalaza, 7.kalAbhRccandraH, 8.kalApam, 9. jalapatirvaruNaH, 10. . madhUradhArI kArttikeyaH, 11. gaNezaH, 12.jalabhavazcandraH, 13.jalazAyI kRSNaH 14. bhavikakSemamaMDalI zreNI, 15. ripu, 16. maMDala: zvA, 17. maMDalaM paridhiH, 18. jalaruhaM padmaM 19. nipuNa:, 20. maMDalaM dvAdazarAjakaM 21. maMDa: zokaH, 22. maMDalaM kuSTaM, 23. abhilaSitavAn- Atmanepadamanityamiti, 24. kamaThaM AcaSTe, 25.kamaThaH kacchapaH sa ivAcaratIti kamaT /
Page #41
--------------------------------------------------------------------------
________________ anusaMdhAna- 15 * 36 mamatvAnnirmuktaH kamalapi yathA naiva bhavasi ||23|| zaraprAsaprAJcatkarmalamukhazastrAGkitakaro gRhasthastve svAmI kamalakaraNo naiva caraNe / madako dhavyApatkamalabharanirnAzanacaNa: praNamyaH zreyaH zrIyuvatikamalastvaM tanumatAm // 24 // yathAvarNajyeSTa kamalanalamarvatyanudinaM 7 surajyeSTaM spaSTaM kamalanizamAzaMsati yathA / yathA cAharnAthaM "kamalati nayAdarkayati vA tvadekatrANastvAmaNukamalahaM staumi ca tathA // 25 // yuvApi tvaM svAmI sumakamaladhikkAranipuNastanaH khyAto gaurIkaimala iva duSTAndhakaharaH / navavyAkhyAkAle "kamaladharavistArininedaH svayaM pUjyaH svAmI nanu "kamalayA bhaktivazataH // 26 // nirniktIkRtasatsahasrakamala: svahnidvayasparzanaiH pUjyastvaM kamala prabhAdibhirabhUttvadvAgrahasyaM vibho ! / jAnAnaH kamalaprabhopyapalapatsaMsAracakrabhramI zrIpAlaM "kamalaprabheva suSuve tvAmIza ! vAmottamam ||27|| prasphUrjatkarmelaprabhAvajaladhikhyAtapratApodayaH zrIsArvaH "kamalasvarAmRtavaradvIpAnugacchadyazAH / dhvastA'nIkamalaprabhaH prathayatAtsantApanirvApaNe saukhyaM janmani niHkalaGkamalale pUrNe'pi zAntipradaH ||28|| addhaiNAGkavibhAsyalIkamalayaisyurvItalaM patkajaiH 1. kamaThaM munibhAjanaM vahatIti kamaTa, 2. kamaraM dhanuH, 3. kamaraM komalaM komalazarIraM, 4. kamarazcauraH, 5. kAnta, 6. vipraH, 7. kaM agni mahatIti kamaT-agnihotrI, 8. kaM brahmANamahanIti-brahmArccaka:, 9. sUryaM 10. kaM sUryaM mahatIti kamaT sUryArcakaH, 11. aNukaM svalpaM mavati mAdyatIti svalpamadohaM, 12 puSpadhanuH kAmaH, 13. IzvaraH, 14, jaladharo meghaH, 15.zabdaH, 16. kAlavyanta-rAgramahiSI, 17. zi (za) truJjaya:, 18. vyantarapatnI, 19. guruH, 20. mAtA zrIpAlasya, 21. puSkaravarodadhi, 22. puSkaravaradvIpa, 23. raNa, 24. maNDA AmalakI tasyAH phalaM maNDa, 25. lalATa, 26. maNDayasi /
Page #42
--------------------------------------------------------------------------
________________ anusaMdhAna-15 * 37 saJjAtaH kila ni:kalaGkamalalAdhIzAnvaye tvaM jinaH / tvadvAcaM kamalavrajA nijagirA zrRNvanti harSonnatA: pArSayeSu kRtAntatarkamalalaprAduSkRtipratyalaH // 29 // saMsArazrAntaloke kamalalavati ya: pApatApApanodAdane saMvAdyamAnAnakamalalavaduddAmatejAH suraughaiH / namrIbhUtakSamAbhRdraNakamalalabhRnirmalazlokarAzeH nirhArAdhaHkRtazrIpikamalalabhRdAyAsame sevakAste // 30 // kSoNIpAvitryahetoH kamalalavadidaM pAda padmadvayaM te naivAjJAnapravRttaiH "kamalaludharaNaiH zrIyate saukhyadAyi / bhaktapratyUhanAzAmbikamalanemiva brahmalakSmyAstamaughe sarpAlokapravRttAmbikamalanajanAsevyapAvo'si pArzvaH // 31 // kSoNIvikhyAtakIrtyAnakaimalayemukhAnekadezasthalokAn svavyAhAreNa lakSmIjaladhiranudinaM bodhayanbodhisAdhuH / itthaM spaSTArthamAdyanmadhukamalabharaiH pUjyapAdAravindaH zrIpAzvo hemazuddhAbharaNadharatanuH zreyase saMzritAnAm // 32 // |ityekN zrIpArzvastotram // zatArthI(rthi)paNDitazrIharSakulagaNipraNItam // zreyaH sadaGkamalayotratimeghanAdamutsarpidarpakamalopaimayA'kSipantam / vAcApi "kAkamalajaM pratibodhayantaM vIraM gatAMdhikamalaM jinarAjamIDe // 1 // sampUrNazAntikamalAsivimuktapANiH soDhuM suduHzakamalAsanameH prabhaJjan / mithyA satAM vadasi lokamalaprabhUtaM kurvanjagatkamaladhArivazAbhiraryaH // 2 // 1. maNDalAdhIzo rAjA, 2. mRga, 3.maMDalaM samUhaH, 4.kamaNDaluH plakSavRkSavizeSa: sa ivAcarati kamaNDalavati, 5.mRdaGga, 6.maMDalaM vidyate yasya sa maNDalavAn sUrya :, 7. maMDalaM sarpa bibhartIti maMDalabhRdIzvaraH, 8. maNDalaM zvAnaM bibharti vAhanatayA sa maNDalabhRt kSetrapAlaH, 9. kamaNDaluH kuNDikA tadvadAcarat kamaNDalavat, 10.kamaNDaludhArakaistApasaiH, 11. ambikA pAopAsikAdevI, 12. maNDanamalaGkAraH, 13. ambikA mAtA, 14. maNDanAya alaGkariNAvo janA ibhyAdayaH, 15.paTaha, 16.deza, 17.sadakaM sadabhijJAnaM malayaM vanaM nandanAdi, 18. aNDaM muSkaM tasyopamayA- nindyatvenetyarthaH, 19.kAkamaNDajaM pakSiNamapi, 20.andhikA kaitavaM, araM atyarthaM, 21. aNDaM zaraM, asi khaGgaH, 22.aNDAsanaM dhanuH 23. i: kAmaH, 24.pezI-aNDaM pezIti vacanAt, 25. prakAza, 26.aNDadhAriNaH puruSAH, 27.prathamakAvyadvayaM pAzvopayogi / ( 26 27
Page #43
--------------------------------------------------------------------------
________________ anusaMdhAna - 15 * 38 13 kurvvasamRddhamiha ni: kamalaM svabhaktaM mAtrAdhikatvavazataH kamalaMghanAdyaH / tulyIkRtasphuradazokamalAjaimASamAnavyathAsu ghanakalkamalAkave'si // 3 // kSemaira bhIkamalavan viSayAmbuzoSe prAtarnibhAlyakamalo'si yamadhyamatve / dhanyo jineza "kamalAsice yatra dRSTaH sAro bhave'tra " kamalAmakhilAmavaiSi || 4 || sarvasphuratkamalanaM pravahadguNAnAM ko vetti te "kamalanaM nayananditeza ! / prauDhaprabhAvaka~malAvadabhiSTutasya zItadyutezca "kamalAzucikIrtibhAjaH // 5 // vIkSe'vipakSa kamalAdapUrvavaktraM siddhAntanirmitikRte kamalAbhRdAbha ! | saMsmaryakAryavidhaye kamalAvidAdau dhIrazriyA rucira! te kamalAdhipAGka ! // 6 // mAtrAdhikatvavazata: kamalambhanAya sAmarthyabhAkkamalalAbhasamaH kSamAyAm / saMguptasatkamaladguNarAzirIzaH sArvaH sapApakaimalAbhamabhASamANaH ||7|| munirmAtrAdhikyAtkaimalalatilIlAzamarato 19 21 22 31 vadan jantUtpattiM narakaeNmalave kAlavazataH / zubhe lagne jAtaH kamalagejasadyogakalite zrayan rekhAH pANau kamalaherihaMsAkRtidharA // 8 // bAbhAsyamadhyamatayA kamalaGkamuktaH parSadrataH kamalamIzavacastanoSi / devAsuraiH kamalagItayazAH prazasyo bAlyasthita: 'kamalabhAyitavigrahastvam // 9 // durvAdinAM kamalahaM vacasA bhinatsi zAstrodbhavaM kamaladhautazarIrakAntiH / dhAnye yathA kamalamosi nareSu mAnyastadvadvibhuH kamalahaMsagatiH pratItaH || 10|| 36 30 37 10 1. kamalArahitaM - daridraM, 2. kAmalaM - ko yamaDAsya ( ? ) sa eva Amo roga:, 3. laGghane - ullaGghane, 4. kaTurohiNI, 5. 'rA', AmA apakvA rAjabhASAstatsamo mAnaH, 6. kalkaM pApaM tadeva Amo rogavizeSa:, 7. kamra, 8. marudezaH sa ivAcaran, 9. kamalamitra kamalaM mukhaM, 10. ivarNAderiti parato yatve-yamadhyamatvamitirUpaM, 11. kalIkAlaH sa dhanyaH, 12. asi tvaM, 13. kalA vijJAnaM, 14. kalanaM jJAnaM, 15. kalanaM saGkhyA 16. kamalAvatA viduSA nareNa stutaH, 17. kalA, 18. kalAbhRccandraH, 19. kalAM zilpaM bibhartti iti kalAbhRtsUtradhAraH, 20. kalAmUladhanavRddhistAM vettIti kalAvit vyavasAyI tena kAryaM Adau smarttavyaH, 21. kamalo mRgaH mRgAdhipaH siMhaH sa eva aGke yasya sa vIra ityarthaH, 22.kAma icchA, 23. karmetyarthaH 24. kAmo balaM, 25. anumati (:), sapApasya sAvadyasya kAme'numatau lAbhamabhASamANaH, 26. kAmaM kandarpaM laDati unmathayati - laDajihvonmathate, 27. vIrya, 28. jyotiS yogo, 29. padmAkArarekhA, 30 kalaGga, 31. kalaM manojJaM, 32. kalo'vyaktamadhuradhvAnastena gItaM yazo yasya, 33. kalabho laghuhastI, 34. kalahaM 35. kaladhauta, 36. kalama, 37. kalahaMsa /
Page #44
--------------------------------------------------------------------------
________________ anusaMdhAna - 15 * 39 svAmintrazokamalagaMrdadaghavyapAye saMsAraduHkhakamalAlAghayutaM ripUNAm / nirnAzane kamalaghoSasamAna ghoSaM bhAvAmaye kamalahArisamaM samAtram // 11 // jantostapa: sphuradazokamalapraNAze tAmrasya campakamalandasugandhivastraH / ullAsyanU kamalazaMkamupAstikArI yaH syAttava svakamalAJchanamAtanoti // 12 // hRnmedhyatAkkamalavatpratipakSamAtrAdhikyAdalIkamasi prazamAtprahantum / ullAsyalIkamala vaittanusA dhunamyaH kSiptavyalIkamalavan sthiratAguNena // 13 // duSTAmarcendrakamalananuvelamIzaspaSTaM sitArkamalapAtakatApalope / sadgostanIkaimalatulyavaca:prapaJcaH nirmoghamAghakamalaH sadariSTakuSTe ||14|| pAdAvanamrarkaimalAGgamukhagrahaughaH sAdhUbhavatkamala bhaujanadhArivipraH / vidhvastaduHkaimalasambhavabhItirIti: pratyUhasaJcayatamaH kaeNmalasvabhAvaH // 15 // tyaktavyalIkamalese "bhujagezvare ca rAzIMzca madhyakamalapramukhAnvadantam / saMvaddhitAdhikamalAdijanasyadhanyo yastvatpadAntikamalAryata eva bhaktyA // 16 // ambodarAntarataTAkaeNmalAlazAntivallI balAGgakamala~GgamaraGgatulyam / pUrNAGgitarkamalavetkalitaM karAbje samyagvitarkamalayapriyanAdamIDe // 17 // nistIrNapAtakamalAdiha saMyamaM yaH saMsArazoSakamalocakavairivAraH / paGkeruhAGkamalaiyomudamApyayadvadyAntIza tAvakamalambariNo mataM tat // 18 // 1. alagarcha: sarpavizeSa:, 2. saMsAraduHkhameva kaM jalaM mavati badhnati (mathnAti) kamav - vyoriti valopa:, 3. sAmarthya, 4. kAmalo vasantaH vasantaghoSaH kokilaH, 5. kAmalo roga: rogahArI vaidyaH, 6. pArada, 7. kiTTa, 8.marando makarandaH, 9. ullAsakRt, 10. anUkaM zIlaM tatra maThati nivasati sthirIbhavati iti anUkamaT- zIlavAnpuruSaH, 11. puNyatA, 12. arka: sphaTika: mAlavat-mAluH strI tadvadAcarantaH pratipakSA yasya, 13. avitatha, 14. aDa udyame, 15. bhAla, 16. mAluH patravallI kRtvA tathA tadvadAcarantI tanuryeSAM 17. apriya: 18. maruH parvata : 19. candrakamalaM- karpUrapAnIyaM yatkarNarogaMnAzayati, 20.sAkaravANI, 21. drAkSArasaH, 22. kamalaM jalaM jalayoravyabhicAritvAt kamalo rasaH, 23. nirmoghaM saphalaM mAghapAnIyaM mAhavANI iti, 23a. prasiddhaM zatruJjayanIraM kuSTahAritvAttatsadRza ityarthaH 24. kamalavat aGgaM yasya sa kamalAGgo raktAGgo maGgala ityarthaH, 25. tAmrabhAjana, 26. kamala iva kamalaH vRttatvAt-raktatvAt tatsaMbhavo yamaH, 27. kamala iva kamala: sUrya : 28. vyalIkaM - alIkaM, 29. alasIuM, 30. nAgarAje ca, 31. madhye ko yatra IdRzo malazabda: makara iti syAt, 32. kamala zreSThI, 33. pArzva, 34. arAryate- prApnoti, 35. marAla, 36. vasanta, 37. araGga, 38. tarko vAJchA, 39. aravat- cakaM, 40. vanapriyaH kokilaH, 41. arocako dIptimAn, 42. kamalotsaGgaM prApya yathA'layomudaM yAnti, 43. aDambariNaH saMsAraprapaJcaM muktvA tava mataM prApya mudaM yAnti /
Page #45
--------------------------------------------------------------------------
________________ anusaMdhAna-15 . 40 januSyAsItte'maHkamakalala(kamalakala?) rAzirmahamayaH / kSamAmadhye kSAntaH sapadikamalAkelikaraNA / vadanvedArthoghaM jinakamalaha~sAMkasadRzaH bhavAbdheH saMzoSe kamalazabhavaH zambhavacaNaH // 19 // kamalamukhavipakSo madhyamA'bhAvatastvaM kamalamukhakuraGgaiH sevanIyo vanAnte / kmlcrnnbhktainevlkssysvruupH kamalabhayavimuktaH prANamatkandharANAm // 20 // kamalajanakatejAH saukhyasampatpradAtA kamalajananarovyAge'pi santApahArI / kamalamitamanantaM muktisAtaM bhavantaM kamalamukhasamastavyantarendrAz2amIDe // 21 // sakalakamalayAtaprAjyalabdhiprapaJca: sumRdukamalaNe zrInyakRtasvarNavarNaH / vizadakamalakAntasthAyisannIrabhASaH prasRmarakamalaGkopadravadrAvako'si // 22 // sarucikamalabAlavyAlaraudre praghAte nizitakamalapatracchinnavIroddhajAte / haribharakamaleNuvyAptarUpe jayante viza iha "kamalAle nAmabhAjo labhante / / 23 / / aruNakamalazAkha: kalpazAkhIva vizve dadhikamalabakAbhavyAhRtiH zAntidAtA / kurubakamalaJjodyAnavAsI vratastho 1.kalakIla(kala)rAziH, 2. kalAkeliH kAmaH, 3.kalahaMsAGko brahmA, 4.kalazabhavo'gastiH, 5.kamalamukhAH kRSNA''nanAH, 6.kamalamukhA vAnarAH, 7.kAlo-mahAkAlaH, 8.kAlo yamaH, 9. kAlo yamastasya janakaH pitA sUryaH, 10.kAlo maraNaM, 11.kAlamanehasaM, 12.kAlo vyantaraH, 13.karo hastaH yAtA prAptA, 14. karaNaM zarIraM, 15. karako nIrapAtraM, 16.karakaH, karavAla, 17.karapatra, 18. pratrAsya, 19. kareNu, 20.narAH, 21.karAle, 22.karazAkho nakhaH, 23.karambaH, 24.karaJjaH / 23
Page #46
--------------------------------------------------------------------------
________________ anusaMdhAna-15 . 41 gRhapatikamaloTanyAdArI sakRcca // 28 // kamalamiva dinezaH prApya datte kuyogaM tadiva kamalapUjAM vAmadevo janAnAm / kamalabhamiva pUrNaM pUrNimAsIsu yogaM tvamapi kamalaramyo bhaktibhAvaM natAnAm // 25 // kamalamiva khagenAbjena yuktaM sukAlaM janajanakamalekhaM vartamAkhyAti siddhim / kamalabhavakRtaM sadduLavAyaM kSiNoti tadiva "kamalajAtaprAyadhIraiH zritastvam // 26 // saGkrIDatIva uSayA kamalAGka Iza ! tvaM vIrasiddhiramayA kamalAbhirAmaH / tadvacciraM kamalamAdhikasadguNaH san dadyAnmahAMsi "kamalAGkarucipratApaH // 27 // vizvatrayIkamalanapratimAntimArhan gatirAmbakamaladyutikiNvahArI / saMsAratArakamalekhekapuSyamukhya nakSatrapeTakamalArjakamIza vizvam // 28 // rAja tvadambakamalastanuSe vadastvaM aMhaHpulAkamalavannaghanimnagAnAm / 1-2-3. madhyamAbhAva iti sarvatra yojyaM, karoTaM bhAjanavizeSastenA'nyadapi pAtraM lakSyate tatra nyAdakArI-bhojanakRta, 3a.ekavAraM, 4.kaM yamaM devatAtvena malati dharati kamalaM bharaNI nakSatraM, 5. tathA, 6.mastakapUjAM, 7.IzvaraH, 8.kamagni devatAtvena malate kamalaM-kRttikA nakSatraM, 9.kaM AtmAnaM malati kamalaM zarIraM tena ramyo-ramaNIyaH, 9a.natAnAM bhaktibhAvaM prApya suyogaM datse, 10.kamalaM brahmANaM malati-kamalaM rohiNI nakSatraM, 'rohiNi caMdadivAyara hAthiSkA doghaDIAI'ityuktatvAt, 11.sUryeNa, 12.abjena-candreNa, 13-14.mazcandraH sa lekho devatA'sya tat malekhaRkSaM nakSatraM mRgazaro nakSatraM, va ivArthe, yathA mRgabhaM sUryeNa candreNa ca siddhimAkhyAti tathA tvamapi, 15.kamalaM bharaNInakSatraM tasmAdbhavo rAhustatkRtaM durvyavAyaM duSTaM vighnaM kSiNoSi, 16. kamalaM rohiNI nakSatraM, tasmAjjAto budhagrahaH, 17. kamalo mRgaH RSyanAmA so'Gke yasya sa kamalAGko'niruddho yathA uSayA krIDati tathA tvaM siddhiramayA krIDasIti, 18.kamalazabdena padmAbhidhAnaH saMkhyAvizeSa: kamala iti mAsaMkhyAto'pyadhikaguNAH, 19.utsavAn, 20. kamalAGkaH padmaprabhajinastasya kAntistadvatpratApoyasya sa, 21. kaM mastakaM tasya maNDanaM mukuTaH, 22.anindyaH, 23. ambakaM netraM tasya maNDanaM kajjalaM, 24.arthAt kRSNaM, 25.mo rudraH sa lekhako devatA yasya tat malekhakamArdAnakSatraM, 26. arAjakamanAthaM, 27.ambakaM locanaM tasmAt, mahuDa vRddhau maMhate dhAtUnAmanekArthatvAt jAyate iti ambakaman candrastadvallasatIti kvipi svAdidIrghAbhAve ambakamaNDalaH, 28.saGkSepa, 29.maruH parvataH sa ivAcaran maravan /
Page #47
--------------------------------------------------------------------------
________________ 27 anusaMdhAna-15 * 42 vidvaccakorakamalakSaNamuktadeha sandehahArakamalasya vacovilAsaH // 29 / / varatanu tArakamalaNaH satyAndhakamalaNabhAndhakadaghaughe / narakamalaNAbhanarakadhvaMse samakamalaNAdvirata: // 30 // bhUtikamalakaharaNaH praNamaddezakamalabaddhasArvAyuH / sUrpakamalaNavimuktaH prANibhyo bhAvukamalAsIt // 31 // caraNamanaGkamalAsItsatyAgadayADhyanandakamalAyaH / kamalAkhyamapi dadAnastathA nidhAnaM mahAkamalam // 32 // AnamrapAkamalaNaH svAmI madhyakamalaM nidhi yacchan / nan pRthukamalaNagoyAyajUkamalaNodbhavaM duritam // 33 / / madhyakamalaketuhataH prasannatArakamalajadaviSTaH / dAnatrikamalatulya: sahasrakamalasutaguNaudhaH // 34 // ripuraGkapaJcakamala: zreyazrIvallarIkamalatulya: / gAmbhIryakamalalazrIH SaTkamala iva vratI sArvaH // 35 // nirmalasahasrakamalAjalavatkamalazriyA'stapUrNazazI / jagati catuHkamalasamaH samavasRtau sukamalabhyapada(:) // 36 // sArvaH kamalajanAdaH zreyonirmANapaJcakamalasamaH / kamalajaketujinoktAvatArakamalajanidhi yacchan // 37 // 1.candralAJchana, 2.sandehaharaNe zivo mahezaH zivo hi saMhAradakSaH, 3.ziva, 4. rasyaM AsvAdanIyaM, 5.tArakadaityasya maraNaM yasmAtsa kAttikeyaH, 6.andhakamaraNo UDaH, 7.narakamaraNaH kRSNaH, 8. same samastAH kA: prANinasteSAM maraNaM hiMsA, 9.marako mAri, 10. kamalamiva kamalaM mastakaM dazakamalo rAvaNaH, 11.sUrpakadaityamaraNaH kAmaH, 12.bhadraM maGgalaM dattavAn, 13.cAritraM ni:kalaGkaM alAsIt gRhItavAn, 14.nandakaH khaGgaH taM malate nandakamalaH kRSNaH sa ivAcaratIti nandakamalAyatIti nandakamalAyaH 15.padmanAmA nidhiH, 16.mahApadmanidhAnaM, 17.pAkadaityasya maraNaM yasmAt sa pAkamaraNa indraH, 18.madhye ko yatra sa mala zabdaH etAvatA makarAkhyo nidhiH, 19. pRthuko bAlastasya maraNaM hatyA, yAyajUko brAhmaNastasya maraNaM hatyA, 20. makaraketuH kAmaH, 21.netraH, 22.malo devAdipUjAyAM azrAddhaH, 23.dUraH, 24. kamalamiva kamalaM mastakaM trikamalazirAH dhanadaH, 25.sahasrakamalo sahasramastakaH zeSAhiH, 26.vairimRge, 27. siMha: paMcAnanaH, 28. kaM pAnIyaM malate dharati kamalo megha:, 29.kaM jalaM tasya rAziryasya sa kamaNDalaH samudraH, 30. SaNmukhaH kAttikeyaH, 31.sahasramukhI gaGgA, 32.mukha, 33.brahmA caturmukhaH, 34. su zobhanAH kAH prANinastairlabhyapadaH, 35.kamalaM jalaM tatra jAyate kamalajaH zaGkha, 36. paJcamukha IzvaraH, 37.zaMkhaketurnemijinaH, 38.zaGkhanAmA nidhiH /
Page #48
