Page #1
--------------------------------------------------------------------------
________________ BE3 MMRINETIK UNAINESS MUDARNETISANEXE3 MUSIIK MOD STIR dharma kahevo kone ? 23E3JIK URMEDIKAMEJIK MANDEJIK citrabhAnuM METIK XINUS ETIKIMAM EXIUMINDETIKE
Page #2
--------------------------------------------------------------------------
Page #3
--------------------------------------------------------------------------
________________ ayen . atnu sono 983 en citrabhAnuM dharma kahevo kone ? shaaNsN siNgaarNgaa
Page #4
--------------------------------------------------------------------------
________________ citrabhAnuM prasthAvali (8) prakAzaka:zeTha ratilAla popaTalAla bukaselara, TAMkI coka, surendranagara AvRtti pahelI ja nakala 1000 vikrama saMvata 2010 muka - zAha gulAbacaMda lalubhAI zrI mahadaya prinTIMga presa, - dANApITha-bhAvanagara.
Page #5
--------------------------------------------------------------------------
________________ pU. zAsana prabhAvaka AcArya mahArAja zrI candrasAgarasUrIzvarajI mahArAjanA ziSyaratna tapasvI munirAja zrI candrakAnta sAgarajI mahArAjanI adhyakSatAmAM prasiddhavaktA mahAna cittaka zrI citrabhAnue Apela be mananIya pravacane
Page #6
--------------------------------------------------------------------------
________________ 9408 hematabhAI jIvAbhAi koThAvAlAnA puNyasmaraNAthe saprema.... 34000
Page #7
--------------------------------------------------------------------------
________________ dharma kahevo kone? -- Enta - mANasa savAranA dAMta sAphakarI ArasImAM mahuM jue che, bapore jamIne bajAramAM jatI vakhate paNa mukhane darpaNamAM joine bajAramAM jAya che, ne sAMje bajAramAMthI AvIne paNa. kAcamAM pitAnA mukhaDAne dhArI dhArIne jue che te zA mATe? mANasane ema ke mArA mAM upara kayAMya DAgha te nathI lAge ne? ane huM pite ke dekhAuM chuM paNa ArasImAM mukha jotI vakhate keIne ya e vicAra nathI AvatuM
Page #8
--------------------------------------------------------------------------
________________ ke A ArasImAM dekhAuM chuM te huM nathI, paNa jenAra e huM chuM. A dekhAya che e pratibimba mArA AtmAnuM nathI, paNa zarIranuM che. ArasImAM dekhAya che e mAla nathI, paNa bAradAna che. * zarIranA saundaryane huM mAruM saundarya mAnI beTho chuM ane mAruM saundarya huM visarI gaye chuM. je zarIra nAzavaMta che, ahi ja jene mUkI javAnuM che, je baLI javAnuM che, rAkha thaIne UDI javAnuM che, enA avalokanamAM kalAkenA kalAke nIkaLI jAya che, ane je AtmA zAzvata che, karelA karma bhaktA che, enA mATe ApaNane jarA vicAra sarakho ya na Ave, A kevuM Azcarya
Page #9
--------------------------------------------------------------------------
________________ * * 1 * * anAja kevuM che ene vicAra Avate nathI ane phetara mATe mAthAkUTa thaI rahI che. zarIra upara lAgelA DAghane jue che paNa AtmA para lAgelA DAghane vicAra kema Avate nathI? zarIrane DAgha te pANI ne sAbuthI joI zakAze paNa AtmA para lAgelA DAgha te ApaNA lehInAM AMsuthI paNa nahi jovAya ! mAM upara lAgelA DAghane batAvanAra ArasI te aneka ThekANe maLaze, paNa AtmA para lAgelA DAghane cIMdhanAra-batAvanAra keNuM? pitAnA mukhanI kadarUpatA mATe mANasa zaramAya che, e kadarUpatAne TALavA aneka prayatna kare che, paNa AtmAnI kadarUpatA paLe paLa vadhI rahI che, ane A kArUpa mukhane laI huM
Page #10
--------------------------------------------------------------------------
________________ vibhunA pavitra dhAmamAM kaI rIte jaIza? enA mATe cintA karanArA keTalA? jyAM anantA nirmaLa AtmAo birAje che, evA siddhonA pavitra dhAmamAM javA mATe A AtmA lAyaka che khare? ArasImAM je mukha dhArI dhArIne jovAya che e mukha upara vizvAsaghAta, asatya, asaMyama, anItinA keTalA apavitra DAgha lAgelA che? chatAM mAnavI garva karIne phare che. pitAnA sthala saundaryane ArasImAM joI malakAya che. aMtaranuM rUpa AtmAnuM saundarya ane pavitra jIvananuM lAvaNya bhulANuM enuM ja A dukhada pariNAma che. eTalA mATe ja jIvanadaSTAo kahe che? bhAI ! tAre ArasImAM meM jevuM hoya te je,
Page #11
--------------------------------------------------------------------------
________________ paNa sAthe sAthe AtmAnuM avaleAkana paNa karatA jA. AtmAnuM nirIkSaNu vadhatAM A sthUla rUpanuM AkarSaNu ghaTaze ane A sthUlanuM AkarSaNa ghaTatAM AtmAnuM saundarya vikasaze. pratyahaM pratyavekSeta, narazcaritamAtmanaH / kiM nu me pazubhistulyaM, kiM nu satpuruSairiti ? // rAja prabhAte mANase peAtAnA cAritryanuM peAtAnA vahetA jIvananu-avalAkana karavuM joIe : mAruM jIvana pazu jevuM che ke satpuruSa jevuM ? satpuruSAnu jIvana kevu' nirmaLa che ne mAruM jIvana kevu... malina che? A sa'sAranI phUlavADImAM mAruM jIvana gulAkhanA phUla jevu' suvAsita che ke lasaNu jevuM dudha bharelu. ? A jagatamAM janmIne
Page #12
--------------------------------------------------------------------------
________________ meM AzIrvAda meLavyA ke zrApa A duniyA mAMthI vidAya letI vakhate mArA mukha upara AMsu haze ke hAsya? huM ahiM zuM karavA AvyuM hatuM ne zuM karI rahyo chuM? huM kayAMthI A ho ne kyAM javAne chuM? mAruM svarUpa kevuM che ne huM Aje kevuM mAnuM chuM ?AvA prazno UMDANamAMthI jAge te ja mANasane pitAnI sthitinuM bhAna thAya ke- huM manuSya chuM. manuSyatvane zobhe evuM jIvana mAre jIvavAnuM che ane A zarIra dvArA ja mAre mukti meLavavAnI che. mane suMdara mAnavadeha maLela che, tIkSaNa buddhi maLI che, anyanI vedanA jhIlavA gya kemaLa hRdaya maLyuM che. AvI suMdara vasatuone huM kema
Page #13
--------------------------------------------------------------------------
________________ veDaphI zakuM? pazuM jevuM jIvana jIvavA kAMI A mahAmUlI jiMdagI nathI maLI. AtmAne nirmaLa karavA, jIvanane sugaMdha thI bharI devAne, zubha avasara sAMpaDyo che. keTakeTalA tyAgI puruSoe A mAnava jIvananI gauravagAthAo gAI che? te zA mATe? tyAgIee A dehamAM ze vizeSatA nihALI? A dehamAM emane zuM bhavyatA bhAsI? zA mATe pazuo ane manuSyane eka ja kakSAe na mUkyA? zuM baMnemAM jIvana nathI? che ja. tema ja baMnene AhAra-nidrA-bhaya ne kAmanI lAgaNI nathI? te paNa che ja, te pachI baMne vacce bheda zA mATe? mAnavIne ucca kakSAe mUkyo ane pazune
Page #14
--------------------------------------------------------------------------
________________ nIcI kakSAe zA mATe? jJAnIone zuM A mAnava-dehanA meha hatA ? nA, teone A dehenI kimmata tA kaMI ja nathI, paNu kimmata che eka dharmanI;' ane te dharma A mAnavadeha dvArA ja zakya che. eTale AtmAne ajavALanAra dharmane lIdhe A dehanI kiMmata paNa vadhI ane mAnava jIvananI gauravagAthA gavANI. dhama mAnava-jIvanane tejasvI banAve che, dharma A jIvanamAM saMskAranA prANa phUMke che, dhama mANasane UThavagAmI banAve che, ane enI daivatvanA sihAsana para pratiSThA kare che. dhama vihANu jIvana e te AtmA vagaranA zarIra jevuM che ke jemAM na heAya nUra ke na hAya prakAza; na hoya prANu ke na hAya pavitratA, jIvanamAM prANa ne pavitratA rehanAra dharma ja che.
