________________
દિવસો સુધી રાહત કાર્યોમાં નાત-જાતના કોઈ ભેદ રાખ્યા વગર સહાય કરવા જોડાયેલા હોય છે.
આ લખનારે બહુ નાની વયે મોરબીના મચ્છુડેમની હોનારત વખતે થયેલ રાહતો જાણી હતી (મોટા થયા પછી વિશેષરૂપે) અને તે પછી પણ ભૂકંપો વખતે, પૂર હોનારતો વખતે ભયાનક દુષ્કાળો વખતે મંદીના મોજા વખતે અને દૈનિક ધોરણ સુધી ભાગ્યે જ બીજે જોવા મળે તેવો મજબૂત હાથ આપતા જૈનો ક્યારેય પાછા પડ્યા નથી.
ઘણી વખત રાહતકાર્યો અંગે દાનની લાંબી નોંધ મુંબઈ સમાચાર રિલીફ ફંડ' કે મુખ્ય પ્રધાન રિલીફ ફંડ ના મથાળા હેઠળ પત્રોમાં જોઈ છે. કેટલાય જૈનોના નામો ત્યાં પણ ચમકતા જોયાછે.
ગર્વથી નહીં પણ પૂરા ગૌરવથી કહી શકું કે જૈનોને માનવતા શીખવવી પડતી નથી - તે તો તેમને ગળથુથીમાં જ મળી રહે છે. અપવાદ કિસ્સા દરેક ક્ષેત્રમાં દરેકનાં મળે – તેનાથી મુખ્ય પ્રવાહનો બાધ થઈ શકતો નથી.
બીજી એક અગત્યની વાત : કોઈ પણ સારો પ્રોજેક્ટ લઈને લોકો દાતાનો સંપર્ક કરે છે ત્યારે દરેકનો અનુભવ છે કે ભગવાનનું નામ જ્યાં પડે છે ત્યાં કાર્ય ગમે તેટલું વિરાટ હોવા છતા સહજ અને સરળ બની જાય છે. દેરાસરના કાર્ય સરળતાથી પાર પડે છે. ઉપાશ્રય કે એવા અન્ય કાર્યો માટે ઘણો વધુ પરસેવો પાડવો પડે છે. આવો અનુભવ ઘણાને થયો છે. (હસવાની વાત કરીએ તો, ભિખારી પણ ‘ભગવાનકે નામ પર કુછ તો દે દો બાબા' કહે છે.)
જ્યારે વાસ્તવિકતા આવી હોય ત્યારે તીર્થકર દેવનું અનુત્તર પુણ્ય ખ્યાલમાં લાવવું જોઈએ. જેના પુણ્યથી લોકો સહજ પૈસા છોડતા હોય તેમના નામ પર આવેલી રકમ, અન્યત્ર ખર્ચવાનો વિચાર શાસ્ત્રદૃષ્ટિએ તો અનુચિત છે જ પણ લોકવ્યવહારની દૃષ્ટિએ પણ (વિચારોની દીવાદાંડી)
(૪૭)