________________
પ્રતિબંધકતાવજ્ઞાનીયવિષયવન્યભાવને લઈને સક્ષેતુ ધૂમાદિમાં અતિવ્યાપ્તિ આવે છે. તેના નિવારણ માટે કહે છે - યવિષયકત્વઝ યાદૃશવાિઈવિષયત્વમ્... ઈત્યાદિ. આશય એ છે કે -વિષયત્વનો અર્થ યાદશવિશિષ્ટવિષયકત્વ છે. અને યાવિશિષ્ટવિષયત્વનો અર્થ “યપાછિન્નવિષયકત્વછે. તેથી ઉપર જણાવ્યા મુજબ સક્ષેતુ ધૂમાદિમાં અતિવ્યાપ્તિ નહીં આવે. કારણ કે વચમાવવીપૂર્વતઃ ઈત્યાકારક ભ્રમાત્મક બાધજ્ઞાનમાં રહેલી પ્રતિબંધકતા, વન્યભાવવત્ત્વ પર્વતમાં બાધિત હોવાથી વન્યભાવવત્પર્વતત્વાવચ્છિન્નવિષયકત્વાવચ્છિન્ના નથી. તેથી તાદશ પ્રતિબંધકતાને લઈને અતિવ્યાપ્તિ નહીં આવે. યદ્યપિ વચમાવવાન્વર્વતઃ ઈત્યાકારક ભ્રમાત્મક બાધજ્ઞાનને લઈને આવતી અતિવ્યાપ્તિનું નિવારણ યાદશવિશિષ્ટવિષયકત્વાર્થક “યવિષયત્વ'ની વિવક્ષાથી પણ થઈ જાય છે. કારણ કે વર્ચમાવવાન્યતઃ ઈત્યાકારક બાયજ્ઞાન, વહુન્યભાવવત્પર્વત અપ્રસિદ્ધ હોવાથી યાદશવિશિષ્ટવિષયક નથી. તેથી તેને લઈને અતિવ્યાપ્તિ નહીં આવે. પરંતુ જે આશયથી યાદૃશવિશિષ્ટવિષયત્વનો અર્થ “યદ્રપાવચ્છિન્નવિષયકત્વ' કર્યો છે. તે આશયને જાણવાની ઈચ્છાવાળાએ દિનકરી' જોવી જોઈએ. તે જોવાથી સમજી શકાશે કે વર્ચમાવવાનું હૃઃ” ઈત્યાકારક જ્ઞાન જેમ વહુન્યભાવવિશિષ્ટવિષયક છે, તેવી રીતે વિશિષ્ટ રાધાન્નતિરિવ્યતે' આ ન્યાયથી કેવલ હદવિષયક 'દુઃ' ઇત્યાકારક જ્ઞાન પણ તાદશવિશિષ્ટવિષયક હોવાથી “હઃ' ઇત્યાકારકજ્ઞાન અનુમિતિની પ્રત્યે પ્રતિબંધક ન હોવા છતાં તાદશવિશિષ્ટવિષયકત્વ; સર્વત્ર ઉપર જણાવ્યા મુજબ અપ્રતિબંધકજ્ઞાનમાં રહી જવાથી કેવલ હ્રદાદિવિષયકજ્ઞાનનાં ગ્રહણથી કોઈ પણ દુષ્ટ હેતુમાં લક્ષણ નહીં જાય. “યતૂપાવચ્છિન્નવિષયત્વ'ની વિવક્ષાથી કેવલહંદવિષયકજ્ઞાનનું ગ્રહણ નહીં થાય. કારણ કે તે જ્ઞાન વન્યભાવ
કિ૭
