________________
જૈનદૃષ્ટિએ મહા ભૂંગાળ—પતાનું સ્વરૂપ
૨૭૩
વળી જેમ ઘાતીમ હતા પૂવમાં છે તે જે વિસ્તારવાળો છે, તેખે વાતકીખંડના પશ્ચિમામાં પણ છ પર્વતા તે પ્રમાણે વિસ્તારવાળા છે.
યાજન કલા
દક્ષિણમા
લઘુહિમવંત મહાહિમવત
નિષધ
ઉત્તરમાં
શિખરી
કિમ
નીલવંત
આ પ્રમાણે પશ્ચિમામાં ૬ પતા પણ આટલા વિસ્તારવાળા જાણવા. ૩૭. (૫૨૫)
૨૧૦૫-૧
૮૪૨૧–૧
૩૩૬૮૪–૪
હવે વધરાના વિસ્તાર કહેવા પૂર્વક વધર, વક્ષસ્કાર પર્વતાનું સ્વરૂપ કહે છે. वासहरगिरी वक्खारपव्वया पुव्वपच्छिमद्धेसु । સંજૂરીવળવુશુળા, વિત્થરો ઉન્મ તા॥૮॥(૧૨૬) છાયા— —વધશેરથો વધારવવંતા; પૂર્વપશ્ચિમાર્થેપુ ।
जम्बूद्वीपगत द्विगुणा विस्तारत उच्छ्रये तुल्याः ||३८||
અર્થ—પૂર્વ અને પશ્ચિમામાં જે વધર પર્વતા, વક્ષકાર પર્વત છે, તે વિસ્તારમાં જમૂદ્રીપમાં રહેલા વર્ષધર અને વક્ષકાર પતાથી બમણા છે અને ઉંચાઈમાં સરખા છે.
Jain Education International
વિવેચન—ધાતકીખંડના પૂર્વાધ અને પશ્ચિમામાં જે ૬-૬ વર્ષધર પતા, ચિત્ર આદિ ૧૬-૧૬ વક્ષકાર પર્વતા, વિદ્યુતપ્રભ આદિ ૪-૪ ગજદત પર્વતા છે. તે બધા જમૂદ્રીપમાં રહેલા હિમત આદિ વધર પા, ચિત્ર આદિ ક્ષરકાર પર્વતા અને વિદ્યુતપ્રભ આદિ ગજદંત પર્વા જેટલા વિસ્તારવાળા છે તેનાથી દ્વિગુણા-બમણા વિસ્તારવાળા છે, જ્યારે ઉંચાઈમાં જમૂદ્રીપના પતાની ઉંચાઇ સરખા છે. તે આ પ્રમાણે-
લધુહિમવંત અને શિખરી પત ૨૧૦૫ યેાજન ૫ કલા, મહાહિમવંત અને સિમ પર્વત ૮૪૨૧ યોજન ૧ કલા, નિષધ અને નિલવતા પર્વત ૬૩૬૮૪ યોજન
૩૫
For Personal & Private Use Only
www.jainelibrary.org