Book Title: Pankhini pankhe vivekni Aankhe
Author(s): Ratnasundarsuri
Publisher: Ratnasundarsuriji
Catalog link: https://jainqq.org/explore/008936/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 'tame mane agatyanA kAma mATe zaheramAM mokalyo ane huM jaI paNa Avyo paNa eka vinaMtI karuM chuM Apane ke Aja pachI Apa mane kyAreya zaheramAM javAnI AjJA na karazo' kAgaDo siMha pAse vAta rajU karI rahyo hato. kema zuM thayuM?' thAya zuM ?' ' 'eka bhavya baMgalAnI bArI para huM beTho hato ane mArA kAne e baMgalAnI zeThANIno avAja Avyo. skUle jaI rahelA potAnA bAbAnA daphataramAM nAstAno Dabbo mUkyA bAda bAbAne e kahI rahyA hatA ke "joje, nAsto ekalo khAje, koIne ApIza nahIM.' Aja sudhImAM amArI AkhI jAte kyAreya ekalA khAdhuM nathI jyAre A zaheranI zeThANI potAnA bAbAne 'ekalA ja khAvAnI' salAha ApI rahI hatI. nA. mane have pachI kyAreya zaheramAM mokalazo nahIM. kyAMka e zeThANIno cepa mane lAgI jAya to amArI 'bhegA thaIne khAvAnI' AkhI saMskRti ja khatama thaI jAya." Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 'mANasajAta sAme mAre badanakSIno kesa dAkhala karavo che. e aMge mAre tamArI salAha joIe che? kalu gIdhe balu ziyALa vakIla pAse vAta mUkI. 'hAlatA ne cAlatA A mANasajAta koka krUra ane khUnI mANasane gALa ApatI vakhate amArA samAjanA nAmano upayoga kare che. sAlo, e gIdhaDA jevo che." mAro enI sAme sakhata virodha eTalA mATe che ke ame ujANI jarUra karIe chIe paNa kokanA maDadA para ja ujANI karIe chIe. koka jIvatA pazune ke mANasane nIce pachADIne ame enA para ujANI karI hoya evuM Aja sudhImAM kyAreya banyuM nathI. jyAre A mANasajAta to peTamAM rahela bALakane khatama karI nAkhatI enI mAtAne inAmo ApIne navAi rahI che. lAkho pazuone jIvatA kApI nAkhIne paradezamAM enA mAMsanI nikAsa karIne videzI hUMDiyAmaNa meLavIne jalasAo karI rahI che. TUMkamAM, maDadA para ujANI ame karIe chIe. jIvatAne mArI nAkhIne enA para ujANI mAnavajAta karI rahI che. zA mATe mAre enA para badanakSIno kesa ThokI na devo ?' Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 'chellA eka varasathI tuM zaheramAM rahe che. zaherano tAro anubhava zo che ?' jaMgalamAM AvelA mIThuM morane TomI kUtarAe pUchyuM, 'eka ja anubhava che. mANaso mazIna banI rahyA che eTale ?' eTale bIjuM kAMI nahIM. AkAzamAM vAdaLane joyA bAda huM TahukyA vinA rahI zakyo nathI. AMbAnI DALa para besavA maLyA pachI koyala pAgala banI gayA vinA rahI nathI. are, candrane joyA bAda sAgara potAnAM mojAone uchALyA vinA rahyo nathI paraMtu mANaso sarvathA saMvedanahIna banI gayA che. bagIco ke nadI, sarovara ke sAgara, meghadhanuSya ke sUrya vagere joIne to emane kAMI thatuM nathI paraMtu maMdiramAM birAjamAna paramAtmAnI nayanaramya pratimA joyA bAda paNa emanA haiyAmAM koI spaMdano UThatA nathI. huM kAyama mATe zahera choDIne jaMgalamAM rahevA AvI javAnuM vicArI rahyo chuM. Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dhaMdhAmAM Akasmika mAra paDavAthI ApaghAta karavA gADInA pATA tarapha jaI rahelA 35 varasanA eka yuvaka para koyalanI najara paDI ane paLanI ya vAra lagADyA vinA potAnI pAMkha saMkorI laIne e yuvaka pAse nIce AvI gaI. 'kyAM jAya che?' 'ApaghAta karavA 'paNa zA mATe ?' dhaMdhAmAM bahu moTI nukasAnI AvI gaI che" dosta! mArI sAme jo. besavA mATe mane DALa cAhe AMbAnI maLe che ke vADa cAhe kAMTAnI maLe che, mArI prasannatAmAM ke mArA vacana mAdhuryamAM eka TakAno pheraphAra thato nathI. tArI sAme mAruM kada to keTaluM badhuM nAnuM che? chatAM jo huM sukha-du:kha baMnemAM svasthatA ane prasannatA TakAvI zakatI houM to tArA jevo mardano bacco manathI tUTIne jIvana samApta karavA taiyAra thaI jAya e zuM cAle? jA. pAcho ghare cAlyo jA. tArAM bALakone tArI hajI khUba jarUra che." Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vRkSanI DALa para beThelA eka vRddha popaTa para e vRkSanI nIce besIne ujANI karI rahelA kaoNlejIyana yuvakonI najara paDI. koNa jANe, eka kaoNlejIyana yuvakane zuM thayuM, eNe vRddha popaTane vinaMti karI. 'tamArA jIvananA anubhavo parathI tame amane kAMI salAha Apo kharA ?" gaLuM khaMkherIne e vRddha popaTe madhura svaramAM e sahu yuvakone sonerI salAha ApatA kahyuM, juo. mAruM bAhya vyaktitva jeTaluM AkarSaka che, mArA vacanamAM mAdhurya paNa eTaluM ja che to sAthosAtha mArA vartanamAM ziSTAcAra paNa eTalo ja che. jagata mATe tame sAce ja jo varadAnarUpa ane AzIrvAdarUpa banavA mAgo cho to A bAbatamAM ekadama spaSTa thaI jajo. vyaktitva AkarSaka, vacana prabhAvazALI ane vartanamAM durAcAranI durgadha ? Avo visaMvAda tamArA jIvanamAM kyAreya na sarjAya enI khAsa takedArI rAkhajo. are, tamAruM vyaktitva anAkarSaka haze to cAlaze, vaktavya mAyakAMgaluM haze to cAlaze paNa vartanamAM to tamAre pavitratA jhaLakAvatAM ja rahevuM paDaze." Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bagalAnI cAMcamAM acAnaka jhaDapAI gayela mAchalI, bagalAnI cAMcamAMthI chaTakI javAmAM saphaLa to banI gaI paNa eNe magara pAse jaIne phariyAda karI ke 'tame bagalAnI khoparIne tapAso. Avo vizvAsaghAta karavAnuM e zIkhyo kyAMthI ?" magare tAtkAlika kAcabAonuM paMca besADI bagalAnI dharapakaDa karAvI. kaptAna kAcabAe bagalAne 'rimAnDa para lIdho ane bagalAe je bayAna karyuM enA bIjA divasanA peparamAM je samAcAra AvyA e vAMcIne to sahu stabdha thaI gayA. bayAna ApatA bagalo bolyo ke 'mAruM bhaNatara zaheranI kaoNlejamAM thayuM. tyAM bhaNI rahelA yuvakoe mane chetarapIMDInA pATha zIkhavyA. pachI huM eka sarakArI oNphisarane tyAM rahyo. chetarapIMDInI bAbatamAM tyAM huM grejyueTa thayo ane pachI eka rAjanetAne tyAM mAre rahevAnuM banyuM. tyAM huM vizvAsaghAtanA kSetre M.B.A. thayo. A vakhate mArI cAMcamAMthI chaTakI javAmAM mAchalI bhale saphaLa banI paNa evI bhUla pharIvAra to huM nahIM ja karuM.' Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paMkhIonA jagatamAM 'AdarapAtra' paMkhI tarIke tAruM nAma TOP para che to enI pAchaLa rahasya to kaMIka haze ne? potAnI guphAmAM ArAma pharamAvI rahelA vanarAja siMhe potAne maLavA AvelA haMsane pUchyuM, 'rAjanuM! mArAmAM evI koI khAsa vizeSatA to nathI paNa eka vizeSatA jarUra che. huM marI javAnuM pasaMda karI lauM paNa motIno cAro caravA sivAya bIjA eka paNa dravyathI mAruM peTa to na ja bharuM. banI zake, mArA A sahaja svabhAvanA kAraNe ja paMkhIonA jagatamAM sahu paMkhIo mane vadhu Adara ApatA hoya.' 'tArI sobata konI sAthe ?' 'mANasa jAtane choDIne koInI paNa sAthe ! kAraNa ke e jAta evI che ke potAnuM jIvana TakAvavA tamAma prakAranI krUratA ane kaniSTatA AcaratA ene koInI ya zarama naDatI nathI. paisA khAtara e sagA bApanuM ya khUna karI zake che to vAsanA saMtoSavA e potAnI sagI putrI para paNa baLAtkAra karI zake che. e jAtathI dUra rahIe emAM ja majA.' Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 'tuM ane bulabula, baMne paMkhI ane chatAM tArAmAM ane bulabulamAM ATalo badho taphAvata kema?' kUtaro kalyu kAgaDAne pUchI rahyo hato. 'kema, zuM thayuM ?" meM tane samAcAra pUchyA bagIcAnA ane te mane javAba Apyo ke bagIcAmAM je cothA naMbaranuM vRkSa che enI trIjA naMbaranI DALI para je kerInuM phaLa che e sAva saDI gayuM che ane e ja bagIcAnA samAcAra meM bulabulane pUDyA ane eNe mane javAba Apyo ke 'bagIcAmAM cothA naMbaranA vRkSa paranI trIjA naMbaranI DALI para lAgela kerIomAM ekAda kerIne choDIne bAkInI tamAma kerIo gajabanAka mIThI che. tArA ane bulabulanA javAbamAM ATalo badho visaMvAda kema ?" eka ja kAraNa" 'kayuM?" 'sobata tevI asara. huM jabhyo mANaso vacce, jIvyo mANaso vacce ane moTo thayo mANaso vacce ! jyAre bulabula e bAbatamAM mArA karatAM vadhu nasIbadAra rahyuM ! eNe jiMdagImAM mANasanuM moTuM paNa joyuM nathI.' kAgaDAe javAba Apyo. Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhramarI potAnA nAnA bALakane jIvana ghaDataranA pATha ApatA kahI rahI hatI ke 'jo beTA ! eka bAbatanuM khAsa dhyAna rAkhaje. puSpa cAhe mogarAnuM hoya ke gulAbanuM hoya, jAsudanuM hoya ke kamaLanuM hoya, emAMthI rasa cUsavAnI mArI tane manAI nathI paNa e rasa cUsavA jatAM koI paNa phUlane alpa paNa trAsa na thAya enI khAsa takedArI rAkhaje. TUMkamAM, 'pIDA vinA prApti' e ApaNA kuLanI AgavI paraMparA che. e paraMparA sAcavI rAkhavAnI kaparI javAbadArI koI paNa saMyogamAM tAre nibhAvI ja rAkhavAnI che. atyArathI A bAbatamAM huM tane eTalA mATe cetavI rahI chuM ke tAruM jIvana tAre zaheramAM gujAravAnuM che. e zaheramAM je mANasajAta rahe che eNe potAno jIvanamaMtra A ja rAkhyo che ke 'prApti mATe sAmAne pIDA ApavI paDe tema hoya to ApatA raho paNa prApti to karIne ja raho !' khera, e ya bicArA zuM kare ? Akhare emane vArasAmAM saMskAra ja evA maLyA hoya tyAM !" i re 2 ( )) Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ macchara ! tane gaTara ja game, nadI nahIM. e kevuM? mAMkaDa ! tane lohI pIvuM ja game, dUdha pIvuM nahIM. e kevuM? mAkhI ! tane viSTA para ja besavuM game, puSpa para nahIM. e kevuM? gaLu vAMdarA dvArA puchAyela A praznano javAba ApatAM traNe jaNAe eka ja vAta karI ke ame traNe ya jaNAM jenA gharamAM rahIe chIe e mANasa jabaradasta niMdaka che. e sajjanonA doSo ja jue che, guNo nahIM. e sAdhu puruSonA avarNavAda ja kare che, guNAnuvAda nahIM. e uttama puruSone gALo ja Apato rahe che, sanmAna nahIM. have tame ja kaho. e niMdakanA gharanuM bhojana ja jyAre amArA traNeyanAM peTamAM varasothI gayuM hoya tyAre amArAmAM enA ja saMskAro Ave emAM navAI zI che? tame amane e doSothI mukta karavA mAMgatA ho to amane koka guNAnurAgInA gharamAM goThavI do ! amAro galata svabhAva ame pheravIne ja rahezuM.' 10 Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ samaDI ! tArI adhama manodazA para tane kyAreya raDavuM nathI AvatuM ?' eka vRkSa para bhegA thaI gayela more samaDIne pUchI lIdhuM. kaI adhama manodazA?", A ja ke tuM UDatI hoya AkAzamAM ane acAnaka tArI najara paDI jAya jamIna para paDelA koka marelA uMdara para, to tuM paLanI ya vAra lagADyA vinA AkAzanI UMcAIne choDI devA taiyAra thaI jAya ! mane ema lAge che ke tArA jevI adhama manodazA to A jagatamAM bIjA koInI ya nahIM hoya !" vAta tArI sAcI che paNa eka vAta kahuM ? mArA karatAM ya adhama manodazA to mANasanI che. ene paisA dekhAya che ane e paramAtmA choDI de che. ene bairI dekhAya che ane e mA-bApa choDI de che. ene bhogasukho dekhAya che ane e sadguNo choDI de che. ene pralobhano dekhAya che ane e maryAdA choDI de che. mane AnaMda hoya to eTalo ja che ke huM mANasa jeTalI adhama to nathI ja ! Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 12 24 varasanA eka yuvakane vezyAlayanA pagathiyethI siMha ghasaDIne jaMgalamAM laI Avyo. e yuvaka bhayathI kAMpI rahyo hato. potAne choDI mUkavA hAtha joDIne siMha pAse e kAkalUdIbharyA svare vinaMti karI rahyo hato, paNa siMha ema ne ema ene choDI mUkavA taiyAra nahoto. AkAzamAM UDI rahelA cAtaka pakSIne eNe hAka mArIne nIce bolAvyuM. jyAM cAtaka pakSI nIce AvyuM tyAM enI sAme AMgaLI karIne siMhe pelA yuvakane kahyuM, joI le A cAtaka pachIne game teTaluM te tarasyuM thAya che paNa vAdaLamAMthI varasattA pAchI sivAya bIjA koI paNa prakAranA pANIthI e potAnI tarasa chipAvavA taiyAra thatuM nathI. tuM mANasa thaIne A cAtaka pakSIthI ya gayo ? bhogasukhanI A uMmare lAgela tarasane chipAvavA tuM vyabhicAranI parabe pahoMcI gayo? atyAre to tane choDI dauM chuM paNa have pachI kyAreya e parabe jo tane joyo che to tane jIvato nahIM choDuM !' 12 Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ koyala ane kAgaDo, cakalI ane kabUtara, menA ane popaTa, gIdha ane samaDI A badhAM ja paMkhIo eka ja vRkSa para bhegA thaIne gappAM lagAvI rahyA hatA. emAM kAgaDAe eka gajabanAka vAta rajU karI. mAruM rUpa kharAba che e vAta sAcI, mAro avAja kharAba che e vAta sAcI, mAro vartAva kharAba che e vAta sAcI paNa to ya eka bAbatano mane AnaMda che ke huM mANasa jevo daMbhI to nathI ja. mANasa kapaDAM sarasa pahere che, vaktavya sarasa Ape che paNa vartana evuM bhayaMkara kare che ke enA para vizvAsa mUkanAro mAra khAdhA vinA raheto nathI. sAcuM kahuM? gayA janamamAM meM ghaNAM pAponI sAthe thoDuMka paNa puNya karyuM haze ke jenA pratApe huM mANasa banato rahI gayo ! prabhu ! tArI karuNAno koI pAra nathI. 