________________
૧૫૬
બીજાના દુઃખને દૂર કરવાના તમામ પ્રયત્ન કરી દે ! સંસારમાં એ પ્રકારના દુઃખી જીવ હાય છે. દ્રવ્ય દુઃખી અને ભાવ દુઃખી, જેની પાસે પુણ્યાય નથી તે દ્રવ્ય દુઃખી છે, જેની પાસે મેહનીય કર્મના ક્ષાપશમ નથી તે ભાવ દુઃખી, છે, તમેા ઉંચ કક્ષાના ભવમાં આવ્યા. શરીર નિરોગી, ઈન્દ્રિયા સ’પૂર્ણ, રૂપવંતા. મધુર સ્વરવાળા, હામ-દામ ડામવાળા છે. એ બધું પુણ્યેયના મળે... જેની પાસે પુણ્યાય નથી તે દ્રવ્ય દુઃખી કહેવાય છે... અને જેને મેાહનીય કર્મોના ક્ષચેપશમ થયેા નથી, તે ભાવ દુઃખી છે. આ પાપ કર્મોના ઉદયથી મતિ પણ કલુ. ષિત અને છે. આજ પાપ કર્માંના ઉદયથી ક્રોધી, અભિ માની, માયાવી, લોભી બને છે. અનેક પ્રકારના વિકા પણ ઉત્પન્ન થાય છે. વિષય વાસના પણ આ કર્મીના ઉડ્ડયનું ફળ છે. રડવું, હસવુ, રાજી થવુ, નારાજ થવુ, રાગ કરવા અને ઈર્ષા કરવી એ આ માહનીય કર્મીની પ્રેરણા અને પેદાશ છે એવા મેહી, મૂઢ જીવા ભાવ દુઃખી છે. આ બન્ને પ્રકારના જીવે પ્રત્યે હૈયે આપણને કરૂણા હાવી જોઇએ એક જીવ દુઃખ ભોગવી રહ્યો છે. બીજો દુઃખમય ભવિષ્ય ઘડી રહ્યો છે. પાપચરણ કરનાર સ્વયં પેાતાના જ ભવિષ્યને દુઃખ પૂણ અનાવે છે. દુઃખી હાય કે પાપી અને પ્રત્યે કરુણાભાવ રાખવાના છે, ઘણા જીવાને દુઃખી પ્રત્યે કરુણા આવે પણ પાપી પ્રત્યે કરૂણા આવવી કઠીન છે. પાપ કરનાર પ્રત્યે કરુણા આવે તેા કરૂણા કરનાર નિષ્પાપી બની જાય.
