________________
૧૩૦
પણ હવે શું થાય ? ભાવિ મિથ્યા થતું નથી. જરાકુમારની આંખમાંથી અશ્રુધારા વહે છે. તે સમયે કૃષ્ણ મહારાજાએ જરાકુમારને કહ્યું કે ભાઈ, કલ્પાંત કરે વ્યર્થ છે. ભવિ મિથ્યા કયાંથી થાય ! જે કાળે જે બનવાનું હતું તે બની ગયું. પરંતુ હવે તું અહીંથી ચાલ્યો જા, હમણાં જ બળભદ્ર આવશે તે તને મારી નાંખશે, જરાકુમાર ચાલ્યા જાય છે. બળભદ્ર તેટલામાં આવે છે, શ્રી કૃષ્ણજીની મરણાંત સ્થિતિ કરનાર કે દુષ્ટ છે? મને અતાવે તે અત્યારે જ હું તેને ખતમ કરી નાખુ.... ત્યાં તે કૃષ્ણજીને પણ જરાકુમારને ખતમ કરવાનો વિચાર આવી ગયે બળભદ્રજીને ખ્યાલ આવી ગયે કે જરાકુમારના હાથે જ મૃત્યુ થયેલ છે. ભગવાન નેમિનાથ તીર્થકર નાવીને પ્રમાણે બન્યું છે. ભાવિ ભાવને કેઈ અટકાવી શકતું નથી. યદ્ ભવિતદભવતુ .
અહીં ૬૧ની ગાથાને અનુરૂપ નરકને ઉત્કૃષ્ટ વિરહ કાળ જણાવાય છે. પહેલી નરકમાં ચોવીસ મુહુર્ત, બીજીમાં સાત અહેરાત્રી. ત્રીજીમાં પંદર અહોરાત્રી, ચોથીમાં એક મહિને, પાંચમીમાં બે મહિના, છઠીમાં ચારમહિના, અને સાતમીમાં છ મહિના જઘન્યથી અંતર પડે તે એક સમયને, એક સમયમાં અસંખ્યાત છે નરકમાં ઉત્પન્ન થાય છે. તેમ અસંખ્યાતા દુખે. ભેળવે છે.
નરકની વેદના અંગે શાસ્ત્રમાં જણાવ્યું છે કે પ્રતિ સમય આહારાદિ પુગલેની સાથે જે બંધન થાય છે. તે