13 Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 'sukhanI pAchaLa, saMpattinI pAchaLa, sAmagrInI pAchaLa pAgala banIne doDato raheto tuM, Aje saMtoSI banIne zAMtithI jIvana pasAra karI rahyo che. zI vAta che ?" jaMgalamAM pahoMcI gayelA 25 varasanA eka yuvakane varasothI paricita enA pALelA kUtarAe prazna pUchyo. 'Ama to huM hajIya e ja rIte doDato hota paNa eka vAra meM eka bALakane pataMgiyA pAchaLa doDatuM joyuM. pataMgiyuM enA hAthamAM AvyuM ja nahIM paraMtu bALaka jevuM zAMtithI UbhuM rahI gayuM, pataMgiyuM enA khabhA para besI gayuM! meM pataMgiyAne AnuM rahasya pUchyuM. eNe mane javAba Apyo 'A mAro svabhAva che. mArI pAchaLa je doDe che enA hAthamAM huM AvatuM nathI, je zAMta thaI jAya che, enI pAse gayA vinA huM rahetuM nathI. pataMgiyAnA A saMdezane jhIlI laIne meM saMpatti pAchaLanI doTa sthagita karI dIdhI che. Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ *** 15 kabUtara kAgaDAne salAha ApI rahyuM hatuM. 'dosta ! UDatAM UDatAM thAkI jAya ane besavAnuM tane mana thAya to koka vRkSanI DALI para besa", DaLI na maLe to koka makAnanI bArI para bese che. bArI na maLe to koka agAsInI pALI para beso. are, e ya na maLe to ko ka ilekTrika vAyara para besaje paNa TI.vI.nA enTenA para to kyAreya besIza nahIM paNa kema ?' 'AkhI mAnavajAtane vyabhicAranA ravADe caDAvI devAnuM kAma jo koI eka ja paribaLe karyuM hoya to e paribaLanuM nAma che TI.vI. ane e TI.vI. para je paNa bIbhatsa dazyo Ave che ene jhIlatA rahevAnuM kAma kare che e enTenA. tuM enA para besavAnI bhUla jo bhUlecUke ya karI beTho to zakya che ke mAlasanI jema tuM ya kadAca vyabhicAranA ravADe caDI jAya ! nA. ApaNA pakSIjagatamAM A pApano praveza thaI jAya e to koI paNa saMyogamAM calAvI levAya tema nathI.' 15 Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ eka virATa vRkSa para kAgaDA, kabUtara, menA, popaTa, mora, haMsa, cakalI, samaDI, gIdha vagere tamAma pakSIonI maLela asAdhAraNa sabhAmAM sarvAnumate eka TharAva pasAra karI devAmAM Avyo. jemAM lakhyuM hatuM ke pavitra evI dharatI para baLAtkAra karatA rahIne na dharAyela mANasa jAte sAgara-nadI ane sarovaranA jaLane paNa pradUSita karI nAkhyA che ane hamaNAM hamaNAM vimAna-raoNkeTa-upagraho-misAilsa vagere uDADatA rahIne eNe AkAzane paNa pradUSita karavAnuM zarU karI dIdhuM che. ApaNe mANasajAtane ema karatAM rokI kadAca na paNa zakIe to ya e kAma to ApaNe sahue karavAnuM ja che ke AkAzamAM jyAM kyAMya paNa vimAna ke raoNkeTa vagere jatA ApaNane dekhAya, ApaNe koIe e bAju pharakavAnuM paNa nathI. mANasajAtathI ane eNe banAvelAM rAkSasI sAdhanothI ApaNe jeTalA dUra rahIzuM eTalA ja ApaNe salAmata rahI zakazuM. eTalA ja ApaNe svastha rahI zakazuM." Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ potAnAM bALako sAthe lADa ane pyAra karatI mALAmAM beThelI cakalI cakalAne vAta karI rahI hatI. 'kamAla che A mANasa jAta ! ApaNA samasta paMkhI jagatamAM paMkhIo caNa levA pUratA mALAmAMthI bahAra nIkaLe che ane caNa maLI jatAveMta punaH mALAmAM AvIne potAnA parivAra sAthe samaya pasAra kare che. jyAre A mANasajAta ? e mAtra caNa levA pUratI ja arthAta khAvA pUratI ja gharamAM Ave che ane bAkIno Akho samaya e gharanI bahAra ja bhaTakyA kare che ! ApaNAmAM Aja sudhI koI daMpatIe chUTAcheDA lIdhA nathI ane mANasajAtamAM chUTAcheDAnuM pramANa AjanI tArIkhe besumAra vadhI gayuM che enI pAchaLa zuM AvuM ja koka kAraNa haze? bhagavAna jANe !' 119 Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che, dhrusake dhrusake raDI rahela kAgaDIne joIne kAgaDo stabdha thaI gayo. 'paNa tane thayuM che zuM, e to kahe." 'huM Aje baporanA cAMcamAM roTalI laIne ApaNAM ghara tarapha AvatI hatI. thoDoka thAka lAgatA vacce Avela eka haoNspiTalanI bArI para beThI. ane haoNspiTalanA kamarAnI aMdaranuM je dazya joyuM e joIne huM cIsa pADI UThI" 'zuM joyuM te?' 'eka garbhavatI yuvatI DaoNkTara pAse AvI ane eNe DaoNkTarane vinaMti karI ke mArA peTamAM rahela bALakane mAre mArI nAkhavuM che. tame e kAma karI Apo" 'zuM vAta kare che?' are, e oNparezana Tebala para DaoNkTaranA kahevAthI sUI gaI ane DaoNkTare gaNatarInI paLomAM enA peTamAM rahela bALakanA TukaDeTukaDA karI nAkhyA. eka mA DAkaNa banI zake e huM mAnI ja nahotI zakatI paNa meM mArI sagI AMkhe e joyuM. mArI AMkha sAme atyAre ya e mAnavabALanA thaI gayelA TukaDAo taravaryA kare che. oha ! yuvatI ! tuM ATalI badhI krUra? nIca? halakaTa ? 18 Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 19 'tane rahevA mATe suvarNanuM sarasa piMjaruM maLyuM che. besavA mATe hIMcako maLyo che. khAvA mATe lAla maracAM ane jamarukha tArI sAme ja paDayA che. ThaMDuM pANI paNa tane joIe tyAre maLI rahe che ane chatAM tArI AMkhamAM AMsu kema ?' 'piMjarAmAM purAyela popaTane enA mAlika zeThe prazna pUchyo. 'eka ja kAraNa. mane AkAza dekhAI gayuM che. ahIM piMjaramAM salAmatI che, sagavaDo che paNa svataMtratA to AkAzamAM ja che ne ? zeTha ! sAce ja tame mane jo prasanna jovA mAgo cho to atyAre ne atyAre ja A piMjaramAMthI mane mukta karIne AkAzamAM UDI javA do. ane sAcuM kahuM to zeTha, tame pote ya sukha-sagavaDavALA A saMsAranA piMjaramAMthI mukta thaIne svataMtratAno anubhava karAvatA dharmanA gaganamAM UDavA lAgo. vana tamAruM sArthaka banI jaze.' 19 Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 'lagna saMbaMdhI' traNa ukaraDA para ane cAra vRkSa para jenI mAlikI che evA kanu kAgaDA [vidhura]ne gharakAma karI zake, potAnAM vRddha mA-bApane sAcavI zake evI eka rUpavatI kanyAnI jarUra che. jJAtibAdha nathI. uMmarabAdha nathI. jAherAtano hetu yogya pasaMdagI. tA.ka. paMkhI jagatamAM AvI jAherAta ekavIsamI sadInuM eka krAntikArI pagaluM hovAnA kAraNe ame sahu kaoNlejIyana kabUtaro-kAgaDAo ane popaToe kanu kAgaDAnuM jAheramAM abhivAdana karavAnuM Ayojana nakkI karyuM che. tamAma paMkhIone e prasaMge padhAravA amAruM bhAvabharyuM AmaMtraNa che. ane hA, anya vidhura ke vidhavAone kanu kAgaDAnA raste javuM hoya to e sahune sahayoga ApavAno amo sahue daDha nirdhAra karyo che. Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paMkhI jagatanA itihAsamAM pahelI vAra A karuNAMtikA sarjAI hatI ke eka gIdha eka koyalanuM apaharaNa karIne bhAgI gayo hato. ghaNI tapAsa karyA pachI ane guptacara vibhAgane e kesa soMpyA pachI e baMne pakaDAI gayA hatA. bharI adAlatamAM e baMnene hAjara karavAmAM to AvyA paNa sahu paMkhIo samakSa koyale je bayAna rajU karyuM e sAMbhaLIne to sahu stabdha thaI gayA. 'gIdhe mAruM apaharaNa karyuM ja nathI. huM pote sAme caDIne rAjIkhuzIthI enI sAthe bhAgI gaI hatI. Akhare ame baMne zaheranI eka khyAtanAma kaoNlejanA vRkSa para roja besatA hatA. tyAM potAnAM mAbApanI AMkhamAM dhULa nAkhIne jalasA karI rahelA kaoNlejIyana chokarA-chokarIone ame roja jotA hatA. Akhare satsaMga [2] nI asara to kone nathI thatI? mArAM mAtA-pitAne mAre eTaluM ja kahevuM che ke amane baMnene e lagnajIvananA maMgaLa AzIrvAda have ApI ja de ! Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 22 eka bAbatamAM ApaNe sahue makkama thaI javAnI jarUra che ke divasa daramyAna che ApaNAmAMnA koke mANasane tyAM rahevuM paDe to rahI javuM paraMtu rAta thatA pahelAM to sahue mANasane tyAMthI bahAra nIkaLI ja javuM' haMsa potAne tyAM bhegA thayelA sahu paMkhIone kahI rahyo hato. 'kAraNa kAMI ?' cakalAe prazna pUchyo, 'javAba Apo. tamArAmAMnA koI sAMjanA sUryAsta pachI ya gharanI bahAra rakhaDe che kharuM ?' 'nA' 'sUryAsta pachI ya koI khetaramAM ke bIje kyAMya khAvA jAya che kharuM ?' 'basa, A ja kAraNasara mANasane tyAM ApaNAmAMnA koIe paNa rAta rahevA jevuM nathI. mANasa rAta paDI gayA pachI gharanI bahAra rakhaDavA paNa nIkaLI jAya che ane lArI-gallA para Ubho rahIne potAnA peTamAM game tevA dharAo hAlavato paNa jAya che. ApaNe e dUSaNathI bacatA rahevuM hoya to kamase kama rAtanA to enAthI dUra bhAgI ja javuM.' 22 Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paramAtmAnAM darzana karavA jaI rahela eka mAkhInI najara acAnaka eka pula parathI pasAra thaI rahela hAthI para paDI. eNe vicAryuM, 'Ame ya huM khUba thAkI gaI chuM to lAva ne hAthI para besIne ja pula pasAra karI dauM !' hAthI para e besI gaI ane hAthInA cAlavAthI e pula ke je lAkaDAno hato - khUba halavA lAgyo. pula pasAra thaI gayA bAda mAkhIe UDatA pahelAM hAthIne kahyuM, 'hAthIbhAI ! ApaNe baMnee pula kevo halAvI nAkhyo ?' e ja vakhate tyAMthI pasAra thaI rahela eka mANasa mAkhInI A vAta sAMbhaLI gayo. eNe mAkhIne kahyuM, 'mAkhI ! tArI A nAdAniyata ! pula hAthIthI halyo ke tamArA baMnethI ?' 'meM kamase kama - yaza ApavAmAM hAthIne ya mArI sAthe to rAkhyo ! tuM to evo kRtajJa che ke saphaLatAnA hara kSetramAM nathI to paramAtmAne sAthe rAkhato ke nathI to puNyane sAthe rAkhato ! tArA jevA kRtanIno to paDachAyo paNa khoTo !' eTaluM bolIne mAkhI UDI gaI ! ra3 Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 24 'chellA eka mahinAthI huM jaMgalamAM pharI rahyo chuM. mane kyAMya koInuM ya maDaduM jovA maLyuM nathI. to zuM tamArA jaMgalamAM koI pazu-paMkhI maratA ja nathI ?' zaheramAMthI AvelA nagarapAlikAnA pramukhe jaMgalanA rAjA siMhane pUchyuM. janma jeno thAya enuM maraNa to thAya ja ne ? basa, e ja nyAye amAre tyAMya pazu-paMkhIo mare to che ja paraMtu samasta jaMgalanA paryAvaraNane svaccha rAkhavAnI javAbadArI amAre tyAM gIdhanA samasta samAje laI lIdhI che. koI pazu-paMkhI maryuM nathI ane koka gIdhe AvIne eno nikAla karyo nathI. duHkha to mane e vAtanuM thAya che ke tame tamArI jAtane bhale DAhI ane sudharelI mAnatA ho paNa tamArA zaheramAM keTalAya mANasonI lAzo keTalAya kalAko ane divaso sudhI ema ne ema paDI rahetI hoya che. e lAzo kahovAI jAya che ane paryAvaraNa dUSita thatuM jAya che. tamArA samAjamAM koI gIdhakArya kare evo samAja nathI ?' 24 Page #25 -------------------------------------------------------------------------- ________________ cAlu kaoNleje guTalI lagAvIne eka labADa yuvaka eka rakhaDela yuvatInI sAthe bagIcAnA eka khUNe rahela vRkSa nIce besIne bIbhatsa cenacALA karI rahyo hato. emAM acAnaka yuvatInI najara vRkSanI eka DALI para beThelA ghuvaDa para paDI. 'tane ghuvaDanI vizeSatA khyAlamAM kharI?" 'nA' 'e divase AMdhaLuM hoya che? | 'tane kAgaDAnI vizeSatA khyAlamAM kharI?' 'nA' 'e rAtanA AMdhaLo hoya che? A yuvaka-yuvatInI vAta sAMbhaLIne emanI najIka ja beThelA gadheDAe potAnI najIka beThelI gadheDIne pUchyuM, 'tane A baMnenI vizeSatA khyAlamAM kharI ?' 'nA' 'e baMne jaNA divasa ane rAta AMdhaLA che' 'paNa zI rIte ?' 'nItizAstromAM kAmAMdhane covIsa kalAka mATe AMdhaLo ja kahyo che. vRkSa para kAgaDo-ghuvaDa-kabUtarapopaTa beThA che. ahIM huM ane tuM beThA chIe ane chatAM A baMne je kAMI karI rahyA che e aMdhApAnI ja jAherAta nathI to bIjuM zuM che ?" 25 Page #26 -------------------------------------------------------------------------- ________________ garuDanA pramukhapaNA heThaLa maLela miTiMgamAM kAgaDIbahenanuM Aje sanmAna karavAmAM jyAre AvyuM tyAre AkhuM vRkSa tALIonA gaDagaDATathI guMjI UThyuM. pramukhapadane zobhAvI rahela garuDarAje potAnA vaktavyamAM jaNAvyuM ke je ekavIsamI sadImAM strIo potAnA khudanAM bALakonI peTamAM ja hatyA karIne DAkaNa banI rahI che e ekavIsamI sadImAM A kAgaDIbahene kamAlanuM paropakAranuM kArya karyuM che? zuM kArya karyuM che ?' popaTe pUchyuM. koyalabahena koka kAraNasara potAnAM iMDAM kAgaDIbahenanA mALAmAM mUkI AvyA hatA ane chatAM jarAya aNagamo dAkhavyA vinA kAgaDIbahene koyalabahenanAM e IDAMne sevIne emane emanAM baccAM pAchA ApyA che. potAnI jAtane buddhizALI mAnatI strI potAnA bALakanI khUnI bane ane ApaNAM kAgaDIbahena koyalabahenanAM IMDAM sevA Ape e kamAla nahIM to bIjuM zuM che? Page #27 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 'kema zA samAcAra che garuDarAja !' kAgaDAe taLAvanI pALe beThelA garuDa pAse AvIne pUchyuM, Aje to kamAla thaI gaI" kema zuM thayuM ?' 