Book Title: Jain Shwetambar Conference Herald 1918 Book 14
Author(s): Mohanlal Dalichand Desai
Publisher: Jain Shwetambar Conference
View full book text
________________
જૈન શ્વેતાંબર કૅન્ફરન્સ હેલ્ડ, કાજમાં અને બચ્ચાં અને ઘરના અમુક મનુષ્યો સાથે કેદખાનામાં પિતાનું આયુષ્ય સમાપ્ત કરે છે.
- તેઓને એવી ઢબમાં કેળવવામાં આવે છે, કે તેઓમાં જાણે ચૈતન્ય નથી. મગજમાં કેળવણીના પડઘાને મુદલ અવાજ હોય નહિ ત્યાં પિતાના જીવનનો સાર માત્ર કપડા, દાગીના, ખાવું, પીવું, એટલામાં જ સમજાય.
તેઓનાં ૫ડાં એવી જાતનાં હોય છે કે તેને જોઈએ તેટલા સાફ સુફ રાખી શકતા નથી. તેના કપડા શોભીતા પણ હોતા નથી.
વિસમિ સદીના જુવાનીયાને સુધરેલી ઢબના કપડા, દાગીના, વધારે પસંદ હોય છે. પિતાની સ્ત્રી પિતાની સાથે હરે ફરે તેવું જોઈએ છે, અને પિતાના સઘળા વિષયમાં અને વાતમાં ભેળી મળી આણંદ લે તેવું જોઈએ છે, જ્યારે તેઓને ઘરમાં હેન, મા, કે સ્ત્રી જોડે આવી જાતને આણંદ મળતા નથી કારણ કે સ્ત્રીઓ બીનકેળવણુને લીધે ઘરની કે છોકરા બચાની વાત સીવાય અન્ય વાત કરી શકતી નથી. એટલે, પુરૂષો બહારની બે ચાર સ્ત્રીઓ રાખી, પાપનાં પિટલાં બાંધી હઝારે રૂપિયાનું પાણી કરે છે, અને ગરીબ બીચારી સ્ત્રીઓ આંસુ સારી ખુણામાં બેસી રહે છે. '
આ સ્ત્રી પુરૂષ વચ્ચેના પ્રેમને શું આપણે દંપતી પ્રેમ કે ઈશ્વરી પ્રેમ કહી શકશું? ' ત્યાં પૈસાવાળા શ્રીમન્ત લેટ બહારની બે ચાર સ્ત્રીઓ રાખવામાં આણંદને મોટા સમજે છે અને આવી જાતની ખોટી મોટાઈમાં પિતાની પ્રતિષ્ઠા માની પાપ કર્મના ભાગીદાર બની લાખોની દલિતને ક્ષય કરે છે.
આ બધા સરવાળાનું મૂળ સ્ત્રી કેળવણુની ખામી જ છે એમ આપણે કહી શકીશુ.
સ્ત્રી કેળવાયેલી હશે, સ્ત્રીઓ સારા સંસ્કાર પામેલી હશે તે જ ભવિષ્યની પ્રજાના ઉદયની આશા રાખી શકાય, કારણ કે છોકરો કે છોકરી પ્રથમ પાંચ વરસ સુધી તે માતાના જ સહવાસમાં રહે છે. એટલે માતાના ગુણ દોષનું બાળક જલદી અવલોકન કરે છે, માતાના ગર્ભમાંથી પણ તેને ઘણું સંસ્કાર મળે છે, આ ઉપરથી આપણે જાણી શકીશું કે માતાની કેળવણું ઉપરજ ભવિષ્યની પ્રજાના ઉદય અને આશાનું બિન્દુ રહેલું છે.
- ત્યાંની સ્ત્રીઓને, બચ્ચાને કેવી ઢબની કેળવણી આપવી બાળકોની તદસ્તી કેમ સાચવવી, તેનામાં કેવી જાત, સંસ્કાર પાડવા તેવી જાતને મુદલ ખ્યાલ હોતો નથી. - જ્યાં સુધી સ્ત્રીઓને યોગ્ય કેળવણી આપવામાં નહિ આવે ત્યાં સુધી ત્યાંની પ્રજાને ઉદય અશક્ય છે. ત્યાંની આપણું જૈન સ્ત્રીઓને માટે કેળવણીના દ્વાર ઉઘાડવાની ખાસ મોટી જરૂર છે. અને ત્યાંના પુરૂષની નિદ્રામાં પડેલી બુદ્ધી જાગૃત કરવી જોઇએ.
આ બાબતમાં સ્ત્રીઓને મુદલ દેષ નથી. પણ ત્યાંના પુરૂષ વને દોષ છે. કારણ કે આ વાત જ્યાં સુ ની પુરૂષો મનમાં નહિ લે ત્યાં સુધી સ્ત્રીઓને માટે કેળવણીના કાર નહિ ઉઘડે. માટે પુરૂષ વર્ગના હૃદયમાં કેળવણીની જાગૃતિ કરવાની અગત્ય છે. ' માં પ્રજા જે એમ માનતી હોય કે સ્ત્રીઓને ભણાવવાથી કે પદ ઓછો કરવાથી બગડે છે તે તેમ માનવામાં તેવો ગંભીર ભુલ કરે છે. સ્ત્રી કે પુરૂષો કેળવણીથી બગડતા નથી. પણું ખરાબ સંગત કે ખરાબ સંસ્કારથી બગડે છે. કેળવણીને માત્ર આપણે અજ્ઞાનતાથી દોષ દઈએ છીએ.
- ઘટ કે શરમથી જ સ્ત્રીઓની પવિત્રતા જળવાય રહે છે, એમ નથી, પણ સંગત અને સંસ્કાર પર તેને મુખ્ય આધાર રહે છે. સંગત અને સંસ્કાર મનુષ્ય માટે નીતિ રીતી શીખવાની એક શાળા છે.
મારાથી કદાચ અયોગ્ય લખાયું હોય તો હું વાંચકો પાપે ક્ષમા યાગી, આટલેથીજ વિરમીશ,
