Book Title: Collection Of Jaina Philosophical Tracts
Author(s): Nagin J Shah
Publisher: L D Indology Ahmedabad

Previous | Next

Page 144
________________ ११८ श्रीमुनीश्वरसूरिनिबद्धः अपराणीन्द्रियाणि प्राप्यकारीणि । यथा श्रोत्रेन्द्रियं शब्दपुद्गलं प्राप्यैवार्थ मृहीयादिति । तावच्चक्षुरप्राप्यकारि, अन्येन्द्रियबलवान्मनोवत् । अन्येन्द्रियासदृशं चैतस्त(त्तस्मादप्राप्यकार्येव । अनिन्द्रियमनित्यमात्मपरिमाणं मन. । सांत्र्यावहारिकं मानसमपि प्रत्यक्षम् । परमते तु नित्यमणुपरिमाणं मन इति । चेतः सनातनति]या कलितस्वरूप सर्वापकृष्टपरमाणुपवित्रितं च। प्रायः प्रियप्रणयिनीप्रणयातिरकादेतत् करोति हृदये न तु तर्कतज्जः ।। [ इत्यपि सटऋविटङ्क । पारमार्थिकनाने कैवल्ये ह्यान्ममात्राधीनत्वादिति विभड्गिप्रतिपातिज्ञानस्य संक्षिप्तत्वादेव मनसो नित्यता स्वानेऽपि दुर्लभा स्यादित्युत्तानार्थः । इन्द्रियानिन्द्रियनिमित्तमपि प्रत्यक्ष चतुर्धा -अवग्रहेहावायधारणामेदादेकशश्चतुर्विकल्पम् । एकसामा(म)विक. सत्तामात्रग्राहकोऽवग्रहः । विशेषाकाक्षणमीहा । विशेषा(घ)निर्णयोऽवायः । स एव दृढतमावस्थापन्नो धारणा । ज्ञप्ती हि क्रमोऽमीषामयमेवान्यथा प्रमेयाऽनवगतिप्रसङ्गः । सामान्यमात्रग्राही प्रथमसामयिको अर्थावग्रहः क्रमाविर्भूतापूर्वापूर्ववस्तुपर्यायप्रकाशकः स्यात् , सशयादिनिरासान्यथाऽनुपपत्ते. | क्वचिदवग्रहादीनामाशूत्पादाज्ञानोत्पत्तिक्रमस्यानुपलक्षणं हि युगपन्नागवल्लीदलशतव्यतिमेदवच्चेति । सांव्यवहारिकं प्रत्यक्षम् । तत्र पारमार्थिकं चात्ममात्रापेक्षं प्रत्यक्षम् । तद् द्विविधम् - विकलं सकलं च । [विकलम्] अवधि-मनःपर्याय मेदात् । क्षेत्रावधि रूपिदव्यगोचरम् । भव-गुणप्रत्यय ह्यवधिज्ञानम् । संयमविशुद्धेरुत्पन्न मनोद्रव्यपर्यायालम्बनं मनःपर्यायज्ञानम् । सकलं तु द्रव्य-क्षेत्र-काल-भावसामग्रचा क्षपकश्रेण्युपशमश्रेणिभ्यां च क्षीणमोहगुणस्थानोदये ज्ञानावरणीयान्तरायमोहनीयासातावेदनीयकर्मप्रकृतिषु समूलकाषंकषितासु आयुर्नामगोत्रसातावेदनीयकर्मप्रकृतिष्ठ दग्धर प्रायासु सत्सु करकलितामलकीफलवत् समस्तवस्तुपर्यायसाक्षात्कारिस्वरूपं केवलज्ञानम् । अत्र पुरुषविशेषप्रकृतय - अधमाधमः, अधमः, विमध्यमः, मध्यम, उत्तमः, उत्तमोत्तमः, इत्येताग्विधविष्वड्यड्मति()विविधबुधसविशेषपुरुषविशेषस्य नि.शेषिताशेषदोपत्य हि केवलित्वम् । आत्मनः केवलावस्थानमिति यावत् । तथा सति

Loading...

Page Navigation
1 ... 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193