________________
આપણે આપણું નામ જોઇને ખુશી થઈ જઈએ છીએ કે, “આહાહા, આપણું નામ બહુ સરસ આવ્યું !” પણ પથ્થરની એ તકતી કરતાં, જીવનની કોઈ તકતી ઉપર, કોઈ ઇતિહાસ ઉપર, જો આપણે ચીતરાઈ જઈએ તો કાળ પણ તેને વશ ન કરી શકે. .
તમારું નામ કાળના પડને પણ ભેદીને બહાર આવે એવું કંઈ નામ કરો તો જ નામના સાચી. આવું નામ કરવા માટે જીવનની સાધના કરવી પડે છે. આવી જીવન-સાધનાને અંતે એ મહાન આત્મા દુનિયામાં અમર બની જાય છે.
તમે ગૃહસ્થાશ્રમમાં બેઠા છો એનો અર્થ એ નથી કે જેમ ફાવે તેમ વર્તવાન તમને પરવાનો મળી ગયો છે. ગૃહસ્થાશ્રમમાં પણ મર્યાદા હેવી જોઈએ. સ્વપુરુષસંતોષ અને સ્વનારી–સંતોષ એ ગૃહસ્થામનો પહેલો ધર્મ છે. તમે જો આંખમાંથી વિકારને દૂર કરો તો તમારો ગૃહસ્થાશ્રમ પણ દીપી ઊઠે.
એટલે જ્ઞાનીઓ આપણને જણાવે છે કે, સૌ કરતાં સારામાં સારું ભૂષણ કે અલંકાર તો શિયળ છે. તમે શિયળને દાગીનો પહેરો; બ્રહ્મચર્યનો દાગીને પહેરો. બ્રહ્મ એટલે આત્મા. ચર્યા એટલે વિચરવું તે. આત્મામાં જ વિચરો, બહાર નહિ.
આપણે આજ સુધી ખૂબ ફર્યા છીએ. જડમાં ફર્યા, ભૌતિક વસ્તુઓમાં ફર્યા, પૌદ્ગલિક વસ્તુઓમાં વિચર્યા; પણ હવે થોડાક આત્મામાં આવીએ અને એમાં જ રહીએ. પછી જે પુરુષ સ્વદારા-સંતોષમાં અને જે સ્ત્રી સ્વપુરુષ-સંતોષમાં રહે છે તેમનું મન પરિણામે એક ઠેકાણે કેન્દ્રિત બનતું જાય છે અને વાસનામાંથી પાછું વળે છે. આમ આપણે પહેલામાં પહેલી વાત એ જાણવી કે સારામાં સારો અલંકાર તો શિયળનો છે. બાકીના અલંકારો તો અમુક વર્ષમાં સારા લાગે છે. વર્ષો બદલાય છે એટલે અલંકારો છોડવા પડે છે.
છોકરી નાનકડી હોય, તો એના નાકમાં જે નથ નાખેલી હોય એના કાનમાં જે એરીંગ નાખેલાં હોય, એવા સુંદર અલંકાર પહેરીને નીકળે તો એ છોકરી ફૂટડી લાગે, અને લોકો રમાડે તે પણ સારું ગણાય.
પણ એ જો ડોશી થઈ ગયા પછી એવા દાગીના પહેરીને નીકળે તો કેવી લાગે, કહો જોઇએ ! એ ભલે એમ માનતી હોય કે મારી પાસે ઘણું સોનું છે અને હું પહેરીને નીકળું. પણ લોકો શું કહે...? એ તે કહેશે કે, “આ ઘરડી ઘોડીને લાલ લગામ શી ?' એમ જ કહેશે ને કે અત્યારે આ
