________________
પ્રસ્તાવના
હરિભકે ત્યાં જવા ઉકંડા દર્શાવી એટલે ધાકિની એમને ત્યાં લઈ ગઈ. જિનદતને હરિભ પ્રણામ કર્યા. એ આચાર્યે ઉપર્યુક્ત ગાથાને વિસ્તારથી અર્થ હરિભદ્રને સમજાવ્યું. હરિભદ્ર એ સાંભળી રાજી થયા અને એમણે પિતાની પ્રતિજ્ઞા આચાર્યને કહી. ત્યારે આચાર્યે જણાવ્યું કે હે ભદ્ર ! જે એમ જ છે તો તું આ પ્રવર્તિની ધર્મ પુત્ર થા. - હરિએ ધર્મનું ફળ પૂછયું ત્યારે આચાર્યે કહ્યું કે સકામ વૃત્તિવાળાને દેવલોકાદિ સુખસંપત્તિ અને નિષ્કામ વૃત્તિવાળાને-નિઃસ્પૃહને ભવવિરહનું સુખ મળે છે. હરિભકે કહ્યું કે મને ભવવિરહ પ્રિય છે માટે મને એ મળે તેમ કરે. આ ઉપરથી આચાર્યે એમને સર્વ સાવધ ગની વિરતિરૂપ પ્રત્રજ્યા અંગીકાર કરાવી. હરિભદ્ર ભદ્ર પાત્ર હોવાથી જલદી ગીતાર્થ થયા. જિનદતે એમને આચાર્ય-પદે સ્થાપ્યા.
દીક્ષાગુરુ વગેરે–આપણે જોઈ ગયા તેમ યાકિની મહત્તાને હાથે ધર્મને બોધ થવાથી એ સાધ્વીને હરિભદ્રસૂરિ પિતાની ધર્મ– જનની ગણતા હતા. આ હકીક્તના સમર્થનાથે હું હરિભદ્રસૂરિની આવસય ઉપર રચાયેલી અને ઉપલબ્ધ ટીકા નામે શિષ્યહિતાની નીચે મુજબની પુષ્પિકાનો નિર્દેશ કરીશ
"समाप्ता चेयं शिष्यहिता नाम आवश्यकटीका। कृतिः सिताम्बराचार्यजिनभटनिगदानुसारिणो 'विद्याधर' कुलतिलाकाचार्यजिनदत्तशिष्यस्य धर्मता जाइणीमहात्तरासूनोरल्पमतेराचार्यहरिभद्रस्य ।"
આ પુપિકા ઉપરથી આપણે જાણી શકીએ છીએ કે એઓ વિદ્યાધર' કુળના જિનદત્ત આચાર્યના શિષ્ય હતા. એમણે આ શિષ્યહિતા કતાબર આચાર્ય જિનભટનાં વચનને અનુસરીને રચી છે. અહીં જે “નિગદ” શબ્દ છે તેને અર્થ “આજ્ઞાકારિત્વ” અર્થાત્ આજ્ઞાંકિતપણું એમ કરવાનો નથી એમ વિસે સાવસ્મયભાસ