Book Title: Jain Shwetambar Conference Herald 1918 Book 14
Author(s): Mohanlal Dalichand Desai
Publisher: Jain Shwetambar Conference
View full book text
________________
૧૧ મી જૈન શ્વેતાંબર પરિષ. આવાં. ઉપર જણાવેલાં નિષેધક શૈલીના, મનને નબળુ કરી નાખે તેવા વિચારે કદિ સેવવાં નહિ. તેવાં વાક્ય ઉચ્ચારવાં નહિ. ઉત્સાહિત.-ઉત્તેજિત કરે તેવાં વાકય બોલનારને અને તેની આસપાસ રહેનારને પણ બહુ ફાયદો કરે છે. હમેશાં પ્રતિપાદક શૈલીનાં જ વિચારે સેવવાં; નકારવાચી વાકાને સર્વદા દૂરજ રાખવાં તે જરૂરનું છે. કાર્યસિદ્ધિ માટે અગત્યનું છે. પર્યુષણ પર્વવખતે બહાર પડેલ આ અંકમાં-પર્યુષણમાં જ પવિત્ર દિવસોમાં ભાવી ઉબતિ-માનસિક વિશાલતા માટેનાં પ્રતિપાદક શૈલીમાટેનાં આ વિચારે વાંચક વર્ગને બહુ ઉપયોગીજરનાં ભવિષ્યમાં શુભફલદાયી હોવાથી તે ઉચ્ચારવાની, તેવું વાતાવરણ સર્વત્ર લાવવાની સુચના કરી આ લેખ સંપૂર્ણ કરવામાં આવે છે. ભાવનગર,
કાપડીયા. નેમચંદ ગિરધરલાલ,
जैन समाज अने रूदयनी उदरतानी जरुर.
લેખક-રા. ચિમન, - [ આ લેખ મહાવીર જૈન વિદ્યાલયના એક કોલેજ-વિદ્યાર્થીએ લખેલ છે. તે જ
ણાવે છે કે “ ગુજરાતીમાં લેખ લખવાનો પ્રથમજ પ્રસંગ છે ! તેમજ ક્ષાપશમિક જ્ઞાન હમેશાં અપૂર્ણ હોવાથી ત્યાં મનુષ્યના હૃદય નદીઓની માફક જુદાજુદા રૂપમાં રહેતાં હોવાથી વિચારીની ભિન્નતા પણ હોય અને તેને લઈને લેખમાં દર્શાવેલા ઉગેરે અનેક આભાને મન માનતા ન થઈ પડે; તેમજ તેમાં ખલના પણ હોય તે સંભવ છે.”—લેખના સંબંધે અમને લાગે છે કે કેટલાક વિચારે અપકવ છે છતાં વિદ્યાર્થી વર્ગની વિચારનાડી કેવા પ્રકારની છે તેને થોડે ઘણે ખ્યાલ આપવા આ લેખને સ્થાન આપવું ઉચિત ધાર્યું છે. આ
- તંત્રી - પણ, પ્રિયવાચક! આ વીસમી સદીમાં ચારે તરફ નજર ફેંકતા સમાજ, સમાજ અને સમાજના ઉદ્દગારોના આષો સંભળાય છે-ઉોષણ પણ સંભળાય છે આ રીતે ચારે દિશામાંથી સમાજ શબ્દનેજ ફંફવા ઉડ્યા કરે છે પણ સમાજે શબ્દનો અર્થ સમજવા સાધનની તાણ છે! તેને માટે પણ બહુજ ઓછપ્રયત્ન કરવામાં આવે છે તે ક્યાંથી સમાજેનો અર્થ અને તેની મહત્વતા ભરેલી ભાવના સમજવી? જ્યાં દેશના ઇતિહાસનું સંપૂર્ણ જ્ઞાન નહાય, અમુક સમાજના ઇતિહાસનું પણ જ્યાં સંપૂર્ણજ્ઞાન ન હોય તો પછી તેને માટે સત્વ ક્યાંથી લાવવું ? જ્યાં સુધી આપણું સાહિત્યને સંપૂર્ણ પ્રકાશ થવા ન પામે, તેનું રહસ્ય બહાર ન આવે ત્યાં સુધી દરેક દિશામાં આપણી પ્રવૃત્તિ જોઈએ તેટલી આગળ નહીજ વધી શકે. ત્યારે શું કરવું? જે કંઈ જ્ઞાન જુદાજુદા સંજોગોધારા, ઉપદેશદારા પ્રાપ્ત થયું છે તે દ્વારા હું તે સમાજને મારા નમ્ર હેતુઓ જણાવીશ.
: સમાજ શાબ્દની અંદરની પરિવર્તના એટલે કાળની શબ્દ ઉપર અસર : સમાજ એટલો વિશાળ શબ્દ છે કે તેની અંદર જુદાજુદા દેશોના જુદીજુદી જાતના અને જુદાજુદા રંગના લોકોનો સમાવેશ થાય છે. અને આમ હોવાથી સમાજને “ વિશ્વ મનુષ્યનો સમૂહ” કહીએ, તે ખોટું કહી જ કહેવાય ! પ્રથમ તો એકજ સમાજ ગણાતા; તે સક્સજના પ્રથમ દિશાવાર ભાગ થયા; અને પ્રાશ્ચાત્ય તથા પૂર્વદેશીય તેવા