Book Title: Gnatadharmkathanga Sutram Part 01
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
२६
ज्ञाताधर्म कथा सू यारहितम् । 'रु' अरुजम् - अविद्यमाना रुजा यस्य तत्, अविद्यमानशरीरमनत्वात्, अधिव्याधिरहितमित्यर्थः । 'अणतं' अनन्तम् - अविद्यमानोऽन्तो= नाशो यस्य तत्, अतएव 'अक्खयं' अक्षयं - नास्ति लेशतोऽपि क्षयो यस्य तत्, अत्रिनाशि - इत्यर्थः, 'अन्यावाह' 'अव्यावाधम् - न विद्यते व्यावाधा- पीडा द्रव्यतो भात्रतत्र यत्र तत् । 'अपुनरावित्तियं' अपुनरावृत्तिकम् - अविद्यमाना पुनरावृत्ति:= संसारे पुनरावर्तनं यस्मात् तत्, यत्र गत्वा न कदाचिदप्यात्मा विनिवर्तते । इत्थमुक्त शिवत्वादिविशेषणविशिष्टं 'सासयं' शाश्वतं नित्यं 'ठाणं' स्थानम्स्थीयतेऽस्मिन् इति स्थानं लोकाऽग्रलक्षणम्, 'उबगएणं' उपगतेन प्राप्तेन श्रमणेन भगवता महावीरेण पञ्चमस्याङ्गस्य = व्याख्यामज्ञप्तिरूपस्य अयमर्थः - अनन्तरोदितत्वेन बुद्धया सन्निधावानीतत्वात्प्रत्यक्षं प्रज्ञप्तः कथितः, ततः षष्ठस्याङ्गस्यपहुँचे हुए जीवों को शरीर और मन से रहित होने के कारण आधिव्याधिरूप दुःखों को भोगना नहीं पडता इसलिये यह अरुजरूप हैं। त्रिकाल में भी इस स्थान का नाश नहीं होता है इसलिये यह अनन्तरूप हैं और इसलिये अविनाशी होने से अक्षयरूप है। द्रव्यपीडा तथा भावपीडा का इसमें लेशतः भी सम्बन्ध नहीं है, इसलिये व्यावाधा - पीडा से रहित होने के कारण यह अन्याया रूप है। इस स्थान पर पहुँचे हुए जीवों का पुनः संसार में कभी भी आगमन नहीं होता है इसलिये यह अपुनरावृत्तिरूप है। शाश्वत होने के कारण यह स्थान नित्य है और लोक के अग्र भाग में यह स्थित है। ऐसे स्थान को भगवान महावीर ने प्राप्त किया है। अतः जम्बूस्वामीने सुधर्मास्वामी से ऐसा पूछा कि ऐसे स्थानको प्राप्त हुए तथा आदिकर आदि विशेषणों से युक्त हुए श्रमण भगवान महावीर प्रभुने व्याख्याप्रज्ञप्तिरूप पंचम अंग का अर्थ इस प्रकार અહીં પહેાચેલ જીવાને શરીર અને મ્નથી રહિત હોવાને લીધે આધિવ્યાધિરૂપ દુ ખા ભાગવવાનાં રહેતા નથી, એટલા માટે એ અજ્રરૂપ છે. ત્રણે કાળેામાં પણ આ સ્થાન ને નાશ થતા નથી, એટલા માટે આ અનંતરૂપ છે, અને એથી અવિનાશી હોવા બદલ અક્ષયરૂપ દ્રવ્ય પીડા અને ભાવપીડાના એનાથી થોડેા પણ સબંધ નથી, એટલા મટે વ્યાખાધા પીડાથી રહિત હૈાવાન કાણે આ અવ્યાબાધ રૂપ છે. આ સ્થાન પહાચર જીવાને કરીથી સસામ્મા કયારેય પણ પાછા ફરવાનું થતુ નથી, એટલા માટે એ આ પુનરાવૃત્તિરૂપ છે. શાશ્ર્ચત હોવાને લીધે આ સ્થાન નિત્ય છે, અન લાકના અગભાગમાં આ અવસ્થિત છે. ઍવા સ્થાનને ભગવાન મહાવીરે મેળવ્યું છે માટે જ અામીએ સુધર્માસ્વામીન એવુ પૂછ્યું કે એવા સ્થાનને પ્રામ થયેલ તેમજ આકિ રે વિશેષોથી યુકત માગુ ભગવાન મહાવી- પ્રભુએ વ્યાખ્યાપ્રાપ્તિ
