________________
અશાન્તપણે દિવસ પૂરા કરવા અથવા ગામગપાટા હાંકીને કે શેત્રુંજબાજી ખેલીને જેમતેમ વખત ગાળવે એ તપસ્યાના કહેવાય, એ ઉપવાસ ન કહેવાય. દેખાદેખી માન-પૂજાના હે તપસ્યા ઘણી થાય છે. લીટે લીટે ટેવાઈ ગયેલી અજ્ઞાન-દશા પણ તપસ્યા કરાવે છે. આવી તપસ્યાની સાર્થકતા કેટલી! એમાં આત્મશુદ્ધિનું તત્ત્વ ભાગ્યેજ હોય છે. ઉપવાસનું લક્ષણ તે એ છે કે જેમાં કષાય, વિષ અને આહારનો ત્યાગ કરાય. નહિ તે એ ખાલી લંઘનરૂપ
છે. અસ્તુ.
" પજુસણનાં વ્યાખ્યાને મુકરર કરેલાં છે. એટલે દરેક પજુસણે એનાં એ વ્યાખ્યાનનાં પારાયણ થયાં કરે છે. તે વખતે વ્યાખ્યાનના ઉપાશ્રયે શ્રોતાઓથી ઠઠ ભરાય છે. બબ્બે વખત વ્યાખ્યાને થાય છે. વ્યાખ્યાન પણ લાંબાં હોય છે. સ્ત્રી-પુરૂષના ઘોંઘાટ અને બાલ-બચ્ચાઓના કલબલાટ વચ્ચે શ્રેતાઓ સાંભળે કે ન સાંભળે, સમજે કે ન સમજે, ડેલાં ખાય કે બગાસાં ખાય, પણ મહારાજ સાહેબને . નીતરતે શરીરે મુકરર કરેલાં પાનીયાં ગળું ફાડી લબડધો પૂરાં કરવાનાંજ રહ્યાં! - પણ શિક્ષિત મુનિએ પર્યુષણના દિવસે માં. નવ્ય પદ્ધતિએ ભાવવાહી વ્યાખ્યાને કરી શકે છે,
