________________
૩૯
' કથા-ગ્રન્થ કરતાં અંગાદિ મૌલિક ગ્રંથ વધારે વજનદાર ગણાય. અને તેમના આધાર પર
૧ આચારાંગના શ્રતસ્કન્ધ બે છે. તેમાં પ્રથમ શ્રતસ્કન્ધના ૯ મા અધ્યયનમાં મહાવીર ભગવાનની તપસ્યા. અને એમના પરીષહ તથા ઉપસર્ગોનું વર્ણન છે. બીજા શ્રુતસ્કન્ધની ત્રીજી ચૂલિકામાં ભગવાનના જીવનની મુખ્ય ઘટનાઓની સંક્ષિપ્ત સૂચી આપી છે, જેમાં ભગવાનને ગર્ભાપહાર ” પણ બતાવ્યો છે.
આવશ્યક–નિયુક્તિમાં ભદ્રબાહુ સ્વામીએ અને “ભાષ્યમાં જિનભદ્રગણિજીએ મહાવીર-જીવનની હકીકત આપી છે.
ભદ્રબાહુને સ્વર્ગવાસ વીર–નિર્વાણુત ૧૭૦ વર્ષે મનાય છે. * કલ્પસૂત્રમાં અધિકાંશ એજ બીના છે જે આચારાંગમાં ધાયેલી છે. આવશ્યકચૂર્ણિમાં એથી સવિસ્તર વર્ણન છે.
આવશ્યક-નિયુક્તિ-ભાષ્ય પર હરિભદ્રસૂરિકૃત સંસ્કૃત– પ્રાકૃતમયી ટીકા છે. એમાં ભગવાનની જીવન-ઘટનાઓનું વિસ્તૃત વર્ણન છે.
વિક્રમની ૯મી શતાબ્દી લગભગ શીલાંકાચાર્ય થયા. જેમણે “આચારાંગ આદિ પર ટીકા લખી છે, તેમણે પ્રાકૃત ગદ્યમાં “મહાપુરિસચરિય” રચ્યું છે; જેમાં “નિર્યુક્તિ ” આદિના આધારે વિસ્તારથી મહાવીર-જીવન વર્ણવ્યું છે.
કર્ણદેવ ” રાજાના સમયમાં વિ. સં. ૧૧૪૧ માં નેમિચન્દ્રસૂરિએ રચેલ મહાવીરચરિત્ર પ્રાકૃતમાં લગભગ ત્રણ હજાર શ્લોક પ્રમાણ છે; જે છપાયેલ છે.