Page #15
--------------------------------------------------------------------------
________________ huM tyAre ApaNane vicAra Avaze ke dhama jo jIvanamAM AvA vyApaka che te te dekhAta kema nathI ?"bhUkha lAge tyAre dharma khAvA kAma lAgatA nathI, tarasa lAgI hAya tyAre dhama pIvA kAma lAgatA nathI, TADha vAya tyAre dhama ADhavA kAma lAgatA nathI, devuM cUkavavuM hoya teA te devA peTe ApavA kAma lAgatA nathI ane vyava hAramAM kaI vastunA vinimayamAM paNa dhama AvatA nathI; te pachI dharmanuM mahattva zuM? A praznanA uttaramAM jJAnIo jaNAve che ke: dharma e teA jhADanAM mULiyA jevA che. mULiyAM phaLanI jema khAvA kAma lAgatAM nathI, jhADanA bIjA aMgAnI jema bahAra dekhAtAM nathI, te dhULamAM daTAyelAM-chupAyelAM hAya che;
Page #16
--------------------------------------------------------------------------
________________ 10 chatAM e na hAya teA TakI rahevAnI tAkAta jhADamAM nathI ja. vRkSA phaLe che, khIle che, mIThAM phaLa Ape che,. A badhI bAhya kriyAonA AdhAra tA mULiyAM che, tema jIvananA mULamAM paNa dhama paDelA che. jyAM pratibhA DhekhAya che, unnati DhekhAya che, sukha ne AkhAdI dekhAya che tyAM dharma che. jyAM kaMgAliyata dekhAya che, avanati dekhAya che, duHkha ne maramAdI dekhAya che tyAM adhama che. A dhama pazune sAMpaDayo nathI eTale e kaniSTha che, hIna che. manuSya A dharmane pAmIne zreSTha ane khaDabhAgI thayA che, A dhUmathI mAnavadeha gauravAnvita che ! dhamanI AvI prazaMsA sAMbhaLI saheja
Page #17
--------------------------------------------------------------------------
________________ prazna thAya ke tyAre dharma kahe kene? sau potapotAnA janmagata ane jAtigata kriyAkAMDane dharma kahe che, ane e ja dharmanA nAme laDe che, jhaghaDe che, azakti UbhI kare che ane mAnavane mAnavathI dUra laI jAya che. zuM Ane dharma kahe ? A praznanuM samAdhAna jaina darzane bahu sArI rIte karyuM che. dharmanuM lakSaNa bAMdhIne mAnavajAtane eka suMdara satya pIrasyuM che ane dharmanA rahasyane thoDA ja zabdomAM vyakta karyuM che. A maitrI, pramoda, kAruNya ne mAdhyabhAva e dharmanAM cAra lakSaNa che. A bhAvanAothI yukta je kriyAo thAya te dharma. dharmanuM paheluM lakSaNa che maitrIbhAva.
Page #18
--------------------------------------------------------------------------
________________ maitrI bhAvanuM pavitra jharaNuM, muja haiyAmAM vahyA kare; zubha thAo A sakala vizvanuM, evI bhAvanA nitya rahe. je manuSyanA hRdayamAM dharmanA aMkura phUTyA hoya, tene AkhuM jagata mitrethI bhareluM lAge, tene AkhuM vizva premamaya lAge. jenA haiyAmAM prema hoya, maitrI hoya, tenuM haiyuM zuM bolatuM hoya? huM bhale duHkhI thaye, thAuM; paNa bIjAne A vakhata na Ave, mArA sarvasvanA bhege paNa bIjA AtmAe tRpta thAo. sarva prANIo baMdhanathI mukta bane. sau SahIna bane. so vatanna bane. parAdhIna keI na rahe. A maitrIbhAvanA pachI dharmanA bIjA lakSaNamAM pramodabhAvanA Ave che.
Page #19
--------------------------------------------------------------------------
________________ guNathI bharelA guNIjana dekhI, haiyuM mAruM nRtya kare e saMtonA caraNakamelamAM, muja jIvananuM artha rahe. A bhAvanAne janma mahAtmAonA bahu mAnamAMthI thAya che. A pramodabhAvanAnA raMgathI raMgAyelA haiyAvALo mANasa mahApuruSane joI AnaMda pAme, jagatane maMgaLamaya paMthe laI jatA tene joI, A bhAvanAvALAnuM haiyuM nAcavA mAMDe. ene ema thAya ke-A sapuruSa ja jagatane kalyANane mArga batAvanArA che, A bhomiyA vinA bhava-vanamAM bhUlA paDelAene mArga keNa cIMdhe?* A saMsArarUpa mabhUmimAM A sajajane ja zILI chAyA ApanAra vRkSe jevA che. prama
Page #20
--------------------------------------------------------------------------
________________ * : bhAvavALo mANasa AvA puruSone joI emanA caraNamAM DhaLI paDe. tame tamArA mATe A bhAva vicArI jojo. tame mitro sAthe vaTathI cAlyA jatA ho ane mArgamAM saMtanA darzana thAya te emanA pagamAM paDe kharA? mArgamAM emanA pagamAM paDatAM zarama Ave, ane amaladArane, kaI vaDA adhikArIne mUkIne namana karatAM zarama na Ave ! sattA ane zrImaMtAI AgaLa mANasa jhUkI paDate hoya ane saMyama ane tyAga AgaLa mANasa akkaDa thaIne cAlatuM hoya te mAnavuM ke tenA hRdayamAM pramodabhAvaMnuM dIvALuM che. e pachI dharmanuM trIjuM lakSaNa che kAruNyabhAva. | dIna kUra ne dharmaviheNa, - phekhI dilamAM da rahe
Page #21
--------------------------------------------------------------------------
________________ karuNAbhInI AMkhe mAMthI, azruno zubha srota vahe. jenA haiyAmAM karuNAbhAva vikAsa pAmele hoya, enuM haiyuM jagatanA jIvo mATe sahAnubhUtithI chalakAtuM hoya, te bIjAnA duHkhane pitAnAM dukha mAne ane e duHkhane dUra karavA satata prayatna kare. dIna AtmA pratye e haiyAnI sahAnubhUti batAve. dharmaviheNA ane kara AtmAone joI, enuM hRdaya dayAdri banI jAya ane ene thAya ke-A bApaDA pApa karIne durgatimAM cAlyA jaze! Aja te sattA ne zrImaMtAIne ghamaMDamAM keInuM ya sAMbhaLatA nathI, keI dukhInI sAmuM paNa jotA nathI, paNa emanuM puNya paravArI
Page #22
--------------------------------------------------------------------------
________________ * jaze tyAre A jIvAnu` zu thaze ? te vakhate emanA AdhAra kANu ? Aje je hasatAM hasatAM pApA karI rahyA che e pApA rAtAM paNa nahi chUTe, je kUvAmAMthI A mANase tuccha AnaMdanuM pANI ulecI rahyA che, e kUvA tA te UnAM AMsuthI bharavA paDaze. jagatanI dRSTie dekhAtA A AjanA sukhI jIvA, e AvatI kAlanA du:khI chavA che : AvA karuNAbharyAM vicAra AvatAM, kAruNyabhAvavALAnu' haiyu' bharAi Ave che, ane enA nayanAmAMthI AMsunI dhAza vahevA lAgI jAya che. dharmanu' cAthu' lakSaNa te madhyasthabhAva. mArga bhUlelA jIvana pathikane, mArga cIMdhavA Ubho rahuM;
Page #23
--------------------------------------------------------------------------
________________ 17 kare upekSA e bhAganI, tAya samatA citta dharu 6 A bhAvanAvALA mANasa pApanA kIcaDamAM paDatAM mAnavIne macAvavA prayatna kare, paNa pAta bIjAne pApI banAvavAnuM nimitta teA na ja ane, adharmanA mArge jatAM kAI paNa prANIne zakaya hoya tyAMsudhI e aTakAve, mArga bhUlelAne mArga cIMdhe, paNa mArga cIMdhavA jAya ane avaLe mAge janArA kahe ke : tane keNe DAhyo karyAM che ? tuM tAruM kAma karane, ame amAruM' phADI laizuM. tAre amArAmAM paDavAnI jarura nathI. tArI salAha amAre nathI joItI. ' tA ya mAdhyasthabhAvavALA enA para krodha na kare. DUbatAne tAravA prayatna kare paNa sAme hatA mANasa na tare te dhakko tA na ja mAre.