'jaMgalanA rAjA siMhe ApaghAta karyo koNe kahyuM?' koNe zuM kahyuM? huM pote jaMgala parathI UDIne AgaLa jaI rahyo hato ane tyAM mArA kAne pazuonA kolAhalano avAja Avyo. meM nIce najara nAkhI to siMhanI guphA AgaLa ekaThA thayelA vAgha-varagAya-gadheDo-thoDo-pADo-baLada vagere dekhAyA. sahu raDI rahyA hatA. kUtuhalavaza huM nIce AvIne eka vRkSanI DALa para besI gayo. ane e ja vakhate vAghe sahu pazuone zAMta karIne jaNAvyuM ke 'ApaNAM prANapyArA rAjAe ApaghAta karIne potAnuM jIvana TUMkAvI dIdhuM che" 'paNa kAraNa kAMI ?' 'emanI guphAmAMthI emanA hastAkSaravALI eka ciThThI maLI AvI che. jemAM lakhyuM che ke tame mANasa jevA cho' AvI gALa mane ziyALe ApatAM e AghAta jIravI na zakavAnA kAraNe huM jIvana TUMkAvI rahyo chuM. Page #28 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Wan Jia 28 baporanA samaye. eka makAnanI agAsImAM khurazI para prasannacitte beThelA kUkaDAne joIne AkAzamAM UDI rahela kabUtara turta nIce AvI gayuM. 'kUkaDAbhAI, eka praznano javAba Apazo ?' pUcho' 'roja savAranA sUrya Uge che ane tame mANasane jagADI devA 'kUkaDe kUka' avAja karo ja cho ane chatAM mANasa pathArImAM ja paDyo rahe che. mANasanI A nagharoLatA joIne tamane enA para tiraskAra jAgato nathI ?' 'tiraskAra to zuM jAge paNa enI dayA Ave che. kAraNa ke e mArA ja avAjane ghoLIne pI rahyo che evuM thoDuM che? paramAtmAnAM vacano gurudevanA mukhe ene sAMbhaLavA maLI rahyA che - to ya e jAgato nathI. potAnAM upakArI mAtA-pitAnAM hitakArI vacanone paNa e ghoLIne pI rahyo che. AvA nagharoLa ane kRtaghnI mANasa pratye tiraskAra zuM karuM ? prabhu ane satbuddhi Ape ! Page #29 -------------------------------------------------------------------------- ________________ moDhAmAM pUrI laIne beThelA kAgaDAbhAIne joIne ziyALanA moDhAmAM pANI AvI gayuM. e pUrI meLavavA eNe kAgaDAbhAInI prazaMsA karI. 'kAgaDAbhAI, tamAro kaMTha to khUba sarasa che. saMgIta na saMbhaLAvo ?' moDhAmAM rahela pUrI paga vacce dabAvIne kAgaDAe ziyALane saMgIta saMbhaLAvI dIdhuM. 'kAgaDAbhAI, sAMbhaLyuM che ke tame nRtya sarasa karo cho? paga vacce dabAvela pUrI moDhAmAM goThavI daIne kAgaDAe sarasa nRtya ThokI dIdhuM. te he kAgaDAbhAI ! 'tame nRtya ane saMgIta banne eka sAthe na dekhADI zako?' pUrI peTamAM padharAvI daIne kAgaDAe nRtya zarU karyuM ane sAthe saMgIta paNa cAlu karyuM. kAgaDAnI A hoziyArI joIne stabdha banI gayela ziyALe eTaluM ja pUchyuM, 'kAgaDAbhAI, A hoziyArI kyAMthI zIkhyA ?' 'tamane khabara nathI ? garuDarAje hamaNAM mArI I.A.S. oNphisara tarIke nimaNUMka karI che !' Page #30 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hAIkorTanA eka nyAyAdhIze hAIkorTanI potAnI oNphisamAM ja sArasa-sArasInI joDIne sarasa majenA piMjarAmAM rAkhI hatI. emanI oNphisamAM AvatA sahu koIne manamAM prazna UThato hato ke kabUtarane, popaTane, koyalane ke cakalIne piMjaramAM na rAkhatA A nyAyAdhIze sArasa-sArasInI joDIne ja piMjaramAM kema rAkhI haze ? nyAyAdhIzane emanA kaDaka svabhAvanA kAraNe koI sIdhuM pUchI zakatuM nahotuM paNa Akhare eka yuvAna vakIle hiMmata karIne emane jyAre A prazna pUchI ja lIdho tyAre emaNe zAMtacitte ane pUrI svasthatAthI javAba Apyo ke 'nAnI nAnI bAbatone bahu moTuM ane ugra svarUpa ApIne je pati-patnI mArI pAse chUTAcheDA mATe salAha levA Ave che e tamAmane huM A sArasa daMpatInI joDI batAvI dauM chuM. lagnanI koI vidhi karyA vinA ya A sArasadaMpatI jiMdagInI aMtima paLa sudhI eka-bIjAno sAtha nabhAve che ane tame agninI sAkSIe lagnagraMthithI joDAyA pachI ya ekabIjAthI chUTA thavA taiyAra thaI gayA cho ? samAdhAna karI lo ane saMbaMdha nibhAvI lo. YO Page #31 -------------------------------------------------------------------------- ________________ koyalanA saMgItanA jalasAmAM ekaThI thayela cikkAra pablikane joIne kAgaDAnA manamAM eka vicAra AvI gayo. 'rUpa to mAruM ya koyala jevuM ja che to pachI koyalanI sAthe huM paNa sahune mAruM saMgIta kema na saMbhaLAvuM?' A to kAgaDAbhAI ! AgaLa-pAchaLanA pariNAmano vicAra kare e bIjA ! vRkSanI je DALI para e beTho hato tyAMthI sIdho UDIne e koyalanI bAjumAM AvIne besI gayo ane koInI ya rajA lIdhA vinA eNe potAnuM gaLuM khulluM mukI dIdhuM. gusse thayela pablike paththarabAjI zarU karI. kAgaDAnI sAthe koyalane ya UDI javuM paDyuM. baMne eka vRkSanI DALI para jaIne beThA. atyaMta gussAmAM rahelA kAgaDAe koyalane kahyuM, 'juo koyalabahena, khoTuM na lagADazo paNa eka vAta nizcita che ke A dezanA loko pakSapAtI che, kaLAnI emane koI kadara nathI. A kaDavA anubhava pachI meM to manamAM gAMTha lagAvI dIdhI che ke saMgItano progrAma have Apavo hoya to paradezamAM ja Apavo. kama se kama ApaNuM gaurava to jaLavAI rahe !" 31 Page #32 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aMdhAruM thatAMveta cAreya bAju UDAUDa karavA lAgatA cAmAcIDiyAone dIvAla para ke chata para UMdhA mastake laTakatA joIne ghuvaDane Azcarya to thayuM paNa emAMnA eka cAmAcIDiyAne enuM kAraNa pUchatAM enA taraphathI je javAba maLyo e javAba sAMbhaLyA bAda to ghuvaDanuM mAthuM zaramathI nIce jhUkI gayuM. 'jo bhAI, A gharamAM rahetA mANasane ame sahue divase joyo, ruAba chAMTato, garamIthI vAto karato, buddhinA ATApATA khelato ane lAkho-karoDomAM ALoTato. paNa rAtanA ame enuM je pazusvarUpa joyuM, vAsanAnA gaMdavADamAM ALoTato ane vAsanAnA pAtra AgaLa gulAmI karato - ame stabdha thaI gayA. ame sahue bhegA maLIne nirNaya karI lIdho ke divase mardAnagI dAkhavatA mANasanI rAtanI nAmardAI ApaNe jovI enA karatAM ApaNe UMdhA ja thaI javuM. na dekhavuM ke na dAjhavuM." cAmAcIDiyAe javAba Apyo. 32 Page #33 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hajAro ane lAkho tIDo Aje virATa vaDalA para rahelA garuDarAjanA nivAsasthAna tarapha AvavA potapotAnA sthAnethI nIkaLI gayA hatA. rastAmAM je paNa paMkhIo maLyA - kAbara ne tetara, koyala ne kabUtara, kAgaDo ne cakalI - samayasara vaDalA pAse AvI gayA pachI lAkho tIDo vatI 50 tIDo garuDarAja pAse gayA ane emanA hAthamAM Avedanapatra pakaDAvI dIdhuM. jemAM lakhyuM hatuM ke 'ame mAtra amAruM peTa bharavA khetaramAM vAvelA anAjanA dANA khAIe chIe ane A mANasajAta davAo chAMTI chAMTIne amane khatama karI nAkhavAnA prayAso kare che jyAre A mANasajAta pote jamInanA TukaDAnA lobhe athavA to zastronA bajArane garama rAkhavAnI duSTa gaNatarIe hajAro-lAkho mAnavIone baoNmbavarSA karIne khatama karI rahI che chatAM ene koI pUchanAra nathI. ApanA taraphathI amane jo lIlI jhaMDI maLI jAya to ame zastronAM tamAma kArakhAnAMomAM ghUsI jaIne baoNmba vagere tamAma zastrone nakAmAM banAvI devA mAgIe chIe. mANasajAtanI khoparI kadAca ThekANe AvI jAya. Page #34 -------------------------------------------------------------------------- ________________ acAnaka zaheranI mulAkAte jaI caDela haMsa para eka khyAtanAma peparanA patrakAranI najara paDI gaI ane eNe haMsane inTara-bU ApavAnI vinaMti karI. haMse e vinaMtino svIkAra karyo. patrakAre prazna pUchyo. zahera lAgyuM kevuM ?' smazAna jevuM' zuM vAta karo cho ?' 'hA. sarvatra ahIM vivekanA agnisaMskAra thaI rahyA hoya evuM mane dekhAyuM. ahIM darekanA gharamAM rahela TI.vI., e TI.vI.nA paDade AvatAM dazyo, e TI.vI.nI sAme besIne DoLA phADI phADIne samasta parivAranA sabhyo dvArA jovAI rahela e kAmuka dazyo, peparamAM AvatA nagna phoTAo, galIe galIe dIvAlo para dekhAI rahela bIbhatsa posTaro, kaoNlejanA kaeNmpasamAM cAlI rahela vAsanAnA nagna nAco, Disko thekamAM cAlI rahela vyabhicAranI rAsalIlAo, sAcuM kahuM? pahelI vAra mane khyAla Avyo ke vivekanI AvI jUra katala karavAmAM pazujagata ane paMkhIjagata mAnavajagatanI sAme ghaNuM ja pachAta che. u4 Page #35 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 35 kAgaDInA zarIra paranA meka-apane joIne stabdha banI gayelA kAgaDAe ene pUchyuM, 'A tuM kyAMthI zIkhI ?' 'zaheranI eka kaoNlejIyana yuvatI sAthe mAre bahenapaNAM thaI gayA che. eNe mane A zIkhavADyuM' vAdaLAnA gaDagaDATanA avAjane sAMbhaLatAnI sAthe ja Disko DAnsa karavA lAgelA cakalAne enA pappAe pUchyuM, 'A zuM ?' 'mArA eka kaoNlejIyana yuvaka mitra sAthe huM gaI kAle Disko thekamAM gayelo. tyAM meM ene A rIte nAcatA joyo ane huM e nRtya zIkhI gayo. skUlamAM bhaNI rahela koyalanA moDhAmAM sigareTa joI enA klAsanA kabUtara TIcare pUchyuM 'tuM sigareTa pItA kyAMthI zIkhI gaI ?' 'e to kaoNlejIyana yuvatIo pikanika para gaI hatI. tyAM eka yuvatIno mane paricaya thayo ane eNe mane A majA mANatA zIkhavADI dIdhuM' ane bIje ja divase garuDarAjanA taMtrIpaNAM heThaLa bahAra paDatA 'AkAza samAcAra'mAM AvI gayuM ke je paNa paMkhI zaheromAM cAlatI kaoNlejonA koI paNa yuvaka ke yuvatI sAthe paricaya keLavaze ke dostI karapha e paMkhIno AkAzamAMthI dezanikAla karI devAmAM Avaze." 35 Page #36 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 39 'AdhAta to mane e vAtano lAgyo che ke Avo sahelo vicAra tamArA bhejAmAM pedA ja zI rIte thayo ? vRddha mA-bApa mATe vRddhAzrama ? ane e ya ApaNA saMskArI gaNAtA pakSIjagatamAM ? mAnavajagatane to mApha karI zakAya ke enI pAse 'kRtajJatA' guNanI evI lAMbI koI samaja ja nathI ane enAM ja kAraNe e Thera Thera potAnAM gharaDAM mA-bApo mATe vRddhAzramo kholI rahI che. are, e jAta to evI kRtaghna che ke ene bairI nathI gamatI to ene e chUTAcheDA ApI de che ane strInA peTamAM rahela bALaka ane nathI joItuM to peTamAMthI ja ene e paralokamAM ravAnA karI de che. huM tamane ja pUchuM chuM. bhUtakALanAM hajAro varasonA ApaNA itihAsamAM eka paNa pakSIe potAnA peTamAM rahela bALakanuM khUna karyuM che kharuM ? potAnI patnIne raste rakhaDatI karI dIdhI che kharI ? potAnAM mA-bApa mATe vRddhAzrama kholyA che kharA ? jo nA, to tamane badhAyane evo saDelo vicAra Avyo ja zI rIte ?' gaDarAjanA lAla thaI rahela caherAne joIne tyAMthI turta ja kaoNlejIyana kAgaDo, rakhaDela popaTa, nagharoLa cakalo, badamAza holo vagere pakSIo UDIne bhAgI gayA. Page #37 -------------------------------------------------------------------------- ________________ cakalI kAgaDA sAthe bhAgI gaI. popaTe koyala sAthe korTamAM jaIne lagna karI lIdhA. kabUtara menA sAthe bagIcAmAM pharatuM pakaDAI gayuM. samaDIe moTI uMmare gIdha sAthe chinALuM karyuM. paMkhI jagatamAM sarjAyela A dharatIkaMpa jevI honArata pAchaLanuM kAraNa zodhavA nimAyelA traNa sabhyonA tapAsapaMce potAno riporTa garuDarAja samakSa rajU karyo. e riporTamAM jaNAvavAmAM AvyuM hatuM ke, A tamAma yuvA paMkhIo keTalAka vakhatathI mAnava vasAhatamAM AvIne vasyA hatA ane teo roja mAnavajagatamAM banatA banAvonA samAcAro je pepara-megejhInomAM chapAtA hatA e tamAma peparo ane megejhIno teo vAMcatA hatA. emAMthI preraNA [?] meLavIne teoe A badamAsI karI che. emane jo e mArgethI pAchA vALavA hoya to eno eka ja rasto che, emane mAnavavasAhatathI dUra cheka jaMgalanAM vRkSo para goThavI devA. sahunI DAgaLI ThekANe AvI jaze. 37. Page #38 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 'macchara mANasanuM lohI cUse chatAM tame ene evorDa Apo e kevuM?' haMsane kAgaDAe prazna pUchyo. 'tArI vAta sAcI che paraMtu enAmAM eka guNa che.' 'kayo?' e sUryanI AmanyA rAkhe che. eTale ke sUryanI hAjarImAM e lagabhaga koInuM ya lohI pIto nathI. basa, enA A eka guNanA kAraNe ja ene evorDa ApavAmAM Avyo che. 'to pachI mAkhIne zA mATe evorDa apAyo?' 'e candranI AmanyA rAkhe che. eTale ! te kyAreya mAkhIne rAtanA UDatI joI kharI? nA. e rAtanA candranI hAjarImAM kyAreya viSTA para besatI nathI. enA e masta guNanA kAraNe ja ene evorDa ApavAmAM Avyo che. bAkI kAgaDAbhAI, sAcuM kahuM ? macchara ane mAkhI, mANasa karatAM lAkha darajju sArA che kAraNa ke mANasa nathI to sUryanI AmanyA rAkhato ke nathI to candranI AmanyA rAkhato ! e bharabapore ya kALAM pApa kare che to pUnamanI dhavala rAtrie ya kALAM pApa kare che !' 39 Page #39 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (39) vRkSanI UMcI DALa para samaDI ane cakora, baMne bhegA thaI gayA. vAtamAM ne vAtamAM samaDIe cakorane pUchI lIdhuM. 'mane hajI e samajAtuM nathI ke mANasajAte je paNa kavitAo banAvI che. emAMnI moTA bhAganI kavitAomAM tArI stuti che ane mArI niMdA che. kAraNa zuM che?' 