________________
૨૦૫ શ્રી ઉપદેશમાળા-પુષ્પમાળાને “નવયુ આ લેકને નિર્દેશ કરીને સંસારના સુખ માટે પણ ધર્મ કરવાનું આ નવા ભારે કમીએ જણાવે છે. પરંતુ પુષ્પમાળા’નું એ વિધાન અને એને મળતાં “અહવાકીર્તિ સુવિOડું ભુવેણે ” ઈત્યાદિ વિધાનનું તાત્પર્ય આ લોકના સુખની પ્રાપ્તિ પણ ધર્મથી જ થાય છે એ જણાવવાનું માત્ર છે, એ માટે પણ ધર્મ થાયએ એનો અર્થ જ નથી. ધર્મનું ફળ કેટલીક વખત ધમી આત્માઓ કેવા હોય છે એનું સ્વરૂપ જણાવીને અર્થવાદરૂપે જણાવાયું હોય છે. અને કેટલીક વખત ઇષ્ટસાધન રૂપે જણાવીને વર્ણવ્યું હોય છે. ધર્મથી સંસારનું સુખ પણ મળે અને મોક્ષનું સુખ પણ મળે તથી બંને ઉપાદેય છે એમ કહેવાનું કે શાસ્ત્રકાર ઉચિત ન માને. સંસારને ભય ન હોય, મોક્ષને અભિલાષ ન હોય, તે ધર્મને ધર્મ ન કહેવાય.” ઈત્યાદિ. અર્થને સ્પષ્ટપણે જણાવનારા ગ્રંથ છે.
શ્રાવકની દિનચર્યાના અધિકારમાં જણાવેલી એ. વાતને ઉપયોગ કરતાં પૂર્વે, શ્રાવકને કહેવાય? શ્રાવક કયારે અને કઈ રીતે વ્યાપાર કરે ? ઈત્યાદિ વસ્તુને તે જ ગ્રન્થથી વિચાર કરીએ તે શ્રાવકને અભિમત શું હાય. એ સમજી શકાશે. આજે જે રીતે મોટાભાગના શ્રાવકે લેભને વશ થઈને, મહાઆરંભ-સમારંભથી ધમધમતા વ્યાપારાદિ કરી રહ્યા છે. એને વિચાર કરીએ તે કેઈપણું,
