________________
૧૫૮
અનુભવ થતા નહિ. દ્વેષ જન્ય અશાંતિના પ્રત્યક્ષ અનુભવ થાય છે; રાગની પ્રબળતામાં માણસ સુખને અનુભવ કરે છે. રાગ સુખના અનુભવની ભીતરમાં અશાંતિની આગ સળગતી હાય છે...જે સુખના પિરણામમાં સરવાળે દુઃખ હાય તેને સુખ કેમ કહેવાય ? ઉપેક્ષા ભાવના માણસને તટસ્થ યાને મધ્યસ્થ બનાવે છે આ ભાવના કેટલી જરૂરી છે. જે અવિનિત છે. ઉદ્ધત છે, મનસ્વી થઈ કરનારા જેને પનારે પડયા છે. તેના માટે આ ભાવના ઘણી સારી છે. અવિનિત વિગેરે દોષવાળી વ્યક્તિના `સંહવાસથી સંતાપ, અશાંતિ થાય પણ આ ભાવનાથી શાંતિ થાય છે.
ગૃહસ્થ હોય કે સંત સાધુ હોય...ઘરમાં કે બહાર અધા જ સભ્ય! આપણા વિનય કરે એ નક્કી નહિ. તમે છો-વડીલ છો, તમારૂં કોઈ અપમાન કરે, અવિનય કરે. તમારી સાથે ઉદ્ધતાઈથી વતે ત્યારે આ ભાવનામાં લય અની જશે. જેથી અશાંતિ દૂર થશે, સાધુ સંત પણ જો આ ભાવના ન ભાવે તે અશાંતિને અનુભવ થાય. વિદ્વાન સંતસાધુને પણ આ ભાવના જરૂરી છે. ભાવના શૂન્ય વિદ્વતા આંતર પ્રસન્નતા મેળવી આપતી નથી વિદ્વતાને સંબંધ મગજ સાથે ત્યારે ભાવનાના સંબંધ હૃદય સાથે છે. ચારે ભાવનાએથી અંતર છલકાતું રહે એટલે અનુપમ પ્રસન્નતા પ્રાપ્ત થવાની જ છે. આ ભાવનાએ સિવાય શાંતિ મેળવવાના ખીજો કોઈ જ ઉપાય નથી. દરરોજ આ ભાવનાને યાદ કરે જેથી ૧૨ ભાવનાને વિચારવાની તક મળશે. આત્મા આત્માનુ શ્રેય કરી રાકેશે.