'sAva sIdhuMsAduM kAraNa che. tame AkAzamAM bhale game teTalA upara ho, tamArI najara kAyama nIce jamIna tarapha ja hoya che ane jamIna para paNa tamArI najara maDadAM ja zodhatI hoya che. jyAre rAtonI rAto huM ghaNI ya vAra dharatI para houM chuM paNa tyAre ya mArI najara AkAza tarapha ja hoya che ane AkAzamAM mArI najara candrane ja zodhatI hoya che. samaDIbahena ApaNe kyAM chIe e jeTaluM mahattvanuM hoya che enA karatAM anekagaNuM mahattva to ApaNI najara kyAM hoya che e hoya che ! niMdA-stuti pAchaLanuM kAraNa samajAI gayuM ne? 38 Page #40 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zaheranA mukhya mArganA cheDe rahelA eka vRkSanI DALa para 'byuTI pArlara'nI jAherAtavALuM borDa garuDarAjanA vAMcavAmAM AvyuM ane e paLanI ya vAra lagADyA vinA AkAzamAMthI nIce UtarI AvyA. 'byuTI pArlara'nA borDa pAse beThela kAgaDInI emaNe bocI pakaDI. 'nIca ! nAlAyaka ! halakaTa ! mANasa jAtano cepa tane lAgyo? vezyAo, kolagarlo, moDelo ane abhinetrIo pedA karavAnuM kArakhAnuM te ApaNAM paMkhIjagata mATe kholI nAkhyuM? tane khabara che kharI, 'byuTI pArlara'nI zodha mANasajAte zA mATe karI che ? e icche che ke strIo bajAru banI jAya, puruSo mATe strIo "mAla" banI jAya. strIo ghareNAMnuM pratinidhitva na dharAvatAM zeraDInuM pratinidhitva dharAvatI thaI jAya. je paNa cUsavA mAge e cUsatA rahe ane pachI ene pheMkI de ! A pApa tuM paMkhIjagata mATe kholI beThI ?' garuDarAjanA A Akrozane joIne kAgaDIe byuTI pArlara para kAyamanAM tALAM lagAvI dIdhA ! Page #41 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 'mobAila' ane e ya kAbaranA mALAmAM? 'brAuna-syugara' ane e ya kAgaDAnI cAMcamAM? 'blyu philmanI keseTa ane e ya cakalInA gharamAM? gaMdu sAhitya" ane e ya popaTanA hAthamAM? guptacara vibhAganA vaDA kallu gIdhe jyAre A riporTa garuDarAja pAse rajU karyo tyAre garuDarAjanI AMkho AzcaryathI pahoLI thaI gaI. 'A dUSaNa ApaNA rAjamAM ? kAraNa zuM che?' 'eka ja kAraNa che. paMkhIone zikSita banAvavA ApaNe vaDalAnA vRkSa para ja kaoNleja zarU karI che. e kaoNlejamAM AvA badhA gorakhadhaMdhA sivAya bIjuM kAMI ja cAlatuM nathI. sAce ja ApaNe jo ApaNA prajAjananAM bALakonA saMskAro surakSita karI devA mAgIe chIe to guMDAo ane vyabhicArIonI AkhI jamAtane pedA karatI A kaoNleja Aje ne Aje ja baMdha karI devAnI jarUra che. magaja khAlI rahe e cAle paNa emAM viSTA to zuM bharAya ?' Page #42 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 'koyala" enI pAse kaMTha sarasa, kabUtara' enI pAse haiyuM sarasa. 'kAkAkauA' enI pAse rUpa sarasa. kAbara' enI pAsa pAMkha sarasa. A cAreyane sAthe ne sAthe ja pharatA joIne kAgaDAnA manamAM vicAra Avyo ke koyala, kabUtara, kAkAkauA ane kAbara A cAre ya jo 'ka' rAzinA kAraNe dosta banI gayA hoya to mArI rAzi paNa 'ka' ja che ne? mane e loko potAnI dostImAM sAmela kema na kare ?' A vicAra kAgaDAe e cAre ya vacce rajU karyo. ane koyale e sahu vatI javAba ApI dIdho ke 'kAgaDAbhAI ! ema to gajarAja ane gardabharAjanI rAzi paNa samAna ja hoya che ne? ane chatAM e baMne vacce dostI jo zakya nathI banatI to e ja nyAya tamAre ahIM samajI levAno che. amArA cAreyanI dostInA kendramAM 'rAzi' samAna che e nathI 'rUci' samyak che e che ! tame enA svAmI banIne Avo. tamArI dostI kabUla che. 42 T Page #43 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AkAzamAMthI hakAlapI karavAmAM AvI che" kallu kAgaDAnI, ekalA ekalA khAvAnuM zarU karavA badala. ballu popaTanI, viSTA para besavAnuM cAlu karavA badala. cIMkI koyalanI, rakhaDu cakalA sAthe moDI rAta sudhI pharavA badala. kIDI kAbaranI. zaheranI kaoNlejamAM bhaNavA javAnI jidda karavA badala. madhamAkhInI, bhUMDanI pITha para savArI karavAnuM cAlu karavA badala. naTu tetaranI, apazabdo bolavAnuM zarU karavA badala. cImana gIdhanI, biyara bAramAM jaIne dArU pI levA badala. A tamAma paMkhIone AkAzamAMthI dUra cAlyA javAno oNrDara gaDarAje karI dIdho to che paraMtu e sahue garuDarAja pAse dayAnI arajI karatA hAla pUrato e oNrDarano amala thoDAka samaya pUrato mulatavI rAkhavAmAM Avyo che. Ama chatAM tamAma paMkhIone cetavaNI ApavAmAM Ave che ke AmAMnA eka paNa paMkhI sAthe koIe koI paNa prakArano vyavahAra karavAno nathI.' AkAza samAcAra tA. 55 2005 43 Page #44 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhara bapore bAra vAge ya je ghaTAdAra vRkSanI DALIonI ArapAra sUryakiraNa pravezI zake tema nahotuM evA aMdhAriyA vRkSanI othamAM cAlatI AtaMkavAdI pravRttio para guptacara vibhAge chApo mAratA je vastuo pakaDAI enI yAdI nIce mujaba che. calu kAgaDA pAsethI blyu philmanI keseTo. pallu popaTa pAsethI gaMdu sAhitya. kalu cakalA pAsethI dArUnI baoNTalo. khallu kabUtara pAsethI halakAM megejhIno. gallu tetara pAsethI brAuna sugara. chalu tIDa pAsethI videzI sigareTo ane bhallu gIdha pAsethI e.ke. 47 nI rAiphalo. A tamAmane rimAnDa para levAmAM AvatA e sahue potAno guno kabUlI to lIdho che paraMtu e tamAma pAsethI jANavA maLyuM che ke emane AvI badhI pravRttio karavAnI preraNA maLI hatI zaheranI kaoNlejomAM bhaNI rahela yuvaka-yuvatIo pAsethI. AzcaryonuM Azcarya to e sarjAyuM che ke A daroDA daramyAna vRkSanI nIce ja rahelA dasa-bAra kaoNlejanA yuvaka-yuvatIoe A tamAma badamAsa paMkhIone bacAvavA guptacara vibhAganA mANaso para jabaradasta paththaramAro karyo che. Page #45 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 45 popaTa ane kabUtara, baMnenAM mukha para gaharI ciMtA hatI. popaTa kabUtarane kahI rahyo hato. 'zuM karazuM A mAnavajAtanuM ? ApaNA samasta paMkhIjagatanuM eka mAtra AzrayasthAna che vRkSo ane A mAnavajAta dezanA vikAsanA nAme lAkho vRkSono khAtmo roja bolAvI rahI che. ene rastAo pahoLA karavA che. e rastAo para e gADIo ane Trako, skUTaro ane sAikalo doDAvavA mAge che. potAnA vyabhicArone poSavA e vaoNTarapArko-risorTo ane havAkhAvAnAM sthaLonI mulAkAto levA mAge che ane e mATe ene hAI-ve vadhu anukULa paDe che. ane hAI banAvatA rahevA mATe e lAkho vRkSonI chAzavAre ne chAzavAre katleAma karatI rahe che. koNa samajAve e mAlasajAtane ke eka baMgalo tUTe che tyAre tamAruM eka kuTuMba ja be-ghara thAya che paNa eka vRkSa tUTe che tyAre to paMkhIonAM keTalAMya kuTuMbo be-ghara thaI jAya che ! jo Ama ja vRkSo kapAtAM raheze to ApaNA sahunA astitvanuM thaze zuM ? ApaNe upavAsa para UtarI jaIe to kema ? 45 Page #46 -------------------------------------------------------------------------- ________________ garuDarAja sAthe Aje gIdhasamAjanA AgevAnonI agatyanI miTiMga hatI. aupacArika vAto karyA pachI garuDarAje e AgevAno samakSa agatyano prastAva rajU karyo, 'pazujagatane bhale ApaNA paMkhIjagata sAthe khAsa koI nAto nathI paraMtu eka bAbatamAM ApaNe ane e sahu samAna chIe. ApaNe abola chIe to e sahu paNa abola che. emanI kaThinAI ApaNA karatA vadhu e che ke teo ApaNI jema UDI zakatA nathI ane enA ja kAraNe mANaso dvArA teo jaladI pakaDAI jAya che. mArI tamane sahune eka vinaMti che ke hUMDiyAmaNa meLavavAnA haDakavAmAM hajAro-lAkho pazuone motane ghATa utAravA mANasajAte je katalakhAnAMo kholyA che, kamase kama tamArA samAje e katalakhAnAMo para UDavAnuM to baMdha karI devuM ja joIe. peTa bharavA mATe tamArI pAse bIjA ghaNA vikalpo upalabdha che. mANasajAta dvArA AcarAtI krUratAmAMthI lAbha uThAvavAnuM tame baMdha na karI zako ?' ATaluM bolatA bolatA garuDarAjanuM gaLuM ruMdhAI gayuM. 46 Page #47 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mora, che haMsa ane garuDa ! jamIna kSetrano vaDo hato mora. jaLa kSetrano vaDo hato haMsa ane AkAza kSetrano vaDo hato garuDa. A traNe ya pAMkhanA vaDAonI maLela miTiMgamAM sarvAnumate e nirNaya levAyo ke ApaNe tamAma paMkhIoe jIvananA koI paNa kSetramAM anukaraNa karavuM hoya to pazujagatanuM karavuM paNa mANasajagatanuM anukaraNa to na ja karavuM. siMha bhale koka pazuno zikAra kare paNa che to ya mAtra potAnuM peTa bharavA ja ! vAMdaro bhale eka vRkSa parathI bIjA vRkSa para kUdAkUda kare che paNa to ya potAnuM jIvana TakAvavA ja ! eka bheMsa bIjI bheMsa sAme bhale ziMgaDAM bharAve che paNa to ya potAnI jAtane salAmata rAkhavA ja ! jyAre mANasajAta ?, mojazokha mATe, saMpatti mATe, bhogasukho mATe je kAvAdAvAo ane khUna-kharAbAo kare che, yuddho laDe che ane lohInI nadIo vahevaDAve che enI krUratA, kAtilatA ane kuTilatAno to koI joTo jaDe tema nathI ! sAvadhAna ! mANasajAtano to paDachAyo paNa ApaNe levA jevo nathI. T 47 Page #48 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pANI nadInuM ja pIdhuM hatuM ane chatAM eka sAthe pa0 kabUtaro rAmazaraNa thaI gayA. phaLo vRkSa paranAM ja khAdhA hatA ane chatAM eka sAthe 1OO popaTo paralokamAM ravAnA thaI gayA. phiravA mahAbaLezvara ja gayA hatA ane chatAM tyAMnI havAmAM eka sAthe sekaDo cakalAo ane tetaro marI gayA. garuDarAjanA Adeza heThaLa e tamAme paMkhIonA zabanAM posTamaoNrTama karavAmAM AvyA ane posTamaoNrTamano je riporTa Avyo e riporTa 'AkAza samAcAra'mAM chapAtA paMkhIjagatamAM khaLabhaLATa macI gayo. riporTamAM lakhyuM hatuM ke 'phaeNkTarIomAM pedA thato badho ja jherI kacaro nadInA pANImAM ThAlavavAmAM Avyo hato, vRkSane rAsAyaNika khAtarathI ja moTuM karavAmAM AvyuM hatuM ane havAkhAvAnA sthaLanI havAmAM sigareTanA dhumADAonuM behada pramANa hatuM. mAnavasarjita A pradUSaNanA kAraNe ja paMkhIonAM mota thayAM che. tamAma paMkhIone jANa karavAmAM Ave che ke mAnavasarjita vAtAvaraNathI dUra ja rahe. Page #49 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AMbAnA vizALa vRkSa para cAlI rahela narsarImAM skUlanAM paMkhIbALone bhaNAvI rahela klAsaTIcara koyalabahene eka divasa sahune suMdara salAha ApI ke 'juo, ApaNe UDatA UDatA thAkI javAnA kAraNe kyAreka AkAzamAMthI dharatI para AvI paNa jaIe chIe to ya nIce jo agni dekhAya che to ApaNe tamAma tAkAta keLavIne kAM to pAchA UDI jaIe chIe ane kAM to dharatI para bIje cAlyA jaIe chIe. tamane sahune mArI khAsa salAha che ke tamAre A rIte kyAreka dharatI para AvavAnuM bane to kyAreya mANase banAvela manoraMjananA eka paNa sthaLa para Utarazo nahIM, eka paLa mATe ya e sthaLa para besazo nahIM. kAraNa ke manoraMjananAM eNe banAvela tamAma sthaLo vilAsa-vyabhicAra-vyasana ane vikRtinAM ja vAhaka che. zakya che ke tame tyAM beso ane tamane e sthaLo para rahela vAtAvaraNanI asara thaI jAya ane tamArAmAM paNa e tamAma dUSaNo AvI jAya ke je dUSaNothI Aje mAnavajAta vyApta banI gaI che. Akhare tamArA zire ApaNA bApa-dAdAnA saMskAro jALavavAnI javAbadArI che. asAvadha raho e to zuM cAle ? 49 Page #50 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 'mAnavo pAse Aje je kAMI paNa che emAM tamane sauthI vadhu bhayaMkara cIja koI lAgI hoya to e zI che? ane zA mATe ?' mAtra be lITImAM lakho. ema.e.nA kalAsamAM parIkSAmAM puchAyela A praznano javAba sahue potapotAnI rIte lakhyo. enI AMkho bhayaMkara che. kAraNa ke emAM IrSAnI Aga bhabhUke che.' kAgaDAe lakhyuM. 'enI jIbha bhayaMkara che kAraNa ke saMbaMdhomAM Aga lagADavA sivAya e bIjuM kAMI ja karatI nathI.' cakalAe lakhyuM. 'enA hAtha bhayaMkara che. kAraNa ke satata hiMsAmAM ja rokAyelA rahe che, popaTe lakhyuM 'enA paga bhayaMkara che. kAraNa ke satata galata sthAno para ja doDatA rahe che.' pataMgiyAe lakhyuM. 'enI buddhi ja bhayAnaka che kAraNa ke yuddhanAM, vyabhicAronAM, vyasanonAM, vikAranAM ane vilAsanAM tamAma Ayojano tyAMthI ja pedA thAya che.' haMse lakhyuM. haMsane enA A javAba badala yunivarsiTI taraphathI suvarNacandraka maLyo. pa0 Page #51 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jaMgalamAM eka ghaTAdAra vRkSanI chAyAmAM sUnamUna thaIne beThelA haMsane joIne vRkSanI DALI para beThela koyala stabdha thaI gaI. UDIne e turta nIce AvI. Apa ahIM ?' 'ahIM na Ave to bIje jAuM kyAM?' ApanuM sthAna ahIM na hoya, kAM to mAnasarovara hoya ane kAM to nirmaLa jaLathI bharela sarovara hoya. A jaMgala to amArA jevA paMkhIo mATe che.' 