Page #24
--------------------------------------------------------------------------
________________ je manuSya A cAra bhAvanApUrvaka jIvananI kriyA karato hoya, enAmAM svArthabuddhi ke para vaMcanA kema hoI zake? e te ema ja mAnatA hoya che ke huM A duniyAmAM AvyuM chuM, mAnavatAnI suvAsa phelAvavA te pachI mArAthI te jarA paNa bUruM kema thAya? jagatanA bhalAmAM ja mAruM bhaluM che. jagatamAM azAMti hoya te huM zAMtithI kaI rIte jIvI zakuM? huM jema sukha, zAMti ane AbAdI IrachuM chuM, tema bIjAne paNa enI ja tRSNA che, te mAruM atyAre kartavya e che kebIjAne zAMti ApavI ane bIjAne azAMti na thAya e rIte mAre jIvavuM che. jagatanI azAMtimAM mAre phALe na hai joie. jagata dukhI hoya tyAre huM eza-ArAmamAM
Page #25
--------------------------------------------------------------------------
________________ kema jIvI zakuM? mAnavajAta saMkaTamAM sapAcelI hoya tyAre huM chupAIne mArI jAtanuM rakSaNa kaI rIte karI zakuM? mAre te jhaMpalAvavuM joIe, mArA bhAIonuM rakSaNa karavuM joIe. A samaye huM mArI jAtanuM vilepana karI, saunA kalyANa mATe khapI jAuM te ja huM sAce dhama. parasevA e ja AtmasevA che. arpaNa e ja mAruM kartavya che. ethI ja mAruM kalyANa thavAnuM che. jayAM mitrI, prameha, kAruNya ane mAdhyasthabhAva ramatA hoya tyAM mAna ke apamAna, hatuti ke nindA keInI kaI ja paDI na heya. e kaI divasa prazaMsAthI phUlAya nahi ane apamAnathI muMjhAya nahi. ene pitAnA
Page #26
--------------------------------------------------------------------------
________________ arpaNane ja AtmasaMtoSa hoya, ene bIjAnA matanI, bIjAnI prazaMsAnI jarUra na hoya te koI divasa aTake nahi, thAke nahi. e ema ja mAne ke huM mArA AtmasAteSa mATe karuM chuM, AmAM huM zuM mahAna karI rahyo chuM? are, jaDa paNa maitrI kare te jAta samarpaNa kare te pachI huM cetana ATaluM paNa na karI zakuM? dUdha ane pANInI maitrI kevI bhavya che? dUdhe pitAne ujajavaLa raMga pANIne Ape. ane pANIe pitAnI jAtane dUdhamAM vilepana karI. baMne eka banyA. dudha e dUdha na rahyuM ne pANI e pANI na rahyuM. maitrIbhAvane artha ja ekatA che. ekatAmAM bheda na haya, bhinnapaNuM paNa na heya. have dUdha cUlA para caDhe
Page #27
--------------------------------------------------------------------------
________________ tyAre dUdha garama thatuM jAya, tema pANI maLatuM jAya; kAraNa ke pANI mAne che ke ANe mane raMga Ape te mAre enI khAtara baLavuM joIe. ane pANI baLavA lAge che baLI jAya che, tyAre dUdha vicAre che ke mAre mATe pANIe prANa ApyA te mAre enI pAchaLa baLI maravuM joIe. ane pachI e UbhAre thaI agnimAM jhaMpalAve che; mitra pAchaLa baLI maravA taiyAra thAya che. tyAre mANasa zuM kare che? dUdhamAM pANI reDe che. mitrane pAmatAM dUdhane Ubhare zAMta banI jAya che-ubharo besI jAya che ane pachI mANase turata dUdhane cUlA uparathI utArI le che, A jaDanI maitrI ! jaDa jevI vastu paNa maitrIbhAva keLavyA pachI sarvasva arpaNa karavA tatpara
Page #28
--------------------------------------------------------------------------
________________ bane che. ApaNe te cetana kahevAIe. ApaNe vicAra karavAnI jarUra che ke ApaNAmAM Ave maitrIbhAva Avyo ? kadI AvI tyAganI bhAvanA jamI? mATe ja cintake kahe che ke dharmanuM paheluM pagathiyuM maitrI che. A maitrIne udaya thayA pachI ApaNe game evuM mahAna kArya karIzuM te ya ApaNAmAM "ahama nahi Ave. ema ja thaze ke A te mAruM kartavya che, ane mAnava tarIke huM mArA kartavya karuM chuM. AvI kartavyabhAvanAne jagADavA mATe, prabhAte Atmacintana ane jIvanacintana karavuM joIe. ane kAcanI ArasImAM mukhaDAne jovA karatAM mahApuruSenA caritrarUpa ArasImAM AtmAnuM saundarya avalekavuM e ja kalyANane mArga che.
