Book Title: Gnatadharmkathanga Sutram Part 01
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
४०
ज्ञाताधर्म कथाङ्गसूत्रे द्विवारं पाठयति, स्वयमेव आचार यावद् धर्ममाख्याति। एवं खलु हे देवानुप्रिय ? उपर्युक्तमुनिधर्मनिर्वाहाथै 'गंतव्वं' गन्तव्यं-युगमात्र-भूमिन्यम्त दृष्टिना चलितव्यं, चिट्टियव्वं' स्थातव्य निरवद्यभूमौ उर्ध्वस्थानेन, 'निसीडयन्वं' निपनव्य भूम्यादिकं प्रमाज्य उपवेष्टव्यम्, 'तुयट्टियव्यं' त्वगवर्तितव्यं शयनीयं शय्यासधारकशरीरवामदक्षिाओं च प्रमाज्यं शयि. तव्यं 'भुजियवं' भाक्तव्यं क्षुधावेदनीयवैयारत्येर्या संयम पाणीदयामचितापडविधकारणैः अंगारादिदोषरहित अभ्यवर्तव्यं 'भासियव्वं भापितव्यं हितमितनिर वद्यभापया वक्तव्यम् ‘एवं'अमुना प्रकारेण 'उठाए उठाय' उत्थ ऊंची करवा कर उनसे दो बार पढ़वाया। पश्चात् आचार आदि अगोंवाले धर्म का उन्हें उपदेश दिया -स में उन्होंने उन्हें समझाया-कि मुनि धर्म के निर्वाह करने के लिये (गंतव्वं चिहियवं, णिसीइयव्वं, तुयट्टिगव्यं धुंजियच, मासियव्वं, एवं उठाए उट्ठाय, पाणेहि भूएहि जीवेहि मत्तेहिं, संजमेण संजमियव्वं ) साधु का कर्तव्य है कि वह युगमात्र आगे को भूमि का अच्छी तरह निरीक्षण कर चले निरवद्य भूमि पर ऊँवा होकर बैठते समय वह भूमि का प्रमार्जन अवश्य करें, मोते समय जब वह करवट बदलते तो शय्या का वामपाच और दक्षिपाच प्रमाजिन करे तभी मोवे । तथा शरीर के भी दोनों पाश्चों को प्रमार्जिा करे । क्षुधा वेदनीय, वैयाकृत्य, ईर्या. संयम, प्राणिदया. तथा धर्म चिन्ता इन हि कारणों को लेकर साधु जो आहार ग्रहण करता है वह उसे अंगारदि दोपो से रहित ही करना चहिये । हितमित और निरवद्य भाषा વખત લાવડાવ્યું ત્યાર બાદ આચાર વગેરે અંગવાળા ધર્મને તેમને ઉપદેશ माध्य! पढेश मापता तभणे ४ह्य भुनिधना पासन भाटे (गंतव्वं चिहि यब, णिसीइव्वं, तुयहियच, भुजियव्य भासियव्वं एवं उठाए उहाय पाणेहि भूएहि, जीवहिं मत्तहि, संजमेण संजमियव्य ) साधुनी ५२०० छ त युगमात्र આગળના ભાગને સારી પેઠે જઈને ચાલે, નિરવ ભૂમિ ઉપર ઊચે થઈને બેસે, બેસતી વખતે તે ભૂમિનું એકસપણે પ્રમાર્જન કરે, સૂતી વખતે ત્યારે તે પાસું ફેરવે ત્યારે શય્યા ન વામ પાર્થ (ડાબી બાજુ) અને દક્ષિણ પાર્થ (જમણી બાજુ) પ્રમાર્જિત કરીને સૂવે તેમ જ શરીરના પણ બન્ને પાર્થોનું પ્રમાર્જન કરે સુધા વેદનીય, વયાવૃત્ય, સંયમ, પ્રાણિદયા, તેમજ ધર્મ ચિતા આ છે કારણોને લઈને સાધુ જે આહાર ગ્રહણ કરે છે, તે તેમને–અંગાર વગેરે દોષ રહિત જ કર જોઈએ હિત, મિત અને નિરવદ્ય વાણીને જ વ્યવહાર સાધુને કરે જોઈએ