'tArI vAta sAcI paNa hamaNAM sattAsthAne je paNa sarakAro Ave che e tamAmane matsyodyoganA vikAsamAM ja rasa che. jaLanAM je paNa sthAno che e tamAma sthaLomAM atyAra sudhI mAtra dariyA ane nadIo ja hatI paraMtu have eNe sarovaro para paNa najara bagADI che. enAM TenDaro e maMgAvI rahI che. tamAma sarovaro have mAchalAMothI gaMdhAI rahyA che. huM to motIno cAro caranAra haMsa chuM. mAchalAMo vacce zuM rahI zake ? have to jaMgala e ja jhiMdAbAda che ! ke kAma karI Page #52 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 'cASa ! tArI pAse zabda nathI to ya tuM prasanna che. kAraNa ?' hA. kAraNa ke mArI pAse rUpa to che ne? krauMca ! tArI pAse rUpa nathI to ya tuM masta che, kAraNa ? hA. mArI pAse vastRtvakaLA to che ne ?' bhramara ! tArI pAse AkarSaka rUpa paNa nathI ane asarakAraka vaktavya nathI to ya tuM AnaMdita che. kAraNa ? hA, kAraNa ke mArI pAse sad AcaraNa to che ne? mora ! tAruM vartana joIe tevuM sarasa nathI to ya tuM AnaMdita che. kAraNa ? hA. kAraNa ke mArI pAse rUpa suMdara che to zabdono vaibhava paNa joradAra che. haMsa ! tArA avAjamAM evuM mAdhurya nathI chatAM tuM ATalo badho masta che. kAraNa ? ho. kAraNa ke mArI pAse rUpa sarasa che to vartana to mAruM sahu mATe prazaMsanIya che. garuDarAja ! Ama chatAM amArA sahu pakSIomAM dhanyavAdano adhikArI to eka mAtra popaTa ja che ke jenI pAse rUpano vaibhava che, zabdonuM mAdhurya che ane sadvartananI bahumUlya mUDI che. pare Page #53 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 53 baLada ane ghoDo, baMne raDI rahyA to hatA ja paraMtu baMne jaNA ekabIjAnAM AMsu potapotAnI janma ArA lUchI rahyA hatA. AkAzamAM UDI rahela kabutare A karaNa dazya joyuM ane e stabdha thaI gayuM. baMne duHkhI ? lAva, emane pUchyA to de emanAM duHkhanuM kAraNa ! kabUtara e baMne pAse AvyuM, 'tame baMne ro cho kema ?' 'bhAI kabUtara ! kheDUta jyArathI khetaramAM TrekTara laI Avyo che e divasathI amArI samasta baLada jAtinI panotI zarU thaI che. TraeNkTaranA kAraNe ame nakAmA thaI gayA chIe. ane kAma vinAnA thaI gayA hovAnA kAraNe amArI jJAtinA lAkho sabhyone mANasajIne katalakhAnAmAM dhakelIne kApI nAkhyAM che. AvatI kAle mAro naMbara paNa . . . ' ATaluM bolatA baLada punaH raDI paDyo. 'rastA para gADI ane Trako AvI, mANase amane chUTA karI dIdhA. ane ame ya baLadanA hasta dhakelAI rahyA chIe." raDatA raDatA dhoDo bolyo. 'mAnava ! A badhAnA niHsAsA laIne tuM zuM sukhI thaIza ?' ATaluM bolIne kabUtara UDI gayuM. 53 Page #54 -------------------------------------------------------------------------- ________________ baMgalAnA kampAunDamAM caNa caNI rahelA cakalInA baccAnI taMdurastI ane mukha paranI prasannatA joIne Azcaryacakita banI gayelA e baMgalAnA mAlikanA dIkarA pinTee cakalInA baccAne pUchyuM. 'tArI taMdurastI ane prasannatAnuM rahasya zuM che ?" 'prathama rahasya e che ke mane bhojana kAyama mATe mArI mammI ja karAve che. mAtRrastena monanam' nuM je sUtra tamAre tyAM pracalita che eno amala tamAre tyAM lagabhaga thato nathI ane e sUtrano amArA paMkhIjagatamAM kyAreya bhaMga thato nathI. bIjuM rahasya e che ke "mAtRmuna zikSaNam' zikSaNa to mAtAnA mukhe ja maLavuM joIe A sUtrano amala amArA paMkhIjagatamAM ekadama barAbara thaI rahyo che. TUMkamAM, mammInA hAthe bhojana, e che mArI taMdurastInuM rahasya ane mammInA mukhe zikSaNa, e che mArI prasannatAnuM rahasya.' cakalInA baccAe pinTane hasatA hasatA javAba Apyo. Page #55 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 55 zaheranI kaoNlejamAM bhaNavA gayela kAgaDo DaoNkTara thaI gayAnA samAcAra vRkSa para maLela paMkhIonI sabhAmAM AvyA ane paMkhIonA caherA paranI camaka UDI gaI. 'have ApaNe tyAM khorAkamAM koI niyaMtraNa rahevAnuM nahIM kAraNa ke DaoNkTaro bhojana paranA niyaMtraNamAM mAnatA ja nathI' more potAnI vedanA vyakta karI. 'have ApaNe tyAM sadAcAranI vAta rahevAnI nahIM kAraNa ke DaoNkTaro sadAcAramAM mAnatA ja nathI' haMse potAnI vyathA vyakta karI. 'A badhuM to ThIka che paNa sauthI moTo Dara to mane bIjo ja che' koyala bolI. 'zeno Dara che ?' popaTe pUchyuM, 'ATalAM varasonA itihAsamAM eka paNa paMkhI mAtAe potAnA peTamAM rahela bALakanI sAme caDIne hatyA karI nathI. have e khataranAka pApa ApaNe tyAM cAlu thaI javAnuM. kAraNa ke vasati niyaMtraNanI bogasa dalIlo dvArA DaoNkTaro garbhapAtanI satata himAyata karatA rahe che. oha ! zuM karazuM ApaNe ?' 'eka kAma karIe. DaoNkTara banIne kahyuM kAgaDo ahIM Ave tyAre enI DaoNkTaranI DigrI ja ApaNe AMcakI laIe.' 55 Page #56 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AkAzano rAjA garuDa Aje vananA rAjA kesarI siMhane maLavA enI guphAmAM pahoMcI gayo hato. alabatta, samasta paMkhIjagatamAM ane samasta pazujagatamAM A baMne rAjAonI mulAkAte gajabanAka AkarSaNa jamAvyuM hatuM paraMtu lagabhaga eka kalAka jeTalI cAlela mulAkAta bAda je jAheranAmuM bahAra paDyuM e vAMcIne badhAe rAhatano dama kheMcyo. jAheranAmAmAM lakhavAmAM AvyuM hatuM ke salAmatI cAhe pazuonI hoya ke paMkhIonI hoya, enAM kendrasthAne vRkSo ja che. mANasajAtane haDakavA lAgyo che audyogika vikAsano ane e mATe eNe zarU karyuM che lAkho vRkSonuM nikaMdana kADhavAnuM. jo ApaNe sahue TakI rahevuM hoya to vRkSone bacAvavA ja joIe ane vRkSone bacAvI levA mATe mANasajAtane vRkSo pAse AvatA ApaNe aTakAvI devo ja joIe. ame samasta pazupaMkhIone A jAheranAmA dvArA jANa karIe chIe ke tamAma prayAsothI mANasajAtanI jaMgala praveza mATe nAkAbaMdhI karI ja do. eno audyogika vikAsa ApaNAM jIvanano nAza karI denAro bane e to zuM cAle? Page #57 -------------------------------------------------------------------------- ________________ eka ja vRkSa nIce koyala, cakalI, maraghI vagere paMkhiNIonA mahilA maMDaLanI miTiMga cAlI rahI hatI ane tyAM acAnaka eka kaoNlejIyana yuvatI AvI caDI. hoThe lipasTIka, page maheMdI, vALa kApelA. ene joIne koyale Dhelane pUchyuM. 'A koNa che?' 'kema, oLakhI nahIM? kaoNlejIyana yuvatI che !' 'paNa e AvI DAkaNa jevI kema dekhAya che?' 'e to evuM che ne ke enI pAse sahaja sauMdarya che nahIM eTale ene roja 'byuTI pArlara'nI mulAkAta levI paDe che ane byuTI pArlaranuM A ja kAma che. tamane e evA banAvI de ke tamArA svajano khuda tamane oLakhe nahIM. A A to kaoNlejIyana yuvatI che. bAkI jo yuvatI paraNelI hoya ane e byuTI pArlaramAMthI nIkaLIne enA patine maLavA jAya to ene joIne eno pati khuda ene pUchavA lAge ke "bahena, tame koNa cho?' Page #58 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vRkSanI ghaTAdAra chAyAmAM ekaThAM thayela paMkhIo gAmagapATA lagAvI rahyA hatA paNa kendrasthAne viSaya hato. 'mANasa mATe ApaNe keTalA upayogI chIe ? 'huM mANasanI gaMdakI dUra karuM chuM' kAgaDo bolyo. mArI caraka mANasane pA-mukta kare che. kabUtara bolyuM. 'mAruM nRtya mANasane AhvAdita kare che' mora bolyo. 'mAro avAja pAchaLa mANasa pAgala che' koyala bolI. mane pALavAmAM mANasane majA Ave che' popaTa bolyo. 'paDyA rahetAM maDadAMonI durgaMdhathI huM mANasajAtane bacAvuM chuM' gIdha bolyuM. 'huM savAranA mANasane uThADuM chuM' kUkaDo bolyo. 'nAnAM bALako mArA darzane pAgala pAgala banI jAya che' pataMgiyuM bolyuM . 'mArA rUpane joIne mANasa AnaMdita thaI jAya che.' bataka bolyuM. 'mArA vivekanA vakhANa karatA mANasa thAto nathI' haMsa bolyo, paNa sabura | Ama chatAM mANasajAta eTalI kRtaghna che ke enI pAse ApaNAM jIvanane surakSita rAkhavAnAM eka paNa Ayojano nathI. e vRkSo kApe che, gophaNa vApare che, rasAyaNo chAMTe che, jamIna bagADe che, AkAzane pradUSita kare che. enAthI ApaNe bane teTalA dUra ja rahevuM' samaDI bolI. 58 Page #59 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paMkhIjagatamAM avAja kAgaDAno, rUpa DhelanuM. alpatA AgiyAnI, kamajorI maccharanI, kSudratA cakalInI. gatimaMdanA pataMgiyAnI, 59 maMdabuddhi kabUtaranI A badhAM 'kalaMka' chatAM sahu potapotAnI rIte mastIthI jIvana jIvatA hatA. e sahunA A mastIsabhara jIvanavyavahArane joine acAnaka jaMgalamAM jaI caDelA eka kaoNlejIyana yuvake paMkhIonA rAjA garuDane pUchyuM, 'A badhAM paMkhIomAMnA eka paNa paMkhIne potAne kudarata taraphathI thayela A sajA badala koI asaMtoSa ke phariyAda nathI ?' 'nA, sahue potAnI A apatAno prasannatApUrvaka svIkAra karI ja lIdho che. Ameya ame sahu AkAzamAM ja vasavATa karIe chIe ne ? ame evuM sAMbhaLyuM che ke prabhu AkAzamAM rahe che. ame jyAre prabhunA pADozI hoIe tyAre amAre enA dAna aMge phariyAda karavAnI to hoya ja zenI ?' 59 Page #60 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jamIna para paDelA uMdaranA zabane uThAvIne eka samaDI AkAzamAM UDI to kharI paNa e samaDInA moDhAmAM rahela marelA uMdarane joIne anya samaDIonAM moDhAmAM pANI AvI gayuM. badhI ja samaDIo e samaDInI pAchaLa paDI gaI. pelI samaDIe tamAma tAkAta lagAvIne AkAzamAM bhAgavAnuM cAlu to karI dIdhuM paNa ema kAMI e samaDInA moDhAmAM rahela marelA uMdarane choDI devA anya samaDIo taiyAra nahotI. e badhI samaDIoe paNa potAnI jhaDapa vadhArI dIdhI. Akhare pelI samaDIe potAnA moDhAmAM pakaDI rAkhela marela uMdara choDI to dIdho paNa jevo e uMdara bIjI samaDIe potAnA moDhAmAM jhIlyo, bAkInI badhI ja samaDIo e samaDI pAchaLa paDI gaI. e joIne eka vRkSa para besI gayela pelI samaDIe potAnI bAjumAM beThela kAgaDAne eTaluM ja kahyuM ke 'dosta ! evI eka paNa cIja pakaDI rAkhIza nahIM ke jenA kAraNe bIjAone ApaNA duzmana banavAnuM mana thaI jAya !' Page #61 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAratanA AkAzano rAjA garuDa ane amerikAnA jaMgalano rAjA siMha, e baMne vacce nyUyaoNrkanA eka jaMgalamAM agatyanI miTiMga maLI gaI. siMhe garuDane eTaluM ja pUchyuM, 'bhAratamAM tamane sauthI vadhu Dara kono? samaDIno? kAgaDAno? gIdhano? bagalAno ?' nA. Dara eka mAtra bhAratanA sattAdhIzono. teo evAM Ayojano karI rahyA che ke jenA kAraNe amArA astitva para khataro toLAI rahyo che. paNa amerikAmAM tamane sauthI vadhu Dara kono? vAghano? geMDAno? ziyALano? varuno ?' "nA. Dara eka mAtra amerikAnA sattAdhIzono. teo baoNmba banAvI rahyA che. misAilsa banAvI rahyA che. enA kAraNe jaMgalonAM jaMgalo sApha thaI rahyA che. ame raheNuM kyAM ?' 'ApaNe baMne eka kAma karIe to ?' zuM ?' 'tamArA jaMgalamAM tame jAhera karI do, amArA bhAratanA AkAzamAM ame jAhera karI daIe ke ApaNe sahue koI cokkasa kAraNa vinA mANasajAtanA paricayamAM ya AvavuM nahIM ane bane tyAM sudhI eno paDachAyo paNa levo nahIM.' Page #62 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 62 'bilADInuM astitva ja na hota to ma akALe maraNanI saMbhAvanA amArA lamaNe nI kAI na hota' paMkhIonI virATa sabhAmAM kabUtaronA samAja vatI kallu kabUtare potAnuM bayAna rajU karyuM. 'kAgaDAnuM astitva na hota to ame ya nirbhaya hota' pataMgiyuM bolyuM, 'gIdha na hota to amAre zire ya koI ciMtA na hota' koyala bolI. 'kAbara na hota to ame dha nizciMta hota tIDa bolyuM. 'samaDI na hota to ame ya majAmAM hota' popaTa bolyo. 'ghuvaDa na hota to ame 5 lIlAlahera karatA hota Agiyo bolyo. badhAyanA vaktavya pUrNa thayA bAda pramukhasthAne rahelA garuDarAja potAnA vaktavyamAM eTaluM ja bolyA ke. na 'ApaNe ekabIjAthI to prayatno karIne ya bacatA rahezuM paraMtu hakIkata e che ke jo mANasajAtanuM ja astitva na hota to ApaNe badhA kAyama mATe nirbhayatA anubhavatA hota. itihAsa tapAsI jAo mANasajAtano. eNe ApaNane bacAvavAnA prayatno ATalAM varasomAM eka paNa vAra lagabhaga karyA nathI. ane mAravAnA prayatno kyAre nathI karyA e prazna che.' garuDarAjanI AMkhamAM AMsu AvI gayA. 2 Page #63 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 93 'kabUla, ApaNe badhA zaheranA AkAzanAM paMkhIo chIe. bhojana mATe ApaNe mAnavavasAhatamAM jaIe ja chIe ane ApaNe tyAM ja javuM paDavAnuM che paraMtu eka bAbatamAM ApaNe sahue khuba sAvadha rahevAnuM che. zaheramAM rahetA mANasoe potAnAM jIvanamAM svacchaMdAcAranI je hade pratiSThA karI dIdhI che enI kalpanA karatA ya thatharI javAya che. vyabhicArane je chuTTo dora ApI dIdho che. enI vicAraNA karatA ya stabdha thaI javAya che. maryAdAnA je hade lIrelIrA uDAvyA che enI kalpanA karatAM ya vyathita thaI javAya che. dhyAna ApaNe eTaluM ja rAkhavAnuM che ke enA A svecchAcArano, vyabhicArano ane pApAcArano cepa ApaNAM bALakone na lAgI jAya. Aje ApaNuM AkhuM ya paMkhIjagata pavitra rahI zakyuM che. enuM eka mAtra kAraNa A che ke ApaNe hajI mAnavomAM rahelAM dUSaNothI dUra rahI zakyA chIe.' ATaluM bolatA bolatA garuDarAja gaMbhIra banI gayA. 63. Page #64 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 'tame badhA ya gharaDAMo ahIM eka ja jagAe zuM bhegA thaI gayA cho? ane tamArA koInA ya caherA para camaka kema dekhAtI nathI ? vaLI, A sthaLa mane sAva ajANyuM kema lAge che?' ghaTAdAra vRkSanI be-pAMca DALIo para gharaDAM paMkhIone joIne more eka vRddha popaTane pUchayuM. 