________________
અંબાજીનો કે જયપુરનો Pink stone હોય કે જેસલમેરી પીળો પત્થર હોય. આ બધા પ્રચલિત પાષાણો ભારત દેશમાં સુલભ છે. ઈટાલિયન માર્બલ કે ગ્રેનાઈટ ઉપર કોતરણીકામ થઈ શકતું નથી.
મંદિરોના દેશને કુદરતે પણ નિર્માણ યોગ્ય સામગ્રીથી ભરી દીધો છે. મંદિર નિર્માણ એ માત્ર એક પાષાણ શિલ્પનું સર્જન નથી. માનવીય હૃદયમાં રહેલી ઈશ્વરીય શ્રદ્ધાની કલાત્મક રજુઆત છે. મંદિર એક શ્રદ્ધાશિલ્પ છે. મંદિર એટલે મનુષ્યના હૃદયમાં ધરબાયેલી આસ્તિકતા અને ઈશ્વરીય ભક્તિનો કલાત્મક દસ્તાવેજ છે. મંદિર એટલે ભક્તના હૃદયમાં રહેલા પ્રભુપ્રેમની એક મૂર્ત આકૃતિ છે. ઈશ્વર પ્રત્યેની ભક્તિથી પ્રેરાઈને માણસ તેમાં જાન રેડી દે છે.*
મંદિર પાછળના ખર્ચને વ્યાજબીપણાના ત્રાજવામાં તોલવાની ટેવવાળા કેટલાક પ્રશ્ન કરતાં હોય છે. ભગવાનને આવી કલાત્મક બેઠકની જરૂર છે ખરી ?” ભગવાનને કલાત્મક બેઠકની કોઈ જરૂર નથી, પણ લાગણી અને પ્રેમની આ અભિવ્યક્તિ છે.
હૃદયની લાગણીને વ્યક્ત કરવા વપરાતા જાત-જાતના Fancy Cards, Bands અને Gift Items નો ઉદ્યોગ મંદિરો કરતાં પણ કઈ ગણો ઊંચો છે. માત્ર શબ્દોથી વ્યક્ત થઈ શક્તા શુભેચ્છા સંદેશાનું આવું Costly Presentation જો Debatable ન બનતું હોય તો પછી મંદિર નિર્માણને Away of Expression (ભક્તિની અભિવ્યક્તિ)નાલયમાં સમજી લેવું જોઈએ.
પૈસાની જેમ પ્રેમ પણ એક માપદંડ તરીકે માની શકાતો હોય તો મંદિર નિર્માણ પાછળના પ્રભુપ્રેમના ખ્યાલને નજર અંદાજ ન કરવામાં મધ્યસ્થતા ગણાય. કોઈ મોટા ઉદ્યોગપતિ પોતાની પત્નીને જન્મદિવસની ભેટરૂપે અબજો રૂપિયાની કિંમત ની “યોટ’ ગિફટ
(વિચારોની દીવાદાંડી)