--------------------------------------------------------------------------
________________ 23 24 27 anusaMdhAna-15 * 43 Araktakamalayugalo vIro'rhan gUDhakamalabhItiharaH / kamalajabhRdyati ditijadhvaMse dhyAto hRdayakamale // 38 / / kamalAditapodeSTA kavibhiH kamalAdicitravarNya guNaH / nAbhikamalasvarUpaM zaMsati satyaM ca kamalalaye // 39 / / kamalavadantaryeyaM sevyaM ca sahasranIlakamalagaNaiH / campakamalajAtinavazrItilakamalAdisumapUjyaH // 40 // vAgjitapUpakamala ko naiSi vazaM tvakamalabhuvAM strINAm / janadIpakamalakokilakAkamalAdIn prabodhayasi // 41 / / vizvaprakAzakamalaprabhudyutiH kanakamalatanuH sArvaH / mAnAmayajatukamalalyupadeSTA prazaminAM kamalakAyaH // 42 // gItiH // praNatamahAkamalAhvayacakradharaH kamalaharinataH sArvaH / pUrayati kamalavAsAM sanAmalavAhanAdhyeyaH // 43 // yaH sArvakanakamalasat tAvakamalayati mukhaM sma tasyaiva / naSTena sAkamalasat durgatimayamadhikamalasacca // 44 // bhaktyA pAvakamalasattvAM nAyakamalacayat zuciM sasvam / kSArakamalAvayadyastasya bhavodakamalavadIza // 45 // 1. kamala iva kamalaH pAdaH, 2. gUDhapAdaH sarpaH, 3.kamalajaM zaGkaM bibhartIti kamalajabhRtkRSNaH sa ivAcaratIti kamalajabhRdyati, 4.kamalAkRtikatvAtpaJcapadAni dhyAyeta, 5.kamalanAmnA tapaH, kamalanI olI prasiddhA, 6.citrAlaGkAraM, 7.ko vAyustasya malo dharaNaM rodhanaM pavanasAdhanA tasya lase dhyAne nAbhikamalasvarUpaM-nAbhau kamalAkAro vartate , 8.kamalatapaH tapasvibhiH, 9.nIlakamalaM netraM sahasranetra indraH, 10.puSpajAti, 11.puSpa, 12.padaikadeze padasamudAyo-pacArAnmalo dalAmalo damanakaH, tathaiva dvitIyavAre dalAmalo damanakaH, 13. maNDakaH, 14. padaikadeze padasamudAyopacArAnmalo hemalaH svarNakAraH, 15.hemalaH saraTaH, 16.vimalajinaH, 17. vimalaM nirmalaM padaikadeze padasamudAyopacArAt atra grAhya, 18.hiMgu, 19.ekadezavikRtamananyavaditinyAyAt-kamalaM komalaM ekadezavikRtasyopalakSaNatvAdanekadezavikRtasyA'pi ananyavadAvAt-ko ityasya svaravyaJjana samudAyasyApi grahaNAt-mala-komalamiti - evaM agre'pi jJeyaM, 20.mahApadmacakrI, 21.padma vAsudevaH, 22.lakSmI, 23.rAjahaMsavAhanaH, 24.rasaNa AsvAdanasnehanayoH - kanakaM dhattUraM arasat AsvAditavAn, 25.tasya tava mukhamaririvAcarati sma, 26.viMTa, 27.arasat sutavAn rasazabde, 28.krIDitavAn, 29.pavitraM, 30.alasat-zleSitavAn lasazleSaNakroDanayoH, 31.aracayat, 32.pakSipAzaM, 33.lava iva Acarat alavat. 32
Page #49
--------------------------------------------------------------------------
________________ 12 anusaMdhAna-15 * 44 karmAtaGkamalaghayadurgatikArmakamalohayadyacca / bhavakUpakamalane tvaM niHzaGkamalajjavo'sumatAm // 46 / / vinayodarkamalAsIdekAgArikamalATayadvIraH / sevakamalAlayatkulanaMdakamalayasyapi sma jagat // 47 // nyakRtajatukamalArAT tava padayugalakamaleJjayadravyAn / taNDakamalakSamANa: kugatestvaM svakamalakSaya: siMhAt // 48 // puNyAdraGkamalAjatpuNyamRte kSoNinAyakamalaGkat / mukhamakalaGkamalAjadyena ca jaivAtRkamalAJchat // 49 // paricArakamalelaraGka zreNikamalarAjadIzadharmeNa / / muktavyalIkamalatan muktAvastokamalavayanmahasA // 50 // pApakamalalApavaco gatasarvAre kamalavaNAyata tat / / udakamalAcca bhavasyA'sumatkadambakamalAdinaH // 51 // kIrtidhvajAMzukamalopayadAtmavaMze bhavyAGgimodakamalApi vacaH sucAru / no karmapeTakamalAta yatIza tasya yastacca tAvakamalopayati pramattaH // 52 // ajJainaraiH sakalamaGkamalekhayadyo muktyA ca sAkamalalAsa na tIrthanAthaH / kAntyA tathA'dhikamalArhatatIhitArthadAtA jinaikamalasi sma ca martyalokam // 53 // yo vainAyakamalAghata kartuM sUtakamalokayattava ca / paramaM lokamalAghIt sa prAptuM varNakamalabdha // 54 // 24 25 32 1.laghu akarot, 2.karmazIlaH kArmakaH, 3.yatkarma lohamiva Acarat,4.dhAraNe, 5.rajjurivAcaraH arajjavaH, 6.arAsIt, 7.ekAgArikaM cauraM arATayaduHkhaM kAritavAn, 8.sevakamalAlayat-vilAsaM kAritavAn, 9.maNDayasi, 10.lAkSA, 11.arArAT, 12.araJjayat, 13.mAyAvantaM, 14.siMhAtsvakaM AtmAnaM alakSayaH aGkitavAn, 15.arAjayat rAjAnaM akarot, 16.raGkamakarot araGkayat, 17.arAjat zobhitaM, 18.yena mukhena candramalAJchat lAJchitamakarot, 19.raGkamAkhyat dharmeNa raGkamapi pratibodhitavAn, 20.rati akarot, 21.ravirivAcarat, 22.pApakaM vacaH na lalApa, akAro niSedhe, 23.sandeha, 24.rasatvena lavaNamivAcarat, 25.bhavasya saMsArasya udakamarAddattaM-saMsArasya jalAJjalirdatta ityarthaH, 26.arakSat, 27.aropayat, 28.lapitavAn, 2930.tadvacaH pramattaH san na lopayati-akAro niSedhe, 31.aGkaM zAstramalekhayat lekhitaM, 32.sAkaM sArdhaM na lalAsa na-api tu krIDita eva-akAro niSedhe, 33. rA., 34.arajina ivAcarati sma, 35-36. rAghRG sAmarthya-vinayaM kartuM samartho'bhUt, 37.janma, 38.lAghaG sAmarthye /
Page #50
--------------------------------------------------------------------------
________________ anusaMdhAna - 1545 varNena sUtakamale ca yadasya kIrtistejaH kadambakamalocata vairyasahyam // srutyAkSatAndhikamalAvibhavAMzca yena niHzeSamIza nijataGkamalopi tena // 55 // samArUDho vainItakamalahayadyAmagRhaNe vanaM bibhratsAraM bhramarakamalaMstAkSarapade / padArthaM vizvAyAM kamalahayati zrIjinavaro vazArAjyasvarNAdikamalahayattArNagaNavat // 87 // mauktikamalarauphalamiha niHzeSaM mohasauptikamaloThat / mAkSikamalorDayanijabhakte vasurAMzukamarauDat( lauDat ? ) // 88 // aGkamalo bhInnahi yaH pazyaMstvavakomalaviSTa / kAkamalaiyiSTa golAdyathAtathAsmAdakamalAphIt // 89 // nANakamalate lAtuM yatinAM tamasA na ca svakamalepIt / zaukamalayate tvatsaMnidhestathau kamalaMphati ca // 90 // tvAM hitakamalaGkRtayaH sadiSTasAdhakamalaGghayate'nyaiH saH / yena tvakamalale so'pi bhavodakamalaiGghiSTa // 91 // USmakamalaGghadAptvA palvalamArdrakamalaiGgikarmIsyAt / maNDakamalelaGgha yathA tvannAmnA zAntikamalAghi // 92 // 18 24 1. pArada, AtaGka, 3. vAhanaM zabakAdi 4. arahayat, 5. vratagrahaNe, 6. araMsta ramiM krIDAyAM muktipathe, 7. kaM padArthaM na rahayati na jAnAti apitu sarvAn vetti - rahuN gatau gatyarthA jJAnArthA iti, 8. arahayat tyaktavAn rahaNa tyAge tRNasamUhavat 9. mauktikaM phalaM rarau dattavAn akAra: [pAdapUrtI ], 10. sauptike rAtridhATI, 11. la (lu)Tha upaghAte, 12. roDa anAdare- nijabhaktena mAkSikaMmadhu aroDayan tyAjitavAn, 13. roDa anAdare- surAMzukaM devadUSyavastraM arauDat na AdRtavAn ityarthaH, 14. aGkaM nATakaM pazyanna alobhIt-na gRddho babhUva, 15. yathA golAt kAkaM-kAkasamUhaM aDayiSTa uDDInam 16. tathA'smAtpuruSAt akaM duHkhaM arAphIt gataM - raphagatau, 17. yatinAM nANakaM lAtuM alate nivArayati alI bhUSa[Na-paryApti - vAraNeSu ], 18. tamasA api na svakaM AtmIyaM AtmAnaM na alepIt- na liptaM cakAra, 19. zaukaM zukAnAM samUhaH tvatsamIpAnna Dayate noDDIya yAti tvadvacanamicchava ityarthaH, 20. ukSNAM vRSabhANAM samUha aukSakaM tvatsamIpAtra ramphati, 21. yastvAmalaGghata ullaGghitavAn, 22. so'nyairnalaGghyate, 23. yena tvaM lalakAra AmantraNe, 24.sa bhavodakamalaGghiSTa, 25. USmakaM uSNakAlaM AptvA prApya yathA palvalaM alaGghat, 26. zuSkaM laghu zoSaNe, 27 - 28. maNDakaM AmalakaM lalaGgha zuSkaM tathA tvanAmnA'zAntikamamaGgalaM alAghi zuSkam / * AditaH // 86 //
Page #51
--------------------------------------------------------------------------
________________ anusaMdhAna-15 * 46 yadalipikamalAlaNnAdataH sAdamuktaH kalamakamalalADatte naya: pAvanatvAt / api bhRtakamalAlaT saMsRteH kSoNipaM ca anupadhikamalAlasvaMtayenApadastAH // 93 / / . dAmbhikamalarItyagati sUcakamalarAMcakAra 'tAntipadam / dAMDAjanikamalati ca vibhavaM zIta kamalArayati // 94 // alakarmakamalacayasi rucA jita kamalAbUyase bhavAmbunidhau / phullakamalaracadapi to aMgArakamalavayajjino bhRtakam // 15 // kSiptAGgArikamalavacazritaM vacaste'lipakamaleSTi / AsecanakamalogaM tvAmIDe'naNukamalaghiSTham // 96 / / klRptAkalpakamalasastulyAGgArikamaleT karadvitayam / kRtvA vacaHpramodaM kamalabhyaGkamalabhata nAsau // 97 // pAdAmbujairapi turuSkamalaJcakAra jetuM mukhena ca zazAGkamalambabhUva / lIlAvinAyakamalakSmaNamAtatAna dhyAnena kaNTa kamalakSyaghasirjaghAna // 98 // tvaM niH zalAkamalayaM zrayasIza labdhvA niHsaGkhyahATakamalAminaH prakurvan / tattvaprakAzakamalabdha sadopayogamApannivArakamalohita lohitAMzaH // 99 / / nAthastrilokamalalaJjadanaJjanazrI: satyAbhivAdakamalalandhrayazaHprasAram / 38 40 1.laDi jihvonmanthane yaGluki alAlaD, 2.viSAda, 3.zAlibheda, 4.alalADat manthaM akArayat, 5.karmakaraM, 6.alAlaT - rakS pAlane hyastanyA divi rUpaM, 7.nirdambhaM yathA, 8.mathitAH, 9.ararIti, 10.khalaM, 11.ararAJcakAra, 12.mAyAvinaM, 13.ikSukANDaM, 14.pramattaM, 15.arArayati, 16.litpadmakesaraM, 17.racayasi, 18.Azcarya, 19.maGgalaM, 20.sevakaM, 21.udyamavatA, 22.bhRGgaM, 23.bhramarazabdamalaviSTa, 24.arogaM, 25.anindyaM, 26.mahAntaM, 27.aharSa, 28.tulyAaGgArikAH kiMzukakorakA yasya tattulyAGgArikaM karadvayaM raktatvAt mukulabhUtatvAt-evaMvidhaM karadvayaM kRtvA yastava vacaH aleT AsvAditavAn zrutavAnityarthaH, yaH kiviziSTaH alasa: lasaH zleSaH - anAzleSa ityarthaH, 29. sa kaM alabhyaM pramodanaM alabhata-anantapramodaM labdhavAnityarthaH, 30.dezaM, 31.adaridraM, 32.vairikaM, 33.alakSyA adRzyA ghasirAhAro yasya, 34.a iti saMbodhane - tvaM niHzalAkaM nirvyaJjanaM labdhvA layaM dhyAnaM zrayasi, 35.na vidyate raiH dhanaM yasya sa arAH taM arAyaM, 36.alohitaM araktaM, 37.lohitaM rudhiraM yasya, 38.alalaJjat-laja-lajuNa prakAzane, 39.stAvakaM naraM, 40. nivaDa /
Page #52
--------------------------------------------------------------------------
________________ 28 anusaMdhAna-15 * 47 kurvatRRNAM tukamalAJchitamUrtiretadvAJchAvatAM dadadazamalaktacetAH // 100 / / dharmAkSepakamalamaM sAmyaviDambakamalamyadurgatigam / tvadanAkSepakamalajaM kuruSe svastAvakamalApyam // 101 // karmAntakArakamalanasi bhUmipIThaM vyApatpramAyakamalatpadimukhyadhAtUn / sArvezanAmakamalaM vimalAvabodhe dravyAtmanA'pi kamalaM kathayannayazrIH // 102 / / vaktreNa ya: kamalavairiNamAjigAya kASTAsyalokamalayanta punarnavaughaH / susthApanAkamalamujjvalamaGgalazrInikSepataH kamalamIza vadazca bhAvAt // 103 / / kamalalIzabhave'pi zive tathA kamalalinyatihAvaivazIkRtaH / kamalamAthitanuzrutirAzitA kamalavastuparityajakaH zriye // 10 // kamaladhAriniSevyapadAmbujaH kamalavAcakamIzvara nikSipan / kamalamucyasi dezamanehasaM kamalabhavyamaho kamalaM vadan // 105 / / kamalacakradhanUrathavajrabhRtpadayugaH kamalavrajavarjitaH / kamalavatyakharAMga kathAntare kamalesenanRpaM pratipAdayan // 106 // kamalanAmakamIza puraM tathA dayitayAnugataM kamalAkhyayA / sutavaraM pravaraM kamalAkaraM kamalasAmajamAdijinezitaH // 107 / / yugmam // kamalamIza yathA kamalAkare kamalabhRtyapi vAkamalaM yathA / tadiva sajjananIkamalodaire vasasi puskamala: zritavaibhavaH // 10 // 1.apatya, 2.apatya, 3.nindaka, 4.ara[maM], 5.ara[myaM], 6.ara[jaM], rajaH pApaM ayamakArAnto'pi, 7.maDu bhUSAyAM maNDan, 8.ApanAzakaM, 9. maNDati dhAtuH AdidhAtuH, 10.nAmasthApanAdravyabhAvabhedAt, 11.kamaladravyaM, 12.kamalavairIcandraH, 13.jitavAn, 14-15.kASTA dizastAsAM AsyaM mukhaM tatra maNDayanta: Adarzastadvat pu[na] navA nakhA yasya,16-17.bhAvakamalaM, 18.kaH kAmastaM mandayati. kaman taM AcaSTe kam-alaD avAJchakaH, 19.kaM jalaM tatra maGgatIti kaman mInaH tAM hitavAkyaiH AcaSTe kam, 20.lalo vilAso yasyAH sA lalinI strI-akAro niSedhe, 21.mukhavikAraH, 22.kaH sUryastasya maNDaM zobhAM mathatIti, 23.kaM cittaM malate dharatIti kamalaM saccittaM vastu, 24.kaM sukhaM, aNDadhAriNaH pakSiNaH, 25.kamalazabda, 26.kamalaM dezaM kamalaM kAlaM ca nikSipan nikSepeNa vadan, 27.ucyasi-ucac samavAye-sukhaM melayasItyarthaH, 28.kamalazabdajJAnayogyamapi kamalameva vadan, 29.zarIrasveda, 30.kamalavatI kamalinI tadvat[a]kharaM komalamaGgaM yasya, 31.kamalasenanRpaM kamalArAjJAnugataM kamalAkaraM putraM tasya kamalAnAmnA sAmajaM hastinaM kathAvizeSeNa pratipAdayati, 32.padma, 33.padmasarasi, 34.dhanurdharau, 35.dhanuH, 36. kamalazabdaH zobhArthe, 37.puruSapuNDarIka:-kamalaM puNDarIkaM /
Page #53
--------------------------------------------------------------------------
________________ anusaMdhAna-15 * 48 jayati nAkamalakramapUjitaH zukamalatyapahaH pratibodhayan / zucivirokamalaNyakRtavrataM kamalavaMsuravaMhyAcarIkara // 109 // ayati nemivibho kamalApradArucitazAkamalocchaniSevitam / zitikalAkamalalyati tejasaM kamalalantu nirAzravamAtmavit // 110 / / kamalalabdhagatiH prathamAdhipaH kamalalapratibodhitasajjanaH / jinamahIkamalaGgajamAnahA kamalane nipuNo'syacirAtmajaH // 111 // carakama'lAtAbharmukhA mahaMti tokamalasAvapitaraH / svasavirodhakamalasa~taruM khagavattvAM kamalana bhajante // 112 / / kamalalairucomahelAsturuSkamalazobhitAH sakamalADhyAH / mAtrADhyakamalabhUSitazirasaH zubhavedanakamalagInezam // 113 // udyadvirokamalala kamalavaMtIvijayakathitasuvicAram / padmasarojAdiravAn kathayantaM kamalaparyAyAn // 114 / / rAgotkalikamalamaikadyutirguNAneDa kamalamakavat / bibhradrucakamalavapaM doSenuttalikamalasakaM stabdham // 115 / / - 1.nAkaM svarga malati dharatIti nAkamala indraH, 2.ara[ti], 3.kAnti, 4. ara[Nya], 56-7. kaM aravaM mUkaM sukhaM, a na, acarIkaH kRtavAn-sarvasya mUkatvaM nirgamitavAn, 8.sampat, 9.arucitaM anabhISTaM zAkaM yasya sa-yasya zAkamaniSTaM syAt, 10.aNDocchauH pakSibhiniSevitaM, 11.kRSNAkalA yasya sa kRSNavarNaH syAditi virodhalezaH, 12.maNDalaM vidyate yasya sa maNDalI sUryastadvattejo yasya saH, 13.maMDalaM vRttAkAravizeSa: maMDala-maMDalavatorabhedopacArAt maMDalaM kuMDalaMtataH kasya suvarNasya maMDale kuMDalaM yasya gRhasthAvasthAyAM sa tathApi nirAzravo nirdoSa eveti, 14.kaM parabrahma tasya maMDo vibhAgaH maduDa pariveSTane - vibhAjane'pi paramate, 15-16.kaH zabdastasya mAnaM maH tatra lalau jihvA viSayA kriyA tena pratibodhitaM, 17 pRthvI-mastaka-maD nivAsI, 18.kalasya maMDanaM vibhAgaH, 19.granthavizeSaH, 20.utsuka, 21.paramatinaH, 22.apatyaM, 23.arogavaMtaM, 24. vRkSabheda, 25.jJAnadhara, 26.suvarNavalaya, 27.sugandhadravyaparimalaH 28.sajalamarubaka, 29. kAmalo mukuTaH, 30.mukhamAhati, 31.bhA, 32.maMDalaM, 33.vijayanAma, 34.rAgasyotkalikA kallolA yasya, 35.alakA padmakesara tadvad dyutiryasya, 36.guNeSu aneDamUkaM alamako bhekastadvat, 37.rucakaM grIvAbharaNaM bibhrat, akAraH pAdapUraNe, 37a. ravaNaH zabdanaH 38.doSaviSaye, 39.anutkalikaM alIlaM tanoSIti, 40.alaso vRkSavizeSastava stabdha naraM /
Page #54
--------------------------------------------------------------------------
