________________
६७९
ममेयचन्द्रिका टीका श.७ उ.९ म. १ प्रमत्तसाधुनिरूपणम् करूपप्रभृतिविषयकाश्च प्रागुक्ताश्चत्वारो भवन्ति, इति सर्वसंमेलनेन एकोनत्रिंशत् २९ आलापका अवसेयाः ॥सू. १॥
महाशिलाकण्टकसंग्रामवक्तव्यता । महाशिलाकण्टकनामसंग्रामवक्तव्यतामाह-'णायमेयं' इत्यादि ।। मूलम्-'णायमेयं अरहया, विन्नायमेयं अरहया, सुयमेयं अरहयामहासिलाकंटए संगामे महासिलाकंटए णं भंते ! संगामे वट्टमाणे के जइत्था, के पराजइत्था ? गोयमा ! वजी विदेहपुत्ते जइत्था । नवमलई नवलेच्छई कासी - कोसलगा अठारस वि गणरायाणो पराजइत्था । तए णं से कोणिए राया महासिलाकंटयं संगाम उवटियं जाणित्ता कोडंबियपुरिसे सद्दावेइ, सदावित्ता एवं वयासीखिप्पामेव भो देवाणुप्पिया ! उदाई हत्थिरायं पडिकप्पेह, हयगय-रह-जोह-कलियं चाउरंगिणिं सेणं सन्नाहेह, सन्नाहित्ता मम स्पर्श रूपसे परिणमाता है २, स्निग्धस्पर्श को रूक्षस्पर्शरूपसे परिणमाता है, कर्कशस्पर्शको मृदुस्पर्शरूपसे परिणमाता है ४ । चारविकल्प विकुर्वणा में इस प्रकारसे हैं एकवर्णवाले एकरूपकी विकुर्वणा वह करता है १ एक वर्णवाले अनेकरूपोंकी विकुर्वणा करता है २, अनेक वर्णवाले एकरूपकी विकुर्वणा करता है ३, अनेक वर्णवाले अनेकरूपोंकी विकुर्वणा करता है। इस तरह ये सब २९ विकल्प हैं ॥सू.१॥
(૧) તે ગુરુસ્પને લધુસ્પર્શરૂપે પરિણમાવે છે, (૨) શીતસ્પર્શને ઉષ્ણસ્પર્શરૂપે પરિણાવે છે(૩) સ્નિગ્ધ(ચીકણા)સ્પર્શને રૂક્ષસ્પર્શરૂપે પરિણુમાવે છે, (૪) કઠોરસ્પર્શને મૃદુ(મળ)સ્પર્શરૂપે પરિણુમાવે છે વર્ણ અને રૂપના ચાર વિકલ્પ આ પ્રમાણે બને છે
(૧) તે એક વર્ણવાળા એક રૂપની વિદુર્વણું કરે છે, (૨) તે એક વર્ણવાળા અનેક રૂપની વિકૃણા કરે છે, (૩) તે અનેક વર્ણવાળા એકરૂપની વિક્ર્વણું કરે છે, અને (૪) તે અનેક વર્ણવાળા અનેક રૂપોની વિદુર્વણુ કરે છે આ પ્રમાણે કુલ ૨૯ વિક સમજવા. સૂ ૧૫