Page #29
--------------------------------------------------------------------------
________________ mAnavatAnuM trIjuM pAna satya selfie girirAjanA keI unnata zikhara upara caDhavuM hoya te ekadama kudake mArI upara na javAya paNa kamekame sopAna dvArA upara pahe thAya, tema mAnavatAnA unnata zikhare pahethavA mATe paNa jJAnIoe cAra pAna nakakI . kyAM che? zura, paMDita, vAtA ne dAtA. jenAmAM zaurya heya te zUra, jenAmAM pAMDitya hoya te paMDita, jenAmAM vakatRtva hoya te vakatA ane jenAmAM dAtRtva heya te dAtA. gayA ravivAre ApaNe vicArI gayA ke raNamAM jite
Page #30
--------------------------------------------------------------------------
________________ 4 te zUra nahi paNe indriyone jite te zUra zA bhaNI jAya te paMDita nahi, paNa dharmane Acare te. paMDita, tevI ja rIte varNane vilAsa karanAre e vakatA nahi paNa satyane ucAre te vakatA.. satyanA siddhAntanI sabhA. IMglenDamAM eka saMsthA che (Pedlock Society) A maMDaLamAM umarAva kuTumbathI mAMDIne garIba kuLamAM janmelo mANasa paNa sabhya thaI zake che. e maMDaLanI viziSTatA e ke : enA niyamane nahi pALanAra vaDApradhAnane paNuM mAna na maLe, jyAre enA niyamone pALanAra eka sAmAnya vyaktine paNa mAna maLe, evuM enuM baMdhAraNa che. ane
Page #31
--------------------------------------------------------------------------
________________ enA baMdhAraNIya siddhAnta anusAra je vite te ja ene sabhya gaNAya. enA sabhya te muThThIbhara ja che, paNa je che te kharekhara che ! emAM dAkhala thanAre ATalI prAthamika vidhi karavAnI hoya che. tyAM eka cAMdInuM tALuM ne senAnI kuMcI che. sabhya thanAre e tALAne traNa vAra ughADavAnuM ne traNa vAra baMdha karavAnuM hoya che. A rIta ApaNane keTalI vicitra lAge? paNa ApaNe je UMDA utarIzuM te ApaNane khabara paDaze ke A ughADavAsa karavAnI pAchaLa ke bhavya uddeza che! tALuM vAsanA A saMkalpa kare che ke mAjathI huM manathI keInuM ya bUruM cintavavAnuM baMdha karuM chuM, vacanathI keInuM ya
Page #32
--------------------------------------------------------------------------
________________ kharAba bolavAnuM baMdha karuM chuM, ne kAyAthI keInuM ya kharAba nahi karavAnI pratijJA lauM chuM. cAMdInA tALAne sonAnI cAvIthI baMdha karuM chuM eTale cAMdI jevA ujajavaLa mukhane huM pratijJAnI suvarNakUMcIthI baMdha karuM chuM. A tALuM tyAre ja UghaDaze ke jyAre AmAMthI satyanI ke prazaMsAnI vANI Tapakaze; asatya ke nindA mATe te A mukha have pachI baMdha che. mArAM nayane satyane joze, asatyane nahi; mArA kAna satyane sAMbhaLaze, asatyane nahi; mArI jIbha satyane TapakAvaze, asa. tyane nahi! manathI, vacanathI, kAyAthI keInuM bhaluM thaze te karIzaH bhaluM na thAya te kaMI nahi; paNa keInuM bUruM ke nahi ja karuM. . A ja vAtane bhAratanA tejasvI saMta
Page #33
--------------------------------------------------------------------------
________________ hajAro varSothI pitAnA jIvana dvArA kahetA AvyA che. vacana-ratana mukha keTaDI, cUpa kara dIje tALa; gharAka hoya te kholIe, vANI vacana rasALa vacana e te ratna che. mukha e A mahAmUlAM snene rAkhavAnI tijorI che. rana kaMI jema tema ane jyAM tyAM rakhAya? e te baMdha tijorImAM ja zebhe. paNa sadAkALa kaMI tijorI baMdha rakhAya? gharAka Ave, kaI kharIdanAra Ave, keI sAre pArakhuM Ave te tijorI khelavI ja paDe paNa khelyA pachI te e rane evI rIte saccAIthI batAvavA ke jenAra paNa DelI UThe. e vacana-ratnamAM priyatAnA pAsA hoya; hitacintanane AkAra
Page #34
--------------------------------------------------------------------------
________________ hoya, satyanA prakAzita kiraNa hoya che jenA paNa vAha vAha! pikArI jAya ! huM kahuM chuM ke satya, tathya ne pathyathI bhareluM ApaNuM vacana hoya te, enI AgaLa kehinUra paNa kaMi ja hisAbamAM nathI ! ghaNA vakhata pahelA Agama-sAhityamAM vANanA ATha guNa meM vAMcyA hatA. mane thayuM ke A ATha guNethI yukta ApaNAM vacana heya, te te A saMsAramAM ya zAntinuM varga UbhuM thAya! te ATha guNene huM ApanI AgaLa uM chuM. vANIne pahele guNa te pu. ApaNuM bolavuM evuM hovuM joIe ke jemAMthI madhuratA Tapake, mIThAza jhare, vANI AthI saumArya nItare, sAMbhaLanAranA kAna paNa
Page #35
--------------------------------------------------------------------------
________________ raha e priya vacana pharI pharI sAMbhaLavA talase. vAta ekanI eka ja hoya paNa eka mANasa evI mIThAzathI rajU kare ke sAMbhaLanAra AnandathI DelI jAya tyAre e ja vAta bIje evA kaTu zabdamAM mUke ke sAMbhaLanAra hasate hoya te raDI paDe. madhura zabdomAM mAtAne kahyuM hoya keH "kema cho mArI mA?" te mAtA khuza thaIne kaheze ke "Avane mArA bhA." paNa e ja vAta kaTu zabdamAM kahI hoya ke : "kema cho bApanI vahu?" te uttara maLaze ke "tAruM kALajuM khAuM?" zabdamAM ke jAdu che? eka ja vAta rajU karavAmAM paNa keTaluM aMtara? kavie kahyuM cheH zabda zabda tuM kayA kare? zabdake hAtha na pava eka zabda auSadha kare, eka zabda kare ghAva,
Page #36
--------------------------------------------------------------------------
________________ zabdane hAtha ke paga bhale nathI paNa enAmAM evI tAkAta che ke suMdara rIte ene upayoga thayela hoya te e dAjhela haiyAnA ghA para malamapaTTAnuM kAma kare, paNa e ja zabdane abUjha rIte vAparyo hoya te koInA dilamAM na hoya te ya jakhama Ule kare. eTalA mATe ApaNI vANI madhura hovI joIe. madhuratAnuM te samajyA, paNa madhuratAnA nAme khuzAmata AvI jAya te? te te julama thAya. e vANI ja patananuM sAdhana thAya. na belavAne ThekANe bele ane belavAne ThekANe mIna thaI jAya te kevuM ayogya thAya? eTale bIjo guNa che nipuNa. . vacana jema madhura hoya tema sAthe sAtha nipuNa hevuM joie. jenI vANImAM nipuNatA
Page #37
--------------------------------------------------------------------------
________________ hoya te beTI khuzAmata kare nahi. keInI beTI zemAM taNAya nahi ane kaI banAvavA Ave te avasare ene cetavyA vinA rahe nahi. eka phUlaNajI pati vAraMvAra pitAnI patnI AgaLa pitAnAM kuLa, jAti, gaurava ane kuTumbanAM vakhANa karate. AthI strI kaMTALI gaI. eka vAra patie pUchayuM: "mArAM sagAMo para tAre prema ke che?" nipuNa zabdamAM patnIe uttara vALe. "prANanAtha! ApanAM sagAMo para mAro prema kAM na hoya ? huM te mArI sAsu karatAM ya ApanI sAsune vadhAre cAhuM chuM !" A madhura chatAM nipuNa uttara sAMbhaLyA pachI enA patine thaI gayuM ke ahithI beTI baDAI ke khuzAmata nahi maLe. A uttaramAM madhuratA ne nipuNatAnuM mizraNa che.