'evuM che ne ke mAro dIkaro be varasathI zaheranA eka zrImaMtane tyAM raheto hato. pachI e zrImaMtane tyAM eNe joyuM ke ahIMnAM tamAma gharomAM koIne ya tyAM emanAM mA-bApa che ja nahIM. e gharanA mAlikane eNe pUchyuM. eNe javAba Apyo ke 'vRddhAvasthAe pahoMcelA ApaNAM mA-bApa pAchalI vayamAM zAMtithI jIvI zake ki marI zake ?] e mATe emane gharaDA gharamAM ja mUkI AvavA. e tyAM majAmAM ane ApaNe ahIM majAmAM !" mAro dIkaro A javAba sAMbhaLIne UDIne sIdho ahIM Avyo ane A vRkSa para eNe vRddhAzrama kholI dIdho ! zuM kahIe? ame badhA ya gharaDAMo ahIM prasannatAthI AvyA nathI paNa amArA dIkarAo amane parANe ahIM mUkI gayA che. prArthIo chIe bhagavAnane ke e amane jaladI potAnI pAse bolAvI le !' 64 Page #65 -------------------------------------------------------------------------- ________________ keLuM kAgaDAnA mALA para sI.bI.AI. nA adhikArIoe pADelA daroDA daramyAna je kAMI vAMdhAjanaka cIjo maLI che eNe samasta paMkhIjagatane stabdha karI dIdhuM che. 'dArUnI baoNTalo, halakuM sAhitya, bIbhatsa phoTAo, nazAkArI padArtho, kAMTAo, khIlAo ane patharAo, gaMdI keseTo. adhikArIonI kaDaka pUchaparachamAM bhAMgI paDelA kalyu kAgaDAe kabUlAta karI dIdhI che ke A tamAma cIjo ene zaheranA eka kaoNlejIyana yuvake bheTamAM ApI che. sauthI vadhu AghAtajanaka bAbata to e bahAra AvI che ke kalyu kAgaDAe jaMgalanA vRkSa vRkSe AvI kaoNlejo kholIne paMkhIjagatanA yuvaka-yuvatIone jiMdagIbhara jalasAo karAvavAnAM Ayojano zaheranA e kaoNlejIyana yuvakanA sahakArathI nakkI karI dIdhA hatA. kalyu kAgaDAnI dharapakaDa karIne ene jelamAM mokalI devAmAM Avyo che' - AkAza samAcAra. Page #66 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 'teM mAMsa na khAvAnI preraNA konI pAsethI meLavI?' garuDarAje kabUtarane pUchyuM, 'hAthI pAsethI" kabUtare javAba Apyo. 'tane nRtya karavAnuM koNe zIkhavADyuM?' gadheDAe" more javAba Apyo. 'mIThuM ja bolavAnuM tuM konI pAsethI zIkhI ?' gAya pAsethI" koyale javAba Apyo. saMyamI rahevAnI kaLA tane koNe zIkhavADI ?' siMha" haMse javAba Apyo. 'tuM kapaTI banavAnuM kyAMthI zIkhyo ?' bagalAne pUchyuM, 'tuM badamAsa banavAnuM kyAMthI zIkhI lAvyo ?' kAgaDAne pUchyuM, 'tuM mAMsa khAvAnuM kyAMthI zIkhI ?' samaDIne pUchyuM 'tuM cAlAkI karavAnuM kyAMthI zIkhyo?' gIdhane pUchyuM 'khetaro para AkramaNa karavAnuM tuM kyAMthI zIkhyo?' tIDane pUchyuM. ane ekI avAje bagalo-kAgaDo-samaDI-gIdha ane tIDa bolI UThyA, 'mANaso pAsethI. kAraNa ke A duniyAmAM emanI pAse je gaMdavADa che e bIjA koInI ya pAse nathI." Page #67 -------------------------------------------------------------------------- ________________ koyalanA gaLAmAM kAgaDAno avAja ? kabUtaranA vartanamAM ziyALanI luccAI ? moranA nRtyamAM DiskonI chAMTa ? haMsanA vyavahAramAM kUtarAnI tucchatA ? cAtakanI dRSTimAM DukkaranI gaMdakI ? bhramaranI uDAnamAM vAghanI AkramakatA? kAgaDInI cAlamAM kUtarInI mAdakatA? cakalInI jIvanapaddhatimAM bheMsanI gaMdakI priyatA? A tamAma visaMvAditAno tAga meLavavAno prayAsa karavA mATe nimAyelA eka ja paMkhInA tapAsapaMce cha mahinA bAda garuDarAjanA Tebala para mUkela riporTamAM lakhyuM hatuM ke 'zaheramAM khUlela konvenTa skUlamAM A tamAma paMkhIoe lIdhela zikSaNanA pratApe emanA sahunAM jIvanamAM A gaMdavADa pravezI cUkyo che 67 Page #68 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paMkhIjagatanI korTamAM Aje eka pagaluM mUkavAnI ya jagA nahotI. AropInA piMjaramAM dezanA saMrakSaNa pradhAna hatA. phariyAdInA piMjaramAM garuDarAja hatA. nyAyAdhIzanI khurazI para haMsarAja hatA. TAMcaNI paDe to ya avAja saMbhaLAya evI nIrava zAMti vacce garuDarAje bolavAnuM zarU karyuM. mAnavajAtanA pratinidhi tarIke ApaNI sAme UbhelA A saMrakSaNa pradhAne A dezanI jamInane zastronAM kArakhAnAMothI ane yuddhothI abhaDAvI nAkhI che. dariyAnAM jaLane ane nadIonAM nIrane baoNmbanA akhatarAo karIne DahoLI nAkhyA che. telanA kaDadAo vahevaDAvavA dvArA lAkho jaLajaMtuone khatama karI nAkhyA che. eTalAthI ya saMtoSa na thatA emaNe AkAzamAM upagraho taratA mUkavAnuM zarU karyuM che. raoNkeTo ane vimAno uDADavAnuM cAlu karyuM che jenA duzmabhAve ApaNAM seMkaDo paMkhIone dama-zvAsa-kaeNnsara vagerenI takalIpho zarU thaI cUkI che. garuDarAja AgaLa kAMI bole e pahelAM nyAyAdhIza haMsarAje cukAdo ApI dIdho ke "ApaNI haoNspiTalamAM saMrakSaNa pradhAnane dAkhala karI daIne tAtkAlika emanuM, magaja kADhI laIne emane zaheramAM ravAnA karI devAmAM 68 Page #69 -------------------------------------------------------------------------- ________________ samasta jaMgalamAM Aje utsAhanuM vAtAvaraNa hatuM. vanarAja kesarInA adhyakSapaNA heThaLa jaMgalanAM tamAma pazuo ekaThA thayA hatA. nimitta hatuM, AkAzanAM keTalAMka paMkhIonuM vanarAja kesarInA hAthe bahumAnanuM. 'ApaNA jaMgalamAM kyAMya paNa koI paNa pazu mare che, enA zabanI durgadha phelAya ane jaMgalamAM rogacALo phATI nIkaLe e pahelAM gIdho AkAzamAMthI nIce AvIne e pazuzabano nikAla karI daIne ApaNA jaMgalane rogacALAmukta ane durgadhamukta rAkhe che. e badala huM gIdha samAjanA pramukhanuM suvarNacandrakathI bahumAna karuM chuM. ane hA, A koyalabahena haMmezAM madhura TahukAothI samasta jaMgalanA vAtAvaraNane prasannatAthI tarabatara rAkhe che je badala enuM rajatacandrakathI bahumAna karavAnI huM jAherAta karuM chuM. to ApaNA sahune mATe jenuM jIvana AdarzarUpa che, jenI vivekadRSTi ApaNA sahune mATe anukaraNIya che, e haMsanuM kAMsyacandrakathI bahumAna karavAnuM huM jAhera karuM chuM' vanarAja kesarInI A jAherAtane eTalI tALIo maLI ke jenA avAjathI zaheramAM vasatA mANasoe gabharAI jaIne potAnA gharanA daravAjAo baMdha karI dIdhA. Page #70 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 70 vaDalAnA virATa vRkSanI chAyAmAM Aje garuDa, samaDI, kAgaDo, popaTa, mora, kAbara, kabUtara, cakalo, tetara, tIDa, mAkhI, macchara vagere tamAma paMkhIjagatanAM pakSIo bhegA thayA hatA. nimitta zuM hatuM enI koIne ya khabara nahotI. ane acAnaka vanarA ja kesarInI trADa saMbhaLAI. e avAja sAMbhaLIne paMkhIo UDI jAya e pahelAM gaDarAje sahune uddezIne zAMtithI besI javA vinaMti karI. 'ApaNA sahu vatI meM pote ja vanarAja kesarIne atre padhAravAnuM AmaMtraNa ApyuM che.' garuDarAja AgaLa kAMI bole e pahelAM to vanarAja kesarIe paMkhIonA samUha vacce praveza karyo ane nakkI karela jagA para emaNe Asana jamAvyuM. mANaso bhale jaMgalanA rAjA siMhane krUra mAnato hoya paNa A e vanarAja kesarI che ke jeNe potAnA jIvanamAM kyAreya peTa bharAyA pachI koIno ya zikAra nathI karyo. je jIvanamAM kyAreya kAmAMdhatAnA zikAra nathI banyA. jeNe kyAreya asAvadha pazu para pAchaLathI zikAra nathI karyo. mANaso karatA aneka bAbatamAM teo AgaLa hovAthI paMkhIjagata vatI huM atyAre emanuM sanmAna karuM chuM" garuDarAjanA A vaktavyane sahu paMkhIoe harSanI kIkIyArIothI vadhArI lIdhuM. 70 Page #71 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 'tane rUpa nathI maLyuM e badala koI vedanA?' kAgaDIne haMse pUchyuM. 'bilakula nahIM. AkarSaka rUpa maLyA badala AjanI yuvatIo potAnA zarIrane bajAru banAvavA je hade nirlajja banI rahI che e joyA pachI mane AkarSaka rUpa na maLyA badala du:kha to nathI thatuM paNa apAra AnaMda thAya che" kAgaDIe javAba Apyo. 'tane divase dekhAtuM ja nathI e badala koI phariyAda ?' ghuvaDane garuDe pUchyuM. 'bhara bapore bAra vAge ya kALI rAtane zaramAve evAM dazyo TI.vI. sAme besIne mANaso joI rahyA che evA samAcAra popaTa taraphathI jyArathI mane sAMbhaLavA maLyA che tyArathI divasano aMdhApo mArA mATe trAsarUpa banato baMdha thaI gayo che... ghuvaDe javAba Apyo. 'jiMdagIbhara tAre maDadAM ja cUMthatA rahevuM paDe che e badala tane koI akaLAmaNa kharI ?' gIdhane more pUchyuM. 'garIba-lAcAra-saraLa-kamajora evA jIvatA mANasone cIrI rahelA zikSito jyArathI mArI najare caDyA che tyArathI maDadAM cUMthavAnA mArA lamaNe jhIMkAyelA durbhAgya badala raDavAnuM mAre baMdha thaI gayuM che" gIdhe javAba Apyo. 71 Nii Page #72 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A zuM ? tuM UDI rahyo che? meM to AkhI jiMdagImAM koI sApane UDato joyo nathI. khabara nathI paDatI ke jamIna para ja cAlanArA ane jIvanArA tane jamIna choDIne AkAzamAM UDavAnuM mana kema thayuM che?' sApane UDato joIne garuDarAje ene pUchyuM, zuM kahuM tamane ? jamIna para jIvavuM have divase divase amArI samasta jAti mATe muzkela banI rahyuM che. A mANasajAta amAruM lohI pI rahI che. amane khAI rahI che. saMzodhananA nAme amane ribAvI ribAvIne mArI rahI che. amArA zarIramAM rahela jherane nicovI nicovIne bahAra kADhI rahI che. ame eTalA kharAba ane khataranAka nathI chatAM amane jotAveMta e amane khatama karI nAkhavA tamAma prakAranA krUratama prayAso karatI rahe che. A tamAma trAsathI bacI javA jamIna choDIne AkAzamAM UDavAnuM meM zarU karI dIdhuM che" sApe garuDane javAba ApI dIdho. | mArA 72 Page #73 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 'bhAI kallu baMdara ! tAruM mULa sthAna kayuM? kAraNa ke kyArekaja tuM jamIna para dekhAya che. bAkI moTe bhAge to tuM kAM to vRkSo para ane kAM to makAnonI agAsIo para ja dekhAto hoya che. ame tane lagabhaga kUdato ja joyo che. cAlato to tuM khAsa dekhAto ja nathI. amAre tane jamInavAsI mAnavo ke pachI AkAzavAsI?" more kalu baMdarane pUchyuM zuM kahuM tane ? chuM huM jamInavAsI paNa jamIna para rahevAnuM mane have bilakula mana thatuM nathI. kAraNa eka mAtra mAnavajAtanI krUratA ! eNe amArI samasta vAnarajAtinuM nikaMdana kADhI nAkhavAnuM abhiyAna AdaryuM che. AmAM pAchI kamAlanI karuNatA to e che ke potAnI utpattinA mULamAM e amane mAnI rahI che. A krUra, kRtajJa ane kAtila mAnavajAtanI utpatti amArAmAMthI ? eNe calAvelA AvA haDahaDatA jUThANAthI trAsI jaIne meM jamIna choDIne vRkSo para ane agAsIo para rahevAnuM pasaMda karyuM che... vAMdarAe javAba Apyo. 73 Page #74 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 'paMkhIjagatanA judAM judAM paMkhImAM rahelA judA judA durguNo eka ja jagAe jovA hoya to kyAM jovA maLe? samajAvo' parIkSAmAM puchAyela A praznano javAba ApatA bhamarAe potAnA uttarapatramAM lakhyuM ke mANasamAM tamane paMkhIjagatanA tamAma durguNo jovA maLaze? mAkhI jema mIThAI para paNa bese che ane viSTA para paNa bese che tema mANasa dharma paNa kare che ane sAthosAtha pApa paNa kare che. macchara jema sajjanonuM ane sAdhuonuM paNa lohI pIe che tema mANasa sajjanone ane sAdhuone paNa trAsa Apato rahe che. A sivAya kAgaDAmAM rahela luccAI mANase barAbara apanAvI lIdhI che. gIdha to kadAca maDadAM ja cUMthe che paNa mANasa to jIvatAM mANasone - pazuone ane paMkhIone maDadAM banAve che. tIDa jema hariyALAM khetaro para AkramaNa kare che tema mANasa hariyALAM jIvanone khatama karato rahe che? bhramarane Avo javAba lakhavA badala suvarNacandraka enAyata thayo. Page #75 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 5 gaDarAjanI adhyakSatAmAM maLela kebineTanI miTiMgamAM garuDarAje eka agatyano prastAva rajU karatA jaNAvyuM ke 'kabUla, siMha krUra che, ziyALa luccuM che, vAgha khataranAka che, dIpaDo khUMkhAra che, bilADI Akramaka che to paNa have pachI ApaNe e sahunA bacAvamAM rahevAnuM che kAraNa ke e sahuno ane ApaNA sahuno eka ja duzmana che, mANasa. eNe ApaNane ane pazuone khatama karI nAkhavAnuM jANe ke abhiyAna ja AdaryuM che. katalakhAnAMo kholavA dvArA e pazuone khatama karI rahyo che to jaMgalo-vRkSo kApavA dvArA, pradUSaNa phelAvavA dvArA e ApaNane khatama karI rahyo che. kauravo aMdara aMdara bhale jhaghaDatA hatA paNa pAMDavo sAme e sahu jo eka ja thaI gayA hatA to e ja nyAye pazuo sAme ApaNe kyAreka bhale jhaghaDI paDatA hoIe paNa mANasa sAme laDavAnI vAta Ave tyAre to ApaNe eka ja thaI javAnuM che.' 75 Page #76 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - - bhramara viSTA para ? koyala lImaDAnI DALe ? haMsa gaTara pAse ? bulabula ukaraDe ? moranI dostI kAgaDA sAthe ? kabUtaranuM besavA-UThavAnuM gIdha sAthe ? Avo visaMvAda paMkhIjagatamAM lAkho varasamAM pahelI ja vAra sarjAyo hato. enAthI vyathita thaI gayelA gRhapradhAna balurAja jaTAyue eka tapAsapaMca nImyuM. tapAsa paMca cha mahinA bAda gRhapradhAnane ApelA riporTamAM jaNAvAyuM hatuM ke 'A tamAma paMkhIo zaheramAM cAlatI kaoNlejomAM ja paDyA-pAtharyA rahetA hatA. e kaoNlejomAM bhaNI [2] rahelA yuvAna-yuvatIonA AcaraNane jotAM jotAM emanAmAM A vikRtio pravezI gaI che. have enAthI teone mukta karI zakAya tema nathI.' 