________________
812
NOTES ON
दृश्यक्सविनि ॥१।२।९१ ।। p. 34The root दृश् ending in अ, क्स, and किन् changes its a to रि. The reading of the Sûtra in the Prâkritarûpâvatâra is efet 25Hfæifu which resembles that in Hemachandra's grammar-'दृशे किप्टक्सकः ॥ ८।४।४२॥ तादृश ends in अ, तादृक्ष in क्स, and तादृश् in किन्. e. g. सदृशः-सरिसो। सदृक्षः-सरिच्छो । सदृग्वर्णः-सरिवण्णो । सदृग्रपः -सरिरूवो । Similarly, एआरिसो। जारिसो। तारिसो। केरिसो। एरिसो। अण्णारिसो । अम्हारिसो। तुम्हारिसो । भवारिसो । सदृक्षः-सारिच्छोसरिच्छो, सदृक्ष being one of the समृड्यादि class, optionally leng. thens its अ by 'तु समृद्धयादौ' p. 35. The समृद्धयादि's are mentioned on p. 57. थ्यश्वत्सप्सामनिश्चले ॥ १।४ । २३ ॥ p. 35थ्य, श्च, त्स, and प्स are changed to छ, but not in निश्चलe.g. पथ्यः-पच्छो । मिथ्या-मिच्छा । रथ्या-रच्छा । पश्चिमम्-पच्छिमं । आश्चर्यम्-अच्छेरं-अच्छरिअं । पश्चात्-पच्छा । उत्साहः-उच्छाहोउत्थारो ( by 'रो हश्चोत्साहे' १। ४ । ३९ ॥ p. 38, by which the conjunct consonant in ihre is changed to q and to i मत्सरः-मच्छरो । वत्सः-वच्छो । वत्सरः-वच्छरो । चिकित्सति-चिइ. च्छइ । वत्सतरी-वच्छदरी । अप्सरस्-अच्छरा। लिप्सते-लिच्छइ । लिप्सा -लिच्छा । जुगुप्सा-जुगुच्छा । but निश्चल:-णिच्चलो । उत्सारित:ऊसारिओ। द्यय्या जः ॥१।४।२४॥ p. 35द्य, य्य, and र्य are changed to जe.g. मद्यम्-मज्जं । अवद्यम्-अवज्जं । द्युतिः-जुई । द्योतः--जोओ। शय्या-सेज्जा । जय्यः-जज्जो । भार्या-भज्जा-भारिआ । कार्यम्-कजं । पर्यायः-पज्जाओ। मर्यादा-मज्जाआ। सूर्यः-सुज्जो । न्याय्यम्-णज्जं । सान्नाय्यम्-सण्णज्जं । अभिमन्युः-अहिमज्जू अहिवजू-अहिमण्णू । The same is the wording of the Sûtra in Hemachandra's grammar. ध्ययोझलू॥१।४ । २६ ॥ p. 35ध्य and ह्य are necessarily changed to झe. g. ध्यानम्-झाणं । अध्यायः-अज्झाओ । उपाध्यायः-उवज्झाओ । संध्या-संझा। विन्ध्यः--विज्झो । मध्यम्-मज्झं । गुह्यम्-गुज्झं । नातेणज्झइ । मध्यमः-मज्झिमो । सह्यः-सज्झो। ग्राह्यम्-गेझं । दाह्यमूडझं । वाह्यकः-वज्झओ । गुह्यकः-गुज्झओ ।
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org