________________
આવી જ આઈસ બકેટની રમતોમાં લોકો બાલદીઓ ભરી ભરીને ઠંડુગાર પાણી રેડે છે, આને “આપણો અભિષેક’ કહીશું? સ્નાન કહીશું? કે માનવીય સભ્યતાઓનું ઠંડુ પાણીએ નાહીં નાંખવાનું કહીશું? વાત વાતમાં ધાર્મિક વિધિવિધાનો, પરંપરાઓ સામે બુદ્ધિનો ચીપીયો પછાડતા લોકોને ખરેખર ધર્મ સામે વાંધો ન હોય અને વેડફાટ સામે જ પ્રશ્ન હોય તો તેમને ખરું પ્લેટફોર્મ તો અહીં મળે છે.
આખી દુનિયાની વાત મૂકો બાજુ પર ! આ દેશમાં પરસેવો પાડીને ખેડુતો દ્વારા ઉગાડવામાં આવેલાં અનાજનું શું થાય છે? વર્ષે હજારો, લાખો ટન અનાજ સ્ટોરેજ વ્યવસ્થાના અભાવે સડી જાય છે. આ તથ્ય દેશમાં દાયકાઓથી જળવાયેલું રહે છે. દેશના વિકાસ કાર્યક્રમમાં સૌથી અગ્રક્રમે શું હોય? બુદ્ધિમાનો વિચારે તો ઘણું !
આ વાત લખી રહ્યો છું ત્યારે તાજેતરમાં દેશમાં તુવેરદાળના ભાવો ભડકે બળે છે. અંદાજે ૨૨૫ રૂપિયે કિલો. બીજી બાજુ અખબારોમાં રોજ બે-ત્રણ-ચાર સ્થળે કરોડોની કિંમતના હજારો ટન દાળના જથ્થા પકડાયાના સમાચારો છપાતા રહે છે. આ વાંચીને મોંઢામાંથી શબ્દો સરી પડે છે : OMG!
વેડફાટ, કાળાબજાર અને શોષણનો ત્રિકોણ બહુ ઘટ્ટ છે. તેને ભેદીને કોઈ અંદર જઈ શકે અને ગરીબોનું વિચારી શકે એ સમયની (ઘણા સમયથી)માંગ છે.
આપણું મૂળ કલ્ચર વેડફાટને ક્યાંય સ્થાન આપે એવું નથી. વધેલી રોટલીમાંથી કડક ખાખરા બનાવીને નાસ્તામાં વાપરી લેવાની કુનેહ જેની પાસે હોય, બપોરે વધેલા ભાતમાંથી સાંજની થાળીમાં વઘારેલાં ભાત આવી જતા હોય આવા રિસોર્સ રિસ્પેટિંગ કલ્ચરને આપણે વરેલા છીએ. જૈનોમાં તો જમ્યા પછી થાળી ધોઈને પાણી પી જવાની પરંપરા છે. ભોગ સાથે સંયમ અને વિવેકનું આમાં દર્શન થાય (વિચારોની દીવાદાંડી)
(૨૭