Page #38
--------------------------------------------------------------------------
________________ hAra trIjo guNa che.: stom stAka eTale | thoDuM, khelavu' kharuM' paNa thADu, jarura pUratu ja. bahu bAla bAla karanAranA vacananI kiMmata hotI nathI. bahu bhASaNA karanAra, jyAM tyAM ne jyAre tyAre zikhAmaNu denAra vAcALamAM khapI jAya che. enA para leAkAne vizvAsa esatA nathI. e khele tA lAke ene zAntithI sAMbhaLe nahi ane sAMbhaLe tA enA para vizvAsa ese nahi, mATe thADuM kholavu. jarUra paDe tyAre khelavu ane thoDA zabdomAM ghaNuM kahetAM zikhavu. eka prasa`ga mane yAda Ave che. subaimAM pU. AgamAraka AcAya mahArAjazrI sAgarAnandasUrIzvarajI mahArAjane vaMdana karavA eka gRhastha AvyA hatA. be mALa caDhIne pelA bhAI upara AvyA. AvanAranu zarIra
Page #39
--------------------------------------------------------------------------
________________ jarA bhAre hatuM. e hAMphI gayA. vaMdana kayA pachI rimata karI emaNe kahAM-"sAheba Apa te bahu ja UMce birAje che?' mahArAjazrIe mita karI mArmika uttara vALyoH "hA, bhAI! ame UMce chIe eTale te tame vaMdana karavA A cho !" A vAkayamAM levuM hatuM. eTale ke ame sadaguNanA siMhAsana para chIe eTale tame vadana kare che. saddabu na hoya te ahi keNa Ave? A TUMka uttarathI paNa ApaNuM mana Ananda pAme che, kAraNa ke A uttaramAM madhuratA, nipuNatA ne aspatAnuM pramANa saMmizraNa che ! patita-the guNa te khAsa kaMI
Page #40
--------------------------------------------------------------------------
________________ kArya hoya te ja balavuM. nahi te mauna rahevuM. maunathI vANInuM mUlya vadhe che. mInathI vANamAM cintana Ave che. maunathI vacanamAM teja Ave che. ane mauna pachI pragaTelI vANImAM keI ajaba jusso hoya che. evI vANI sAMbhaLavA ghaNuM haiyAM talasatAM hoya che. pAzcAtya paddhatine laIne Aja keTalAka kaI ThekANe khANuM ke te ya bhASaNa jhIke. jyAre raziyAmAM sTelina jarUra vagara kadI na bele. enuM pariNAma e AvyuM ke ApaNuM AgevAnone kaI sAMbhaLavA taiyAra nathI. tyAre sTelina kyAre zuM bolaze e mATe leke sAMbhaLavA talasI rahyA che! mATe kArya vinA nakAmI vAta na karavI. vyavahAramAM paNa ApaNane ghaNuM mANase evA jovA maLe che ke jemane bolavAnuM
Page #41
--------------------------------------------------------------------------
________________ na maLe te Aphare caDhe! bele tyAre ja jaMpa vaLe. e bole tyAre enI vAtamAM na hoya mAthuM ke na hoya paga. jema Ave tema ADe dhaDe pheke rAkhe ! ane sAMbhaLanAranA manamAM thAya ke A balA kyAre jAya? mATe jarUra pUratuM bolavuM. ti-ApaNI vANI garvaviheNI hevI joIe. vAtavAtamAM ApabaDAI karavI, pitAnI ja vAta AgaLa dharavI, pite zuM karyuM ane zuM nathI karyuM enuM laMbANathI | vivecana karavuM-A sI abhimAnanuM sUcaka che. jyAre mANasa ApabaDAI karate hoya che tyAre vivekI sAMbhaLanAra te enA para manamAM hasate hoya che, paNa jAtaprazaMsAmAM paDelA mANasane e sAme dhyAna hetuM nathI. pitAnI
Page #42
--------------------------------------------------------------------------
________________ prazaMsAmAM pale mANasa vivekazakti beI beTho hoya che. ane avivekI mANasa sAmA mANasane samajavA jeTale zaktizALI kyAMthI thAya? abhimAnI mANasa ke vivekazUnya bane che tene tamane eka dAkhalo ApuM. dAdAbhAI navarojajI ileMDamAM eka vAra tyAMnA umara sAthe khANuM letA hatA. sArA sArA buddhizALI mANasoe e prasaMge hAjarI ApI hatI. vAta vAtamAM eka vAta upara jarA vadhAre paDatI carcA thaI. emAM dAdAbhAIe pitAne mata darzAvyuM. tyAM beThela eka bAjue abhimAnabharyA zabdomAM TIkA karatAM kahyuM (What these ugly and black Indians can understand about it ?") "kadarUpA
Page #43
--------------------------------------------------------------------------
________________ ane kALA hinastAnIo A bAbatamAM zuM samaje ?" A sAMbhaLI dAdAbhAI navarojajIe khIsAmAMthI - ArasI kADhI, e bAnunA mukha AgaLa dharI, namratAthI kahyuM: ("You can see your face in it') "tame tamAruM moTuM AmAM joI zake che !" kAraNa ke A strInA mukha karatAM potAnuM ujajavaLa ne pratibhAsaMpanna mukha ja enI kALAza ne kadarUpatA pUravAra karavA pUratuM hatuM. AthI sI hasI paDyAM. vivekI mANase te kAma ja evuM karavuM joie ke jethI enuM kAma ja enI prazaMsA kare. mANasane te balavAnI ya jarUra na paDe, ane abhimAna karatAM namratApUrvaka mUkavAmAM AvelI vAtane leke zAntithI sAMbhaLe che.
Page #44
--------------------------------------------------------------------------
________________ . bolanAra namra rIte AlatA hAya tA enA pratye lAkAne sahAnubhUti pragaTe che, ane khAla nAranA zabdo sAmAnA haiyAmAM sAMsarA utarI jAya che. namravANI e vAcAnA alaMkAra che. anuccha-vANI tuccha na hAvI joIe. vANImAM prauDhatA, gabhIratA ane sahRdayatA hAvI joie. Aja ApaNA gharAmAM kevI tuccha vANI AlAI rahI che ! gALA, tADAI ne asabhyatAthI chalakAtAM AjanA ghare jouM chuM, tyAre hRdayane kSeAbha thAya che. ucca kahevAtA mANasAnAM gharA paNa Aja kevAM saMskArahIna anatAM jAya che! AryAvanA dharAmAM patnI patine ' Aya putra ' ' deva ' ' nAtha ' kahIne sabAdhatI ane pati patnIne daivI ' kahIne
Page #45
--------------------------------------------------------------------------
________________ saMdhate, enA badale Aja te chaDAIbhaya ayogya saMbaMdhanethI gRha gAjI rahyAM che. bApa dIkarAne meLAmAM besADI ramADate hoya ane bALakane ramADatAM ramADatAM lADamAM bApa kahe che : "mAro sAthe bahu tephAnI." huM ene pUchuM ke "bhAI ! A chekare tAre sALe kayAre thaze? kaI rIte thaye?" tyAre kaheze ke "huM te amaste ja beuM . Ama belAya che !' paNa pote zuM bole che enuM bhAna nathI. chokarAnA kAnamAM grAmINa tAnuM kevuM jhera reDAya che ane ene khyAla nathI. chokarI pANInuM beDuM bharIne AvatI hoya ane Thekara vAge ne beDuM phUTI jAya te mA e dikarIne kevA halakA ne turacha zothI 5kaeN ApavAnI zarUAta kare ? huM nahi
Page #46
--------------------------------------------------------------------------
________________ kahuM, tame ja kahe. have tame nahi kahe teya cAlaze, manamAM sau samaje che. mULa vAta e che ke ApaNA zabdomAM turachatA vadhI gaI che. Aja sudharelA mANase paNa kevuM che bele che. tene eka dAkhalo ApuM. eka zeThe nekarane tucchatAthI kahyuM: "sAlA ! tArAmAM jarA ya akala nathI." na kare namratAthI uttara vALe ? "vAta sAcI che. zeTha ! mArAmAM akkala nathI ja. mArAmAM akkala hota te huM tamAre tyAM nekarI na karatAM paNa tamane mAre tyAM nekara rAkhata!" bole, AmAM bolanAre zuM sAra kADhyo? enA karatAM turacha-halakA vacane na ucAryA hata te kevuM mAna raheta? tura vANIthI
Page #47
--------------------------------------------------------------------------
________________ kA tA mitra hAya / ca zatru thAya, jyAre atuccha ane sabhyatAbharyAM priya vArtAlApathI zatru hAya tA ya mitra thai jAya. pUrvasaMjitam je khelavu te sa`kalanApUvaka ne pahelAM vicArIne khelavu. vicAranA gaLaNAthI gaLIne kADheluM vacana atimaNIya hAya che ane khAlelA vacanane pheravavAnA prasaMga AvatA nathI. mAlatAM pahelAM vicAra karavA ke A sthAnamAM A khelavA jevu che ke nahi ? A AlIza tA tenu pariNAma zuM Avaze ? mAre mArA khAlavAnA ze uddeza che ? ane je Avu chuM tenI keTalI asara thaze ?-A rIte pahelAM taiyArI karIne ke vicAra karIne uccArela . vAkya dhArI asara karI jAya. are ! evu* vacana te ratna karatAM ya vadhI jAya.
