________________
મૂલ્યાંકન કરી શક્તો નથી. પણ બાળક સૂર્યને આથી વિશેષરૂપે સમજી શકે તેમ નથી એટલે આ જવાબ પણ સૂર્યનો મહિમા કરે છે એમ કહી શકાય.
સામાયિક ધર્મની પ્રતિજ્ઞા, પરિભાષા અને પરિણામોને સમજવા માટે માત્ર બુદ્ધિવાદ ટૂંકો જ પડે. છતા બુદ્ધિના ત્રાજવામાં તોલવામાં આવે તો પણ સામાયિક એક વજનદાર તત્ત્વ સાબિત થાય છે.
| દિગ્ગજ નિષ્ણાતોના તારણ મુજબ એક સરેરાશ માણસ પોતાની જીવનશૈલીથી વાતાવરણમાં દર વર્ષે ૨ ટન (૨000 કિલો) કાર્બનનો ઉમેરો કરે છે. આ રીતે વિચારીએ તો કો'ક સ્થળે ધારો કે ૫૦૦ સાધકો સમૂહમાં ઉપધાન તપ સાધના કરે તો તેમના દ્વારા અંદાજે સવાસો ટન કાર્બન એમિશન અટકે છે. . હવે આ જ લયમાં આ પૃથ્વી પર વિચરતા હજારો જૈન શ્રમણ શ્રમણી ભગવંતોનો વિચાર કરીએ. તેમના દ્વારા અનાયાસે, વગર, પ્રયાસે, સહજ ભાવે જે વિશ્વોપકાર થાય છે તેને મૂલવવાનું ક્યા બુદ્ધિશાળીનું ગજું છે?
દર વર્ષે અંદાજે ચાલીસ હજાર ટન (ચાર કરોડ કિલો) જેટલું કાર્બન એમિશન એક વિશાળ દેશમાં વિચરતા મુઠ્ઠીભર જૈન શ્રમણ શ્રમણી ભગવંતો થકી અટકે છે.
બેશક, શ્રમણ શ્રમણી ભગવંતોની સંયમયાત્રા કે શ્રાવકોની સામાયિક આવા કોઈ આશયથી પ્રવર્તતી નથી જ. છતાં, તેમની જીવનશૈલીના એક ભાગરૂપે ખેતરમાં પાક સાથે ઘાસ ઊગી નીકળે તે રીતે આત્મશુદ્ધિના મુખ્ય મોલ સાથે વિરલ વિશ્વોપકારનું જે ઘાસ ઊગી નીકળ્યું તે પણ બૌદ્ધિકોના મસ્તક ડોલાવી દે તેવું ઊંચું, અનુકરણીય અને અભિનંદનીય છે.
( વિચારોની દીવાદાંડી
(૭૭)