76 Page #77 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bImAra paDelA kabUtaranI sAravAramAM kUtaro goThavAI gayo hato to azakta banI gayela gAyanI pAse pANI lAvIne mUkatA rahevAnuM kAma popaTa karI rahyo hato. pAradhInA bANathI ghAyala thayelA haraNanA zarIra para malama kAgaDo lagADI rahyo hato mALAmAMthI paDI javAnA kAraNe IjAgrasta banI gayela cakalInA baccAnI sAravAra vAMdarI karI rahI hatI. AvuM virala dRzya joIne e rastethI pasAra thaI rahela mANasa Azcaryacakita thaI gayo. eNe jaMgalanA rAjA siMhane ane AkAzanA rAjA garuDane pUchyuM, A zuM saMbhavita banyuM?' amArI vedanAne pragaTa na karI zakavAnI bAbatamAM ame sahu samAna chIe. Ame ya samaduHkhiyAone arasaparasa sahAnubhUti hoya ja che ne? basa, amArI sahakAravRtti pAchaLa A ja vAstavikatA kAma karI rahI che" baMnee javAba Apyo. 77 A mA che , Page #78 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAgaDAbhAI ! chellAM be varasathI huM joI rahyo chuM ke mahelanA je zikhara para varasothI garuDarAja besI rahyA che e zikhara para besI javA tame tamAma prakAranA kAvAdAvA AcarI rahyA cho paNa eka vAta tame kAna kholIne sAMbhaLI lo ke tamArA e prayatnomAM tamane saphaLatA maLavAnI nathI ja paNa dhArI lo ke emAM tame kadAca saphaLa banI paNa gayA to ya tame 'tame' ja rahevAnA cho, kALA ane karkaza, apriya ane aLakhAmaNAM ! tamArAmAM 'garuDa banavAnAM koI lakSaNa hovA to joIe ne? mAruM mAno. tame 'sthAna meLavavAnA prayatno choDIne je cho emAM saMtuSTa banI jAo. jIvanamAM tamane zAMtino anubhava thaIne ja raheze" haMsanI A vAtano kAgaDAbhAI pAse koI javAba nahoto. Page #79 -------------------------------------------------------------------------- ________________ koI paNa jAtanA vAjabI kAraNa vinA cakalI para humalo karIne gIdha bhAgI chUTyuM che evA samAcAra kAne paDatAMnI sAthe ja jaTAyu e gIdhane paDakAravA vRkSa parathI UDyuM to kharuM ane gIdhanI najIka pahoMcI gayuM paNa kharuM paNa gIdhanI sAme Takkara levA jatAM gIdhe ene IjAgrasta karI nAkhyuM. lohIluhANa hAlatamAM jaTAyune jamIna para paDeluM joIne enI khabara pUchavA AkAzamAMnA paMkhIo nIce UtarI paDyA, jaTAyubhAI ! tamArI hesiyata joyA vinA gIdhanI sAme paDavAnI hiMmata karI beThA?' tetare pUchyuM, 'vAta tArI sAcI paNa mArI AMkha sAme mArA e vaDadAdA hatA ke je potAnI tAkAta joyA vinA sItAnuM apaharaNa karI jatA rAvaNane paDakArI beThA hatA ! mArI A kamajorI che ke huM anyAya karanArane sahana karI zakato nathI" jaTAyue javAba Apyo. 79 Page #80 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 80 gaDarAjanI adhyatAmAM maLela miTiMgamAM garuDarAje Aje praznottarIno progrAma rAkhyo hato ! 'tane sauthI vadhu Dara kono ?' kabUtarane pUchyuM 'bilADIno' 'tane ?' koyalane pUchyuM 'kAgaDAno' 'tane ?' kAgaDAne pUchyuM gIdhano 'tane ?' mAkhIne pUchyuM 'garoLIno' 'tane ?' popaTane pUchyuM 'samaDIno' 'tane ?' kAbarane pUchyuM 'morano' 'tane ?' maccharane pUchyuM 'kUtarAno' 'rAjan ! Apane Dara kono ?' more pUchI lIdhuM. 'mane ? eka mAtra mANasano. zuM kahuM tamane ? e mAtra mArA mATe ja khataranAka nathI. A jagatanI tamAma jIvasRSTi mATe e khataranAka che. kAraNa ke eNe vikasAvelAM zastro eka paNa jIvane bacavA devAnAM nathI.' Page #81 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paMkhIonI virATa sabhAmAM jyAre calu cakalAnuM 'jagatanuM vicitra prANI mAnava" e viSaya para pI.eca.DI karavA badala kalla popaTanI cAMca dvArA bahumAna thayuM tyAre AkhuM vRkSa paMkhIonA harSanAdathI vyApta to banI gayuM paNa kalla popaTe e nibaMdhanA keTalAka aMzo paMkhI vacce vAMcI saMbhaLAvyA tyAre to vAtAvaraNamAM sannATo chAI gayo. A rahyA e aMzomAnava ! AMkhone nirvikArI banAvatAM maMdironA nirmANa paNa e kare che to AMkhone vikArothI khadabadatI banAvI detAM thiyeTaro paNa e ja UbhA kare che. pazuonI nirmama hatyA karatAM rAkSasI katalakhAnAMo paNa e khole che to pazuone bacAvatI pAMjarApoLo paNa e ja khole che. anAtha bALakone jIvADavA anAthAzramo paNa e khole che to karoDo bALakone peTamAMthI ja paralokamAM ravAnA karI detA garbhapAtanAM oNparezano paNa e ja kare che. tame Agane, vAghane ke sApane samajI zakazo paNa "mAnava' e to kyAreya na samajI zakAya tevuM A jagatanuM vicitra prANI che." 81 Page #82 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 'AkAza samAcAra'nA AjanA vartamAnapatramAM chapAyela samAcAranI carcA vRkSanI DALIe DALIe paMkhIo karI rahyA hatA. 'mAnavonI utpatti vAnaramAMthI thaI che' AvAM jUThANA phelAvA badala gaLu vAMdarAe zikSaNapradhAna gAMDAlAla para korTamAM badanakSIno kesa ThokI dIdho che. 'sAlA, tuM kUtarA jevo che' potAnA putrane AvA zabdothI navAjI rahelA enA pitA pAgaladAsane challu kUtarAe baTakuM bharI dIdhuM che. 'siMhathI so gAu dUra ja rahevuM. e kyAre humalo karIne ApaNane phADI nAkhe e kahevAya nahIM' vaijJAnikonI sabhAmAM vaktavya ApI rahelA khyAtanAma khoparIdAsa vaijJAnikanA A vaktavyanA samAcAra maLatAMnI sAthe ja siMhe khoparIdAsanI khoparI ThekANe lAvI devA ane e zabdo pAchA kheMcAvI levA potAnA pratinidhi pallu vAghane vaijJAnikonA sabhAsthaLa tarapha ravAnA karyo che. maLelA chellA samAcAra mujaba pazuonA A Akrozane joIne vaDApradhAna gaMjerIdAse tamAma mAnavo vatI samasta pazujagatanI mAphI mAgI lIdhI che" 82 Page #83 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 'ApaNe to vyomavihArI chIe. samasta mAnavajAta trasta che enI ApaNAmAMthI kone jANa nathI e prazna che. to pachI ApaNe e mAnavone prasanna rAkhavA gaMbhIratApUrvaka zA mATe prayAso zarU karI devA na joIe ?' garuDarAjanI gerahAjarImAM adhyakSasthAne beThelA gIdharAje paMkhIo samakSa prastAva rajU karyo. 'huM mAnavavasatimAM sarjAtI gaMdakI dUra karIne zaherone-gAmaDAMone svaccha rAkhato rahIza' kAgaDo bolyo, 'mIThuM bolatA rahIne mANasone huM prasanna rAkhavA prayatno karatI rahIza" koyala bolI. 'gADha nidrAmAM sUtelA mAnavone samayasara jagADI devAnI javAbadArI huM nibhAvato rahIza' kUkaDo bolyo. 'vyabhicAra mATe uttejita karatA yuvatIonAM nagna nRtyone jovAnuM mAnavo baMdha ja karI de e mATe huM mAnavo samakSa vadhu ne vadhu vAra nRtyo karato rahIza' mora bolyo. mAnava bALomAM nirdoSatAnA saMskAro daDha thatA rahe e mATe emanI sAthe skUlomAM ame paNa jatA rahezuM" kabUtarajagata vatI kabUtara bolyuM. paMkhIonI A paragaju vRttine joIne gIdharAjanI AMkhamAM harSanAM AMsu AvI gayA. Page #84 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 84 caNa levA mATe tame zahe2mAM jAo emAM to koI vAMdho nathI paNa eka bAbatamAM mAre tamane khAsa cetavavA che..' vayovRddha pillu cakalAe potAnI AjubAjumAM goThavAyelAM paMkhIbALo samakSa vAta rajU karI. juo, ApaNe sahu to 'mALA' banAvIe chIe ke jemAM dAkhala thatAMnI sAthe ja ApaNane surakSita banI gayAnI lAgaNI anubhavAya che paNa zaheramAM mANasoe 'piMjara' banAvavAnAM zarU karyA che. emAM teo jAtajAtanAM phaLo mUke che. ThaMDuM pANI rAkhe che. bhaluM hoya to 'hIMcakA' paNa rAkhe che. paNa jo e joIne tame emAM dAkhala thavA lalacAyA ane aMdara dAkhala thaI gayA to yAda rAkhajo ke jiMdagI AkhI tamAre emAM ja pUrI karI devI paDaze. eTaluM ja kahIza ke AkAzamAM UDatA rahevAnI svataMtratA para tarApa lagAvatA ane sagavaDonI vaNajhAra ApatA e 'piMjara' tarapha kyAreya pharakavAnI bhUla paNa karazo nahIM' 84 Page #85 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A jagatamAM sauthI vadhu nasIbadAra koNa? mAnava ? pazu? ke paMkhI ?' A viSaya para praznapatramAM puchAyela nibaMdhamAM sallu popaTe lakhyuM ke mAnava nasIbadAra lAge kharo paNa enI pAse mAtra paga ja che ane cAlavA mATe jamIna che. pazuo paNa nasIbadAra lAge kharA paNa emanI pAse mAtra svabacAvanI ja tAkAta che ane emAM ya saphaLatA saMdigdha che jyAre paMkhIo sauthI vadhu nasIbadAra che kAraNa ke emanI pAse pAMkha che ane UDavA mATe virATa AkAza che. zuM lakhuM? mAnavoe banAvela gIto ane kavitAo para najara pheravI jovI hoya to pheravI jojo. emAM tamane pAMkhanAM ane AkAzanAM jeTalAM guNagAna thayelA jovA maLaze eTalA saMpattinAM ke sattAnAM guNagAna thayelA jovA nahIM maLe. Akhare paramAtmAnuM nivAsasthAna paNa AkAza ja che ne ? tame ja kaho. paMkhIo badhA karatAM vadhu nasIbadAra kharA ke nahIM ?' 85 Page #86 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 14 mI jAnyuArI, makara saMkrAnti. e divase rAtanA vRkSanI DALa para beThela challu popaTa kalyu kAgaDA sAthe vAta karI rahyo hato. bIjuM badhuM to ThIka che paNa mAnavanA manane samajavuM sAce ja muzkela che" 'kema, zuM thayuM?" 'joyuM nahIM te Aje? savArathI sAMja sudhI Aje AkAza AkhuM ya pataMgothI chavAyeluM rahyuM paNa du:khada hakIkata e rahI ke mAnavone pataMgo cagAvavAno AnaMda eTalo na rahyo ke jeTalo ekabIjAnI pataMgo kApavAno ! anaMta anaMta pataMgone potAnAmAM samAvI zake evuM virATa AkAza ! ane chatAM mAnave Akho divasa eka ja kAma karyuM, bIjAonI pataMgo kApatA rahevAnuM ! 'mArA karatAM bIjo koI paNa AgaLa na ja nIkaLavo jAIe' mAnavanuM AvuM kaniSTa mAnasa joIne mane to enI dayA Ave che. bicAro ! uttama evuM mAnavajIvana hArI gayo !' 86 Page #87 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 'garuDarAja ! dharatI para cAlI rahela atyAcAronI paraMparA dekhAvA chatAM ya tame mukha para je gajabanAka svasthatA TakAvI zako cho enuM amane sahune bhAre Azcarya thAya che. tamArI A svasthatA pAchaLanuM rahasya zuM che? amAre jANavuM che? garuDarAjanI mulAkAte AvelA paMkhIonA pratinidhi maMDaLamAMthI camana cakalAe garuDarAjane pUchyuM, 'rahasya eka ja che. AkAzamAM e UMcAIe huM UDato rahuM chuM ke dharatI para cAlI rahela atyAcAro mane dekhAtA ja nathI. virATa UMcAIne sparzavAnI A ja to majA hoya che ke nIcANavALA sthAna para banatA prasaMgo tamArI AMkha sAme AvatA ja nathI. mArI to tamane sahune paNa A ja salAha che ke mananI prasannatA jo tamAre kAyamanI banAvI devI hoya to manane e UMcAIe laI jAo ke jyAMthI nabaLA prasaMgo mananA copaDe noMdhAya ja nahIM' garuDarAjanA A vaktavyathI paMkhIonuM pratinidhimaMDaLa prasanna prasanna banI gayuM. Page #88 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pavana popaTe Aje sallu kAgaDA pAse eka prastAva rajU karyo. 'Aje huM jamarUkha khAvA zaheramAM gayo hato. tyAM meM joyuM ke zaheranI moTA bhAganI yuvatIonAM zarIra para vastro khUba ochA hatA. ochAM eTale? e yuvatIo sAme jotAM ApaNe zaramathI AMkha nIcI DhALI devI paDe eTalAM ochAM ! mane ema lAge che ke kALajhALa moMghavArInA kAraNe e yuvatIo potAnA zarIrane DhAMkI zake evaDAM vastro kharIdI nahIM zakatI hoya ! ApaNe eka kAma na karIe? keLanAM pAMdaDAM ane nALiyeranAM pAMdaDAM bahu moTAM hoya che. ApaNe e vRkSonAM pAMdaDAMo toDI toDIne zaheranA rastAo para nAkhatA jaIe. sahu yuvatIo e pAMdaDAMo letI raheze ane potAnA zarIrane DhAMkatI raheze." 'tArI vAta to barAbara che paNa moTA bhAganI ochAM vastro paheratI yuvatIo to gADIomAM pharatI hoya che. rastA para nAkhelAM pAMdaDAMo levA e gADImAMthI Utaraze kharI ?' salu kAgaDAnA A praznano pavana popaTa pAse koI javAba nahoto. Page #89 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 'tuM AvI jA mArI sAme. tane dekhADI na dauM to mAruM nAma dallu cakalo nahIM? cakalAnA mukhamAMthI nIkaLelA A zabdo sAMbhaLIne pavana popaTa stabdha thaI gayo. 'tArI bairIne mokalI Apaje mArI pAse . nahitara tArI khera nathI' kANA kAgaDAe garuDarAjane pheMkelA A paDakArane sAMbhaLIne garuDarAja bhaLabhaLI UThyA. 