________________ anusaMdhAna-15 * 49 tattvanmAM kamalAntajamukhamathavAyau kamalavasAnaminaH / pAhi kamalAntabAntaM dadhataM sakamalavasAnameyan // 116 // prAgnAzaM kamalasya nUtanasarasyAkhyApayan vAdinAM pradhvaMsAtkamalasya sArasarasi prakSINanIre kSayam / anyonyApagamaM tathA ca kamalasyAkhyAsi vadbhAvathAtyantAbhAvamavaiSi nAtha kamalasyAsArabhRtpalvale // 117 // kamalamakamalaM vA bhAvayugmaM jagatyAM kamalamiti yanityaM paryayaM bhASamANaH / kanakakamalavallIcitrite cArusaudhepyaratirakamalasyA tveSa vidveSabhAjaH // 118 // kamalAntabAdimaM mAM krIDaoNkandukamalAntajAgraNyaM / ayazaHpaGkamalAntajasamavacasA kSAlayanpunIhi vibho ! // 119|| kamalasi samastabhavinAM kamalavadAtastavottamaH zlokaH / kamalaSTamUrtibhaktaH syAttadasevI kamalabodhaH // 120 // amiaparakkamaladdhI avagayapakamalalaMtaguNarAsI / aNavaikkamaladdhajao aNurvakAlakkha jiakAlo // 121 // saMvaccharappasaravikkama lAyatullaM vinAyavomameNi saMkamaleggavelaM / 1-2.kaMkilakSaNaM alAMtajamukhaM ala iti varNadvayaM aMte yasya evaMvidho jo jakAra etAvatA jAla iti samukhe Adau yasya kakArasya, etAvatA jAlakaM gavAkSaM tulyaM mAM kasmin viSaye'tha vAyau pApAgame gavAkSatulyaM mAM pAhItyarthaH, 3.kaMkilakSaNaM ala iti aMte yasya sa, bo bakAra sabala iti aMte yasya etAvatA kaMbalaM, sakaM alavasAnaM sakalaM vastu ayan jAnan / 45. ala ityavasAne yasya evaM bhUtaM kaM kalamityarthaH, 6.prAgabhAvaM, 7.pradhvaMso kSayaM-pradhvaMsAbhAvaM, 8.anyonyAbhAvaM, 9.kaM jalaM aTTate hinasti kamaD apkAyavirAdhakaH / na Idazo ya: sa akamaD, sa vairiNaH ripUn asyatu kSipatu, 10.alAMtaH baH bAlaH iti dvayaM varNayorAdimaM yasya-kasya taM bAlakaM mAmityarthaH, 10a. krIDAyAM kanduko mukhaM yasyastaM mAM, 11.alaM aMteyasya la itivarNasya evaM jala iti jaDAnAM mUrkhANAmagraNI, 12.jalaM nIraM tatsamavacasA'yaza: paMkaM kSAlan, 13.kam avyayaM sukhArthe aDati-udyamaM karoti kam(kamaD ?), 14.zaivaH, 15.sa kamaD syAt, kaM sukhaM aTTate atikrAmati sukharahita ityarthaH, 16.parAkramo balaM, 17.ajJAtaprakramaH, 18.prastAvaH, 19. aprakramaH kamollaGghanaH na IdRzaH anavakramaH, 20.nirupakramaH lakSyajIvitakAlaH, 21.vyomamaNiH, 22.saGkramaH, 23. lagnavelA / - -
Page #55
--------------------------------------------------------------------------
________________ anusaMdhAna-15 * 50 akkhoha vikkamalavaMgasugaMdhasAsaM duvvAivaggavayaNakkamaladdhalakkhaM // 122 / / AyaMkamalaNayaM suhabhAvANukkamalasaMtasohaggo / surakayaMmahanimalava-pAvapaDikkamalayavimukko // 123 / / asuhAikamalammo vihiauvakkamalalAmasAriccho / bhuvarNami pujjakamala sayakamalayasseNinamaNijjo // 124 // pUrvaM zrIkamalAsatIsamabhavattvaddharmamAhAtmyato mAJjiSTadyutitaH sadApyakamalAyanta prabho ! te nakhAH tvatsevAnirato nayAda' kamalAkAmyajjano yazciram / sa zrImAn jagatIzanAvakamalAvallIlayAliGgitA:(ta:?) // 125 // kamalakAmyayatIva tapastathA bhavadarastvadupAsanakAmyayet / akamalAyibhavadvadanena no akamalAsiSurAza tavAGganAH // 126 / / tvadvaktraM kamalAJcakAra kamalantI locane nAtha ! te saMvIkSyAtitamAmabhUvakamalaM vyApadvilAsojjhitaH / tvadvAkye'nizamomakArSakamalaM kAyazriyAM nirmitI dhanyastAvadahaM babhUva kamalAM muJcan hi madhyAmiti // 127 // tvatkIrtikAntAkamalaM jagAhe parapretApaM kamalottarAbham / viziSya jigye kamalAdyemandaMcchandaH samUhai: kamalArcanIya // 128 / / 1.akSobha, 2.parAkrama, 3.devasuma, 4.durvAdivargavacanAkrama, 5.labdhalakSaM, 6.AtaMkamardanakaM, 7.anukramaH paripATI, 8.niHkramalavaH cAritrakAlaH, 9.karmavinAzaH, 10.rajaH pApaM, 11.atikramaH, 12.ramyaH, 13.bala, 14.krama, 15.sarajapadakamalaM, 16.kramalatA-uttamanarAH, 17.nAmnA, 18.kamalamivAceruH, 19.kamalAM lakSmImaicchata-akamalAkAmyat, 20.kamalAvantamADhyaM naramAcaSTe sma akamalAvat- evaMvidhe salIlayA lakSmIvantamapi na jalpayatItyarthaH 21.yathA tapA uSNakAla: kamalakAmyayatIva-jalasya icchAM kArayatItyarthaH, 22-23.tathA tena prakAreNa bhavadaraH saMsArabhItiH tvadupAsanakAmyayet, tvatsevA[yA] micchAM kArayati-saMsArabhItA-jIvAstvatsevAbhilASukA bhavantItyarthaH, 24.kamalamivAcaryate sma, 25.lakSmIrivAcaritavatyaH, 26.kamalamivAcacAra, 27.kamala-mivAcaranti, 28.alaM lakArarahitaM vilAsa ityatra lakArApagame vyAsa iti, 29.ahaM tvadvAkyaM svIkRtavAnityarthaH, 30.araM kAya ara nAmA jinastasyAM ko dhvajo nandyAvartoM tadvadAcarita yaH tasya sambodhanam, 31.jAta, 32.vairipratApaM kiMbhUtaM kusuMbhaM kamalobharaM-tadvarNabhraSTavarNam, 33. kamalanAmA piMgalaprasiddhacchandaH tairviziSyo varNanIyaH, 34. mahilA /
Page #56
--------------------------------------------------------------------------
________________ anusaMdhAna-15 * 51 evaM ya: kamalAbhidhAnasumanaHstomaiH zriyA nirmalainirmAya pravarArthasaurabhabharaiH stotrasrajaM sadguNAm / bhaktyA zrIvRSabhAkhyaviSTapavibhorAropayatyAdarAt tasyAsau varamAlikAM zivaramAkaNThe nidedhIyate // 129 // bhaktyA zrIyutazAntiviSTapavibhorAropayatyAdarAt / evaM pArzva-nemi-vIrANAmapi nAmAni kSepyAni sadyogaiH kamalAdimaiH kRtajanirdiSTe vize(zi)STe sphuralakSmIsAgaraullasatsumatisAdhuprApyasaddarzanaH / tejorAjivirAjihemavimalaprAjyapratApodayaH sazrIAdijinaH saharSakulajaH kuryAdahAryAH zriyaH // 131(30) / sazrIzAntijina-ityAdi svayaM jJeyam / paM harSakulagaNi kRtA kamalapaJcazatikA // zrIsomavimalasUriNA svakRte zodhitA ||shriirstu|| 1.kamalaM padmaM tasyopalakSaNatvAt zeSapuSpagrahaNam // 2. kamalayogo janmapatrikAyAM satAM jAyate, sa jyotirvidAM prasiddhaH / 3.syAtkAla: samayo diSTaH kAla ityarthaH / /
Page #57
--------------------------------------------------------------------------
________________ mahopAdhyAya zrIsakalacaMdrajIgaNi viracita bhunivarasurakhelI -saM. muni kalyANakIrtivijaya A munivarasuravelInI racanA sattarabhedI pUjAnA kartA tarIke jagaprasiddha evA mahopAdhyAya zrIsakalacaMdrajI gaNie karelI che / nAma pramANe ja AmAM 24 tIrthaMkaronA zAsanamAM thayela vividha sAdhubhagavaMto tathA mahAsatIonI stavanA karavAmAM AvI che / temAM mukhyatve ThANAMga, bhagavatIsUtra, jJAtAdharmakathA, aMtagaDadasA, isibhAsiAI vagere AgamonA AdhAre 24 tIrthaMkaronA gaNadharo tathA sAdhuonI saMkhyA kahI che; ane RSabhadeva bhagavAnanA putro temanI paraMparAmAM mokSe tathA anuttaravimAne gayelA asaMkhyAta rAjAonI ane 23 tIrthaMkaronA zAsanamAM thayela ghaNA udAracarita sAdhubhagavaMto, sAdhvIjIo tathA mahAsatIonI stavanA karI che / taduparAMta mahAvIrasvAmI bhagavAnanI pATa - paramparAmAM AvelA zrIdevarddhigaNi kSamAzramaNa sudhInA sthavira bhagavaMtonI stavanA karI che / chellI DhALamAM 20 viharamAna jinezvara bhagavaMtone nAmapUrvaka vaMdanA karI che ane prAnte, pAMcamA ArAnA cheDe thanArA AcArya zrIduppasahasUrimahArAjane vaMdanA karI suravelInuM samApana kartuM che / vacce vacce madhura prAkRta gAthAothI mizrita A suravelImAM kula 21 DhALo che, jemAM 144 kaDI che / chaTThI DhALa prAkRtabhASAmAM che ane chellI DhALa saMskRtamAM che / prAkRta gAthAo 16 che / pratinAM kula 8 patro che, ane tenuM lekhana vi. saM. 1682 nA kArtika sudi 15nA divase thayuM che tevuM aMte lakhelI puSpikAthI jaNAya che| munivarasuravelI // namaH // tuM jinavadanakamalanI devI tuM sarasati suranarapati sevI / tuM kavijana - mAtA suadevI tii mujha nirmala- pratibhA devI // 1 //
Page #58
--------------------------------------------------------------------------
________________ anusaMdhAna-15 * 53. miiM munivara-suveli karevI teNi kAraNiiM miiM tu samarevI / tihAM pUravamuniseNi gaNevI tasa guNagati nita bhavika japevI // 2 // trividhaI tasa karaNIta tulevI tiNiiM nija pAtaka ravoNi haNevI / te munivelI kaMThi karevI teNe bhavajalanidhi veli tarevI // 3 // (1) DhAla - (rAga-kAMnaDu) saMsAre suNi jIva apAre atidurlabha mAnavaavatAre / vivekadIvo mati avatAre lAdhU guNaThANuM mama hAre // 4 // ApaiM Apa sarUpa vicAre jagi durgatinAM dukha saMbhAre / mithyAmatimata-moha nivAre ehita sIkha sadA avadhAre // 5 // mamatA mAyA mAna vidAre rami puruSottama-dhyAnAcAre / tribhuvanajana-pratibodhAgAre nita vaMdana kari sama aNagAre // 6 // azaraNa sama SaT jIvAdhAre samatA-suci-guNa-pArAvAre / nirjita-durjaya-madanavikAre vaMdana kari jinapati munisAre // 7 // (2) DhAla-sarasati-amRta RSabhAdika cauvIsa jiNiMdA, jasa sevaiM nita causaThi iMdA, praNamii jasa goviMdA / aTThANavaIa nami muNicaMdA, veAliasuamua(mupa)zamakaMdA, RkhabhasuA goviMdA // 8 // purimatAlapure jiNi sikkhiA, puMDarIkapamuhA jiNi dIkkhiA ___ bharataputra namo tasa sattasaI // 9 // puMDarIkapamuhA caurAsI, gaNahara tima muni sahasa-caurAsI, kalapasUtra ima bhAsI // 10 // labadhivaMta guru gaNa-kulavAsI, munivaMdani jasa mati navi vAsI, __tasa mati kumati viNAsI // 11 // nAga-goasavaNa(Na) thivirANa'ho, mahaphalaM bhaNiaMca guNAvaho, vaMdaNaM namaNaM paDipucchaNaM, bahulapAtakasaMtatimucchaNaM // 12 //
Page #59
--------------------------------------------------------------------------
________________ anusaMdhAna-15.54 (3) DhAla (mRgAputranI) (kAiM nisAna ho-) lAkha caurAsI chaMDiAjI, haya-gaja-ratha nara-koDi / causaThisahasa aMteUrIjI, nava-nidhi rayaNa vicchoDi // 13 // _ namo bhavi bharaho rAyarisI; tasa ATha paTii kevalIjI, nisuNo tehanI lIha namo0 // 14 // tyAgI zira cUDAmaNIjI, caDIu bhAvaNi bhAvi / ApaiM Apa vicAratAjI, tarIo samatA bhAvi namo0 // 15 // ArIsAghari kevalIjI, pUravalAkha nirIha / daza sahasa-nRpasyuM saMyamIjI, vicaryo munino sIha namo0 // 16 // (4) DhAla (havii tuma nathIa jina) RSabhano vaMza rayaNAyaro, tasa nararayaNanAM nAmo re / Ugatii dinakarai lIjII, yama sIjhasai[sa]vi kAmo re ikkhaagvN0||17|| Aiccajasa munI kevalI, bharathanaresara-pUto re / mahAyasa atibala mahAbalo, tejovIrya ti pUto re ikkhAga0 // 18 // kIrattivIrya te kevalI, daMDavIrya tima jANo re / AThamu jalavIrya kevalI, iMma ThANAMgi vakhANo re ikkhAga0 // 19 // baMbhIa-suMdari bohiu, kevalI bAhubalIso re / evamasaMkhya te muNivarA, te praNamo nisadIso re ikkhAga0 // 20 // praNamIiM siddhanI daMDikA, jAva ti ajitanI bIjI re / siddha-maNuttarasuragatI, viNu tihAM gati nahI bIjI re ikkhAga0 // 21 // ajita paMcAguMa gaNadharA, muNivara eka ja lAkho re / sakalamunIsara suralatA, sevI tasa phala cAkho re ikkhAga0 // 22 // (5) DhAla (saphala saMsAranI) rAga-guDI ekazata doi jinasaMbhave gaNaharA lAkha do muNavarA sayala pAtakaharA / ekazata sola abhinaMdaNe gaNaharA lAkha tima tIna madahIna muni zubhakarA // 23 //
Page #60
--------------------------------------------------------------------------
________________ anusaMdhAna-15.55 sumatijina ekazata matidharu gaNaharA vIsa sahassaggalA tIna lakhA purA / ekazata-sAta paUmappahe gaNaharA tIsa sahassaggalA tIna lakkhA gha(va)rA // 24 // jiNasupAsassa paMcANUMA gaNaharA tIna lakkhA namo sAhU sohAkarA / sAmi caMdappahe trANuMA gaNaharA aDhIa lakkhA tahA sAhU dhammAgarA // 25 // asIa aTTaggalA suvihijiNi gaNaharA doi lakkhA'NagArA ya maMgalakarA / sItale namasuM ekAsIA gaNaharA egalakkha muNINaM namo bhavivarA // 26 // ___ (6) DhAla (sAmaliAnI) rAga-malhAra ajitajiNidatitthaM namo, namo sagara murNido / namaha maghavaM ca cakkI murNi, saNaMkumara nariMdo // 27 // saMti-kuMthu-arajiNavaraM, paumaM diriseNaM / jehiM mukkaM ca cakkittaNaM, namaha taM jayaseNaM // 28 // vimalatitthaMmi jaM dIkkhiaM, mahAbalaya muNIsaM / seThisudaMsaNaM taM puNo, mahAvIrajiNasIsaM // 29 // gAhA acalaM vijayaM bhaI, vaMde suppabha-sudaMsaNaM siddhaM / ANaMdanaMdaNaM ca, paumaiya aTTha badeve(vaMdeve ?) // 30 // jeNuggatavaM tattaM, avarAhaM daTuM niyapa(sa)rUvassa / tuMgiagirivarasihare, so rAmamahAmuNI jayau // 31 // (7) DhAla (paramamuninI) rAga-sAmerI sAmiseAMsa bAvattari gaNaharA sahasa caurAsIA pavara-jogIsarA /
Page #61
--------------------------------------------------------------------------
________________ anusaMdhAna - 15*56 vAsupujjassa chAsaTThi varagaNaharA sahasabAvattari sAhu saMtIkarA // 32 // vimala paMcAsa sattaggalA gaNaharA sahasa aDasaTThi sAhu subohaMkarA / caudamaiNaM tipaMcAsa gaNaharA'rayA sahasachAsaTThi aNagAra bhavapArayA ||33|| dharmabhagavaMta tretAla varagaNaharA sahasacausaTThi vAcaMjamA tavavarA / saMtijiNanAha chattIsa gaNahArayayA sahasa bAsaTThi niggaMtha sIlAgarA ||34|| kuMthujiNa paNami paNatIsa varagaNaharA sahasa saTThI bisiTThi muNANaMbharA ( ? ) / arajiNe jANi tetIsa gaNahArayA sahasapaMcAsa sAhua uvagArayA // 35 // (8) DhAla (suNi jina tribhuvanaviMdanI e - DhAla) jJAtAdharmmakathAMgii mallijiNesariiM, jAtIsamaraNa pAmIA e / paDibuddhI mukhirAya aMganaresara, kosala- caMpAsAmIA e // 36 // saMkho rUpIrAya adINasattua chaTTa jitazatru milyo e / mallijiNesara pAsiI saMyama aNusarI, suapUrava puruSo kalyo e ||37|| SaTakevalI muNiMda siddha (ddhi) vadhU varyA, te praNamo munirAjIA e / viSNukumAramuNiMda labadhi-tapIsara, jasa labadhiraM guru gAjIA e ||38|| paMcasayA egUNa khaMdagasIsANa, aMtagaDA navi vIsara e / muNisuvvayajiNa pAsihaM kattiasiTThia, aTThasahasasyUM nIsaraI e // 39 // (9) DhAla (sakala guNarAsinI ) aTThavIsaM ca mallissa te gaNaharA, sahassa cyAlIsa niggaMtha sohAkarA / maha aTThArasaM gaNaharA suvvae, tIsa sahasA susAhUrayA suvvae ||40|| satara zubha gaNaharA namijiNe gatamarA, vIsa sahasA ya vAcaMyamA suaharA /
Page #62
--------------------------------------------------------------------------
________________ anusaMdhAna-15 * 57 neminAhami aTThAra nami gaNaharA, praNami aTThArasahasA ya tasa muNivarA // 41 // ghorauvasaggi jasa no vi samayAvalI, vAghiNI-khajjamANo vi jo kevalI / muNi sa(su)kosala tahA kittidharathI malI, karmanI rAsi suggilagirii siva malI // 42 // (10) DhAla dezAkha (vaMdo mere bhAinI) nemi samIpii dIkha gahInii, bharI Aue samaraMgi re / je yAdava sIdhA settuMjiI, te nami AThami aMgii re // 43 // aMdhagaviSNi-dhAraNI pUtA, gautama samudrasAgarA re / gaMbhiro thamito acalAbhidha, akkhobha kaMpila nAgarA re // 44 // prasena viSNu kumArA dasae, ATha tijI vadhU koDI re / bhikkhu paDimA bAra vahIniiM, jeNi bhavadukhatati toDI re // 45 // viSNi-dhAraNInA ATha naMdana, akkhobha samuddasAgarA re / himavaMto acalo abhicaMdo, pUraNa dharaNA dhIvarA re // 46 / / ATha ATha koDi tijI ramaNInaI, nemii dIkhyA dIdhalA re / sola varIsI pAlI dIkhyA, sittuMjagirivari sIdhalA re // 47 // sulasA-nAga devakI SaT suta, aNIajasAdika tAmilA re / koDi battIsa battIsa tijInai, ramaNi battIsI vAmilA re // 48 // dhAraNi vasudevA gajasAraNa, koDi vadhU paMcAso re / cauda pUravI munivara sIdhA, toDI bhavadukha pAso re // 49 // gajasukamAla devakInaMdana, tiji dijakumarI rAjo re / nemi dIkha ekarAI paDimA, balIu lii sivarAjo re // 50 // gAhA taM vaMde rahanemi cauro vaccharasayAI jassa gihe / jo varisaM chaumattho paMcasae kevalI jo u // 51 // (11) DhAla - asAurI (dekhaNa de) sumukha dumukha muNi kU(rU?)pa aNADhia, dAruka rAmakumArA re / tiji paMcAsa koDi tima ramaNI, muNi sIdhA kRtapArA re // 52 //
Page #63
--------------------------------------------------------------------------
________________ __ anusaMdhAna-15 * 58 jAli mayAli vayAlia nAmA, purisa vAriseNa vIrA re / e vasudeva-dhAraNI jAyA, vadhU paMcAsa tijIyA re // 53 // pradyumano hari-rupaNi pUto, saMbo jaMbUva tIno re| . anirudho pradyumnataNo suta, jAyo vaidarabhIno re // 54 // sivA-samudravijayanA pUtA, satyanemi draDhanemI re / paMcAsa paMcAsa tijI vadhU, sIdhA dIkhita nemI re // 55 // padamAvati gorI gaMdhArI, subhalakkhala(ma)NA susImA re / jaMbavatI satyabhAmA rUpiNi, hari-vadhU ATha sunAmA re // 55 // mahAmati saMbataNI do dharaNI, mUlasirI mUladattA re / pavese vIsa varIsI dikkhA, pAlI sivasuha-pattA re // 56 // AThamaaMgi chaThi varagiI, mahAvIrajiNa pA(bhA)sai re / Rddha-samRddha-makAI pramukhA, sola gayA sivavAsiI re // 57 // seThi makAIa arjunamAlI, kamiu kAsava khemA re / dhRti dhIro kalisahari vaMdana, vAra tisyUM gatapemA re // 58 // sAhu sudaMsaNa pUraNabhadro, sumaNabhadra supatIThA re / megho atimutto a alakkho, sola aMtagaDi dIThA re // 59 // gAhA jo vAsudeva purao, pasaMsio dukkha(ka)raM kareu tti / sirinemijiNavareNaM, taM DhaMDhaNarisiM namasAmi // 60 // (12) [ DhAla ] rAga-kedAra-goDI aMteurI e tera namo bhavi, aMteurI e tera / zreNikanarapati vAlaDI re, mukyA bhavanA phera / hA re jiNa mukI kiriA tera namo re0 // 6 // naMdA naMdavatI satI re, naMduttara marudevi / sumaruta marutA taha sivA re, NaMda seNiA sevI // 6 // bhadrA subhadrA susaNAdevi, devi sujAtA vaMdi / bhUtadinA nami teramI re, siddhigaI cira naMdi // 63 //
Page #64