Page #48
--------------------------------------------------------------------------
________________ zabda sarIkhA dhana nahi, je kai jAne bola; hI to dAme mile, zabda na Ave mela! eka kavi kahe che ke bolatAM AvaDe te vacananuM teja hIrAnA tejane ya jhAMkhuM pADe. paNa zarata eTalI ke vicArIne besavuM. A rIte vicArIne bolanAranI vANImAM adharma te heya ja kayAMthI? eTale vANIne AThama guNa te dharmasaMyukta ! ghauMcuM--ApaNI vANImAM dharma have joIe. vANI e pavitra vastu che. IzvaranA jeTalI ja pAvana che. ene durupayoga kema thAya? huM tamane ja pUchuM ke tamArI vANI Aje pavitra che kharI? tame zabdane brahma jANI uracAra che? je tamArI vANImAM nindA
Page #49
--------------------------------------------------------------------------
________________ heya, dhikkAra hoya, tiraskAra ke pakSapAta hoya te tamArI vANI pavitra kaI rIte gaNAya? dharmayukta kaI rIte manAya? tamane koI sAme maLe te enI prazaMsA kare, enA guNagAna karo, enI vAha vAha pikA ane e jAya ke turata enuM davAnuM cAlu kare e kyAMne nyAya? keInA ya na joyelA ke na jANelA tenuM varNana karavuM, emAM rasa le, emAM saMmati ApavI A badhe vANIne vyabhicAra nathI? Aja kaI be mitre maLe te mAsanI nindA kare. emAM keI trIjo bhaLe te e paNa e bemAM bhaLI ninjA-maMDaLa vadhAre. ema karatAM e traNamAMthI eka cAlyo jAya, te turata e bane bhegA
Page #50
--------------------------------------------------------------------------
________________ thaI janAranI nindA karavA maMDI paDavAnA. A te kevI vANI? are re! zuM vANI A mATe maLI che? Ama je adharma yukta vANune vyApAra cAlaze te pachI mANasanA vacana para vizvAsa keNa karaze? prajJa mANasa te A vANIvilAsa sAMbhaLI samajI jAya ke je mANasa bIjAnI gerahAjarImAM enI nidA kare che, te mArI gerahAjarImAM mArI nindA kAM na kare? A DApaNabharyo vicAra karanAra mANasa AvAone mitra rahe khare? AvA mANasane keI sAro mANasa dhArI nyAya taLavA besADe te e nyAya ke, Ape? enI vANImAMthI e ja nIkaLe ke, mAruM mArA bApanuM ne tAruM mAruM sahiyAruM! dharmayukta vANI kone kahevAya ane
Page #51
--------------------------------------------------------------------------
________________ dhama yukta vANIvALA mANasa kevA niSpakSapAtI ane nijhara hAya tenA eka suMdara dAkhaleA ItihAsamAM Ave che. eka rAjA dhanurvidyA zIkhatA hatA. rAjAnA hAthathI ajANatAM eka mANu chUTayu ane eka nirdeSa mANusane vAgatAM e ghAyala thayA. ghAyalanI mAtAe AnI phariyAda tyAMnA vaDAnyAyAdhIza pAse karI. te jamAnAmAM rAjyanu rakSaNa jema kSatriyAnA hAthamAM hatu.tema nyAya ane prajAnI salAmatInu' khAtuM pramANika evA dharmAdhikArInA hAthamAM hatu. ane e dharmAdhikArI puruSa vaDA-nyAyAdhIza gaNAtA. nyAyane vaphAdAra evA nyAyAdhIze rAjAne nyAyAlayamAM hAjara thavAnA AjJApatra mokalyA. rAjA AnyA tyAre
Page #52
--------------------------------------------------------------------------
________________ ene ucca sthAna para besADavAne badale gune gAranA pAMjarAmAM UbhA rahevAnI eNe sUcanA karI. A dazya sI joI ja rahyAM. rAjAe pitAne gune kabUla karyo. eTale eNe amuka daMDa karI rAjAne mukta karyo ane pachI nyAyAlayanI bahAra AvI nyAyAdhIze ati namratAthI rAjAne namana karyuM. AthI rAjA khUba prasanna thayA ane pote saMtADI rAkhelI nAnI talavAra batAvI kahyuM " nyAyAlayanA AjJA-patrane mAna ApI huM adAlatamAM hAjara thaye, paNa mane ema lAgyuM heta ke dharma ne nyAyathI tamArI vANI vegaLI che te A talavArathI tamAre ziraccheda ahIM ja karI nAkhata. paNa tamArI dharma ne nyAyamaya vANIthI mane AnaMda thAya che, ne tamArA jevA nyAyAdhIzathI huM garva lauM chuM ke
Page #53
--------------------------------------------------------------------------
________________ mArA rAjyamAM rAjA karatAM ya nyAyane prathama mAna ApanArA dharmaniSTha nyAyAdhIza che!" te ja ghaDIe pite jhabbAmAM saMtADI rAkhelI soTI batAvatAM nyAyadhIze kahyuM : "rAjana ! sAruM thayuM ke tame adAlatane mAna ApyuM ane mAro nyAya mAnya rAkhe. nahi te huM sevana khAIne kahuM chuM ke tame nyAyane Thokara mArI heta te, huM A seTIthI tamArA baraDAnI khabara ahIM ja laI leta. sAruM thayuM ke ApaNane banene sadabuddhi sUjhI!" vAha A ke nyAya ! "vAha dhamamaya vANa! A prasaMge zuM kahe che? ApaNe vANImAM dharma joIe, nyAya joIe, satya ne pavitrya joie. keIne ya ApaNI vANIthI
Page #54
--------------------------------------------------------------------------
________________ - 48 anyAya na thaI jAya evI kALajI rAkhI vakatRtva karanArA keTalA? AvA vicAraka vaktA hoya te prajAmAM keTalI zAMti ne kalyANakAmanA hoya? eTale A ATha guNethI yukta vANI bele te vaktA, nahi te baktA-labADa te che ja ! mAtra bhASaNa sAruM karI jAya, vANI zuddha belI jAya, eTalA mAtrathI jJAnIo ene vaktA nathI kahetA. ema te kAzImAM evA keTalAka vidvAne che ke je bolavAmAM vyAkaraNanI eka azuddhi Ave te jIbha kApavA hAthamAM cappa laIne beThA hoya. paNa e ja paMDita gaMgAnA ghATa para jAya tyAre gAyatrIne jApa karatAM jAya ne mAchaluM dekhAya te leTAmAM nAkhatA jAya. emane pUcho ke A leTAmAM zuM ?
