________________
સચિન તેંડુલકરે જે બેટ વડે ૧૦૦ મી સેન્ચરી ફટકારી હતી તેની હરાજીમાં કરોડો ઉપજે તે Value છે.
- પ્રાચીનતા, વારસાત્મક વગેરે તથ્યો પણ માનવીય ભાવના પ્રગટાવીને વસ્તુનું મૂલ્ય કરે છે. આથી જ તો કોઈ મનગમતી ચીજ ખાતર વધુ ખર્ચ થાય ત્યારે તેનું ખરું મૂલ્ય કર્યું એમ કહેવાય છે.
ઉછામણીની પરંપરા પાછળ દરેક વસ્તુ અથવા પ્રક્રિયાનું મૂલ્યાંકન કરવાની ભાવના રહેલી છે. ઉછામણી બોલનાર વ્યક્તિ અહંકાર, દેખાડો કે એવા કોઈ કારણથી બોલે તો તે બોલનાર વ્યક્તિનું દૂષણ છે, પદ્ધતિનું નહીં. પ્રશ્ન : ઉછામણી વેલ્યુએશન માટે છે તે બરાબર પણ તે વેલ્યુએશન
પૈસાથી જ કેમ? અન્ય કોઈ રીતે વેલ્યુએશન કરી ન શકાય?
આમાંનાના નબળા લોકોને લાભ મળી શકતો નથી. ઉત્તર : ઉછામણી પૈસા સિવાયના અન્ય કોઈ માધ્યમથી રાખવાનું જેઓ કહે છે તેમાં મહત્ત્વનું કારણ એ છે કે ઓછા પૈસાવાળાને પણ લાભ મળી શકે. જો આમ જ હોય તો કોઈ પણ માધ્યમ રાખશો, છતા કોઈને કોઈ તો વંચિત રહેશે જ.
જો પૈસાને બદલે તપના માધ્યમથી ઉછામણી બોલાય, તો જે તપની શક્તિ ધરાવતા નથી એવા ઘણા ઘણા લોકોને લાભ નહીં મળે. જો સામાયિકના કે જાપના માધ્યમથી ઉછામણી બોલાય તો જેમને સમયની ખેંચ છે તેવા ઘણાને લાભ નહીં મળે અને વૃદ્ધો, નિવૃત્ત લોકો જ લાભ લઈ જશે. કોઈ પણ માધ્યમ રાખો, સામે છેડે કો'ક તો રહેવાનું જ!
કોઈ પણ માધ્યમ રાખવામાં આ જ પરિસ્થિતિ રહેવાની હોય તો જે માધ્યમ પ્રસિદ્ધ છે તેમાં પ્રશ્ન કરવો અર્થહીન બનશે. વળી, મૂલ્યાંકન માટે લોકવ્યવહારમાં પૈસાનું માધ્યમ પ્રસિદ્ધ અને સ્વીકૃત
૪૦
વિચારોની દીવાદાંડી