--------------------------------------------------------------------------
________________ anusaMdhAna- 15*59 zreNikanI aMteUrI re, dasa ane (aMte) urI jANi / tapa upazamanA kuMpalA re, puhatI savi nirvANi // 64 // kAlI rayaNAvali tapi re, kanakAvalIiM sukAli / kRSNA mahAsati mahasIhiM re, laghusIhiMDaM mahAkAli // 65 // sattamI pratimA vahI re, kRSNA devii cyAri / sarvabhadra laghu- mahAkRSNA re, vahatI puhanI (tI) pAri // 66 // sarva thakI mahAbhadra karIna, vIra sukRSNA nAri / bhadrA vara pratimA vahI re, rAma sukRSNA dhAri // 67 // pitu kRSNA mugatA valI re, AMbila tapa vradhamAna / mahaseNA kRSNA karI re, luNIAM dukhanidAna // 68 // (13) DhAla (paramamuNi jhANano ) tijIa battIsa varaibbhakulabAliko sahasapurisehiM sama saMjamaM pAlako / caudapUravadharo nemijiNa-rattao kumarathAvaccara siddhisuha pattao // 69 // gAhA succA jiNaM (Ni) davayaNaM, saccaM soaM ti pabhaNio hariNA / ki saccaM ti pavvutto, ci ( ci) taMto jAisaraNAu // 70 // saMbuddho jo paDhamaM, ajjhayaNaM saccameva pannavai / kacchulanArayarisiM, taM vaMde sugaigaipattaM // 71 // nArayarisipAmukkhe, vIsaM sirineminAhatitthaMmi / pannarasa pAsatitthe, dasa sirivIrassa titthaMmi // 72 // patte abuddhasAhU, namimo je bhAsiUM (uM) sivaM pattA / paNayAlIsaM isibhAsiAI ajjhayaNapavarAI // 73 // (14) DhAla ( tribhuvana jinapati vIra nai ) rAga - siMdhuo sahasa puruSasyUM saMyamI, sirithAvaccA guru pAsii re, pAsii re / te pUrava sama abhyAsIA re // 74 //
Page #65
--------------------------------------------------------------------------
________________ anusaMdhAna - 15* 60 1 setuMjagiri siri zukamunI, karI aNasaNi sIdho re, sIdho re / tihAM selagamuni zata pAMcasUM re // 75 // selagata paDibuddho re, muni tijIa sarIro sIdho re, sIdhI re te zubhadhyAni vimalAcaliI // 76 // Ujalagiri surapati namyo, bahuvarisasayAi tavasI re, muvasI re / te sAraNa kevala praNamIi re // 77 // haNio paNi duryodhani, paNa paMDavi paNi thuNiu re, suNiu re / damayaMta muNI jagi so namo re // 78 // rAmasura kuMjavAluo, so bAravatImAM balato re, [balato re] / kahaI caramazarIri hUM kahyo re // 79 // upADI suri ANIo sa ( sa ) ri nemi taNe te pAsii re, vAmyo re / so saMyami kevalasiri vaDyo e // 80 // paMca vi te muNi paMDavA sUNI nemi taNUM nirvANUM re, jANU re / te bahu munisyUM mUgati gayA re // 81 // (15) DhAla ( piyAru e layadiya mahama sivarAja ) saMmiliA kesI - goyama gaNahara doi / sAvatthI nagaramAM aMbara, kautaka bahu sura joi // 82 // sola sahasa muni dasa gaNadharasyUM, praNamUM a pAsajiNaMda tasa pAvali sua caunANI, kesia kumara muNiMda // 83 // jeNi pratibodhyo rAya paesI, rAjapaseNia sAkhi / vIra taNUM zAsana paDivajiU, uttarAdhyayana ima bhAkha // 84 // kAlAvesia munivara namio, lokapAli sura cyAri / pAdopagamani khAi sIAlI, muMgile giri mani dhAri // 85 // kAliaputtaM mehalitheraM, ANaMdarakkhiatherA / e savi pAsAvacciatherA, nami jasa nahIM bhava pherA // 86 //
Page #66
--------------------------------------------------------------------------
________________ anusaMdhAna-15 * 61 kAlAvesiaputtaM AyA, sAmAyia muNi sIddha / kuMDarIka bhAyA puMDarIo, upazamasyUM vrata lIdha // 87 // (16) DhAla-rAga malhAra ............ .......... vaMdati pahu devAnaMdA / pIna payodhara khIra jharaMtI, mAtina mani AnaMdA re // 88 // samavasaraNi giri ugyo dekhatI, prabhu mukha pUnamacaMdA re / RSabhadattamAhaNasyUM dekhatI, goamamAi muNiMdA re // 89 // ekAdaza vara gaNadhara giruA, cauda sahasa yatIMdA re / vIra vadai hama mAtapitA e, dIkha bhae sukhakaMdA re // 10 // karakaMDu dumaho namIrAyA, taha niggaI (nagagaI ?) nariMdo re / e pratyeka munivara savi sIdhA, sIdhA prasannacaMdA re // 11 // valakalacIrI aimutto muni, kumarA kevali jAyA re / lohajjho muNi khuDugakuma(mA)ro, kevali pavayaNi gAyA re // 12 // daDhapahAri mahAtavasI sIdho, kUragaDu cau khavagA re / panarasasayAM tAvasa muNi kevala, goyama bohia sivagA re // 93 // praNamaha taM sivarAya risIvara, namIiM daMsaNabhaddA re / metAraja a ilAIaputto, kevalaNANasamuddA re // 14 // kevali iMdanAga muNi bhagavati, mRgApUta sivapattA re / dharmarucI mahApaumo muni vara, mahAsukki sura pattA re // 95 / / gAhA uvasama-vivega-saMvara-payaciMtaNavajjadaliyapAvagiri / soDhuvasaggo patto, cilAiputto sahassAre // 96 // (17) DhAla-gAMThaDI tetalIsuta muni kevalI, jitazatru munIsa re / udagabuddhi sudhI dhInidhI, tasa caraNa namIsi re // 97 // addakumAro gayabaMdhaNo, tahA putta peDhAla re / zrIsujAto muni kevalI, sudaMsaNa vrata pAla re // 98 //
Page #67
--------------------------------------------------------------------------
________________ anusaMdhAna-15 * 62 gaMgajala vimala gaMgeau, jiNa pAli usaggi re / dharmaruci aNAkuTTio, saravArathi saggi re // 19 // sAhu jiNadeva te kevalI, kapilakevalI joie re / paMcasi cora te bohiA, suNai kautaka hoi re // 100 // tapasihari kesiu sura bhajyo, ikhukAra nariMdo re / tasa gharaNI kamalAvatI, satI subhagano kaMda(do)re // 101 // bhRgupa rohitajasA bhAriyA, tasa varasuta doi re / e SaTa saMyami kevalI, mugati ekaThAM hoi re // 102 // khitti muNi paDibohio, munI saMpatIrAya re / uttarAdhyayani moTUM carI, suNihaM kautuka thAi re // 103 // seNiasuta aNAthImuNI, samudapAliu sIdha re / jaya-vijayaghoSa sAhu have, sivaramaNI a lIdha re // 104|| (18) DhAla (jina tribhuvana kIrati vistarI) gaMgAjala bhara vici kevalI, anikAsutathi varai sivakalI / Aja tihA prayAga tIratha valI, karIu tihAM mahImA sura malI // 105 / / kaTutuMbI dharmaruciM galI, teNi karmatatI tihAM bahu dalI / devalAsuta rAyarisI gaNUM, kuramAsuta do rayaNI taNUM // 106 / / muNi caMDaruddasIso suNUM, tasa khaMtiguNA ketA bhaNUM / nijaguru jeNe paDibohio, teNeiM guru paNi vara kevala lIo // 107|| jeNiiM vara battIsa ramaNi tijI, jeNi ujjhiabhikkhA bhara bhajI / soi vIrapasaMsia dhaNa muNI, saravAratha siddhii so guNI // 107 // thuNi sItalasUrI a kevalI, tasa cau bhANejA tima valI / dasa suta vipAka dhUri jANIiM, muNi dANi subAhu vakhANIiM // 108 / / nava bhaddanaMda pamuhA tahA, rohA muNi piMgalamuNi kahA / ekAdazaaMgI a bhagavatI, kahIu khaMdagatAvasa yatI // 109 // jiNa vIra sIsa tI-saya muNI, bahu varisa cha? tavasI suNI / mAsaM saMlehiataNUM varo, jAo sAmANiasuravase // 110 //
Page #68
--------------------------------------------------------------------------
________________ anusaMdhAna-15 * 63 kurudattasuu bahutavajuo, caubuddhinidhI abhaDa suu / taha meghakumara seNiasuto, guNarayaNatavo vijae gato // 111 // seNiasuta tava saMjamajua, viNUverA halla-vihallayA / guNarayaNA ega'vatArayA, vijayaMtavimANe te gayA // 112 // (19) DhAla-guDI(aMbarathIti) jina-guru rAgii tatu, tijIsaragi gayu sahasArii / eka avatArIa praNamIiM, sArvanu(sarvAnubhUti anigArii // 113 / / tejolesi-gosAlIi, baliu muni sunakkhitto / accuasaraga te pAmI, jinagurubhagatisu jutto // 114 // vIrajinauSadhadAyago, dhina sIho anagAro / revatIgiha paDilAbhIu, raDiu rAgi apAro // 115 // sAlibhadra dhina dhanamuNI, jehi tajI mahAriddhI / vaibhAri aNasaNa gayA, te saravArathasiddhI // 116 // rAyarisI jina vIranA, carama udAyI sIso / keMvala vara mugati gayu, praNamo so nizidIso // 117 // jaMbU muNI navajovaNo, tijI nArI bahu koDI / guNanidhi carama te kevalI, mugati gayu dasa toDI // 118 // prabhavo guru sijjaMbhavo, jasabhaddo saMbhUtI / vijaya bhaddabAhu guru, caudasapUrvI vibhUtI // 119 / / zIta sahI muni sura thayA, bhadrabAhu cura sIso / mahAgiri guru suhatthI guru, jinakalapAdi jagIso // 120 // nAribattIsI a jo tijI, naliNIgulamavimANi / kumara avaMtIa sura tho, muNi sIAlia khINi // 121 // uktaM ca soUNa guNijjaMtaM, suhatthiNA nala(li)NigummamajjhayaNaM / takkAlaM pavvaio, caittu bhajjhAu battIsaM // 122 / / tihiM jAmehi sivAhi, avaccasahiyAhiM sahiauvasaggo /
Page #69
--------------------------------------------------------------------------
________________ anusaMdhAna - 15 * 64 sAha (hi) akajjo tiagehi, mahio avaMtisukumAlo // 123 // gAhA ego guhAi hariNo, bIo diTThIvisassa sappassa / taio u kUvaphalahe, kosaghare thUlabhaddamuNI // 124 // bhayavaM pi thUlabhaddo, tikkhe vaMkaMmi (khaggaMmi ) [ga]o na uNa chinno / aggisihAe vuttho, cAummAsaM navi a daDDho // 125 // (20) DhAla ( thAvaccAnI ) bahu pada pannavaNA pannavaNA, nijjUDhA bhagavaMti / vIsamaya paTadhara jANo, sA (so? ) masUri guNavaMtii // 126 // bhaviA praNamo bhavi upagArI thivirAvalii kahyA je therA te praNamo gaNadhArI // sIha girinA sIsa manohara, dhaNagiri vayara susIsA / jethe te praNamo gaNadhArI arihadatta guru si ( sa ) mitAyariA, bhadra sugupta muniisaa|| 127 // paDhamaNuogi jiNabhava cakkI, dasArabhadda cariAi / kAlayasUri loga nimittaM, kAsIso jagattAI // 128 // ajjasamudda thera dubaliyA, puttasamaM gaNadhArI / paMcasayA tAvasa paDibohaga, muNi samitaM uvagArI // 129 // nahagamaNI veuvvialaddhI, jeNi dharI nayaRddhI / suyadhara caramo jAiasaraNo, vayarasAmi bahu buddhi // 130 // vayarakhuDDagaM aNasaNasahiaM, logapAli rahavatte / rahAvatta teNai nAma pavatto, lasa nami sirasAvatte // 131 // vayarIzAkhA jeNi pavattI, vayaraseNi subha jogo / hINabuddhi muNi kAlai jANI, cauhA kaya aNuogo // 132 // jeNaM so muNi ajjarakkhio, sura-nara- kiMnaramahio / taha dubbaliA pUsamittao, nava pUravadhara kahio // 133 // dubhikkhe naddhe aNuoge, mahurAe aNuogo /
Page #70
--------------------------------------------------------------------------
________________ anusaMdhAna-15 * 65 khaMdila AyarieNa pavatto, te jaNa(jiNa)sAsaNa jogo // 134 // suavAyaNa rayaNAyara gaNadhara, uvasama-khama-damabhario / khamAsamaNa devaDDIa praNamo, jiNi Agama uddhario // 135 / / . (21) DhAla (dhanyAsI) naragaMdhasiMdhuraM kaMbuvarakaMdharaM vadanavAsaMtikA-gaMdhadhAri(raM) / sejjha-dayAdhara(raM) taha dayeMga(?) sImaMdharaM trijagadAdhAra-jAtAvatAraM // 136 / / rUpaguNasuMdaraM vizvasi(sI)maMdharaM viharamANAdimAnaMdakAraM / sakalajiNabaMdhuraM zucitazrutikaMdaraM, racita gIrvANagItopacAraM // 137 // dhIdhanA bho janA ! japata yugaMdharaM jinapabAhu-subAhu-sujAtaM / svAmisvayaMprabhaM namata RSabhAnanaM naMtavIryaM mahata suprabhAtaM // 138 // zrayata sUrasabhaM devavizAlakaM vajradharAbhidha(dhaM) smarata yUtaM / bhajata candrAnanaM caMpra(dra)bAhu(ha) tathA jina jagezvaraM trAtabhUtaM // 139 // namata nemiprabhaM vIrasenaM jinaM mahAprabhAvaM tathA devayazasaM / ajitavIryaM amI viharamAnA jinA maMgalaM bhavatu vo suprazastaM // 140 // pukkharavaradIvaDDe dhAyaisaMDe a jaMbUdIve a| bharaheravayavidehe dhammAigare namasAmi // 14 // ussappa(ppi)Ni(NI)i carimaM duppasahaM gaNaharaM ca vaMdAmI(mi) / ee anne ya tahA caMdanabAlAi samaNIu // 142 // muNiegamaMtamAlaM, sivayaM samAyarai jo sayA kAlaM / so pAvai ya visAlaM, puNNaM pAvakkhae mUlaM // 143 / / siriANaMdavimalagurupaTTe sirivijayadAnagurupaTTe / sirihIravijayacaMdaM vaMdai taM sakalacaMdamuNI // 144 // // iti sAdhuvaMdanA-munivarasuraveli samAptaH // grNthaagrN-200|| saMvat 1682 varSe kArtika sudi 15 dine suzrAvikA mAnabAI paThanakRte // subhaM bhavatu // .
Page #71
--------------------------------------------------------------------------
________________ vA.yazovijayapraNIta zAradAgIta saM. vijayazIlacandrasUri upAdhyAya zrIyazovijayajInI eka geya laghu stotra-racanA prastuta karatAM Ananda thAya che. jhUlaNA chaMdamAM racAyela A gIta-racanA che, jemAM mAtA zAradAnI stuti thaI che. yazovijayajIno mudrAkSara 'aiM' AnA prAraMbhamAM nathI, paraMtu navamA padyamAM Avatu 'suyazaH' pada, kartA- spaSTa sUcana kare che. AThamA padyamAM 'kAnti vijayasmRti' evo nAmanirdeza che, te parathI A gIta kAntivijayajI mATe racAyuM hoya evI aTakaLa thaI zake. racanA paNa pragalbha che. shaardaagiitm| praNamatAnargalajJAnasaJjIvinI bhAratI sAratarabhaktiyuktyA / bodhasaMbodhitasvIyaparicArakA cArukAnti tamazcAramuktyA // 1 // praNama0 vedagarbhAtmajAM garbhitArthasphura dRttavRttastutAmlAnavRttAm / udyatAntaSkRtiprAjJamallAnana maNDapAnItakauzalyanRttAm // 2 // praNama0 yatprasattyA satAM maNDalImadhyago' ___ sAdhyavidyomatairgrahaH syAt / mAnavo varNahIno'pi varNocchrita proccavAgmohavRddhInihanyAt // 3 // praNama0 candrikAdhautazRGgAratAradyutiH zubhrapakSAdhirohiNyaghAni / hastakRtapustakA kacchapIvAdana spaSTabuddhizchinattyasalAni // 4 // praNama0 1.amataiH pratipakSaiH matairnayaizceti zleSaH / 2. vivarNaH /
Page #72
--------------------------------------------------------------------------
________________ anusaMdhAna-15 . 67 yAM stuvantyAtmanInecchavo'hanizaM svarguruprAgraharanAkisaMghAH / bhAlapaTTAlaghuvyAktaratnacchavi cchAkAmAGkazAlabdharaMghAH // 5 // praNama0 mallikAstragbharApArasadvAsanA prINitAlyAlirAlambikIrtiH / pUrNacandrAnanA praiSyakRtamAnanI ___ varvRtItIha yA divyamUrtiH // 6 // praNama0 vedanaM syAd yatastattvamArgastataH sakriyAtastato mokSasampat / sauravyamasyAmajayaM yatastasya tu kAraNaM kevalA yA nirApat // 6 // praNama0 itthamacchIkRtiH kAntivijayasmRtiH sAradA sAradA saMcinotu / bhUribhAgyodayottAlalIlApradA seviturmohanidrAM dhunotu // 8 // praNama0 idamaSTakaM paThati yaH pramanA upasi prasUtasuyazastanujaH / sa girA giraH suragurupratibhaH sudhayeva toSayati sUriMgaNAn // 9 // vAkstutiH // 3.prAptavegAH / 4. anapAyi //
Page #73
--------------------------------------------------------------------------
________________ nizAlagaraNuM : bhUmikA 5-6 varSa pUrve thoDAM phUTakala hastapratanAM patro prApta thayAM. temAM 'nizAlagaraNo' nAmanI saMpUrNa kRti prApta thai. tenA AdhAre saMpAdana kartuM che. saM. muni dharmakIrtivijaya antya paMktimA 'sura' evA ullekhathI jaNAya che ke A kRtinA kartA 'sura' muni che. 'gujarAtI' sAhityakoza khaMDa 1 madhyakAla' pRSThakramAMka- 470 para 'mahAvIra nizAlagaraNuM pada'nA kartA tarIke 'sura - surajI 'no ullekha che. te A pada paratve ja hovAnuM lAge che. - kRtine ante saMvata Adino nirdeza nathI. muni hemavimalajIe A pothI lakhI che ema jaNAvyuM che. A kRtimAM prabhu nizAle bhaNavA beThA tenuM varNana che. prabhu tIrthaMkara hatA, sahaja jJAnI hatA, temane bhaNavAnI AvazyakatA na hatI. tathApi jainakathA pramANe mAtA - pitA prabhune nizAle bhaNavA mokale che. indra mahArAjAnuM Asana calita thAya che. sarva vRttAnta jANIne indra brAhmaNanuM rUpa dhAraNa karIne paMDita pAse AvIne mahAvIrane vividha prazno pUche che, ane teo tenA javAbo Ape che, tenA uparathI 'jainendravyAkaraNa' banyuM hatuM. nizAla eTale zAlA- pAThazAlA. 'garaNo' ke 'garaNuM' zabda prAyaH 'gamana' uparathI banelo lAge che. gamananuM gamaNa-gamaNuM, tenA parathI garaNu-gayaNuM evaM apabhraMza rUpa banI gayuM hoya. tIrthaMkara jyAre zAlAe jAya tyAre kevA zaNagAra sajAvAya, kevo ADaMbara racAya, kevI zobhAyAtrA nIkale, vidyArthIone tathA adhyApakone kevAM bheTaNAM apAya vagere kriyAonuM zabdacitra A nAnakaDI kRti dvArA upasAvavAmAM kartAe ghaNI kuzalatA darzAvI che.