Page #55
--------------------------------------------------------------------------
________________ te kahezeH "jaLaDeDI.' AvA vAcALa paMDite pitAnuM ke enA samAgamamAM AvanAranuM zuM kalyANa kare? evI ja hAlata che AjanI vidyApIThanI DIgrIenI! A jJAnane vANIvilAsa janakalyANa mATe nathI vaye paNa lekene chetaravA mATe ane abhaNene AMjavA mATe vaLe che! mANasanI vANImAM satya na hoya ane jUTha heya te enI bIjI sajA te thavAnI hoya tyAre thAya, paNa pratyakSa sajA te e maLe ke e sAcuM bolate hoya tyAre paNa leka ene beThuM mAne che. e sogana khAIne kahe heya teya enA vacana para lekone vizvAsa na bese, mATe vANI pavitra joIe ane e vANIne pavitra rAkhavA mATe tapa joIe.
Page #56
--------------------------------------------------------------------------
________________ jema AcArane zuddha rAkhavA mATe tapa, vicArone zuddha ne ravastha rAkhavA mATe tapa, tema uracArane zuddha ne pavitra rAkhavA mATe paNa vANIne tapa karavA joIe. anudvegakaraM vAkyaM, satyaM priyahitaM ca yat / svAdhyAyAbhyAsane caiva, vAGmayaM tapa ucyate // vANI evI hoya ke sAMbhaLanArane uga na thAya, satya chatAM madhura ne hitakara hoya, UMDA cintana ane abhyAsamAMthI pragaTelI heya-A vANInuM tapa! AvA tapathI mANasa e mANasa bane che. tapa vinAnI, cintana vinAnI, abhyAsa vinAnI, karkaza vANI te pazuo paNa belI zake che. emAM mANasa belIne zuM vadhAre kare che?. A huM ekale ja
Page #57
--------------------------------------------------------------------------
________________ pA nathI kahetA hA ! gItA paNa kahe che keH mANasanI vANI pAchaLa tapazcaryAM hAya, tapazcaryAvihANI vANI teA pazunI hAya ! - eka jInA vakhatanI vAta che. jyAre mANasA ATalA cAlAka ne jUThAkhAlA nahAtA paNa bhadra ne sAcAkhelA hatA, te vakhate eka gRhasthane tyAM sata padhAryAM. paNa A gharanA mAlika-srI puruSa-mahArathI . ghaNAM ja suMdara ne bhalAM lAgatAM hatAM paNa aMdarathI sAva ja eDALa ! eka mahinAnA paricayathI sata trAsI gayA. e gharamAM satya, cintana, svAdhyAya, madhuratA kaMi ja na maLe, ekalA bAhya vaibhavanA AkharanA kAlAhula hatA. saMte mahinA pachI vidAya vakhate AzIrvAda ApatAM kahyuM mANusa banajo ! -
Page #58
--------------------------------------------------------------------------
________________ puruSa dhamAliye hate. eNe A vAkya para jarA ya vicAra na karyo, paNa strI bhAre cakera. e pAmI gaI. eNe patine pUchayuM: ApaNe mANasa nathI? zuM dera chIe? sate mANasa banajo" ema kema kahyuM? A sAMbhaLI puruSane paNa jarA vicAra AvyuM. vAta sAcI hatI. saMte Ama kAM kahyuM? eNe manamAM gAMTha vALI. e pharI maLaze tyAre pUchIza. - kaI paNa vacana para UMDANathI vicAra karIe te ja vaktAnI vANIne mahimA samajAya, nahi te zravaNa mAtra eka vyasana banI jAya. vyasanI mANasa pravRtti kare khare paNa emAMthI prakAza na meLave. prakAza te UMDA cintanathI ja maLe.
Page #59
--------------------------------------------------------------------------
________________ be varSa pachI pharI saMta padhAryA tyAre pelI strIe pUchayuM; "mahArAja ! mANasa thaje ene artha zuM? zuM ame DhAra chIe?" saMte pitAnI pAse eka kAca have te ApatAM kahyuM. "le A kAca. A kAca e adabhUta che ke enA uparanA bhAgamAM jeze te tame mANasa dekhAze ane aMdaranA bhAgamAM joze te tame je che te dekhAze." strIe kAcanA aMdaranA bhAgamAM joyuM ne e camakI! "kAM ?" patie pUchayuM. e . bhaDakIne kahyuM: "e, bApa re! huM te AmAM kutarI dekhAuM chuM ane zerInA nAka para UbhI rahIne bhasI rahI chuM. hAya re! huM kUtarI ?" utAvaLiyA puruSe kahyuM: "Ama lAva, mane jevA
Page #60
--------------------------------------------------------------------------
________________ re' ane pitAnI jAtane jotAM ja eNe zaTha pADI. "are, A zuM? huM gadheDe ? ukaraDA para UbhuM rahI bhUkanAra huM gardabhara are, mahArAja ! julama karyo re tame! amane Ama jAnavara kAM banAve ?' saMte kahyuM. "bhalA mANasa! AmAM huM zuM karuM? tame je rIte jIve che te rIte AmAM dekhAo che! mANasa bahArane AkAra game te meLavI zake paNa aMdara kUtarA je che ke mAnava je te ja kharo prazna che. je manathI satyane pUjata nathI, satyane uccArate nathI, satyane AcaratuM nathI ane jenA mana ne vAcAne meLa nathI te manuSya hovA chatAM pazu che. te bhASaNa karatuM nathI paNa bhase che, bAlate nathI paNa bake che!",
Page #61
--------------------------------------------------------------------------
________________ AjanuM vyAkhyAna eTale vANInA tapanI vicAraNa. jIvana gaMbhIra vicAraNA mAMge che. bahAra tame game te he, huM e aMge kaMI jANavA nathI mAMgate, tame aMdara Ave, aMdara tame keNa che te mane kahe. satyane jha te paheryo paNa e jhabbA nIce zuM che te mane kaheze? bele, mArA bhAIo ! bele ! Aja nahi bele te kyAre chelaze? mana ne vANIne sumeLa che ke kameLa? mana ne vANIe ApaNA jIvanane saMgItamaya banAvyuM che ke basUruM? jIvanamAM zuM che, Ananda ke aphasesa?' keIne gumaDAM thayAM hoya ane bhAre keTa paherIne pharate hoya te kone khabara paDe ke A kapaDAM nIce gumaDAM khadabadI rahyAM che?
