________________
નાથ! મેં તો તમારા નામથી ઘર ખાલી કરીને તમારા મિત્રને આપી દીધું. પુરોહિત બોલ્યો- આ તે શું કર્યું? નામાંકિત આ ચોરે મારું ઘર લૂંટી લીધું. ઘરની બધી જ ચીજ સીફતથી લઇ ગયો. પ્રભાતે ઊઠીને રાજાને ત્યાં પુરોહિત પહોંચી ગયો. પોતે લૂંટાઈ ગયાની વાત સંભળાવી. રાજાના હૈયે દુઃખ થયું. પણ તેમાં રાજા શું કરે! પકડવા માટે રાજા કડકમાં કડક હોવા છતાં ઉલ્લેઠ ચોર કોઇનાયેથી પકડાતો નથી. પણ જે બીંડ પકડે છે તેના જ ઘરે તે જ રાત્રિને વિષે ચોર મોટી ચોરી કરી જાય છે. શ્રેષ્ઠી-કોટવાલ-પુરોહિત ત્રણેય જણા નિષ્ફળ ગયા. ચોર ને પકડી ન શકયા.
આ અવસરે રાજાની આગળ ધનસાર નામના નગરના શેઠ બેઠા હતાં. અને સાથે હજામ પણ રહેલો હતો. તો આ ધનસાર શેઠ અને હજામ એમ બંને જણાએ બીડું ઝડપ્યું. રાજાને નમસ્કાર કરીને પોતાના સ્થાને ચાલ્યાં. ચોર પણ આ બાતમી મેળવવા માટે સવારે ત્યાં જ સભાએ આવ્યો. મને પકડવા માટે રોજ ને રોજ નવા ઉપાયો રાજા શોધે છે. પણ અત્યાર સુધી એક પણ ઉપાયમાં ફાવ્યો નથી. પોતાની મૂછ ઉપર હાથ મૂકીને ગૌરવ અનુભવે છે. રાજસભામાં શેઠના સ્વાંગમાં ગયો છે.
ચોર હવે નાપિત અને શેઠને ત્યાં જવાની તૈયારી કરી રહ્યો છે. ઘરેથી નીકળી સીધો નાપિતને ત્યાં પહોંચી ગયો. શેઠના વેષમાં ગયો છે. હજામત કરવા માટે બેઠો. માથું મૂંડાવવાનું છે. તૈયાર થઇ ને બેઠો. નાપિતે પણ પોતાના સાધનોથી શેઠનું માથું તથા દેઢી આદિની હજામત કરી આપી. કામ પતી ગયા પછી નાપિતે પૈસા માંગ્યા. હરામખોર ચોર તરત કહેવા લાગ્યો. રે! તે મારી સાથે પૈસાની વાત કયાં કરી છે? ને હવે તું પૈસા માંગે છે મારી પાસે હમણાં તો પૈસા નથી. તારે હમણાં જો પૈસા હજામત કર્યાના જોઈતા હોય તો તારા પુત્રને મારી સાથે મારા ઘરે તું મોકલે. મારી દુકાનેથી પૈસા આપી દઈશ. નાપિતે પૈસા માટે પોતાના દીકરાને ધૂર્ત માણસની સાથે મોકલ્યો. ચોર આ નાના છોકરાને લઈને ધનસાર શેઠની દુકાને પહોંચ્યો. આંગળિયે લીધેલા નાપિતપુત્રને આ લુચ્ચા ચોરે દુકાને બેસાડયો.
હવે ધનસારને કેવો બનાવે છે? શેઠના વેષમાં પરદેશી જેવો લાગતો ચોર ગ્રાહક બની ગયો છે. તમારી દુકાનમાં સારામાં સારું જે અતિશય મૂલ્યવાન હોય તે બતાવો. મારે કપડું લેવું છે. શેઠ પણ ગ્રાહક જોઈને પોતાની દુકાનમાં મૂલ્યવાન જે કપડાં હતાં તે બતાવવા લાગ્યા. જેટલા કપડાં બતાવે તે બધાં ચોર પોતે રાખી લઈને પોટલું બાંધવા લાગ્યો. શેઠને તો એમ જ કે ગ્રાહક મને સારો મળ્યો. માલ મારો વેચાશે. મને નફો પણ સારો મળશે. ત્યારબાદ ધનસારે બધાં વસ્ત્રોનો હિસાબ કરીને પૈસા માંગ્યા. શેઠના વેપમાં રહેલો ચોર કહેવા લાગ્યો કે- હે શેઠજી! તમારા પૈસા આપવા જોઇએ. પણ હાલ મારી પાસે નથી. પૈસા લઇને પણ નીકળ્યો નથી. તમારી મોટી દુકાન જોઈને મને વસ્ત્રો લેવાનું મન થયું. તેથી કપડું લીધું છે. પણ સાંભળો. હું ઘરે જઈને પૈસા લઈને આવું છું. ત્યાં સુધી મારા પુત્રને તમારી દુકાને બેસાડો. પૈસા લઇને આવ્યા બાદ તમને પૈસા આપી દઇશ. ત્યારપછી મારા પુત્રને લઈ જઈશ.
આ પ્રમાણે શેઠને કહીને નાપિતપુત્રને ધનસારને સોંપી ચોર વસ્ત્રોની પોટલી લઇને પલાયન થઈ ગયો. ઘેર જતાં ચોરના હૈયામાં હરખ માતો નથી. માલ મળ્યાનો આનંદ તો ખરો. તે છતાં ધનસાર શેઠ અને નાપિત લૂંટાયાનો આનંદ વધારે હતો. વળી પોતે તદન સહેલાઇથી બનાવીને માલ લઇને ઘરે આવી જાય છે. તેનો પણ આનંદ હતો.
ચોરને ખબર નથી કે પાપ કરતાં કરતાં, પાપનો ઘડો ભરાઈ જાય ત્યારે એ પાપનો ઘડો ફૂટયા વિના રહેતો નથી. ધનસાર શેઠ ગ્રાહકની રાહ જોઈ રહ્યો છે. બપોર થઈ ન આવ્યો. સાંજ પડવા આવી, પણ કિંમતી વસ્ત્રો લઈને ગયેલો શેઠનો ગ્રાહક ધૂર્ત ચોર ન આવ્યો. રાહ જોવાતી પળો ઘણી જ મોટી હોય છે. શેઠ તો વાટ જુએ છે. પૈસા લઇને હમણાં આવે. દિવસ પૂરો થવા આવ્યો. નાપિતે પોતાના ઘરે દીકરાની રાહ જોઇ. પૈસા લઇને દીકરો પણ ન આવ્યો. સાંજ પડી ગઇ. નાપિતને પોતાના દીકરાની ચિંતા થવા લાગી. પોતાના દીકરાને શોધવા નીકળ્યો. શેરીઓ ગલીઓમાંથી નીકળી (મહાસતી શ્રી સુરસુંદરીનો રાસ)