Page #74
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrImahAvIra svAmI, nizAlagaraNuM // - saM. muni dharmakIrtivijaya nizAlagaraNo tribhuvanajina ANaMdA re, mAtA trizalAdevI naMdA re, vaDu re vIra jiNaMda sohAmaNA e // 1 // Du(du)raganIyA mana damatA re, sakhI sAjanIyA managamatA re, ramatA te vIrakuMmara moTA thayA e // 2 // jima jima vIrakuMmara haseM, sakhI tima tima dilaDAM ulasyeM, ucharaMge nizAlagaraNo mAMDiyo e // 3 // dhasamasa karatI dhAI, sakhI behanI maMgala gAi re, Ave re naranArI utAvalA e // 4 // dhasamasa karatI mAMDI re, sakhI kuMara tANeM sADI re, sukhalaDI mAMge lahu~u mana ralI e // 5 // putra jIye haro vAMkaDAM, sakhI koTeM sovana sAMkalAM, vAMkaDAM sAva ratnahIre jaDyAM. e // 6 // Arasa motI aMgA re, sakhI niramala raMga suraMgA re, jAsyuM re sahu Ave sohAmaNA e // 7 //
Page #75
--------------------------------------------------------------------------
________________ anusaMdhAna-15 . 70 hAtheM sovanapATaDI rANI trizalA oDheM ghATaDI, ghATaDI sAva ratana-hIre jaDI e // 8 // . bAMhe bAMdho nIralI sakhI hAtheM sovanamuddI (mudraDI) muddI(draDI) jotA poMce mana ralI e // 9 // keDeM dhasamasa phAlA re, tame ma laDyo baMdhava ADA re, caDhAvU re gayavara jagadhaNI e // 10 // khAMDe bharIyAM khaDIyAM re, sakhI mANika-motI jaDIyAM re, khaDIyAM re bAlakabuddhe sAMcasyAM e // 11 // ANyA dhANI dAlIyA, tameM khAu saghalA nisAlIyA, nIsAlIyA vIravarddhamAna bhelA bhaNe e // 12 // lyo sakhI akhI ANaMda, ___ sakhI lAveM bharI bharI bhANAe mANasa re sahu Ave sohAmaNA e // 13|| hAthai lAmaNa divo re, tameM mahAvIra ghaNuM jIvo re, AsIso Ape sahIro mana ralI e // 14 // kAma saghalu cItavyu, sakhI gayavara kAdhe jai mahAvIra sarasvatI bhaNavA saMcarIyA e // 15 // adhyAru uThI ubhA thayA, sakhI doya kara joDI Agala rahyA,
Page #76
--------------------------------------------------------------------------
________________ anusaMdhAna - 15 * 71 mahAvIre adhyArune bhaNyAvIyA e || 16 || vyAkarNa jAI tihAM kayuM, sakhI indratanuM Asana calyuM, triNa pradakSiNA dei iMdra pAye paDyA e ||17|| bhera-bhaMgala vAjeM cheM, sakhI indradala bAjeM cheM, mahAvIra sarasvatI bhaNI ghareM AvIyA e // 18 // ghara ghara dyo vadhAmaNAM sakhI phaiara lyo tame bhAMmaNAM, mahAvIra gotra pAya lagADIyA e // 19 // trINa bhuvanano svAmI re, jeNeM avicala padavI pAmI re. sura kaheM prabhujIne caraNeM namuM e // 20 // iti zrInizAlagaraNo mahAvIrasvAmIno saMpurNa // li. - maM. hemavimalajI //
Page #77
--------------------------------------------------------------------------
________________ paM. tattvavijayagaNikRta sthUlibhadra-bAramAsA // -vijayazIlacandrasUri "vAcaka jasa"nA ziSya paMDita tattvavijaya gaNinI vidagdha pratibhAnI jhalaka darzAvatuM A laghu-kAvya "bAramAsa" eka ciraMtana temaja ciraparicita snehakathAnA eka khAsa banAvane kendramA rAkhIne racAyuM che : sthUlabhadra ane kozAno viraha. bAra bAra varSanA akhaMDa sAhacarya ane advaitamaDhyAM sAMnidhya bAda, jIvanane halabalAvI mUkanArI eka dardanAka ghaTanAne kAraNe be premIono viyoga thayo. viyoganI e kSaNonI, vijogaNa kozAnI gherI vedanAne tema ja priyatamanI utkaTa pratIkSAne kavie A laghu-kRtimAM supere zabdadehe Apyo che. . "harIAlI" e koyaDo, samasyA, ukhAMNuM ke kUTa kAvya tarIke oLakhAvI zakAya tevo, paNa AdhyAtmika, kAvya-prakAra che. mAtra zabdArthapakaDavA jaIe to Ano ukela nahi jaDe. adhyAtma dRSTie vicArIe to ja teno marma ukale. A arthamAM Ane rahasyavAdI kAvya-prakAra paNa kahI zakAya. pratiparicaya : be pAnAMnI A prata, lA.da.vidyAmaMdira, amadAvAdanI che. (kra. 27766). temAM prathama "bAramAsA" che, ane te pachI "harIAlI" che, je paNa atre mudrita karavAmAM Ave che, ane tenA kartA paNa paM. tattvavijayajI ja che. pratinA lekhaka muni premavijayajI che; te 18mA zatakanA pUrva bhAgamAM paNa vidyamAna hovAnuM nizcita che, (yazo.svA.graMtha, pR.28). paMDita tattvavijayagaNikRta sthUlibhadra-bAramAsA // sakalapaMDitasabhAbhAminIbhAlasthalatilakAyamAna - paMDita zrI 19zrI tattvavijayagaNi caraNa kamalebhyo namaH // thUlibhadrataNaiM viraha kiM kozyA dukha sahai re 2 / sahi[ya]ra eka saMdeza kiM vAlaMbhani kahai re / UMbhI jouM vATa kiM hUM gokhi khaDI re / hu~ jhUra nizadIza kiM nIMda nAvaI adhaghaDI re 2 // 1 //
Page #78
--------------------------------------------------------------------------
________________ anusaMdhAna-15 . 73 sakhi Ayo mAsa AsADha kiM jalahara uM nahIM re 2 / ghora ghaTA karI gAjai kiM nIra relai mahI re 2 / pAvasa paMthI geha kiM nIra relai mahI re 2 // iNi rati choDI dhaNa' kiM paradezi kuNa phirai re 2 // 2 // jhiramira varasaI meha kiM zrAvaNa zaravalai re 2 / neha jagAvaiM jora kiM dukha ja kuNa kalai re 2 / prItama prANAdhAra kiM ima navi kIjIi re 2 // pahilA prIta ja joDa kiM cheha na dIjIi re 2 // 3 // bhAdaravAnI rAti kiM huI viharaNi(virahaNi) samI re 2 / na suhAI sola zRMgAra ki hUM virahaiM damI re 2 / suhAlI e seja ki anala para mujha dhakhai re / hIra cIra paTakUla ki na suhAi priuM pakhai re 2 // 4 // AsoI hatI Aza kiM navarAti khelasyuM re 2 / jimADisa priuM hAtha syuM huM nija gelasyuM re 2 / jehasyuM bAMdhyA prANa kiM te kima vIsarai re 2 / sAsa pahilA teha kiM phirI phirI sAMbharai re 2 // 5 // Ayo kArtika mAsa kiM dIvAlI sahU karai re 2 / khAjAM lADU seva ki harakha manamAM dharai re 2 / priuMDo nahIM mujha ghara kiM vilapUM ekalI re // 6 // mAnani mAgasira mAsa kiM manmatha pIDaI ghaNuM re 2 / nANyo neha lagAra kiM bAra varasa taNo re 2 / nisanehI ehavA puruSa syo vizvAsa ehano re 2 / valatI na pUchaI svAratha pUro tehano re 2 // 7 // posai te pUrava prIta kiM piuDAM pAlIi re 2 / AvI siMco nehanIra kiM dukhaDaM TAlIi re 2 / 1. priyA / 2.cothI paMkti lekhanamAM chUTI gaI hoya tema jaNAya che.
Page #79
--------------------------------------------------------------------------
________________ anusaMdhAna-15 * 74 tAlI deI gayo mujjha kiM vArlibha na AvIo re 2 / tUM hato bhogI bhamara kiM yoga kima bhAvIo re 2 // 8 // mAha mahInaiM mujjha kiM TADhi vAI ghaNI re 2 / maMdira seja talAI kiM lAgaI alakhAmaNI re 2 / gharamAM pAmarI cIra ki oDhI te navi gamai re 2 // citaDaM mAharu ahaniziM tumha pAsai bhamai re 2 // 9 // vAi vAya pracaMDa kiM phAguNa pharaharyo re 2 / ghari ghari khelaI phAga kiM caturaloka paravaro re / lAla gulAla abIra kiM kesaraI karyAM chAMTaNAM re / caMga mRdaMga Dapha vAjai kiM tAla ja atighaNAM re 2 // 10 // caitraiM caMpakamAla kiM catUra gUMthAvatA re 2 / nijanArInaI kaMTha ki raMgi suhAvatA re 2 / tujha virahai phUlamAla ki nAga kAlA jisI re 2 / kasabAI saba mujjha kiM lAgaI agani tisI re 2 // 11 // vaizAkhaI aMba-zAkha ki kIjaI kAtalI re / khIra khAMDa ghRta bhojana polI pAtalI re 2 / tujha viNa jimatAM sora kiM na vahaI sAhibA re 2 / Avi tuM vahilo jimADa kiM bhojana ehavAM re 2 // 12 // unhAlaI jeTha mAsa kiM tApa karaI ghaNo re / caMdana zItala vAri kiM jANe dAha davataNo re / kAraMja gokhi AgAzI kiM baisavU navi gamaI re / anubhavi prItama vAta kiM te vIsarai kimai re 2 // 13 // e gAyA bAramAsa ki kozyAiM nehai karI re 2 // thUlibhadra AvyA comAsa ki kozyAiM gehaI harSa dharI re 2 / kIdhI zrAvikA zuddha kiM mithyAtvavAsanA TalIre 2 / sIdhAM vaMchita kAja kiM tattvavijaya AzyA phalI re 2 // 14 // iti zrI sthUlibhadra dvAdazamAsa saMpUrNam //
Page #80
--------------------------------------------------------------------------
________________ anusaMdhAna-15 * 75 paMDita tattvavijayagaNi kRta harIAlI // paMDita kahayo artha vicArI e harIAlI kAmaNagArI / nArI nirupama teha ja dIsaI dekhI naranArInuM manaDuM hIsai // 1 // dIsaiM nAnI guNamaNi-khANI rAya-rANe tehani sahU mAnI / bai nAri malInaiM nara nIpAyo tehani nariM nijavaMza dIpAyo // 2 // tehano vAsa achaI vanamAMhiM UbhI ahanizi rahai ucchAhiM / AdaramAna bahu tehani deI jaga saghalaI mAni kara leI // 3|| kRzodarInaI bahu putra prasavaiM pAra nahIM tehanAM putrano puhavaiM / pAyavihUnI(NI)karavihUNI puraNa Asa karai te sahUnI // 4 // jeNai te nArI samIpaiM na AvaI te narani koI navi bolAvaI / tehasyuM je ghaj neha lagAvaiM sukha saMpati bahUlI te pAvaiM // 5 // cyAri nAri ehavo paNi tehani nara sevaI chaI ahanizi jehaniM / pragaTa bAla navi bolaI kahIiM ANa akhaMDita sahU nIravahIiM // 6 // sAta divasanI avadhi kahayo nahItara garava koiM mata vahayo / vAcaka zrIjasavijayani sIsiM tattvavijaya kahaI manaha jagIsiM // 7 // iti zrI harIyAlIyA saMpUrNam // sakala paMDita ziromaNi paMDita zrI 19zrI tattvavijaya ga. / tadbhAtR gaNi zrI 5zrIlakSmIvijaya ziSya mu. premavijayena lipIcakre / zrA. rehI tatputrI bAI deva paThanArtham /
Page #81
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIuttamavijayajI-kRta pistAlIsa Agama-pUjA // -vijayazIlacandrasUri "vAcaka jasa"nA ziSya guNavijayajI, temanA ziSya sumativijayajI, ane temanA ziSya uttamavijayajIe racelI, Azare 76 kaDIomAM patharAelI A racanA che. vi.saM.1834mAM, sUrata baMdaranA saMghavI tArAcaMdanAM patnI ratnabAInI vinaMtithI, tathA te cAturmAsamAM sUratamAM zrAvikA-samudAye karela Agama-tapanI temaja tenA UjamaNAMnI smRtirUpe A pUjA kavie banAvI hovA, pUjAnI chellI keTalIka kaDIo vAMcatAM samajAya che. 45 Agamo jaina saMghanAM pavitra dharmazAstro che. tenuM pUjana ane bahumAna jaino vizeSa rUpe kare che. te arthe paM.vIravijayajI tathA paM. rUpavijayajIe, nAnI tathA moTI pUjAo banAvI che, je Aje paNa jaino dvArA ThAThapUrvaka maMdiromAM bhaNAvavAmAM Ave che. te paraMparAnI ja A eka racanA che. AmAM sAta DhALo che. anya pUjAonI mAphaka ahIM jalAdi aSTa prakArI pUjA vagerenuM vidhAna nathI. mAtra geya racanA tarIke ja A pUjA svIkAravAnI hoya tevU lAge che. anyathA tenI ATha DhALa hota, darekamAM jala vagere ekeka dravya vaDe pUjAno nirdeza hota, te aMgenAM kAvya-maMtra paNa hota. te kazuM ja nathI, te parathI lAge che ke AmAM kartAe mAtra AgamonAM nAmo tathA mahimA varNavavAno ja uddeza rAkhyo che. A racanAnI 9 patronI eka pratinI jheroksa parathI A saMpAdana thayuM che. te pratino le.saM. 1890 che. pAThabheda mATe lA.da.vidyAmaMdiranI eka pratino AdhAra lIdho che, teno kramAMka jheroksamAM nathI. kema ke saMbhavataH e patro koI copaDAAkAranI pothImAMthI jheroksa thayAM jaNAya che. 45 AgamanI pUjA // dahA // sukhakara sAhiba sevIiM goDImaMDaNa pAsa / zrI saMkhezvara jagadhaNI praNamuM adhika ullAsa // 1 //
Page #82
--------------------------------------------------------------------------
________________ anusaMdhAna-15 * 77 brahmAMNI varadAyanI gIravAMNi(NI) jI(ji)navAMNa / bhagavatI bhAratI sAradA zrutadevI sukha khAMNa // 2 // iMma aneka abhidhA-dharI pasarI tribhuvana mAha / te jinavANI namI karI Agama thuNiiM ucchAha // 3 // jinapati artha thakI karI(kahI ?) guMthI gaNadhara-mAla / siddha(ddhi)vadhU varavA bhaNI jJAna sugaMdha rasAla ||4|| Agama agama a ghaNuM naya-gama-bhaMga-pramANa / syAdvAda tama sodhatA lahIiM tattva niravAMNa // 5 // dvAdaza aMga thakI adhika zruta nahi jagamAM koya / tripadI pAMmI gaNadhareM viracI' zubhamati joya // 6 // corAsI Agama prathama paMcama AreM jAMNa / pravacana paNayAlIsa have varate che guMNakhAMNa // 7 // tehataNA nAma ja kahuM pUjA-heteM sAra / jasa samaraNa sukhasaMpadA pAMmeM ativistAra // 8 // hUM navi jANuM zruta bhaNI maMdamatI anAMNa / to piNa mAharI mukharatA karajyo kavi pramANa // 9 // __ DhAla : prathama pUravadisi e dezI // parama maMgalakarUM, savijina hitakarUM, jinavaraM iMNI pareM upadizeM e / bhavi-jIva dhArajyo, karma-ripu vArajyo, tArajyo AtamA bhA(bha)va thakI e| dhuri aMga AcAra to, suaravaMdha hoya dhAra to, paNavIsa ajjhayaNe sobhato e| bhAva apUrNa kahyA, muniguM(ga)Ne saddahyA, pUjIiM bhAvathI zruta guNIe // 1 // DhAla 1 aMga bIju sUa(ga)DaMga, jinaANA sUravaDa, paravaDo mAraga dekhIiM e / sUakhaMdha doya bhalA, artha jIhAM niramalA, trINaseM trezaTThi mata valA(lI) e| trevIsa ajjhayaNA, gAthAbaMdhe bhaNyA, muni naya ThAMNa e guMNa taNA e / 1.0vAde tasa lAda. / 2. viracyA lAda. / 3."pUjAdITha badAma eka eka melavI ane vAsapUjA karatA jAvI, e vidhie jJAnapUjA bhaNAvavI" iti lAda. // 4. disI kRta sucI snAnako" lAda. // 5. prathamAla( mAMga )pUjA lA. //
Page #83
--------------------------------------------------------------------------
________________ anusaMdhAna-15 . 78 pUjo A(ga)ma dhaNI, vAMNI zrIjinavarataNI, nAMNa vara rayaNa e hita bhaNIe // 2 // DhAla 2 // triju ThANaMga kahyu, vividha arthe laghu, vayaM zrutadhare budhibala thakI e / ekAdI dasa ThANano, artha vara nAMNano, jAMNano saMga karI dhArII e / aMtagaDa pajjavA, [akSara ajjavA], sajjavA gurumukhathI lahI e / paramapUra bhaNI, suddha cetanaguMNI, pUjIiM Agama vara-maNI e // 3 // DhAla 3 // cothu samavAaMga re, ekAdI aMtara sabhaMga e, raMga e arthanA pharasathI e / vinaya karI dhArIiM, kuMmati-matI vArIiM, tArIiM cetana kugatithIiM e|| guru upagArIyA, jeNe bahU tArIyA, hArIyA kumatI anANIyA e / pUjIiM bhakti dharI, dravya-bhAveM karI, eha sAdhana paramapadavI taNuM e // 4 // DhAla 4 // aMga paMcama mahodadhI, bhagavatIsUtra vidhI, ridhI vara gaNadhara 'guNa taNI e / praSNa chatrIsa sahasa, zrutavara taNo e nIghasa, rasa lIyo gautama gaNapatI e / eha thakI adhika nahI, sUtra solasa sahI, vahIyoM gurumukhathI graho e / artha gaMbhIratA, sUtrataNI saralatA, vimalatA vaMdI Agama bhaNI e // 5 // DhAla 5 // aMga chaTTho guMNa bharyo, kathAnujoge karyo, varyo munIvareM ziSyaneM kAraNe e / vIsa eka-UNa e, ajjhayaNA guMNamae, cuMNa lIi munIvara-haMsalA e / dusama kAlamAM, mati bahuM AlamAM, jAlamAMthI valI valI kADhII e / jinavaravAMNIno, pAra nahI pANIno, mahodayI jima aMga pUjo sahI e // 6 // DhAla 6 // upAsaga sAtamuM, dasa ajhayaNa namu, tamopahA eha aMga ja sahI e / zrAvaka daza "taryA, thiratA guMNeM bharyA, sAsvatA artha ehavA iMhAM e / gRhIpaNe ehavA, acaladharma sevavA, hoiM ihAM' suravarA sukhabhara raheM e / 1. dvitIyAMgapUjA lA. // 2.puruSe lAda. / 3."tRtIyAMgapUjA" lAda. / 4."caturthAMgapUjA" lAda. / 5.gaNa lA. / 6. "vahI yoga guruthI graho e" lAda. / 7."paMcamAMgapUjA" lAda. // 8.ehI e lAda. / 9."SaSTAMgapUjA" lAda. / 10.taNA lAda. / 11. 'hA ima sura0' lAda. /
Page #84
--------------------------------------------------------------------------
________________ anusaMdhAna-15 * 79 cetana suddhatA, AtmaguMNa buddhatA, uddhatA vArI Agama aciI e // 7 // DhAla 7 // aSTama aMtagaDadazA, karmakSaya ziva vasA', varaga AThe karI sobhatuM e / yAdava vaMzanA, zubha puMnya aMzanA, mugatiramaNI varI siddha huyA e / sahU malI ajjhayaNA, caunaya valI bhaNyA, gaNyA munivareM sutraarthe karI e| AtamajJAMnaneM, nIramala vAMnaneM, zruta bhaNI pUjIiM bhaktithI e // 8 // DhAla 8 // navamu aMga ati Ujalu, aNuttarovavAi bhalUM, ajjhayaNA tetrIsa ihAM lahyA e| eka-avatArakA, bhavasthiti vArakA, tArakA AtmavIrye vasI e / karma rasa pAkathI, "pUrNanA vAkyathI, thakI cavI ea dharme vaseM e / paramapuNyADhyatA, 'lahI zubha sAdhatA', bAddhatA choDine zruta namo e // 9 // DhAla 9r praSNa vyAkarNaMga jeM, dasama aMga je bhaneM, taje navanava vesaneM prAMNiyA e / dvAra iMhAM daza kahyA, paMca saMvara lahyA, paMca Azrava tajI guMNa bhajo e / kATavo krodha teM, saMjama sodhateM, bodhateM eha Agama thakI e / Agama eha sevIiM, parama pada levIiM, hevIiM pUjavA zruta bhaNI e // 10 // DhAla 10 // 11 igyAramo aMga sAMbhalo, mukI mana-AMmalo, kAMbalo navI lahe raMganeM e / zubhAzubha vipAkanA, daza daza ajjhayaNA, bihUM malI vIsa ajjhayaNa hUyA e| vAta cetanataNI, jinavareM bhavi bhaNI, gaNI e gaNadhara vara gucchanA e / valI valI aMga e, sUMNIiM mana raMga e, caMga e pUjo aMga igyAramo e // 11 // DhAla 11013 dUhA // aMga-deza upAMga je vIrace zrutadhara jeha / bhAva adhika karI pUjII bAra upAMga sasaneha // 1 // 1."saptamAMgapUjA" lAda. / 2.vasyA lA.lAda. / 3.caunavaI lAda. / 4."aSTamAMgapUjA" lAda. / 5. pUNanA nAkathI lAda. / 6.nAkathI cavIya dharme. lAda. / 7. sAddhatA lAda. / 8."navamAMgapUjA" lAda. / 9.0raNAMgaje lAda. / 10. aMgane lAda. / 11."dasamI aM0" lAda. 12. guthatA lAda. / 13."ekAdasAMgapUjA ekAdasamI" lAda. |
Page #85
--------------------------------------------------------------------------
________________ anusaMdhAna - 15 * 80 DhAla 1| nadi jamunA ke tIra uDe doya paMkhIyA - e dezI // dhura uvavAI upAMga sUMNo tuMmeM gaNadharA sUtre raci suvizeSa je arthathI gaNadharA / varNana sUtra vicAra jagatI pariNAMmano bhavi pUjo zubha bhAva Agama mana kAMmano // 12 // DhAla 1 // rAyapaseNI upAMga bhAveM karI pUjIiM sUriyAbha sura adhikAra keM bhaktithI lIjIiM / rAya pradezI prazNa keM citta dhArI sireM namo re namo bhavi prAMNI dujo upAMga sire // 13 // DhAla 2 // jIvAbhigama upAMga e trIjuM pUjIiM pratipati daza adhyayana ghaNuM suNI rIjhIiM / jIvanA bheda aneka kahyA bahuzruta 'bhaNI kIjIiM janma kRtAratha sUtra arthe bhaNI ||14|| DhAla 3 // upAMga cothuM pannavaNA mana dhArIiM pada chatrIsa guMNAkara artha niradhArIiM / siddhAMta ke parama rasa vicArIiM pUjI praNamI sUtra e ajJAMna mati vArI || 15 | DhAla 4 // pAMcamuM jaMbudIvapannatI dila dharo kSetra svarUpa vicAra udAra te 'guNeM karo / jaMbudvIpamAM bhAva kahyA je jagadhaNI vaMdo zruta zubha bhAva keM vAMNi jinataNI // 16 // ' DhAla 5 // chaTTu upAMga 'je sUrapannatI zruteM bhayaM sUrya to ihAM cAra gaNita gaNIiM gaNyuM / pAhuDA 1 sattAvana ihAM mana AMNajo e kAleM atIkaThINa pUjI guMNa jAMNajo // 17 // 11DhAla 6 // 1. guNI lAda / 2. caudamI pUjA lAda / 3. rahasya lAda / 4. sUtra ajJAnatA vA0 lAda / 5. panaramI pUjA lAda / 6. guNakaro lAda / 7. solamI pUjA lAda / 8. te lAda / 9. zruta bhaNuM lAda / 10. satAvIsa A. / 11. sattaramI pUjA lAda. |
Page #86
--------------------------------------------------------------------------
________________ anusaMdhAna-15.81 caMdapannatI upAMga sAtamu e sahI kAlataNI marajAda e cAra thakI lahI / pAhuDA paMcAsa zrutadhara bale vahI ___ gurusevAthI artha 'lahyo tume umhahI // 18 // 'DhAla 7 // nIriyAhIvahI (nirayAvalI) upAMga AThamu hitakarU devAdikanA bhAva kahyA zrIjinavarU / gAthAbaMdha baMdhita zruta manoharU vaMdIiM vArovAra te Agama sukhakaru // 19 // DhAla 8 // kapavaDisaga upAMga namuM zrIsukhakaru daza adhyayana che ehamAM vastu te suMdaru / / maMgalakaraNa siddhAMta e sadA jayakarU seva karo nitameva bhavobhava dukhaharU // 20 // DhAla' 9 // pUphIA(puphiyA) upAMga e dasamuM jina kaDaM ehamAM daza adhyayana che zruta e nAMmeM grahyaM / dukha-dohaga savi 'jAe thAI sukhakarUM vaMdo sUtranA dhAraka valI" munIvarU // 21 // "DhAla 10 // pUphacUlIyA upAMga igyAramuM vaMdIiM guMNa dhuNI munimAhaMtanA Atama nNdiiiN| aghavAraNa sukhakAraNa jInavAMNI namo ehamAM daza adhyayana bhaNI nIramala ramo // 22 // 'DhAla 11 // upAMga bAramuM "vanIdazA bhavI sevIiM daza adhyayana suMNineM vAMchita vara levII / pUjatAM parama kalyANa ke nAMNa caraNa guNA vaMdo sarva upAMga te" zrutadhara guNa dhuNyA // 23 // DhAla 12 // 1.laho lAda. / 2.ahAramI pUjA lAda. 3. ugaNIssa lAda. / 4.sadA iha ja0 lAda. / 5.vIsamI pUjA lAda. / 6.jAiM lAdaH / 7.valI valI lAda. / 8.ekavIsamI pUjA lAda. / 9.22mI pUjA lAda.! 10.vahniH lAda. / 11. ke lAda. / 12.tevIsamI pUjA lAda.