Page #62
--------------------------------------------------------------------------
________________ gumaDAM bahAra bhale na dekhAya paNa aMdara te pIDA thAya ne? caLa upaDe ne? lehI nIkaLe ne? tamane kaI divasa asatyanuM gumaDuM khaTake che kharuM? enI pIDA thAya che kharI? nathI thatI? asatyanI pIDA jarA ya nathI thatI? kAMI nahi, Aja nahi thAya te mAratI vakhate thaze. te vakhate A citra najara sAme khaDAM thaze? bhUtAvaLanI jema nAcyA karaze. ane asatyavAdIne mUMjhavI mAraze paNa je ApaNA jIvanamAM satyane sUrya camakate haze te andhakArane jarA ya bhaya nathI. ApaNe nAnIzI vastu khAIe chIe tyAM keTale aphasosa thAya che. eka rUpiye devAI ga hoya te keTalI ciMtA thAya? paNa Aje ApaNe AtmA Ape ne Akhe asatya
Page #63
--------------------------------------------------------------------------
________________ ka mAM khAvAI gayA che, ene jarA ya vicAra AvatA nathI, A kevuM Azcaya ! * * are, AjakAla keTalAka bhALA mANasA Ave che ane kahe che. kaIka maMtra matAvA, kaMIka siddhi thAya evA jApa dekhADA. Apane vacanasiddhi AvaDe che. huM kahu chu ke bheALA jIvA ! Ama bhrAntimAM kheATA kAM bhamA che ? priya, pathya ne satya e vacana-siddhine maMtra che ! satyanA prakAzathI jhaLahaLatuM sumadhura hitavacana e rAmabANa che, e aphara che. jene vAge te viMdhAyA vinA na rahe. e vacana jenA dilamAM pese tyAM prakAzanA dIvaDA pragaTe ! AjanuM vyAkhyAna samApta karatAM eTaluM ja kahe ke sacavAtI mavet vA| sAcA
Page #64
--------------------------------------------------------------------------
________________ vakatA e che ke jenI vANImAMthI satyane prakAza jhare che! Not only with our lips; but in our lives. Seu Bishal nIkaLatA zabdathI nahi paNa ApaNA jIvanamAMthI pragaTatA satyanA tejathI ApaNI vANIne raMgI sAcA vakatA banIe! citrabhAnunI saurabha kAtara ane seya che te baMne lokhaMDanA ja. kAtara paNa khaMDanI ane saMya paNa lekhaMDanI; parantu kAtara ekanA be kare ane seya benA eka kare ! eTale ja darajI kAtarane paga nIce rAkhe che ane soyane mAthA upara !
Page #65
--------------------------------------------------------------------------
________________ prema ane meha samaSTigata jIvananA sukhanI kalpanAmAMthI janmelA paramAthI saMbaMdhanuM nAma prema, ane vyakti jIvananI sukhanI kalpanAmAMthI pragaTelA svAthI-sambandhanuM nAma meha. premanAM ujavaLa kiraNe sAmA mANasanA biDAI gayelA hadayane paNa vikasAve che, tyAre mehanA zyAma kiraNe mAnavIna vikaselA haiyAne paNa saMkucita banAve che. lAyakAta - tArA jIvana-maMdiramAM sAcA deva birAje che ke nahi, bhAI! te tuM mane kahe. bhaktone tuM zA mATe nimaMtre che? tArA jIvanamaMdiramAM
Page #66
--------------------------------------------------------------------------
________________ deva je sAcA haze te prArthanA TANe bhakto ubharAyA vinA raheze kharA? (ii) vAcAnI maryAdA mitro ! belatAM AvaDe te jarUra lo. jagatane nUtana saMdeza ApavA je tamArI pAse che, ema tamArA AtmAne lAge te na elatA he te paNa jarUra elaje. paNa tamArA bolavAthI mAtra jagatamAM zatruo ja UbhA thavAnA hoya, te bolatA ho te paNa na bolatA. AthI mAnava jAtanuM hita kadAca tamArA hAthe nahi thAya te paNa ahita te nahi ja thAya.
Page #67
--------------------------------------------------------------------------
________________ mahatI jIvananI mahattAne zrImantanA raMgamahelamAM nahi, paNa nirjana zamazAnamAM verAyelI zrImantanI rAkhanI DhagalImAM zedho. saMyamanI pUjAraNa devamAM saMyamanI ujajavaLa bhAvanAne pratiSThita karIne ja nArI devane pUje che, nArInI AratImAM akhaMDa zikhAe jalatI ta e saMyamanuM ja pratIka che, eTale nArI kharI rIte devanI AratI nathI utAratI paNa saMyamanI ja AratI utAre che. saMyamanA caraNamAM zraddhAthI namana karatI nArIne devanI pUjAraNa
Page #68
--------------------------------------------------------------------------
________________ Qi kahevA karatAM sayamanI pUjANu kahevAmAM nArInu aucitya ane gaurava ane jaLavAya. ||// jatAM jatAM javuM ja che? te jAo. AvyA che. te khuzIthI jA, paNa jatAM jatAM svArthanI dudhane badale sneha, sevA, sadAcAra ane saujanyanI surabhi mUkatA jA ne ! ke jethI ame paNa e surabhinI puNyasmRti para ma sAcAM AMsu te pADI zakIe ! {}}} anubhavanAM veNu jyAM sudhI mAnavIne mAthe vipatti nathI AvI tyAM sudhI e ema kahI zake che:
Page #69
--------------------------------------------------------------------------
________________ "emAM te zI moTI vAta che? vipattine sAmane hasatA mukhe karavuM joIe." paNa jyAre vipattie, kharekhara, ene tyAM mukAma karyo hoya tyAre je A vAkya hRdayanI zraddhA pUrvaka belAya te A sAmAnya vAkayanI kismata RSivAkaya karatAM paNa anekagaNI vadhI jAya. eka prazna kekavAra pharasada maLe te tamArA sAcA mitrane-AtmAne prazna te pUchajo ke mitra! ta banI UrvagAmI banavuM che ke adhikAra banI agAsI.
Page #70
--------------------------------------------------------------------------
________________ zraddhAnuM dvArA sumati! te tArA raMga-mahelanI tarkanI bArI te khullI rAkhI che paNa zraddhAnAM dvAra te biDAyelAM che. tArA nimaMtraNane mAna ApI Atmadeva tArA dvAre padhAryA che, paNa dvAra baMdha che, e aMdara kevI rIte Ave ? sumati ! e sumati! jaladI zraddhAnuM dvAra khela, e mahAtmA bahArathI pAchA vaLe che. siddhinAM nIra jIvananA medAnamAM siddhinAM nirmaLa nIra hAtha-hAthanA se kuvA khedanArane nathI maLatAM paNa hAthane eka kUve bhedanArane ja maLe che.
Page #71
--------------------------------------------------------------------------
________________ citrabhAnu sa MpAdita graMthA 5 1 vItarAga tAtra 2 saurabha 3 saraskAra-sa bhAra 4 samayanA saMdeza 5 sudhAsyandinI 6 bhAratanI virala vibhUti 7 mAnavatAnAM seApAna 8 jAga e vIranA sapUta ! 3-0-0 1-12:0 1-12-0 -6-0 bheTa seMTa bheTa bheTa
Page #72
--------------------------------------------------------------------------
________________ mitrI bhAvanuM pavitra jharaNuM, muja haiyAmAM vahyA kare , zubha thAo A sakaLa vizvanuM evI bhAvanA nitya rahe. 1 , pramAda guNathI bharelA guNIjana dekhI, haiyuM mAruM nRtya kare; e saMtonA caraNakamalamAM, muja jIvananuM artha rahe. 2 kAruNya dIna kara ne dharma vihoNA, dekhI dilamAM darda rahe; karuNA bhInI AMkhomAMthI, azruno zubha srota vahe. 3 mAdhyastha mArga bhUlelA jIvana-pathikane, mArga cIMdhavA Ubho rahuM; kare upekSA e mAganI, te ye samatA citta dharuM'4 upasaMhAra maicAdi A cAra bhAvanA, haiye candraprabha lAve; vera-jheranA pApa tyajIne, maMgala gIto e gAve. 5