'tuM guphAmAMthI bahAra nIkaLa. tane pachADI na dauM to mAruM nAma gallu tetara nahIM? tetara siMhanI guphA AgaLa Avo lavAro karavA lAgyuM. garuDarAje dalu cakalAne, kANA kAgaDAne ane galu tetarane pakaDIne gAMDAnI haoNspiTalamAM dAkhala to karI dIdhA paNa emanAM lohIno je riporTa Avyo emAM lakhyuM hatuM ke zaheranI phAiva-sTAra haoNTalomAM acAnaka pahoMcI gayelA A traNeya jaNAMe pANIne badale bhUlamAM dArU pI lIdho hato ane enA kAraNe ja teo jematema lavArAo karavA lAgyA hatA. garuDarAje traNeyane UlaTI karAvI detAM traNeyanuM ThekANe AvI gayuM. Page #90 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 90 'AkAza samAcAra'mAM Aje taMtrIlekhamAM cetavaNI ApatA taMtrIzrI kamana cakalAe lakhyuM hatuM ke 'tamAma paMkhIoe bane tyAM sudhI zaherano khorAka khAvAthI dUra ja rahevuM kAraNa ke mANasajAte tamAma prakAranA khorAkane e hade dUSita banAvI dIdho che ke e khorAkanA sevanathI zarIra asAdhya rogonuM zikAra paNa banI zake che pAva jIvana paNa samApta thaI zake che . pI.TI.AI. taraphathI amane maLela samAcAra mujaba chellA eka aThavADiyAmAM zaherano khorAka khAvAthI popaTane sakhata jhADA thaI gayA che. morane bI.pI. nI takalIpha vadhI gaI che. kAgaDAne eTeka Avyo che. kabUtaranuM kolasTrola vadhI gayuM che. nIDane meleriyA thaI gayo che. kAbarane perelisisano eTeka Avyo che ane kallu macchara mANasanuM lohI pIvA gayo tyAM enuM to mota ja thaI gayuM che.' 90 Page #91 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 'zaheramAM khUlI rahela bALakonI skUlamAM klAsa levAnuM ApaNane AmaMtraNa maLyuM che. tamArAmAMthI e skUlamAM klAsa levA javA koNa taiyAra che? ane bALakone e zuM zIkhavaze? javAba Apo' garuDarAje paMkhIonI sabhAmAM A vAta mUkI. 'nRtya huM zIkhavADIza" more javAba Apyo. 'avAjanA mAdhuryanI samajaNa huM ApIza" koyala bolI. 'samayanI cokkasAInA pATha huM ApIza" kUkaDo bolyo. 'nirdoSatAnA saMskAro huM ApIza" kabUtara bolyuM. 'haLavAphUla rahevAnuM huM zIkhavADIza'' pataMgiyuM bolyuM. 'vAtAvaraNane svaccha rAkhavAno pATha huM ApIza" 'kAgaDo bolyo.' 'mAMsAhArathI dUra rahevAnuM zikSaNa huM ApIza" popaTa bolyo. 'AvI uttama sevA badala tamane sahune inAma huM ApIza" garuDarAja bolyA. Page #92 -------------------------------------------------------------------------- ________________ duniyAbharanAM paMkhIonA pratinidhionI hiMdustAnamAM maLela miTiMgamAM eka agatyano TharAva karavAmAM Avyo che. jemAM jaNAvavAmAM AvyuM che ke ApaNA sahunA astitvano saMpUrNa AdhAra che AkAza, vRkSa ane jaLa. AkAza to virATa che eTale salAmata ja che. paNa je prazna che te vRkSano che ane jaLano che. A baMnene sAce ja jo ApaNe bacAvI levA mAgIe chIe to ApaNe sahue eka ja kAma karavAnI jarUra che. e baMnene ApaNe mANasothI bacAvavAnAM che ane mANasomAM ya zrImaMtothI ane sattAdhIzothI bacAvI levAnAM che. emAM ApaNane saphaLatA maLI nathI ane ApaNAM astitva parano khataro dUra thayo nathI !' 9re Page #93 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Ajaroja paMkhIonI maLela virATa sabhAmAM 'bhramara'nA bahumAnanA yojAyelA samAraMbhanA adhyakSasthAnethI haMse je vaktavya ApyuM e vaktavya to upasthita sarve paMkhIone stabdha karI dIdhA. 'AkAza samAcAra" peparamAM Avela e vaktavyanA keTalAka aMzo'paMkhIjagatamAM eka bhramara ja evo che ke jenI samasta jAti "pIDA vinA prApti' nA siddhAMtane svajIvanamAM amalI banAve che. Ano artha ? A ja ke bhamarAo bagIcAomAM jaIne puSpomAMthI rasa to cUse ja che. paraMtu e rasa cUsatA puSpone alpa paNa pIDA na thAya enI khAsa takedArI rAkhe che. AvI suMdara jIvanapaddhati to mArI paNa nathI ke popaTa, kabUtara, tetara, menA vagere koInI ya nathI. huM to icchuM chuM ke ApaNe sahue samasta bhramara jAtinA A saguNane svajIvanamAM apanAvI levo joIe. Akhare, ApaNe mANasothI judA chIe enI pratIti kama se kama mANasone to karAvavI ja joIe ne? 93 Page #94 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kalyu kabUtaranA lagna prasaMge bahAra paDela patrikAmAM enA pappA jalu kabUtare svahastAkSaramAM lakhyuM hatuM ke mArA dIkarAnA lagna prasaMge yojAyela jamaNavAramAM nIce jaNAvela paMkhIoe khAsa na AvavuM. mAMsa khAnAra samaDIoe. mAchalI khAnAra bagalAoe. kIDAo khAnAra maraghAoe. lohI pI rahelA maccharoe. sarpo para AkramaNa karatA moroe. gaMdavADa khAtA kAgaDAoe. maDadAMo cUMthatA gIdhoe. Akhare amArA AkhA khAnadAnamAM jyAre koIe kyAreya mAMsAhAra karyo ja nathI ane koIne ya karAvyo ja nathI tyAre e bhavya paraMparAne jALavI rAkhavAno amArA samasta parivAre saMkalpapUrvaka daDha nirNaya karyo che. huM icchuM chuM ke amArA samasta parivAranI A bhAvanAne mAMsAhArI paMkhIo sArI rIte samajI zakaze.' Page #95 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 'AkAza samAcAramAM AvatA 'avasAna noMdha' vibhAgamAM eka gajabanAka samAcAra chapAyA hatA. 'potAnA mALAmAM ekalA rahetA gabbe popaTanuM be divasa pahelAM hArTa-pheIlathI mota to thaI gayuM paNa enA posTamaoNrTamano je riporTa Avyo che e riporTamAM DaoNkTara pavana kAgaDAe lakhyuM che ke 'gabbe popaTanuM mota hArTa-pheIlathI thaI gayAnuM bhale dekhAtuM hoya paNa enA lohImAM dArUno aMza bhaLelo hovAnuM spaSTa dekhAtAM enI pAkI tapAsa karavAmAM AvI che. ane e tapAsanuM tAraNa e AvyuM che ke motanA AgalA divase gabba popaTe zaheranA enA zeThanA gharanI mulAkAta lIdhI hatI ane e gharamAM rAtanA samaye zeThanA yuvAna dIkarAe gabbe popaTane pAMjarAmAM pANIne badale dArU pIrasI dIdho hato. tamAma paMkhIone tAkIda karavAmAM Ave che ke zaheranAM yuvAna-yuvatIo tamane kAMI paNa khAvApIvAnuM Ape to ene peTamAM padharAvavuM nahIM. 95 Page #96 -------------------------------------------------------------------------- ________________ CS kAgaDAnA mukhe Aje bagIcAnA samAcAra sAMbhaLavA maLyA ? kamAla ! gIdha Aje AMbAnA vRkSa para besIne kerI khAtuM jovA maLyuM ? kamAla ! marelA uMdara para najara paDavA chatAM samaDIe enI sAme joyuM paNa nahIM ? mAla sarpane jovA chatAM more potAnuM nAcavAnuM cAlu ja rAkhyuM ? kamAla ! anAjanAM laherAtAM khetaro parathI pasAra thavA chatAM tIDoe e khetaro para AkramaNa na karyuM ? kamAla ! sarjAyela A camatkAronI tapAsa karI tyAre khyAla Avyo ke kAgaDo, gIdha, samaDI, mora ane tIDa e badhAya thoDAka divasa pahelAM mAna sarovaranI yAtrAe gayA hatA ane tyAM haMsanA sAMnidhyamAM emaNe sAteka divasa satsaMga karyo hato ! yAtrAnI ane satsaMganI ATalI asara to thAya ja ne ? 9 Page #97 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AkAzanA rAjA garuDarAja vRddhAvasthAe pahoMcyA hatA. AMkha game tyAre baMdha thaI javAnI zakyatA emane jaNAtAM emaNe potAnA vaphAdAra maMtrIzvara sumana haMsa pAse potAnI eka aMtarecchA vyakta karI. 'jIvana samApta thaI jAya e pahelAM mArI eka icchA che, mAnavabALo samakSa eka vaktavya ApavAnI. tamAma dharmanAM, tamAma rASTranAM, tamAma komanAM, tamAma samAjanAM, tamAma bALakone eka ja jagAe ekaThA karavAnuM zakya na ja bane e huM samajI zakuM chuM chatAM e sahunA pratinidhi banI zake eTalAM bALakone tame AmaMtraNa ApIne virATa AkAza nIce ekaThAM karo. mAre emane keTalIka vAto karavI che.' garuDarAjanI icchA hoya ane haMsa enI avagaNanA kare e to bane ja zI rIte ? yuddhanAM dhoraNe eNe potAnA pradhAna maMDaLanA sAthIone sAthe rAkhIne A paDakAra jhIlI lIdho ane barAbara nUtana varasanA prAraMbhe lagabhaga pAMca lAkha bALakone eNe khullA vizALa medAnamAM ekaThA karI dIdhA. garuDarAja mATe vizALa maMca para khurasInI vyavasthA eNe karI hatI. samayasara garuDarAja AkAzamAMthI nIce dharatI para AvyA ane maMca para goThavAyela khurasI para besIne emaNe vaktavya ApavAnI zarUAta karI. mAikanI vyavasthA varasonA anubhavI camana cakalAnA hAthamAM hatI eTale garuDarAjano dhImo paNa avAja sarvatra pahoMcavAmAM koI ja takalIpha paDatI nahotI. Page #98 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 'pyArAM bALako, tamane sahune AvakAratA huM atyaMta AnaMdanI lAgaNI anubhavI rahyo chuM. eka vAtano khulAso karI dauM ke tamArAM mammI-pappAone atre na bolAvatA meM tamane ja eTalA mATe bolAvyA che ke tamArAM pAThyapustakonA keTalAka pATho meM vAMcyA paNa che ane mane e pATho khUba gamyA paNa che. 'meM eka bilADI pALI che, te raMge bahu rUpALI che. ghI khAya, dahIM khAya, dUdha to capacapa cATI jAya' A pATha vAMcyo to AnA jevo eka bIjo pATha paNa vAMcyo. 'kALuDI kUtarIne AvyAM galUDiyAM, cAra kAbarA ne cAra bhUriyA re, hAlo galUDiyAM ramADavA jaIe" mane ema lAgyuM ke AvuM bhaNI rahelAM bALako pAse ja saraLatA, nirdoSatA ane pavitratAnI mUDI akabaMdha hoI zake. basa, A khyAle meM tamane ja atre bolAvyA che. eTaluM ja kahevuM che mAre tamane ke tame tamArA jIvanamAM 'mahAna' banavAnA lakSyane AMbavA ja prayatnazIla banajo. 'moTA' banavAnuM lakSya tame rAkhazo ya nahIM ane e dizA tarapha tame kadama paNa mAMDazo nahIM. tamane manamAM e prazna UThe ke 'mahAna' ane 'moTA banevA vacce pharaka zuM che, to javAba eno e che ke moTA' ja banavA icchanAro satata bIjAone dabAvato ja rahe che yAvata mArato rahe che jyAre 'mahAna' banavA icchanAro prANanA bhoge ya sahune sAcavato rahe che yAvatuM bacAvato rahe che. tame khoTuM na lagADazo paNa joI lo tamArA pappAone, Page #99 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AjanA vaijJAnikone, zrImaMtone ane zikSitone. e sahune moTA [GREAT] ja banavuM che. mahAna [GOOD] banavAnuM to emanA svapnamAM ya nathI. ane enuM ja A duSpariNAma AvyuM che ke teoe pazuone khatama karatAM rAkSasI katalakhAnAMo kholyA che. saMpUrNa duniyAno pa vakhata nAza karI zake evAM jAlima zastronAM sarjana karyA che. jaMgalo ane vRkSo kApatA rahIne amArA paMkhIjagata mATe ya teoe khataro Ubho karI dIdho che. teo mAtra ATaluM ja karIne aTakI gayA nathI. tamArA jevA nAnakaDAM lAkho-karoDo bhUlakAMone peTamAMthI ja paralokamAM ravAnA karI detA garbhapAtanAM rAkSasI sAdhano paNa teoe vikasAvyA che. je vyabhicAranI pazujagatamAM ke paMkhIjagatamAM zakyatA paNa nathI e vyabhicAranI samasta mAnavajagatamAM emaNe bolabAlA karI dIdhI che. Aje tamo sahu nAnAM cho eTale vyabhicAranI vAtane huM tamArI samakSa vadhu vistArathI nathI karato paNa eTaluM to cokkasa kahIza ke AkhuM jagata Aje anAcArano, bhraSTAcArano, khUnAmarakIno ane kAvAdAvAno akhADo banI gayuM che. zuM kahuM tamane ? pazujagata-paMkhIjagatamAM Aje ya hajI eka bIjA para vizvAsa che paNa mAnavajagatamAM to vizvAsanI jANe ke smazAnayAtrA ja nIkaLI gaI che. A trAsadAyaka sthitimAMthI samasta jagatane jo koI ugArI zake tema hoya to e tame ja cho. tamo sahu nirdoSa cho, saraLa cho ane pAchA pavitra cho. eTaluM ja kahIza tamane ke tame uMmaramAM bhale moTAM bano 99 Page #100 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paNa hRdayathI to kAyama nAnAM ja banyA rahejo. dharmanA nAme ke komanA nAme eka-bIjA sAthe saMgharSamAM Utarazo nahIM. hiMsAthI tamArA hAthane kharaDAvA dezo nahIM. tamArA karatAM je paNa jIvo kamajora hoya evA jIvonA jIvana mATe tame yamadUta kArya karazo nahIM. sadguNone kyAreya mUlyahIna mAnazo nahIM. apavitratAne jIvanamAM kyAreya sthAna Apazo nahIM. akAryane jIvanamAM Acarazo nahIM. ane eka agatyanI vAta karuM ? paramAtmA banavAnI je saMbhAvanA tamArAmAM paDI che e saMbhAvanA nathI to pazujagatamAM ke nathI to paMkhIjagatamAM ! jo tame 'paramAtmA' banavAnI saMbhAvanAne sAce ja vAstavika banAvavA mAMgo cho to vacana ApI do mane ke "amo sahu mahAna banavA ja prayatnazIla banazuM, moTA banavA nahIM" ane garuDarAja AgaLa kAMI paNa bole e pahelAM pAMca lAkha bALakoe ekI sAthe nAro lagAvyo ke "ame mahAna ja banazuM. pavitra ja raheze. nirdoSa ja rahezuM. saraLa ja rahezuM' ane tamAma rASTranAM, tamAma komanAM tamAma bALakonA mukhethI A nAro sAMbhaLavA maLatAM garuDarAja eTalA badhA harSamAM AvI gayA ke emanuM kamajora hRdaya A harSane jIravI na zakyuM. emanuM hRdaya baMdha paDI gayuM. khurasI parathI emano nizcaSTa deha nIce DhaLI paDyo. potAnA hitakAMkSI garuDarAjanI A Akasmika vidAyathI vyathita thaI gayelAM e bALako eTaluM raDyA ke khullI e jamIna para jANe ke AMsuono mahAsAgara pedA thaI gayo ! 100