Page #87
--------------------------------------------------------------------------
________________ anusaMdhAna-15 .82 dahA // guNakhAMNi gaNadhara namo karyA payannA jeNa / je je kAleM varatatA teha pramANe kaheNa // 1 // DhAla : 1 // mIThaDA jI re // e dezI / / zrutadevI samarI sadA jI re, haveM payannA sUtra vakhAMNa re jI re, jInavAMNi jIna pUjIiM jI re, 'kAi Agama artha nIdhAMna re jI re ||aaNknnii|| pahIlo payano vaMdIiM jI re, causaraNa nAme sukhakAra re, ||jii0|| cAra saraNa sudhA lahI jI re, pAMmIjeM bhavano pAra re jI re ||jii0|| 242 DhAla 2 // bIjo payano repUjIiM jI re, kAMi maraNavidhi nAma dhAra re jI re ||ji0|| samAdhimaraNa sudho karI re, kAMi 'bhavobhava dUkha nivAra re jI re ||jii|| DhAla 3 // trIjo payanno jANIiM jI re, kAMi vrata paccakhANa udAra re / artha thakI nAma dhArIiM jI re, ghaTa kAya vara hita dhAra re ||jii0|| 32 DhAla 10 // (?) cotho payanno arcatA jI re, nAMmeM Ayura pacakhAMNa re jI re / bhAva-AturatA TAlavI jI re, paccakhAMNa dharo jIna-AMNa re ||jii0|| DhAladeg 5 // pAMcamo payanno pratItathI jI re, saMthAraga nAme - sevara re jI re / kAla anaMto gayo vahI jI re, guNakara eha nItameva re jI re ||jii||28||ddhaal 6 // chaTTho payanno vaMdIiM re, taMdUlavIyAlIuM nAma re / garabha svarUpa ihAM kahyA" jI re, upaje jIva je kAma re jI re ||jii0|| 2915, DhAla 7 // caMdAvIjaya nAMme bhalo jI re, payanno satarmasuanAMNa re jI re / rAmAdhImaraNaneM jogatA jI re, jeTa hoe munivara rANa re jI re ||jii0||830, DhAla 8 // 1.A paMkti Adarza pratimAM nathI. / 2.covIsamI 24 lAda. / 3.pUjIe jI0 lAda. / 4.bhavabhava lAda. / 5.nivArI re lAda. / 6.paMcavIsamI pUjA 25 lAda. / 7.kAyane lAda. / 8.dhAro lAda. 9.chavIsamI pUjA 26 lAda. / 10. satAvIsamI pUjA 27 laad.| 11.sevavo jI laad.| 12.28mI pUjA lAda. // 13.veAlIanAmo lAda. // 14.ko lAda. // 15.ugaNatrIsamI pUjA lAda. / 16.sata samu nANa Adarza // 17. yogyatA lAda. / 18.trIsamI pUjA lAda. ||
Page #88
--------------------------------------------------------------------------
________________ anusaMdhAna - 15 * 83 31 // DhAla9 // devIMdrasata' AThamo jI re, payano artha pramAMNa re jI re / iMdrasvarUpanI varaNanA jI re, kahIiM namo jInabhAMNa re jI re // jI0 // navamo payanno saMthuNyo jI re, gaNivIjA nAMma guMNakhAMNa re jI re grahanakSatra karaNAdInuM jI re, gaNita kara gaNadhAra re jI re ||jI0 // 32||ddhaal10|| dazamo payano sAMbhalo jI re, vIrathuI udAra re jI re / / vIra taNI stavanA karI jI re, tuMme pAMmo "bhavataNo pAra re jI re // jI0||33||6 DhAla 11 // je je kAleM varatatA jI re, tIrthaMkaranA sISya re jI re / pratekeM payanA te karI re jI re, vaMdo bhavi nisadIsa re jI re || jI0 ||34|| DhAla 12 // dUhA // cheda taNI pUjA haveM, karIiM citta hita AMNa / sUtra kahyA SaTa bheda e, vaMdo saMta sujAMNa // 35 // (1) // DhAla 1 // tuMmeM AvyA neM syuM lAvyA jI- e dezI // pahilo cheda bhavi pUjo jI, sutrataNA rasiyA / vratakalpa" nAMmeM bujho jI, munIvara mana vasIyA / khaDagadhArA sama rAhe jI su0 / caraNakaraNa avagAheM jI mu013 ||36|| DhAla 1 || bIjo cheMda haveM jAMNo jI su0 / paMcakalpa mana AMNo jI muM0 / vivahAra ihAM paMca bhAkhyA jI su0 / gAMbhira muni mana rAkhyA jI muM0 14 ||37|| DhAla 2 // vivahAra cheda trIjo jAMNo jI su0 / muni vivahAra pramAMNo jI muM0 / apavAda ne ucharaMga(raMga) sAcA jI su0 / vaMdo avicala vAcA jI muM0 // 38 // DhAla 3|| 16 disAkalpa cotho cheda jI su0 / bhASA bhAva abhedajI muM. / dhana dhana e jInavAMNi jI su0 / vaMdo "jinAgama nAMNi jI mu. // 39 // " DhAla 4|| 1. devIMdrasata A0 Adarze / / 2. ekatrIsamI pUjA lAda // 3. kaha A. // 4. batrIsamI pUjA lAda // 5. bhavano lAda // 6. tetrIsamI pUjA lAda / / 7. te vaMdo lAda / 8. sayANa lAda. // 9. jI, morA sAjanA - e0 lAda / / 10. taNA rAgI lAda / / 11. vRhata kalpa0 lAda. // 12. guNarAgI lAda // 13. cotrIsamI pU0 34 lAda / / 14. pAMtrIsamI pUjA 35 lAda // 15. chatrIsamI pUjA 36 lAda. 22, 16. dasA0 lAda. // / 17. vaMdo attAgama0 lAda // 18. sADIsamI pUjA 37 lAda. //
Page #89
--------------------------------------------------------------------------
________________ anusaMdhAna-15.84 laghu nizItha cheda sAro jI su0 / zraddhAvaMtaneM pyAro jI muM0 / pUjo paMcama cheda jI su0 / Tali manano kheda jI mu0 // 40 // DhAla 5 // mAhAnizItha cheda chaThTho jI su0 / jinmaar| utakiTTho jI mu0 / gopAMga(?) kahyA artha ehanA jI su0| revaMdo sAMta sanehA jI mu0||41|| DhAla 6 // zrutadharanI che eha ANAjI su0 / Agama artha pramANA jI mu0 / ochI budhi navi karavI jI su0 / uttama thIratA dharavI mu0 // 42 // ___DhAla // "namo namo zrI sejA giravara - e dezI // mUla sUtra pUjo haveM cyAra, sAdhuno suddha AcAra re|| jasa bhAvana mana pAvana ehI ja, sajagatI mugatI dAtAra re // "namo namo Agama sukhakAra // 43 // aaN0|| dazavakAlaka mula sutra dhAro, sajaMbhava pUtra pyAro re / manakamuni upagArane kIdho, Agama rasa e lIdho re |nimo0|| 44ADhAla 2 // uttarAdhyayana mUlasutra bIjeM, adhyayana chatrIsa kahIjeM re / vIranI vAMNi cItamAM dhArI, pUjo bhAvi hItakArI re ||n0 45 // DhAla 3 // trIjI oghanIrayuktI kahIiM, vivIdha arthe lahIiM re / bhadrabAhu guru vacana vIcArI, pUjo zubha AcArI re ||n0 46 // deg DhAla 4|| Avazyaka mUla sUtra vakhAMNo, zradhAvaMta cIta AMNo re / SaTa AvazyakanI nIrayuktI, guru bhadrabAhunI uktI re ||nmo0 47 // 11 mUla sUtra pUjo bhavi bhAveM, ratnatrayI guMNa pAveM re / vaMdo e sujasa-guNanI racanA, sumativIjaya guru vacanA re ||nmo0 48 / / DhAla : bhavijana vaMdo - e dezI // Agama anopama guNa rayaNe bharI, gaNavara arthanI peTI / namo re namo savi bhavijana bhAveM, anAdI anAMNaneM meTI // ... 13bhaviyaNa vaMdo re Agama sukhakArI // 49 // 1.ADatrIsamI pUjA 38 lAda. // 2.gopAtta lAda. // 3.e vaMdo sAta0 lAda. // 4.ugaNacAlIsamI 39 lAda. // 5.namo re namo0 lAda. // 6.sadagatI0 lAda. // 7."namo re namo Agama sanehI, prabhu vANI guNa gehI re / Atama asthIne hItakAraNa suNIe sutra umehI re namo0 2 // " laad.|| 8. cAlIsamI pUjA0 lAda. // 9.ekatAlI samApta lAda. // 10.betAlIsamI pUjA lAda. // 11.tretAlIsamI pUjA lAda. // 12.bhavIjIna vaMdo rekalyAMNaka dIna mITho - e dezI lAda. // 13 13.bhavIaNa bhAve re lAla jIvaravana ( ? )vANI lAda. //
Page #90
--------------------------------------------------------------------------
________________ anusaMdhAna-15 .85 maMgala dhura lahIiM savi zrutaneM, naMdIsutra AnaMdo / Atama jJAMnI anubhava rasiyA, nAMNa sudhArasa 'vaMdo bha0 // 50 // DhAla // bIjo anujogadvAra ja jAco, anujoga rayaNe bhriio| artha gAMbhira apAra manohara, sayaMbhuramaNa jIma darIo bh0||51|| cAra nIkhepA jInavareM "bhASyA, zrutameM gaNadhare rAkhyA / gvaNAdika lipIneM abhiyogeM, bhAvazruteM rasa cAkhyA bha0 // 52 // aSTa mahAsiddhi navanidhi pragaTeM, kAMmakuMbha suradheNuM / / rayaNa ciMtAmaNi suddhamathI piNa, Agama uttama leMhaNuM bha0 // 53 // DhAlA // eha Agama saMthuNatAM mujhaneM, harakha vadhyo zrutaneheM jii| bAlaka-bolI sama e racanA, nAma thakI karI eheM jI // 1 // Agama tapa kIdho sabI sIdho, zrAvikA TolI sanehA jI / sUtra thakI Agama paNayAlIsa, suNatAM lAbha achehA jI // 2 // "suratabiMdaramAMhi sobhAgI, saMgha sayala guNa rAgI jI / saMghavI tArAcaMda patnI anopama, ratnabAI mati jAgI jI // 3 // ujamaNuM samudAI karIne, narabhava lAho lIdho jI / karaNi punyataNi zivaramaNI, varavA hAtho dIdho jI // 4 // maMgalamAlA lacchivizAlA, mAtA mayaMgala rAjeM jii| managamatI rati sarIkhI rAmA, padamanI rUpeM chAjeMjI // 5 // suguNasevIta nIta pUtra putrIkA, mItra mileM mana 'suhAlA jI / nava nava raMga abhaMga rasAlA, lahIiM jhAkajhamAlA jI // 6 // saMvata aDhAra cotrIsaneM mAneM, kArtika zudi paMcamI jJAne jI / budhavAre e AgamastavanA, pUraNa karI zubha vacanA jI // 7 // 1.caMdo lA. / / 2.comAlIsamI 44 pUjA lA. ||3.51mii kaDI pachI 1 kaDI lA. pratimAM adhika che : "khIrakhAMDa ghRta ikSu anopama, dadhI paya mIsarI miitthii|ehthii pINa adhikI prabhuvANI, jo anubhavathI diitthii"|| 4.0varabhASA lA. // 5.52 pachI 1 kaDI lA. mAM adhika: "gaNIvara peTI subanI kucI, muDha saMdehanI sucI / zrutanAMNI matI jehanI ucI, artha lahe mana khuucii||" 6. DhAla : rAga dhanyAsI lA. // 7.suratI baMdIra lA. // 8. mayagala lA. ||9.suhiilaa laa.||
Page #91
--------------------------------------------------------------------------
________________ anusaMdhAna-15 . 86 tapagacchanAyaka guNanidhi gIruyA, zrIvijayadharmasUrIrAya jI / jAsa prasAdeM zrutaguMNa dhuNIo, janma kRtAratha gaNIyo jI // 8 // 'nAyacArIja birudano dhArI, paramatI dUra nivArI jI / zrIjasavIjaya vAcaka vara ziSya, guNavijaya jagIsa jI // 9 // guru zrIsumativijaya mujha pAThaka, tasa pada madhukara raziyo jI / uttamavijaya Agama vaMdeM, pUnya mahodaya vaziyo jI // 10 // AgamanAMNa' je bhaNasyeM gaNasye, tasa ghara maMgalamAlAjI / jagamAMhiM jasalacchi varasyeM, jaya jayakAra vizAlA jI // 11 // iti zrIpistAlIsa AgamanI pUjA samAptam // saMvat 1890nA varSe bhAdravA vadi 5 vAra some // li.DuMgarajI / / sarasapuramadhye // vAsaNaserI madhye // zrIrastu // 1.nyAyAcArIja lA. // 2. paramata lA. // 3.sIsA, zrIguNa. lA. // 4.e Agama lA. / / 5.nAma je lA. / / 6.
Page #92
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI premavijayajIkRta zrI vijayaprabhasUri bAramAsa // -vijayazIlacandrasUri tapagacchapati vijayadevasUrinA ziSya paM. darzanavijayajInA ziSya muni premavijayajIe racelI A laghukRti eka geya racanA che, ane temAM 2 thI 13 kaDIomAM ekeka mAsane AvarI laIne gurunAM guNagAna thayAM che, te kAraNe tene "bAramAsa" nAma apAyuM hoya tema jaNAya che. sAmAnyatayA "bAramAsA" e vipralaMbha-zRMgArarasa-pradhAna kAvya-prakAra gaNAto hovo joIe. viraha, milanotkaMThA, pratIkSA - ityAdi bhAvo jemAM cUMTatA hoya, cUMTavAmAM AvatA hoya, tevI racanA te bAra mAsA. have, eka gacchanAyaka sAdhupuruSane uddezIne jyAre AvI kAvyaracanA thAya, tyAre temAM uparyukta bhAvo kevI rIte samAI zake ? emAM to gurunA guNastavana ane guNa-varNana sivAya kAvyadRSTie koI vizeSa Ayojana azakya ja hoya. chatAM kavie A sAhasa karyu che, tene nakArI paNa kema zakAya? vAta evI che ke AcAryonA guNastavana-arthe jaina kaviomAM "gahuMlI" racavAnI eka paraMparA che. AvI gahuMlImAM bAra mAsa paNa vaNI zakAya, ane bIjuM paNa Aq ghaj vaNI zakAya. kema ke amAM kavino uddeza koI kAvyatattva siddha karavAno ocho hoya che; ane gurunA guNa-gAna karavAno pradhAnapaNe hoya che. vartamAnamAM paNa AvI bAra mahInAne vaNI letI gahuMlIo racAtI tathA gavAtI hoya che. dA.ta. "gurujI kArtika mahine kamala jevA che....." - AvI, 12 mAsanI 12 paMktio ke kaDIo, judI judI rIte, atyAre paNa gavAya che. prastuta racanA paNa A.ja gahuMlI-kuLanI hovA svIkArIe, to temAM kAMI ayogya nahi gaNAya. A racanAnI be pAnAMnI eka prati lA.da. vidyAmaMdira (kra. 232)mAM upalabdha che.
