________________
૭૫
છે, જ્યારે એથી વિપરીત, આઘાધારકે પણ કેટલાક મરીને ઘેર દુર્ગતિના ભાજન. થયા છે. ગુણસ્થાનેને વિકાસ એવા સાથેજ બંધાય છે એમ કંઈ નથી. ઘાધારક પણ પહેલા ગુણસ્થાનકમાં ફરતો હોય અને માથે પાઘડી, ટેપી કે ફાળીયું ચઢાવેલ પણ આત્મ-શ્રેણુના મનહર નંદનવનમાં રમણ કરી રહ્યો હોય એમ શું નથી બનતું કે ? માથા ઉપરની પાઘડી જેને “ગૃહસ્થ” બતાવી રહી હોય તે જ અંદરખાને શ્રમણ, સાધુ પણ હોઈ શકે. અને એથી ઉલટું, આઘાથી સૂચવાતા મુનિ અંદરખાનેથી ગૃહસ્થ કરતાં પણ નપાવટ પ્રાણ હેઈ શકે.
ગમે તે રીતે કેવળ આઘામાંજ ત્યાગ સમાયાની રાડ પાડવા કરતાં, ચારિત્રમાંજ કલ્યાણ-સાધન રહ્યાનું ઉપદેશવું વધુ ડહાપણ ભરેલું છે. આ ગ્રહણ કરવાની સ્વાર્થપષક વાત તરફ આંખ મીચામણું થવા સંભવ છે, પણ ચારિત્રસંપન્ન થવાને ઉપદેશ ખરેખર આવકારદાયક ગણાશે. ટાણે-કટાણે એવાની અર્થશૂન્ય પુષ્ટિથી એકદેશીયતા, સ્વાર્થપરાયણતા, લોભગ્રતતા, મેહમુગ્ધતા અને વસ્તુતત્ત્વાનભિજ્ઞતાનાં હાસ્યાસ્પદ પ્રદશને ખુલ્લાં પી જાય છે, જ્યારે સંયમ અને ચારિત્રની ભાવમયી પુષ્ટિ હજારો.
