________________
એને હસ્તે મુનિને હર્ષપૂર્વક દાન અપાય તે તું નર્કમાંથી છૂટી જાય.'
શ્રેણિકે કહ્યું: ‘એ કામ તો સહેલું છે. હું હમણાં જ વ્યવસ્થા કરું છું.”
કપિલા વિચાર કરે છે કે, મારે વળી મુનિને દાન દેવાને વારો કયાં આવ્યો? આવું ખરાબ કામ મારે માથે ક્યાં આવ્યું ?
કેટલાક માણસો એવા હોય છે કે પોતે દાન દઈ શકે નહિ, અને બીજા દેતા હોય એ જોઇ શકે નહિ. એને દુઃખ થાય કે, આ આવી રીતે પૈસા કેમ વેડફી નાખે છે?
કપિલા વિચાર કરે છે કે મારે વળી મુનિને દાન દેવાનો વારો ક્યાં આવ્યો ? ઠીક, દઈશ. શું થાય ? મારી તો નોકરી છે.
એણે હાથમાં ચાટવો લીધો અને મુનિને દાન દીધું.
પણ, દાન દેતાં દેતાં મનમાં બોલી કે, “દાન હું નથી દેતી; પણ શ્રેણિકનો ચાટવી દે છે. મારે કાંઈ લાગેવળગે નહિ. આ તે શેઠની આજ્ઞા છે એટલે દાન દેવું પડે છે.
શ્રેણિકે કહ્યું: “ભગવાન, દાન તો દધુંને ?'
મહાવીરે કહ્યું: “પણ એણે નથી દીધું, એની ભાવનાએ નથી દીધું; એણે તો જાણે માથેથી ભાર ઉતારવા, એક બલામાંથી છૂટવા દાન આપ્યું છે. એટલા માટે એ દાન એ સાચું દાન નથી.’
દાન તો એ છે કે, દેતી વખતે દિલ ઊભરાઇ જાય. આજે લોકો, મોટી મોટી લુખી વાતો કરે છે. પણ આવી ઉમદા ભાવના કયાં છે? અને આવી ભાવના ન હોય તો એ દાન શોભતું નથી.
આપણે શાલીભદ્રની વાત સાંભળી છે કે, એ જ્યારે દાન દેતા ત્યારે આંખમાંથી દડદડ આંસુ સરી પડતાં. એમને થતું : “ઓહો ! આજ મારો ધન્ય દિવસ છે. આજ મારી ધન્ય ઘડી છે!”
- જેમ અણધાર્યા કઇ પૈસા મળી જાય, અને આપણને આનંદ આનંદ થઇ જાય, એવો આનંદનો ઓડકાર દાન આપ્યા પછી આપણને આવવો જોઇએ. એ જ સાચું દાન છે. 2. તમારામાં શક્તિ હોય એટલું જ દાન દો. તમે દેવા નીકળ્યા છો, તો સાધુઓ તે આવીને તમને ધન્ય બનાવે છે. સાધુઓ જો તમારી પાસેથી દાન લેનાર ન હોત, તે તમે દાન દેત કયાં?
સંસારના ભોગ, રાગ-વિલાસ માટે લોકો બધુંય કરે છે. સંસારના રાગ માટે સ્ત્રી વસ્ત્રાભૂષણ, દાગીના વગેરે જે કહે તે સાત વાર કબૂલ કરાય છે. કારણ કે એ સંસારનો રાગ છે. અને રાગનો માર્યો આ જીવ ન કરવાનાં