Page #93
--------------------------------------------------------------------------
________________ anusaMdhAna - 15*88 DhAla phAgano // sAradamAtA vInavuM re bAra mahinAM bhAvasyuM re sUrIzvara sAhiba AIe ho, // zrI vijayaprabhasUrirAya / sUrI0 tuM guru raNAyarasamore kAtI mAsa manoharu re, mAgaM eka pasAya / gAvA e ulaTa thAya // 1 // aho mere lalanAM, ratnataNo nahI pAra / gurujIya karata vihAra // 2 // suu0|| kAminI karaI aradAsa / pUro pUro mujha mani Asa ||3|| suu0|| gurucaraNe nisadIsa / sAhiba mAharo Isa ||4|| sU0|| jo AvaI gururAya / mA isakhara mayA karI re, eka bola avadhArIi re posaI posA ghaNAM karai re cita ciMtA dUra karaI re aso bhAga hama mAgha mai re calo sakhI vaMdana jAie re khelati phAga sakhI milI re bolaI amRta vANi / sAsava gaNa kaI kurU re ( ? ) vInataDi mani ANi // 6 // suu0|| hIyaDaiM dhariya ucchAha ||5|| suu0|| gajagati cAlaI guru mero caitra AzyA mai karI re vaizAkhar3a phuli re (?) tima hama mana tuMma upariM re Avai vijayaprabhasUrirAya / dekhata mukha sukha thAya ||7|| suu0|| phuli rahI vanarAya / pAnikuM juM mIna dhyAya // 8 // suu0|| jeTha mahino eha / sUra tapaiM zira Akaro re mihira kari saMgha upari re AsADha AzA phali re zAma - ghaTA umaTI ghaNuM re zrAvaNa zravaNa sohAmaNo re gokha samAro suMdari re pANi pUra vaha ghaNAM re dina dina dolati dIpatI re zrIvijayaprabhasUrIsarU re Avata dhari mani neha ||9|| suu0|| catura Ae comAsa / naranAri phali mani Asa ||10|| suu0|| dAminI karati pokAra / beThana guru sukhakAra ||11|| suu0|| bhari bhAdravaDa mAsa / bhavijana pocaI Asa ||12|| suu0|| pragaTyo puNyaaMkura |
Page #94
--------------------------------------------------------------------------
________________ anusaMdhAna-15.89 Aso AzA saba phali re teja tapaiM jima sUra // 13 // sU0 // madanarAya taiM vasi kiu re rUpaI harAvyo kAma / krodha-lobhanaI vasi karI re mAyA nAsI gaI tAma // 14 // suu0|| chatrIsa guNe karI sobhato re ciraMjIvI guruNya / locana amiya-kacolaDA re sovanavana-za(sa)ma kAya // 15 // suu0|| mujha mani tuM guru jIvazyo re jima sItA mani rAma / jima madhukara, mani mAlatI re tima samarUM tuma nAma // 16 // suu0|| tapI tapI tapa Akaro re durabala kAyA kIdha / jasa ghari prabhu pagalAM ThavyAM re tasa manavaMchita siddha // 17 // suu0|| tujha nAmathI sukha-saMpadA re darisaNa jayajayakAra / zrIvijayadeva-paTodharu re sakala-jaMtu-AdhAra paMDita-sAdhu-ziromaNi re darzanavijaya kavirAya / tAsataNaiM supasAulai re premavijaya guNa gAya // 19 // suu0|| iti zrIvijayaprabhasUri bAramAsa saMpUrNaH //
Page #95
--------------------------------------------------------------------------
________________ keTalAMka bhASAgIto - saM. vijayazIlacandrasUri vraja bhASA - mizrita hindImAM prabhubhaktinAM pado ane gIto, madhyakAlamAM, jaina kavioe paNa vipula pramANamAM racyAM che. evAM thoDAMka gIto atre prastuta che. 'binayacaMda' nAmanA (saMbhavataH gRhastha) kavie racelAM A gIto varSo pUrve koI prakIrNa pAnAM parathI utArI lIdhelAM. te pAnAM Aje to hAthavagAM nathI, eTale punaH vAcana ke sudhArAno avakAza nathI. gItono kramAMka Ama goThavyo che : 1. ajArA pArzvanAthagIta, 2. navapallavapArzvajinagIta ( mAMgalora - mAMgaroLa), 3. giranAramaMDana nemanAthagIta, 4 . UnAmaMDana nemanAthagIta, 5. gacchanAyaka zrIvijayasenasUrigIta, 6. gacchapati zrI vijayadevasUrigIta chellAM be gItonA AdhAre, binayacaMda, sattaramA zatakamAM thayA hovAnuM mAnI zakAya kharaM. 'gujarAtI sAhityakoza' mAM (pR. 408) pAMca vinayacaMdrano ullekha thayo che, paraMtu mArI dhAraNA evI che ke A vinayacaMda te badhA karatAM judA ja hovA joIe. 1 zrIajArA pArzvanAtha gIta rAgaH gUjarI // pUjau jIu pArasanAtha dayAra mana baca kAya karI suddha mere chyorI citajaMjAra pU0 1 bhISana ghanaghora bora jara jisai baraSatI mUsaradhAra phuni phani phAra dharI zira upari jyAni chatrAkAra pU0 2 eka bhagati eka darada dekhAvata kamaThaiMda ahi sAra binayacaMda prabhu pAsa ajhAro sakala jaMtu sukhakAra pU0 3 iti gItaM samAptam //
Page #96
--------------------------------------------------------------------------
________________ anusaMdhAna-15 * 91 maMgalapura maMDana zrInavapallavapArzvanAtha gIta gIta // rAgaH bhayarava // pUjau pAsajinesara deva navapallava nita karIi seva nadIa nivANa samuMdra savi nIra, nhavaNa karu navapallava sarIra 1 pU0 dIpa save caMgerI karI aDhAra bhAva(ra) vanaphUli bharI taruvara jAti jagatamAhi jeha bAvanacaMdana kIjai teha 2 pU0 suragiri zaila avara sama rUpa agara kapUra kastUrI dhUpa koDi iMdra milI pUjai sAra, tuhi bhagati aNuAi lagAra 3 pU0 maMgalapuramaMDana jina pAsa navapallava nita namu ullAsa bhAvasahIta je pUjA karai binayacaMda bhavasAyara tarai 4 pU0 girinAra maMDana zrInemanAtha gIta rAga : kanaDu kalyANa // kAgada kahu dhuMkaI sikarI laSIi likhataI e kAgati na pAuM kinuM AgaI dukha bhaSIi 1 kAgada0 kahA karUM lekha lakhI AloheM mukhi nIsAsA nIkalIi vai nIsAsA phAsasu Avai kora bilonuM jilIi 2 kAgada0 phUni lekhanakI dharu mani AsA tau mukha mUMda na khalIi nayanAM bhari bhari AMjU.Avai kAgada charu gila bhalIi 3 kAgada0 orAM pAsai jyAI lakhAuM merA dukha sunIvai dukha pAvai kuMhetiuM o hoI yAvai(?) unakA dakha kiuM balIi 4 kAgada0 biraha agani hUM jyAI bUjhAAuM girinArikuM cilIi binayacaMda prabhu biraha nivArI nema rAjImati milIi 5 kAgada0 // iti gItaM //
Page #97
--------------------------------------------------------------------------
________________ anusaMdhAna-15 * 92 UnAmaMDana zrInemInAtha gIta rAga : kanaDu // samudrabijai suta nayanai dekhe prIti pAI jiUM caMda cakora unnatapurami unnaI Ae zAmaghaTA ghaTa jiuM ghanamora 1 samudra0 siva... nayani rAjula kharI lAri pazua pukAra karati tiuM sora nemakumara ratha pheri siddhAre duHkha pAvatI rAjula ati ghora 2 samudra0 bAurI bhaIa sunata nahI avani cAhati nema cakita cihuM aura jita tita pUchatI pIuM kita pAuM koU batAo nemakI Thora 3 samudra0 gaI girinArI rAjula cita pyAro nemakuM pAya parati karajyora kahai binaicaMda unnatapura svAmI nema Agai zivapura gaI dori 4 samudra0 gacchanAyaka zrIvijayasenasUrigIta rAga : gUjarI // vaMdau zrIvijayasenasUrirAya jasa pada paMkaja bhavijana-madhukara aMmRta bacana pIta Aya vaMdau0 akabara bhUpa mahAmati suMdara dharama karata citta lAya guru upadesa suNiu jaba tero chyore paMkhI saba gAya vaMdau0 khAna milaka Ubare milI Avata lAgata guruke pAya guru mukhacaMda dekhyo jaba tero bhavi cakora sukha pAya vaMdau0 sAha kamA-koDAInaMdana naranArI guNa gAya binayacaMda prabhu vijayasenasUrI cihuM khaMDi Ana phirAya vaMdau0 4
Page #98
--------------------------------------------------------------------------
________________ anusaMdhAna-15.93 gacchapati zrIvijayadevasUrigIta rAga : sAriMga malhAra // aba mi pAyorI parama paTodhara zrIvijaisenaku zrIzrIzrI vijaidevasUrIsara sura nara ke mani bhAyorI 1 parama0 DhuMDhata DhuMDhata saba gacha dekhe tuM mere citta Ayo tapa tapa tapai teja tanuM raviku tinathaI tuhi savAyo rI 2 parama0 aMjana khaMjana mInamRga locanI motina cauka banAyo kokila kaMThi mayUra madhurasvari zrItapagacha guna gAyo rI 3 parama0 ozavaMza avataMsa thirAsuta mAta rUpAI jAyo binaicaMda sevaka ke sAhiba tribhuvani tilA(ka) suhAyo rI 4 parama0
Page #99
--------------------------------------------------------------------------
________________ bRhat-zAntistotra -saM. vijayazIlacandrasUri A stotra jaina saMghamAM atyaMta zraddheya ane prabhAvapUrNa manAya che. AnA praNetA vAdivetAla AcArya zrIzAntisUri che, jemano samaya agyAramo zataka che. A stotranI atyAre pracalita vAcanA tathA tADapatra graMthomAM prApta thatI vAcanAmAM khAso taphAvata jaNAya che. mULa racanAno pATha saMbhavataH DhUMko haze, ane samaya jatAM temAM umeraNo thatAM gayAM haze, tema kalpanA karI zakAya. Aje pracalita vAcanAmAM prAraMbhe mandAkrAntA chaMdamAM 'bho bho bhavyAH !' evAM padothI prAraMbhAto eka zloka che, tathA prAMtabhAge 'zivamastu'. e padya pachI 'nRtyanti nRtyaM0', 'ahaM titthayaramAyA0' ityAdi padyo che, te AmAM nathI, te khAsa noMdhapAtra che. atre mudrita vAcanA, khaMbhAtanA zrIzAntinAtha prAcIna tADapatrIya bhaMDAranI kra. 125nI tADapatra-pratigata patra 73 thI 77mAMthI utAryo che. muni puNyavijayajIe noMdhyA pramANe A pratino lekhana-kALa anumAnataH 16mA zatakano prAraMbhika gALo che. (keTaloga oNpha pAmalIpha menyu. ina dha zAM. jaina bhaMDAra, kembe, vo. 2, pR.206; gA.o.sI.baroDA) A uparathI 16mA athavA to 15mA zataka sudhI A pATha paNa calaNI haze tevU kalpI zakAya tema che. bRhacchAntipATha _ 'bho bho bhavyalokA iha hi bhArate samastatIrthakRtAM janmAsama(na) prakampAnantaramavi(va)dhinA vijJAya saudharmAdhipatiH sakalasurAsurendaiH saha sabhAgatya savinayamahadbhaTTArakaM pragRhya gatvA kanakAdrizRGge vihitajanmAbhiSekaH zAntimudghoSayati / nato'haM kRtAnukAramiti kRtvA mahAjano yena saMgataH sa panthA iti bhavyalokai: saha sametya snAtrapIThe snAtraM vidhAyAdhunA zAntimudghoSayAmi / karNa datvA nizAmyatAM / puNyAhaM puNyAhaM prIyantAM bhagavanto'rhantaH sarvajJAH sarvadarzinastrilokanAthAstrilokamahitAstrilokapUjyAstrilokezvarAstrilokodyotakarAH / riSabha / ajita / sambhavaH(va) / abhinandana / sumati / pa(ya)prabha /
Page #100
--------------------------------------------------------------------------
________________ anusaMdhAna - 15 * 95 supArzva | candraprabha / suvidhi / sI (zI) tala / zreyAMsa / vAsupUjya / vimala / ananta / dharmma / zAnti / kunthuH (ndhu) / aru / malli / munisuvrata / nami / ariSTanemi / pArzva varddhamAnAntA jinAH zAntAH zAntikarA bhavantu munayo munipravarA ripuvijayadurbhikSakAntAre rakSantu vo nityam / zrI hI dhRti kIrti buddhi lakSmI medhA vidyAsAdhani pravesa (za) nivezeSu sugRhItanAmAno jayanti te jinendrAH / AcAryopAdhyAyaprabhRticAturvarNa zrI zramaNasaGghasya zAntirbhavatu / grahAzcandrasUryAGgArakabudhabRhaspatizukasa (za) naizcararAhuketusahitAH salokapAlAH somayamavaruNakuberavAsavAdityaskandavinAyakAH / ye cAnye grAmanagaradevatAdayaste sarve prIyantAm / akSINakosa (za) koSThAgArA narapatayazca / putrabhrAtRmitrakalatrasuhRtsvajanasambandhibandhuvargasahitA nityaM cAmodapramodakAriNaH / asmiMzca bhUmaNDalAyananivAsi sAdhusAdhvI zrAvaka zrAvikANAM rogopasarga vyAdhiduHkhadaurmanasyopasa (za) manAya zAntirbhavatu / vRddhirbhavatu / tuSTipuSTiriddhivRddhimAGgalyotsavAH sadA abhihatAni pApAni: (ni) zAmyantu duritAni / zatravaH parAGmukhA bhavantu svAhA / zrImate zAntinAthAya namaH zAntividhAyine / trailokyasyAmarAdhIza: (za) mukuTAbhyaccitAM ||1|| zAnti (:) zAntikara ( : ) zrImAn zAntirdizatu me guruH / zAntireva sadA teSAM yeSAM zAntigR (rga) he gRhe ||2|| unmRSTariSTaduSTagrahagatiduHsvapanadurnimittAdi / sampAditahitasampannAmagrahaNaM [ja]yati zAnteH // 3 // zrIsaGghapaurajanapada- rAjyAdhiparAjyasannivesA (zA) nAm / goSThIpuramukhyAnAM vyAharaNairvyAharecchAntim ||4|| zrIsaGghastasya zAntirbhavatu / zrIrAjyAdhipAnAM zAntirbhavatu | janapadAnAM zAntirbhavatu / zivamastvA (stu) sarvajagataH parahitaniratA bhavantu bhUtagaNAH / doSA (:) prayAntu nAzaM sarvatra sukhIbhavatu lokaH // granthAgraM 25 // cha // iti zAntimaMtraM ( ? ) samAptam //
Page #101
--------------------------------------------------------------------------
________________ TraeNka noMdha - vijayazIlacandrasUri bIrabalanAM rIMgaNAM (1) mughala zahenazAha akabaranA darabAranAM nava ratno paikI eka prakhyAta ratna te bIrabala. potAnI caturAI ane hAjarajavAbI mATe te paMkAyelo hato. tenI A khyAtine samarthana Ape tevA ghaNA ghaNA TucakA ke hAsya-prasaMgo prasiddha che. AmAM keTalAya prasaMgo evA paNa hoya ke je judA judA sthaLa-samayanA bIrabala jevA nAmAMkita mANasanA nAma sAthe joDAI jAya : bhale te prasaMga pachI te vyakti sAthe banyo hoya ke na hoya. prAcIna graMthomAM paNa kvacit AvA TucakA maLI AvatAM hoya che, je parathI samajAya ke mullA nasaruddIna, bIrabala ke tenAlI-rAma jevAnA nAme pracalita A TucakA to anAdi-nidhana loka vArtA-vaibhava- ja aMga / ghareNuM che. eka dAkhalo joIzuM : ekavAra bAdazAhe rIMgaNAMnuM zAka khAdhuM, ne pacyu nahi. teNe bIrabala AgaLa rIgaNAnI niMdA karI, to bIrabale sUra pUrAvatAM kahyu : are jahAMpanAha ! rauMgaNAM ? chIH, enuM nAma na lezo; khavAya ja nahIM !..... thoDA dahADA pachI pharIvAra zAhe rIgaNAM khAdhAM. bhAvyAM ne pacyAM paNa kharaM. bIrabala AvatAM ja zAhe rIMgaNAMnAM guNagAna AdarI dIdhAM. e vakhate bIrabala kahe : ajI salAmata ! zuM kahuM ? A duniyAmAM rIgaNAM jevU bIjuM zAka nahi ho ! jAmalI raMganA jAmA upara kalagI jevU DITuM! keyU~ masta ! A kSaNe zAha ukaLI paDyA : alyA, te dahADe to niMdA karato'to, ne Aje pAchAM vakhANa kare che ? bevaDI vAta ? bIrabala hasI paDyo : kahe, huM to Apano gulAma chu, rIgaNAMno nahi. have A ja vAta atisaMkSipta rUpamAM paNa, saMbhavataH chaThI sadImAM racita manAtI 'dazavaikAlikasUtra-cUrNi (agastyasiMhakRta) mAthI prApta thAya che, te joIe :
Page #102
--------------------------------------------------------------------------
________________ anusaMdhAna-15 * 97 "chaMdANuvattiNo samakkhaM raNNA bhaNitaM - avadavvaM vArtigaNAti / teNa bhaNitaM - chaDDaNatthametesiM beMTAtiM / aNNadA keNati kahApasaMgeNa raNNA'bhidhitaM - visiTuM sAlaNagaM vAtiMgaNaM / chaMdANuvattiNA bhaNitaM - rAyaM ! ete ahaDDA lAvagA evamAdi // " (daza.cU., pR.203; prATeso. I. 1973). ___hA jI hA karanAranA dekhatA rAjAe kahyu : rIgaNAM nakAmAM hoM ! pelAe kahyu : emAM keTaluM badhuM - DITuM vagere - pheMkI devAnuM hoya ? (nakAmAM ja). pharI koI prasaMge rAjA bolyA : rIgaNAMnu zAka viziSTa gaNAya hoM ! pelAe (lAgalaM ja) umeryu : mahArAja ! e to hADakA vinAnAM lavAM gaNAya - pocAM pocAM, majAnAM !" (2) mastaka-lekha muslima zAsana-kALamAM bhAratavarSanI mUla prajAne sauthI moTo Dara je vAtono lAgyA karato, temAM eka Dara hato potAnA iSTa devatAonI mUrtionA khaMDanano. asaMkhya mandirono dhvaMsa tathA mUrtibhaMjana e sudIrgha samayagALAmAM thayAM che, jene lIdhe dharmane to sahI ja, paNa itihAsa ane sthApatyanA kSetre paNa akalpya hAni thaI che. to, keTalAka kuzala lokoe AvA dhvaMsa-kALamAMye vidhavidha upAyo zodhI yojIne koI koI matione naSTa thatAM rokI dIdhI che, te vAta paNa ApaNe yAda rAkhavI joIe. prabandha-graMthomAM tathA anya sroto thakI, AvA upAyonI jANakArI maLI zake. ahIM AmAMnA ja eka rakSaka upAyanI vAta karavI che. sattaramA zatakamAM AgarAnA jaina zreSThI sA. sonapAla tathA sA. kuMrapAla e jaina itihAsanAM prasiddha pAtro che. temaNe te samayamAM jinabiMbo navAM karAvI tenI pratiSThA paNa karAvI. te biMbono koI muslima dvArA dhvaMsa na thAya, te AzayathI, temaNe caturAIpUrvaka, te biMbonI mastaka-zikhA upara vartulAkAre lekhAkSaro kotarAvyA. sAmAnya dhoraNa evaM che ke pratimAnI palAMThInI pATalImAM ja zilAlekha kotarAya. paraMtu A kissAmA mastaka para paNa akSaro kotaravAmAM AvyAM, ne tenI pAchaLano Azaya eka jaH dhvaMsathI bacAvavAno.
Page #103
--------------------------------------------------------------------------
________________ anusaMdhAna-15 .98 mULe saM. 1671mAM AgarAmAM pratiSThita be jinabiMbo hAlamAM amadAvAdasAbaramatInA rAmanagarasthita ciMtAmaNI pArzvanAtha jinAlayamAM virAje che. temAM eka AdinAthajI che, ne bIjA ajitanAtha bhagavAna che. kramazaH te be biMbonI zikhA para kotarela akSaro A pramANe vaMcAya che : 1. akabara sulatrANAM pAtizAha putra pAtizAha zrIjahAMgIra sulatrANAM vijaya rAjye // 2. pAtizAha zrI jahAMgira vijaya rAjye // dekhItI rIte ja, potAnA zahenazAhanuM nAma AMkela pratimAnA mastakanuM khaNDana karavAnI, koI muslima himmata na ja kare. sAbaramatI-derAsaramAM A biMbo lakhanaUthI ANelAM che, te paNa, prasaMgopAtta ahIM noMdavU ghaTe. pAMca paMktino kalaza vAcaka yazovijaya-racita 125-150-350 gAthAnAM gaMbhIra stavano jaina saMghamAM prasiddha che, AdarapAtra paNa. temAM 125 gAthAnAM stavananA aMte 4 paMktinI eka kaDI harigIta chaMdamAM Ave che, jene 'kaLaza' kahevAya che. te A pramANe che. "ima sakala sukhakara durita bhayahara vimala lakSaNa guNadharo prabhu ajara amara nariMda vaMdita vInavyo sImaMdharo / nijanAdatarjita meghagarjita dhairyanirjita maMdaro zrInayavijaya budha caraNa sevaka jasavijaya budha jaya karo // A kaLaza ja Aje sarvatra prasiddha ne pracalita che. paraMtu, eka prati hamaNAM najare caDI, jemAM A kaDI 4nA badale 5 paMktinI jovA maLI. A prati amadAvAdanA pratiSThita haThIsiMha kesarIsiMha parivAra-vartulamAM thayela zrAvikA 'rukhamaNi bahene' lakhAvelI hoI, teno AdhArasrota koI jUnI pothI ja haze tema mAnavU ThIka lAge che. alabatta, ahIM srotane vize kazI noMdha nathI. zakya che
Page #104
--------------------------------------------------------------------------
________________ anusaMdhAna-15 * 99 ke lahiyAe mukha-kaMThastha vAcanA AlekhI hoya. je hoya te. paNa te pAMcamI paMkti (mULa kaDInI prathama traNa paMkti pachI cothI paMkti tarIke) A pramANe cha : ___ "zrI vijayadevasuriMda paTadhara zrI vijayasiMhasUrisaro" pUro saMbhava che ke vijayasiMhasUri upara upA. yazovijayajIne anahada prItibhakti hovAthI temaNe svayaM A rIte pAMca paMkti AlekhI hoya, ane pachI pAchaLanA lokoe 4 paMktinA meLano Agraha rAkhI eka paMkti dUra karI dIdhI hoya.
Page #105
--------------------------------------------------------------------------
________________ harivallabha bhAyANI [ amane kheda che ke 'anusaMdhAna - 14, pR. 231 - 137 bhUlathI ghaNA azuddha chapAyAM hatAM / ahIM eTalo aMza zuddha rUpe pharI prakAzita karyo che.] 1. 4. zabda- carcA DaMgA 'lAThI'. prA. DaMgA Tarnara kramAMka 5520. DhakosalAM (1) 'AbhAsa', 'mithyA dekhAva; (2) kapaTa vyavahAra bolImAM uccAra DhakohalA. sane badale aghoSa ha. artha aspaSTa la pratyaya hovAnuM jaNAya che. Dhaga, Dhagalo sarakhAvo lahaMdA Dhiga, paMjAbI Dhigga, hiMdI DhIga, marAThI DhIga. Tarnara, kramAMka 5585 DhigganI nIce. saurASTranI bolIgAM Dhaga 'ghaNuM' Dhago 'Akhalo', (lA.) 'jADopADo'. sarakhAvo paM. DhaggA; DhaggI 'gAya' Dhagaro 'kUlo' DhekonI jema mULa artha 'upaselo bhAga.' prayoga : DhekA- DhagarA paryAyasamAsa. khADAkhaiyA vagerenI jema.
Page #106
--------------------------------------------------------------------------
________________ anusaMdhAna-15 * 101 Dhabbu (Dhabu) (1) 'pAI, adhelo, paiso, Ano - enuM jyAre calaNa hatuM tyAre vaparAto be paisAnI kiMmatano tAMbAMno jADo, moTo sikko' / (2) DhabunuM bhAradarzaka rUpa Dhabbu / rUpAMtara : Dhabuvo - jema lADu : lADavo / (3) hiMdI Dhabbu, DhabuA, DhabuvA, DhibuA, DhebuA / Dhabbusa 'jADiyo', saravAvo laMbUsa, khaDadhUsa, DhUMDhasu. kumAUnI DhapuvA, DhepuvA, paMjAbI DhaUA, DhabuA, nepAlI DheUA, prAkRta kathAgraMtha 'kathArNava'mAM DhebbukA vaparAyo che. / marAThI DhabU, DhabbU, kAnaDI Dabbu, telugu Dhaba (4) DhabuDo, Dhabulo 'nAno DhIMgalo'. strI. DhabuDI, DhabulI. A 'jADo, ThIgaNo DhIMgalo' e mULa artha hoya. sikkAvAcaka artha enA sAthe vikasyo hoya. 7. DhADhI 'e nAmanI dhaMdhAdArI jJAti'. __ kRSNajanma UjavavA bherI vagADanAra DhADhIe naMdayazodAne tyAM jaIne utsavamAM bhAga lIdho hovAnuM jUnI kathA ane dhoLamAM kA che. DhADhI-lIlA 'vaiSNava maMdiromAM tema ja utsava nimitte rAte maLelA vaiSNavonA samUhamAM DhADhI ane DhADhaNa Tappo bolatAM zrIkRSNanI lIlAnAM pada gAya che te'. prA. DhaDDa 'bherI.' DhaDDa ane DhaDisano vAdyonI sUcimAM prAkRta sAhityamAM ullekha maLe che. DhaDDa 'jADu, Upaselu, sojI gayenu' e Ano lAkSaNika arthavistAra hoya ema lAge che. ___ guja. DhaMDha. jema ke poluM DhaMDha. sarakhAvo DhaMpoluM. prayoga : 'Dhama Dhola ane mAMhe pola.' Tarnara, kramAMka 5576 8. DhAMka. prA. Dhakkai, DhaMkai 'DhAMke che'
Page #107
--------------------------------------------------------------------------
________________ anusaMdhAna-15 * 102 nAma : DhAMkaNa, DhAMkaj, DhAMkaNI vagere. prayoga : DhAMko-DhUMbo vagere. 9. DhIko, DhIko 'mUThI vALIne marAto dhabboM, ghusto.' prayoga : DhIkA-bUMbI. 'taratabuddhi tarakaDo, DhIko mAre DhaMma.' DhIka (DhIka) mAravI 'gAya vagere Dhora mAthu mAre te.' 10. DhIma, DhImacuM, DhImaj. DhIma na. (DhImacuM). 'paththaratuM moTuM cosatuM'. lAkSaNika artha : jADu moTuM gaDhuM. DhImardU 'lAkaDAno go'. DhIma, DhImuM, DhIcaj (DhIma9) 'mAra lAgavAthI, athaDAvA-kUTAvAthI kAMIka karaDI javAthI zarIrano UpasI Avato koi bhAga, sojo.' paMjAbImAM artha 'dekhALo'; hiMdImAM 'lodo, DhekhALo,' marAThI Dhemma, Dhemusa 'zarIra para upasI Avato sojo.' Tarnara kramAMka 5592 DhImma, Dhemma. 11. DhIMDhuM 'zarIrano kUlAvALo bhAga' / Tanara kramAMka 5589 nIce DhIDDa, DhiDDa, DhIMDha, DheDDa, DheMDha e aTakaLe punarghaTita mULa zabdarUponI nIce navya bhAratIya-Arya bhASAomAMthI Apela zabdo mukhyatve 'peTa, phAMdo' evo artha dharAve che. / sarakhAvo siMdhI DhIDho 'pataMganA vaccenI vAMsanI cIpa'; guja. DhaDDo. DhIMDhuMno samAnArtha Dheko, Dhagarono mULa artha dhyAnamAM letAM DhIDhuMno mULa artha paNa 'Upaselo bhAga, Dhoro' hoya / 12. Dheko 'kUlo' / mULa artha 'Dhoro, upaselo bhAga', 'Dhagaro' DhIMDhuMno mULa artha paNa Avo ja ch| prayoga : DhekAlaiyA 'khADATekarA' / AmAM r3hayA e mULe DhahiyA che. hiMdI DhahanA 'divAla vagerenuM DhaLI pddvuu'|
Page #108
--------------------------------------------------------------------------
________________ anusaMdhAna-15 * 103 DhekADhaLiyA. DhaLiyA 'DhALa, nIco bhAga, khADo' / 13. DhebarUM 'ghauM ke juvAra-bAjarAno tela mUkIne banAvelo, phUlela na hoya tevo saheja jADo roTalo' / sarakhAvo siMdhI ddhebiro| Tanara kramAMka 5580 nIce 'loMdo' evo sAmAnya artha dharAvatA vividha zabda ApyA che. temAM eka A che / 'jADu, ThIgaNuM' evI arthachAyA paNa che / vyutpatti vize mArI evI aTakaLa che ke DhIbavU uparathI 'je DhIbIne banAvAya che' te Dhibbira, Dhebbira; tenA parathI DhebarUM. je thepIne banAvAya te thepaluM, DhebaruMno paryAya / 14. DhesaDo kozomAM Apela rUpAMtaro : Dhesaro, Dhesalo, DhesaLo / artha 'viSThAno Dhagalo, podaLo' / kozamAM DhesakuM 'bhAkharo, jADo roTalo' evo artha ApIne 'podaLo, viSThA' e artha lAkSaNika hovAnuM kartuM che, paNa Dhoso e zabda jotAM DhesakuM zaMkAspada jaNAya che / ane mAtra DhesaDo (bolIno uccAra DhehaDo) e eka ja jANIto cha / Tanara kramAMka 5602 Dhesa, DheMsa 'loMdo, Dhagalo' enI nIce paMjAbI Dhei 'Dhagalo', nepAlI Dhisko 'Tekaro' vagere Apela cha / 15. Dhola uparAMta DholakuM, Dholaka, DholI, DholIDo vagere sAdhita / prA. Dholla. Tarnara kramAMka 5608 Dhola, Dholla, prayoga : Dhola DhamaDhamyA. Dhola Dhamake che. DholanagArA, rAmaDhola DhamaDhola mAMhe pola / DholIDA dhaDUkyA lADI / mahIsAgarane Are Dhola vAge che
Page #109
--------------------------------------------------------------------------
________________ anusaMdhAna - 15 * 104 16. Dhoso 'cUramuM banAvavA mATe ghauMnA loTano banAvelo jADo khAkharo' / sarakhAvo : nepAlI Dhose 'jADo roTalo'; Dhussa 'pavanathI phUleluM'. baMgAlI dusA 'jADiyo ane ALasu' / mULa tamiLa doSai = ApaNe tyAM pracalita DhosA nAme khAvAnI vAnI / Tarnara, kramAMka 5594 Dhussa 'sojI gayeluM, phuleluM'. 1. 2. 3. Hindi moTA H. moTA 'fat'; G moTuM 'big, elder'. K. L. P. Ku. A.B. Or G. have corresponding forms with the meaning 'big', 'fat. (Turner, 10187(11)) moTTiyAra 'boyish, laddie (< moTTa + comparative yara < Sk. 0tara) is attested from a tenth century text. (Sodh aur Svadhyay, p. 185). H. moTa, moTarI bundle'. ( G. goTamoTa ' bundled up'). According to Turner moTTa > moTA belongs to the defective group of words while e 'bundle' is connected with Sk. mUta etc. 'basket', 'bundle', 'sack' (Turner, 10233 (3), (6), (7)) I think *muTTa 'bundle, sack' is the original word. * moTTa is its transform due to the tendency to change a post-nasal 3 to o ('Some Topics in the Development of OIA, MIA, NIA', p. 75). This muTTa is the same as moTTa. A fat, big child or boy is referred to as a bundle' in light, humorous discourse (facetiously) (metaphorically ). Compare zlakSNa 'the tiny one > G nahAnuM, M. lahAna etc. 'smaller, younger' (Turner, 12732)
Page #110
--------------------------------------------------------------------------
________________ 37THE119-84 * 105 Hindi Dict ETCI 'small", "younger'. HAI and ETZI, are contrasting words. (Turner, 5071) Sk. yia 'young of an animal', Pk. 'boy, child', Sk. Flach (Turner, 12417) Pali 3014(891406) 'young of an animal'. It is I think derived from Sk. zAva. Hemacandra has noted Pk. chAva, Sk. zAva, Pk. 3947
8. See Pischel, para 211. But Turner says relationship between Pila and 5919 is unclear. (Turner, 5026) Inspite of phonological problem I find it difficult to regard the element glo in 591 oh, ET**, ** (Turner, 5069, 5070) as unrelated to zAva. chokka Possibly derives from an expressive / emphatic form < 517EUR < 110EUR < 3119106. (Ele perhaps originated from chokkarUva > Guj. chokaru). Cf. Ap. DikkarUva' male child' Cf. DikkarUvaI khaddhaI makkaDehi~ in an Apabhraisa poem. Accordingly I think to in g (> Et2T etc.; Turner, 5071) is the same as to derived from Pila (> 19.) : It is extended with oco For base extension with Sk. 159 (with the meaning-shade of PRR) and its instances see my Vagvyapar (in Gujarati) 1954, p. 229-231. For the stem-enlarging, diminutive -2- see Bhayani, 2151 2110420 faart, 3rd edition, p. 114-120. (Instances of Guj. nouns ara, HT, 142; adjectives in M. Ore, circe, viat).
Page #111
--------------------------------------------------------------------------
________________ 31 KH -84 * 106 G. viet, H UTC (f.), HTC (f.) G. Te 'something round, ball-like, nosegay', at 'small ball', secondarily 'confusion, disorder, mixup' (=T odt, H. EIUNI 'scam'), H. TE 'mass'. (Turner, 4182, 4271) H. 4, G. Hej etc. 'bundle, sack, bag'. Sk. E, 925 (Turner, 8253, 8396) H. HTC, HTCH 'bundle', G. TICHTE "bundled up'. 2. 3. G. DE G. Pe 'pride', 'insistance', 'uncompromising vow or promise', due, Zah. Verb vesi 'to be insistent or proud'. This is from Hindi. H. So 'pride", tot 'winding, straining', Pont 'to turn and twist, "to pull, 'to express proudness?, te proud'.
Page #112
--------------------------------------------------------------------------
________________ anusaMdhAna-15 * 107 AdaraNIya saMpAdako, 'anusaMdhAna' anusaMdhAna 14 samRddha, suMdara ane vaividhyapUrNa cha / khaTake evaM kaMi hoya to te che mudraNadoSo / 'anusaMdhAna' eka sAmayika mAtra nathI, prAcIna apragaTa sAhityano saMgraha karatI granthazreNI che / emAM mudraNadoSo nyUnatama hovA joIe / evI ja rIte AmAM chapAtI sAmagrInA saMzodhaka-saMpAdakoe paNa racanAne kSatiyukta banAvavA zrama levo rahyo / navodita saMpAdakone AkarA niyamo lAgU na par3Aya e kharaM, paraMtu navoditoe ucca Adarza lagI pahoMcavAmAM mandatA na ANavI e paNa jarUrI cha / 'anusaMdhAna' pUrva kAzIthI pragaTa thatI 'kAvyamAlA' jevU Adarza saMzodhanasAmayika ane Akaragrantha banI rahe evI apekSA kRtisaMpAdako dvArA ja pUrNa thai shke| A aMkanI sAmagrImAMthI pasAra thatAM je sUjhyuM te ahIM noMdhuM :'SaDdarzana parikramaH' pR. 3. TippaNamAM "dvitIya pAThAntaram' che tyAM 'dvitIyapAThaH' ema ja samajavAyU~ cha / zloka 31nA TippaNamAM TippaNakAre 'dvitIyapAThaH' zabda pAThAMtaranA arthamAM vAparyo che / pR.4. zloka 9 puNyano saMvaramAM ane pApano AsravamA samAveza karavAna kahe che te ja vicAraNIya cha / tattvArthasUtra puNya-pApa baneno samAveza 'Asrava mAM kare ja che / 'punyapApanai saMvari puna-punarapi karmabandha na karai' ema kahIne TippaNakAre sudhAro ja sUcavyo che / pR.8. TippaNamAM 'mAhomAhe vicAra te vitaNDAvAda' ema chapAyuM che. mUla pratimA vivAda zabda haze evo pUro saMbhava cha / hastapratomAM 'ca' ane 'va'nA AkAramA bahu antara nathI hotuM / 'da'ne badale 'ra' vAMcavAnI bhUla paNa suzakya cha / vivAda e ja vitaNDA che e vAta jANItI che / 'ajJAtakartRka be dRSTAntazataka' baMne zatakanA racayitA pratibhAsaMpanna sAdhu kavi che e spaSTa jaNAi Ave cha / kalpanAvaipulya kavitva- ane zabdacAturya vidvattAnuM sUcana kare che / ghaNA sthaLo azuddha rahyAM che / Ama thavAmAM mudraNadoSanuM kAraNa che, hastapratanI azuddhatA
Page #113
--------------------------------------------------------------------------
________________ anusaMdhAna-15 * 108 naDI che ke saMpAdakanI kacAza che e to AnA saMpAdaka ja kahI zake / kadAca A traNeno thor3o thor3o phALo haze / zlo. 1-6. 'zrIpatiryoSidAsakto' hoi zake / zlo. 1-18. 'bhRjjyamAno'pi..' - 'sekAto evo paNa pApaDa ujjvala varNa ja dhArI rAkhe che.' zlo. 1-46. 'mikhI'nA sthAne 'misI' zabda hovAnuM saMpAdake dhAryu ch| ha.pra.mAM jo 'khI' hoya to 'SI'nuM khI thayelu hoi zake / ane sAco zabda 'maSI' hoya evI kalpanA thai zake / 'mukhanA bhAgamAM maSI-meza, kAjala-AMjatA chatAM dRSTi prasanna thAya che' evo artha paNa bese che / zlo. 1-50. 'jahnatAM' nA sthAne 'jihmatAM' vadhu yogya lAge cha / A zlokamAMno 'koNanA' zabda paNa noMdhapAtra cha / zlo. 1-57. 'zrIdaH' pATha ja barAbara cha / (zrIda-) ema sudhAravAnI jarUra nathI / 'raGgatastyAginaH' zabda azuddha che / 'yuddhamAM prANatyAga karanAra' evA arthano koI zabda ahIM hovo joie / zlo. 1-67. ha.pra.mAM je prathama zabda vAMcI zakAyo nathI te 'kathA' hovAno saMbhava cha / arthano vicAra karatAM A zabda ja yogya jaNAze / "kathA e eka rasAyaNa che, jeno prayoga karatAM pUrvapuruSo mRta hovA chatAM pharI jIvatA thAya che ane jIvatA loko kIrtithI puSTa bane che" / zlo. 1-69. 'sakhI' zabda vAcananI bhUla jaNAya che / 'maSI' hovo joie| "maSI-zAhI sAmAnya vastu hovA chatAM jyAre te varNono (akSarono) Azraya le che tyAre potAne ane kAgaLane zobhAve che" / zlo. 1-90. 'mahotsavo'pyapuNyAnAM' hovU joie / 'pya', 'tha' vaMcAyu ch| zlo. 2-15. eka 'zAlibhadra' vyaktinAma tarIke ane bIjo vizeSaNa tarIke levAno che / 'zAlithI bhadra thayuM che jetuM' evo zAlibhadra / 1-54mAM 'AkhuvAhana' zabda paNa AvI ja rIte be vAra Ave che / 'muni vinayavardhanakRta vijJaptipatra'mAM kartAnI prakhara vidvatpratibhA prakAze ch| zramaNasaMghanA itihAsamAM kevI kevI sarjaka pratibhAo janmatI rahI che te AvI
Page #114
--------------------------------------------------------------------------
________________ anusaMdhAna-15 * 109 kRtio joie tyAre samajAya che / A kRti kyA jJAnabhaMDAranI che te jaNAvAyu nathI / 'sUktAvalI' AmAMnA 35 thI 40 kramAMkavALA zloka zrI haribhadrasUrikRta 'yogabindu'nA che. kra. 190-115. saMpAdikAne ha.pra.nA vAcanamAM muzkelI par3I jaNAya che / thoDo vadhu UhApoha karyo hota to pATha vadhu zuddha karI zakAyo hota / / zlo.2. 'apAyA [hi] pratipadya' 'ne sthAne apAyAH pratipadyante] evo pATha kalpavAnI jarUra hatI / zlo. 8. 'duHkhAGkito' ahIM arthanI dRSTie 'duHkhaM kuto' susaMgata thaay| zlo. 7. 'upabhogo'pAya...' AmAM avagrahacihna ha.pra.mAM nahIM ja hoya / 'upabhogopAyaparaH' jema che tema yogya ja cha / zlo. 31. [vimala] kalpavA karatAM (bhavati) vadhAre yogya lAge cha / 'yAga' kalpasUtramA Avato A 'yAga' zabda devapUjAparaka cha, yajJaparaka nathI tenI carcA karatAM zrIzIlacandrasUrijI, zrIbhadrabAhusvAmIe A zabdane navo mor3a Apyo ema batAvavAno prayAsa kare che, kintu navo mor3a ApavAnI kalpanA-anumAna karavAnI jarUra nathI / 'jAe-dAe-bhAe' evo zabdasamUha lokabhASAmAM 'sAre avasare AdAna-pradAna karAtI mAMgalika vastuo-bheTa-sogAdo' evA arthamAM vaparAto haze evaM anumAna zA mATe na karAya? jJAtAsUtramA paNa A ja zabda AvA ja saMdarbhamAM Ave che te uparathI A zabdaprayoga tyAranI pracalita bhASAmAMthI levAmAM Avyo ema na bane ? kalpasUtramA lokabhASAno upayoga thayo che, kathAkAra kathA kahetA hoya evI Dhabe tenuM gumphana thayuM che / A zabdasamUha eka rUDha prayoga hovArnu mAnavAmAM harakata nathI / ane sAmAnya janatA 'yAga' zabdane 'arghya-pUjApogandhadhUpa vagere pUjanadravyo' jevA lAkSaNika arthamAM vAparatI hoya te suzakya ch| nAnAbhADiyA, kaccha muni bhuvanacandra tA. 30-9-99
Page #115
--------------------------------------------------------------------------
________________ thoDAMka hamaNAMnAM prakAzano Lord Swaminarayan : an Introduction. Sadhu Mukundcharandas. 1999, p. 79, Rs. 25, Ahmedabad. Handbook to the Vachanamrutam. As above. 1999, P. 258. Rs. 90 As above. baMne pustakomAM temanA viSayanuM sarvAMgINa nirUpaNa thayeluM che / aDhAramI zatAbdImAM gujarAtamAM AvIne svAminArAyaNa dharmanI sthApanA karanAra zrIsahajAnaMda svAmInA jIvanane lagatAM ane temanA racelAM, e dharmanA mULabhUta dharmazAstra 'vacanAmRta'ne lagatAM pratyeka pAsA vize pramANabhUta mAhitI lekhake ApI che / svAbhAvika rIte dharmabhAvanAthI prerita hovA chatAM baMne pustako vidyAkIya parizramathI taiyAra karAyAM che ane saMpradAya bahAranA jijJAsuone paNa ghaNAM upayogI nIvaDaze / pazcimano arvAcIna samayamAM ApaNe saMparka thayo te gALAmAM ApaNI dharmaparaMparAmAM je navA vikAsa ane parivartana thayAM tene samajavA ane tenuM adhyayana - saMzodhana karavAnA ati vistRta kAmamAM AvA gaMbhIra prayAso thatA rahevA joie / vizvasAhityamAM vArtA -dUMkI vArtA / hasu yAjJika / 1999. pR. 200, ru. 85/-. Ahmedabad. lekhake pustakamAM vizvanA aDhAra dezonI paraMparAgata kI vArtAno paricaya karAvyo che ane vArtAnA viSayAnusArI prakAro ane laghukathATraMkI vArtA e viSayonI paNa carcA karI che / jaina paraMparAnI tema ja itara paraMparAnI bhAratIya kathAonA tulanAtmaka adhyayana mATe paNa A sAmagrI upayogI puravAra thaze / merutuGgabAlAvabodhavyAkaraNam / saMpAdaka-saMzodhaka : nArAyaNa kaMsArA, 1998, pR. 90, ru. 30 -00. muMbaI |
Page #116
--------------------------------------------------------------------------
________________ anusaMdhAna - 15 * 111 merutuMgasUrie paMdaramI zatAbdImAM saMskRta vyAkaraNa saraLatAthI zIkhavA mATe bAlAvabodha-vyAkaraNanI racanA karI hatI / temAM durgavRttine AdhAre kAtaMtra vyAkaraNanA pahelA traNa adhyAyananAM badhAM sUtro ane kRdaMta - adhyAya mATe siddhahema vyAkaraNanA pAMcamA adhyAyamAMthI pasaMda karelAM sUtro / ( bRhadvRttine AdhAre), bAlabodha vRtti sAthe ApavAmAM AvyAM che / DaoN. kaMsArAe prApta hastapratone AdhAre pATha taiyAra karyo che ane graMthakAra tathA aMcalagacchIya sAdhuonA saMskRta vyAkaraNamAM yogadAna vize mAhitI ApI che / yugapradhAna AcArya zrIjinadattasUri kA jaina dharma evaM sAhitya meM yogadAna / DaoN. smitaprajJAzrI // / 1999 / pR. 280 ru.150 - 00 / amadAvAda / zvetAMbara mUrtipUjaka saMpradAyamAM kharatara gacchanA sthApaka jinezvarasUrinI paraMparAmAM bAramI zatAbdImAM thaI gayelA jinadattasUri eka prabhAvaka ane vidvAna AcArya hatA. emanA jIvana ane sAhityaracanAno sarvAMgINa abhyAsa Do. smitaprajJAzrIe pIeca.DI. nA A zodhaprabaMdhamAM karyo che / jinavijayajIe jema ApaNane jinezvarasUri vize tema ahIM jinadattasUri vize, emanI paraMparA, jIvana ane sAhityane anulakSIne tulanAtmaka ane AlocanAtmaka adhyayana rajU karAyuM che / eka abhivAdana - occhava eka goSThi / saMpA. kAntibhAI zAha / 1998 / pR 124 / ru.60 / muMbaI / jayaMta koThArI vaDe saMzodhita mo. da. dezAInA 'jaina gUrjara kavio'nI bIjI AvRtti, bhAga 8-8-10 nA vimocanano je kAryakrama 1998mAM amadAvAdamAM rakhAyo hato ane tyAre je 'jaina gurjara kavio'nI samIkSA karavAmAM AvI hatI ane 'madhyakAlIna gujarAtI sAhityavArasAMnA jatana ane prakAzananA prazno' vize je goSThI rAkhavAmAM AvI hatI eno A ahevAla che / kanubhAI zeTha, kAntibhAI zAha ane jayaMta koThArInA hastapratabhaMDAro ane temanI sUcio vizenA nibaMdho ghaNA upayogI che /
Page #117
--------------------------------------------------------------------------
________________ anusaMdhAna-15 . 112 taraMgavatI / hindI anuvAda / prItama siMghavI / 1999 / pR.126, ru. 85/- ahamadAbAda. pAdaliptAcAryakRta paNa lupta thayelI prAkRta sAhityanI adbhuta kathAnA eka prAcIna saMkSepa 'taraMgalolA'no A hindI anuvAda pAThakone mATe ghaNo rasaprada nIvaDaze / harivallabha bhAyANI
Page #118
--------------------------------------------------------------------------
________________